 IV tysiąclecie p.n.e.
Wydarzenia
• około 4000 p.n.e.
o okres hodowców bydła na Saharze – największy rozkwit tamtejszej cywilizacji i gospodarki
o rolnictwo docierało na Wyspy Brytyjskie i do Skandynawii
o w Europie powszechnie budowano kręgi kamienne i grobowce w formie kamiennych skrzyń lub dolmenów, czyli grobowców ułożonych z wielkich głazów i przysypywanych ziemią. Ustawiano też menhiry
o początek neolitu na ziemiach polskich, przybysze z południa wprowadzili rolnictwo
• około 3900 p.n.e.
o kopalnia krzemienia na terenie Polski (Krzemionki)
• około 3800 p.n.e.
o budowa kompleksu megalitycznych świątyń Ġgantija na wyspie Gozo w dzisiejszej Republice Malty
• 3761 p.n.e. 7 października – początek kalendarza żydowskiego
• około 3750 p.n.e. – początek okresu Uruk w Mezopotamii. Mniej więcej w tym czasie do Mezopotamii przybył lud o niewyjaśnionym pochodzeniu, zwany Sumerami. Wytworzyli oni w późniejszym okresie miejską cywilizację. Zanim jednak do tego doszło, zamieszkiwali w osadach, trudniąc się rolnictwem. Sumerowie zbierali plony 2 razy w roku
• około 3600 p.n.e.
o cmentarzysko hodowców bydła Dżabal ar-Ramla w egipskiej części Pustyni Libijskiej. Mieszkańcy Dżabal ar-Ramla byli nomadami, lecz przywiązanymi do rodowej nekropolii. Zmarłych w formie zmumifikowanej wożono przez wiele miesięcy podczas wędrówek po to, aby ich ciała pogrzebać zgodnie z plemiennym obyczajem
o świat zamieszkiwało około 35 milionów ludzi
o Troja 1
• około 3500 p.n.e.
o na obszarze Sumeru rozwijały się państwa-miasta (Ur, Uruk, Lagasz)
o Egipt: powstały pierwsze miasta, obróbka miedzi, Egipcjanie zaczynają budować pierwsze łodzie żaglowe
o powstały trwałe wsie rybackie na wybrzeżach Peru, w głębi lądu uprawiano bawełnę i kilka odmian fasoli
o najwcześniejsze kultury ceramiczne w Ekwadorze
o ożywienie wymiany handlowej neolitycznych osadników Italii
o rolnictwo obecne było w całej Europie
o Egipcjanie zaczynają budować pierwsze łodzie żaglowe
• około 3300 p.n.e.
o w Górnym Egipcie rozpoczął się podokres predynastyczny średni (gerzeeński).
o najstarsze gliniane tabliczki ze znakami liczbowymi (Babilonia)
• około 3200 p.n.e.
o początek zróżnicowania społecznego w kulturach Longshan w Chinach
o w rozwidleniu Delty Nilu, na południe od dzisiejszego Kairu, istniała kultura Meadi
o w Górnym Egipcie zaczął się podokres predynastyczny
• 3114 p.n.e. 11 sierpnia – według Kalendarza Majów miał miejsce początek piątej (obecnej) epoki dziejów ludzkości (data wyliczona według korelacji Goodmana-Martineza-Thompsona, obecnie najpowszechniej przyjmowanej przez naukowców – jest to arbitralnie przyjęta, jedna z kilku propozycji daty początkowej. Inne propozycje to np. 10 lutego 3641 p.n.e., 10 sierpnia 3214 p.n.e.)
• 3102 p.n.e. 18 lutego – początek Kalijugi, ery żelaznej, czwartej i ostatniej (najgorszej) epoki w dziejach obecnego świata według wierzeń hindusów – zapoczątkowany bitwą na polu Kuru opisaną w Mahabharacie
• około 3100 p.n.e.
o początek okresu Dżemdet Nasr w Mezopotamii
o dziedziczność władzy w miastach Sumeru
o zaczyna się okres wczesnodynastyczny w Egipcie (od I do III dynastii)
o kalendarz egipski
Zmiany środowiska
• około 3400 p.n.e.
o początek pustynnienia Sahary
Odkrycia i wynalazki
• około 4000 p.n.e.
o wynalezienie koła w Mezopotamii
o początki warzenia piwa w Mezopotamii
o Egipt: pierwsze łodzie żaglowe na Nilu, początek obróbki miedzi
o pierwsza ceramika w Ameryce (Gujana)
o hodowla owiec dla pozyskania wełny na Bliskim Wschodzie
o uprawa sorga w południowym Sudanie
o udomowienie konia na stepach dzisiejszej Ukrainy
• około 3800 p.n.e. – najwcześniejsza obróbka brązu na Bliskim Wschodzie (w Tepe Yahya w Iranie)
• około 3650 p.n.e. – na stepach rosyjskich używano pojazdów kołowych
• około 3600 p.n.e. – pojawienie się techniki wytopu miedzi i brązu na wosk tracony w Mezopotamii. Jednak wciąż dominowały tam narzędzia kamienne
• około 3500 p.n.e.
o zastosowanie koła garncarskiego w regionie Indusu. Technika ta zaadaptowała się w Mezopotamii. Dzięki niej ruszyła masowa produkcja naczyń glinianych, co niestety ujemnie odbiło się na ich walorach estetycznych
o zastosowanie pierwszych pojazdów kołowych w Europie Środkowej
o w Egipcie i w Azji Zachodniej pojawiają się sporadycznie wyroby z żelaza kutego na zimno. Były one jednak nietrwałe i słabe w porównaniu z narzędziami miedzianymi
o pojawienie się pisma klinowego w Mezopotamii
• około 3400 p.n.e. – Egipt: najwcześniejsze hieroglify; biała, malowana ceramika
• około 3300 p.n.e. – początek wytopu miedzi w Europie Środkowej
• około 3200 p.n.e. – wozy kołowe pojawiły się w Sumerze i na Bałkanach
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
