 Studia za granicą
| Austria | Belgia | Bułgaria | Chorwacja | Cypr | Czechy | Dania | Estonia | Finlandia | Francja | Grecja | Hiszpania | Holandia | Irlandia | Islandia | Liechtenstein | Litwa | Luksemburg | Łotwa | Malta | Niemcy | Norwegia | Portugalia | Rumunia | Słowacja | Słowenia | Szwajcaria | Szwecja | Węgry | Wielka Brytania | Włochy |
Studia w Czechach
Studia tu są darmowe, picie i jedzenie niedrogie, a do domu blisko. Do tego czeskie miasta mają sympatyczny, unikatowy klimat. Studiowanie w Czechach ma wiele walorów. Także ten, że wykładowcę równie często, jak na uczelni, można spotkać w... pubie.
System nauki i szkolnictwa wyższego
Uczelnie. W Czechach uczyć się można na 28 uniwersytetach (26 publicznych i dwóch państwowych) oraz 34 prywatnych uczelniach wyższych. Studenci mają wybór: mogą zdecydować się na studia stacjonarne, niestacjonarne lub tryb mieszany. Zimowa sesja egzaminacyjna trwa od stycznia do połowy lutego, letnia – od połowy maja do końca czerwca. Wyszukiwarkę kierunków można znaleźć na stronie portal.studyin.cz.
Stopnie akademickie. Czechy uczestniczą w Procesie bolońskim, nauka podzielona jest więc na trzy etapy. Pierwszy cykl – trzy- lub czteroletni – kończy się uzyskaniem tytułu licencjata (Bakalár). Drugi, po którym zdobywa się tytuł magistra, trwa od roku do trzech lat. Trzeci etap to studia doktoranckie (zwykle trzyletnie). Na wybranych kierunkach, głównie medycznych i architektonicznych, dostępne są również studia 4-6-letnie, na które można się wybrać tuż po maturze.
Rekrutacja - wymagania i formalności
Tryb rekrutacji i warunki formalne. Szczegółowe warunki rekrutacji ustalają same uczelnie – warto sprawdzić informacje na ich stronach internetowych. Zwykle podstawą do ubiegania się o miejsce na studiach jest świadectwo maturalne – między Polską a Czechami obowiązuje umowa o wzajemnej uznawalności wykształcenia. Kandydaci muszą też opłacić wpisowe (na większości kierunków ok. 30-40 euro) oraz złożyć stosowny wniosek. Na tej podstawie biorą udział w konkursie świadectw lub są dopuszczani do egzaminów wstępnych.
Nieco inaczej wyglądają procedury dla osób chcących studiować w jęz. obcym. Na Uniwersytecie Masaryka w Brnie osoby ubiegające się o miejsce na studiach wykładanych w jęz. angielskim na wydziale studiów społecznych muszą złożyć list motywacyjny (ok. 500 słów), napisać esej o wybranym problemie polityki międzynarodowej (do 1500 słów) oraz przedstawić certyfikat językowy na poziomie minimum B2. Więcej informacji na stronie uczelni.
Terminy. Procedury różnią się w zależności od tego, czy chcemy studiować po czesku, czy po angielsku. Np. na Uniwersytecie Masaryka w Brnie aplikacje na studia licencjackie w jęz. czeskim w 2020 r. można było składać do 30 marca (wykorzystując internetowy formularz), natomiast podania o przyjęcie na wykładaną po angielsku filologię przyjmowane są od 1 stycznia do 30 kwietnia. Na Uniwersytecie Karola w Pradze aplikacje na studia w jęz. czeskim przyjmowane są do 28 lutego lub 31 marca, natomiast terminy składania aplikacji na kierunki wykładane w innych językach są bardzo zróżnicowanego (od lutego do lipca).
Egzaminy. Każda z uczelni przeprowadza je autonomicznie. Uniwersytet Karola w Pradze egzaminuje kandydatów od lipca do września. Testy są zróżnicowane, w zależności od wydziału: mogą to być egzaminy pisemne, ustne lub praktyczne.
Znajomość języka, certyfikaty
Zdecydowana większość kierunków oferowana jest w języku czeskim, uczelnie wymagają więc dokumentów poświadczających jego znajomość. Jeśli nie znasz czeskiego – możesz skorzystać z oferty Letnich Szkół Slawistyki, organizowanych przez wiele czeskich uczelni, które przygotowują do egzaminów wstępnych i do studiów - pełną listę znajdziesz na stronie Ministerstwa Edukacji. Więcej o możliwościach nauki języka przeczytasz tutaj. Na największych czeskich uniwersytetach z roku na rok rośnie też oferta kursów w języku angielskim - obecnie jest ich już ponad 1000 (na różnych etapach studiów). Przygotuj się, że najczęściej potrzebny Ci będzie certyfikat językowy, np. TOEFL czy IELTS, warto zapoznać się jednak z wymaganiami konkretnej uczelni.
Pobyt i ubezpieczenie
Formalności. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Republiki Czeskiej do 30 dni jest paszport bądź dowód osobisty. Jeśli pobyt w Czechach ma być dłuższy niż miesiąc, należy zgłosić się do lokalnego urzędu po potwierdzenie prawa pobytu, chyba że zrobi to za nas gospodarz obiektu, w którym się zatrzymujemy, np. akademika.
Studenci zagraniczni powinni wkrótce po przyjeździe postarać się do wydanie karty ISIC (International Student Identity Card). Umożliwia ona uzyskanie zniżek na usługi transportowe, pozwala też zaoszczędzić w restauracjach, kinach i muzeach.
Ubezpieczenie. Obowiązuje Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Trzeba jednak pamiętać, że EKUZ uprawnia do korzystania wyłącznie z podstawowych usług medycznych. Jeśli więc wyjeżdżasz do Czech na dłużej, lepiej pomyśl o wykupieniu dodatkowych prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych, które w razie konieczności pokryją koszty leczenia w szerszym zakresie.
Koszty studiów i zakwaterowania
Czesne. Studia I i II stopnia na uczelniach państwowych i publicznych w języku czeskim są bezpłatne. Czesne trzeba zapłacić, gdy chce się pobierać naukę w języku obcym – opłaty wynoszą od 0 do 22350 dolarów za rok. Płatna jest też nauka na uczelniach prywatnych. Studenci muszą być również przygotowani do pokrywania opłat administracyjnych i rekrutacyjnych oraz kar za przekroczenie maksymalnego okresu studiów. Według Eurydice, w roku akademickim 2020/2021 opłata rekrutacyjna wynosiła maksymalnie równowartość ok. 34 euro (płatne jednorazowo).
Utrzymanie i zakwaterowanie. Uczelnie oferują płatne miejsca w akademikach - miesięcznie za pokój zapłacić trzeba ok. 120 euro. Najczęściej to dzielony pokój, z kuchnią i łazienką wspólną dla 4 osób. Informacji o akademikach szukaj na stronach uniwersytetów. Zakwaterowania można też szukać na własną rękę, mieszkania są jednak sporo droższe – pokój w mieszkaniu kosztuje ok. 250 euro/mies., a całe mieszkanie - od 500 do 800 euro/mies. Więcej informacji m.in. na stronach: Flatio, Expats, For Students
Ogólne koszty życia w Czechach są porównywalne z polskimi. Nieco tańsze jest jedzenie w restauracjach i piwo, nieco droższa – odzież. Bilet do kina kosztuje od 100 do 200 koron (17-34 zł), bilet do teatru od 100 do 500 koron (17-85 zł). Czeskie przewodniki akademickie sugerują, że w sumie miesięczne utrzymanie pochłonie równowartość 320-680 euro. Spore korzyści daje korzystanie z karty ISIC.
Życie studenckie
Czeskie uniwersytety nie należą może do najbardziej znanych i poważanych w Europie, ale studenci podkreślają ich niecodzienny, zwykle sympatyczny klimat. Na spotkaniach towarzyskich zawsze leje się piwo, wykładowców spotkać można równie często na uczelni, jak i w pubie. Drażni co prawda czeskie umiłowanie do supermarketów (małe sklepy spożywcze należą do rzadkości), ale można się do tego przyzwyczaić. Czesi na studentów z naszego kraju patrzą życzliwie i z wyrozumiałością.
Stypendia
Polscy studenci mogą liczyć m.in. na kilkumiesięczne stypendia w ramach środkowoeuropejskiego programu współpracy akademickiej CEEPUS. Więcej na ten temat na stronie Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. Informacji o stypendiach rządu czeskiego warto poszukać na stronach internetowych Ambasady Czeskiej w Polsce. Spis stypendiów znajdziesz także na stronie studyin.cz.
Czeskie uczelnie fundują też stypendia naukowe i socjalne. Jak wynika z raportu Eurydice, te pierwsze w roku szkolnym 2019 otrzymywało ok. 7% studentów.
Polacy mogą powalczyć także o stypendia Funduszu Wyszehradzkiego na studia magisterskie i post-magisterskie. Za granicą można spędzić maksymalnie 4 semestry, ze wsparciem 2500 euro na semestr.
Praca dla studenta
Wszystkie duże czeskie uczelnie prowadzą Biura Karier, gromadzące – często w formie elektronicznej – oferty pracy dla studentów. Możliwości zarobku można jednak szukać również na własną rękę – nie jest bowiem wymagane pozwolenie na pracę. O zatrudnienie w trakcie studiów nie powinieneś się martwić – w październiku 2019 r. stopa bezrobocia wynosiła zaledwie 2,2 proc. i była najniższa w Unii Europejskiej. Płaca minimalna w Czechach wynosi 11 000 koron brutto (ok. 1830 zł), a średnie wynagrodzenie brutto (2017 r.) – równowartość 4635 zł.
Pracy możesz szukać m.in. na stronie Jobs.cz lub Expats.cz.
Pomocne strony
Centrum studiów wyższych
Jednostka zajmująca się zapewnianiem wysokiej jakości szkolnictwa wyższego w Czechach m.in. poprzez swoją działalność naukową i badawczą. Strona dostępna jest także w języku angielskim.
Erasmus+ Czechy
Agencja zajmująca się koordynacją i promocją europejskiego programu Erasmus+ oraz projektów edukacyjnych i szkoleniowych. Znajdziesz tu m.in. informacje o wymianach prowadzonych w ramach programu Erasmus+. Strona dostępna jest też w językach angielskim i niemieckim.
Erasmus Student Network
Ogólnoeuropejska organizacja studencka, której celem jest wspieranie i rozwój programów międzynarodowych wymian studenckich, w tym zwłaszcza w ramach programu Erasmus+.
Europass
Jeśli planujesz szukać pracy lub zdobywać doświadczenie za granicą, ważne jest przedstawienie swoich umiejętności i kompetencji w jasny i uniwersalny sposób, rozpoznawalny w całej Europie. Europass to zestaw pięciu dokumentów, które ci to umożliwią. Strona dostępna jest w języku polskim.
Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa (ELSA)
Apolityczna organizacja zrzeszająca studentów i młodych adeptów prawa. Charakter organizacji oparty jest na budowaniu wzajemnej współpracy oraz porozumienia przez poznawanie innych systemów politycznych i kultur prawnych. Strona dostępna jest także w języku angielskim.
Ministerstwo Edukacji, Młodzieży i Sportu
Na stronie znajdziesz informacje o działalności Ministerstwa, a także o systemie szkolnictwa wyższego w Czechach, politce młodzieżowej, sporcie, badaniach naukowych oraz o uznawaniu kwalifikacji zagranicznych. Część informacji dostępna jest również w języku angielskim.
Nauka czeskiego
Katalog szkół językowych, gdzie można uczyć się języka czeskiego. Możesz użyć wyszukiwarki, żeby przeglądać kursy w interesującym cię regionie oraz na odpowiadającym ci poziomie.
Uznawanie kwalifikacji zagranicznych
Centrum uznawania kwalifikacji akademickich i zawodowych w Czechach należące do europejskiej sieci ENIC-NARIC. Wydaje zaświadczenia o zgodności zagranicznych kwalifikacji z czeskimi standardami. Strona dostępna jest także w języku angielskim.
Związek Studentów Politechniki Czeskiej w Pradze
Głównym zadaniem związku jest reprezentowanie i promowanie interesów studenckich w dziedzinach edukacji oraz życia społecznego. Pomaga studentom w nauce, spędzaniu czasu wolnego, przy organizacji wydarzeń kulturalnych i sportowych oraz w wielu innych dziedzinach życia studenckiego.
Euraxess Czechy
Europejska sieć informacji i doradztwa dla naukowców szukających pracy za granicą. Znajdziesz tu m.in. ogłoszenia o wolnych miejscach na studiach doktoranckich, informacje o źródłach finansowania, a także o tym jak wygląda praca naukowa w danym kraju. Strona dostępna jest także w języku angielskim.
Najdi VŠ – wyszukiwarka uczelni
Baza szkół wyższych działających na terenie Czech. Zawiera listę zarówno uczelni publicznych, jak i prywatnych.
PLOTEUS
Portal stworzony przez Dyrekcję Generalną ds. Edukacji i Kultury w Komisji Europejskiej dotyczący możliwości podjęcia nauki w Unii Europejskiej. PLOTEUS zawiera informacje na temat krajowych systemów edukacji i kształcenia, europejskich programów wymiany oraz dane kontaktowe jednostek odpowiedzialnych za udzielanie szczegółowych informacji. Strona jest w języku angielskim.
Punkt informacyjny i konsultacyjny Uniwersytetu Karola
Strona skierowana do osób pragnących studiować na Uniwersytecie Karola, najstarszego uniwersytetu w Europie Środkowej. Znajdziesz tu m.in. informacje na temat wydziałów, kierunków studiów oraz praktyczne wskazówki dotyczące studiowania. Strona dostępna jest także w języku angielskim.
Study in the Czech Republic
Portal skierowany m.in. do młodych obcokrajowców, wybierających się na studia do Czech. Znajduje się tu katalog kierunków oraz informacje o czeskim systemie szkolnictwa wyższego, zasadach rekrutacji, opłatach, stypendiach oraz praktyczne wskazówki dotyczące organizacji życia codziennego. Strona jest w języku angielskim.
Uniwersytet Karola w Pradze
Szczegółowe informacje dotyczące Uniwersytetu Karola, poszczególnych wydziałów oraz oferowanych kierunków studiów. Strona dostępna jest także w języku angielskim.
Centrum Szkolenia Administracji Publicznej
Instytucja zajmująca się szkoleniem pracowników administracji publicznej w Czechach. Spółka jest akredytowana przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych.
Narodowy Instytut Edukacji
Instytucja odpowiedzialna za kształtowanie i promowanie kształcenia zawodowego w Czechach, a także za rozwój doradztwa zawodowego i nauki języków obcych.
ReferNet
Sieć ReferNet została ustanowiona przez Europejskie Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego – CEDEFOP. Na stronie znajdziesz szczegółowe informacje dotyczące systemu kształcenia zawodowego w Czechach. Strona dostępna jest także w języku angielskim.
Fundusz Wyszehradzki
Studenci z Polski mogą liczyć na stypendia na studia magisterskie lub doktoranckie z Funduszu Wyszehradzkiego. Stypendia przyznawane są na jeden rok akademicki z możliwością przedłużenia. Strona jest w języku angielskim.
Ministerstwo Edukacji, Młodzieży i Sportu
Zbiór informacji dotyczących programów stypendialnych w Czechach przygotowany specjalnie dla studentów zagranicznych. Znajdziesz tu informacje zarówno o stypendiach rządowych, jak i tych przyznawanych w ramach współpracy międzynarodowej. Strona dostępna jest w języku angielskim.
Study in the Czech Republic
Portal skierowany do młodych obcokrajowców, wybierających się na studia do Czech. Znajdziesz tu listę programów stypendialnych skierowanych do studentów zagranicznych. Strona dostępna jest w języku angielskim.
Agentura Student
Na tej stronie możesz przeglądać oferty pracy tymczasowej oraz w niepełnych wymiarze godzin, dostosowane specjalnie do potrzeb studentów. Oferty dostępne są w branżach tj. sprzedaż, marketing, finanse, administracja, IT.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
