Adam Nawara - Napisz do Nas: Grupa Media Informacyjne

XVII wiek

Wydarzenia historyczne z lat 1600.

•             1601-1661 – wojna holendersko-portugalska o Brazylię
•             1602-1603 – Caravaggio namalował Złożenie do grobu
•             1603 – szogun Ieyasu Tokugawa przejął władzę w Japonii, rozpoczynając okres Edo
•             1604 – silne wstrząsy sejsmiczne na pograniczu Peru i Chile (24 grudnia)
•             1605 – bitwa pod Kircholmem, Jan Karol Chodkiewicz odzyskał Inflanty (27 września)
•             1605 – ukazała się pierwsza część powieści Cervantesa Don Kichot
•             1606 – William Szekspir napisał tragedię Makbet
•             1606-1609 – rokosz Zebrzydowskiego podważył politykę Zygmunta III
•             1607 – opera Claudio Monteverdiego L'Orfeo zapoczątkowała barok w muzyce
•             1607 – Anglicy założyli swoją pierwszą stałą osadę w Ameryce nazwaną Jamestown (Wirginia)
•             1608 – Francuzi założyli Quebec, rozpoczynając kolonizację Kanady
•             1610 – Galileusz odkrył księżyce Jowisza (7 stycznia)
•             1610 – bitwa pod Kłuszynem wygrana przez Żółkiewskiego (28 sierpnia) pozwoliła polskiemu królewiczowi zostać carem
•             1610 – na terenie dzisiejszego Paragwaju powstały redukcje jezuickie
•             1610-1617 – regencja Marii Medycejskiej we Francji

Wydarzenia historyczne z lat nastych

•             1611 – wybuch powstania, które wypędziło polską załogę Kremla (19 marca)
•             1611 – wielkie trzęsienie ziemi u wybrzeży Japonii (2 grudnia)
•             1611-1614 – Peter Paul Rubens namalował tryptyk Zdjęcie z krzyża
•             1616 – Lope de Vega napisał dramat Fuente ovejuna (Owcze źródło)
•             1616 – Frans Hals namalował Bankiet bractwa św. Jerzego
•             1618-1648 – wojna trzydziestoletnia spowodowała śmierć 20-30% Niemców
•             1618 – rozejm w Dywilinie, na mocy którego Rzeczpospolita odzyskała Smoleńsk (11 grudnia)
•             1619 – Johannes Kepler opublikował dzieło Harmonices Mundi zawierające prawa ruchu planet
•             1619 – Holendrzy rozpoczęli budowę Batawii (obecna Dżakarta)
•             1620 – bitwa pod Cecorą, w której Turcy pokonali Polaków
•             1620 – Francis Bacon wydał rozprawę Novum Organon reformującą naukę

Wydarzenia historyczne z lat 20.

•             1621 – bitwa pod Chocimiem zakończona zwycięstwem sił polsko-kozackich nad tureckimi (2 września-9 października)
•             1622 – w Watykanie powstała Kongregacja Rozkrzewiania Wiary (6 stycznia)
•             1622 – rozejm w Mitawie podzielił Inflanty między Polskę a Szwecję (10 sierpnia)
•             1624-1642 Richelieu sprawował rządy w Paryżu
•             1625 – Hugo Grocjusz opublikował traktat De iure belli ac pacis (O prawie wojny oraz pokoju)
•             1628 – Nicolas Poussin namalował swoje pierwsze arcydzieło Śmierć Germanika
•             1628 – William Harvey dokonał przełomu w biologii opisując krwiobieg
•             1629 – król Anglii Karol I Stuart rozwiązał parlament i rozpoczął dyktatorskie rządy (10 marca)
•             1629 – rozejm w Altmarku usankcjonował wpływy szwedzkie na polskim wybrzeżu (26 września)

Wydarzenia historyczne z lat 30.

•             1631 – ukazała się po raz pierwszy francuska La Gazette
•             1633 – rozpoczął się proces Galileusza, oskarżonego przez rzymską inkwizycję o herezję (12 kwietnia)
•             1635 – rozejm w Sztumskiej Wsi przywrócił Polsce porty pruskie i pełnię dochodów z handlu gdańskiego (12 września)
•             1635 – Antoon van Dyck namalował najsłynniejsze portrety Karola I Stuarta
•             1636 – założono Uniwersytet Harvarda (8 września)
•             1636 – Pedro Calderón de la Barca napisał dramat historyczny El principe constante (Książę niezłomny)
•             1636 – Pierre Corneille ogłosił tragedię Cid
•             1637 – umarł ostatni książę pomorski, rozpoczęły się walki o kraj
•             1640 – po wybuchu powstania w Katalonii i interwencji francuskiej Portugalia uniezależniła się od Hiszpanii
•             1640 – ukazał się traktat teologiczny Augustinus, kamień węgielny jansenizmu

Wydarzenia historyczne z lat 40.

•             1641 – Kartezjusz opublikował Meditationes de prima philosophia
•             1642 – wybuchła angielska wojna domowa
•             1642 – Rembrandt namalował Wymarsz strzelców znany też jako Straż nocna
•             1642-1644 – Abel Tasman opłynął Australię (13 grudnia)
•             1642-1650 – Francesco Borromini zbudował Sant'Ivo alla Sapienza
•             1643 – Evangelista Torricelli skonstruował barometr
•             1644 – Mandżurowie przejęli władzę w Pekinie jako dynastia Qing
•             1647 – trzęsienie ziemi zniszczyło Santiago de Chile (13 maja)
•             1648 – rozpoczęło się powstanie Chmielnickiego
•             1648-1653 – Fronda przeciwko rządom Anny Austriaczki i Mazarina we Francji
•             1649 – Jeremi Wiśniowiecki broni Zbaraża (lipiec-sierpień)

Wydarzenia historyczne z lat 50.

•             1651 – bitwa pod Beresteczkiem zakończona zwycięstwem wojsk polskich nad kozacko-tatarskimi (28 czerwca-10 lipca)
•             1651 – Thomas Hobbes opublikował traktat polityczny Leviathan
•             1653 – Nowy Amsterdam (późniejszy Nowy Jork) otrzymał prawa miejskie (2 maja)
•             1654 – kozacko-rosyjska ugoda perejasławska, w wyniku której Moskale najechali Rzeczpospolitą
•             1655-1660 – potop szwedzki spowodował śmierć 20-30% Polaków
•             1655-1670 – Giovanni Lorenzo Bernini zbudował Cathedra Petri i Plac św. Piotra
•             1655 – Augustyn Kordecki obronił Jasną Górę (27 grudnia)
•             1656 – Stefan Czarniecki wyzwolił Warszawę (30 czerwca)
•             1656 – Diego Velázquez namalował Las Meninas (Panny dworskie)
•             1657 – Jan Ámos Komenský wydrukował dzieło Didactica magna
•             1657 – w pożarze Tokio zginęło około 100 tysięcy osób
•             1657 – zamordowano Andrzeja Bobolę (16 maja)
•             1657 – traktaty welawsko-bydgoskie, na mocy których Wielki Elektor uniezależnił się od Polski (19 września)
•             1657 – Christiaan Huygens skonstruował pierwszy zegar wahadłowy
•             1658 – traktat z Roskilde przyznał Skanię Szwecji (26 lutego)
•             1658 – wygnano z Polski arian
•             1659 – pokój pirenejski powiększył Francję kosztem Hiszpanii (7 listopada)
•             1660 – w Anglii powstało Royal Society (28 listopada)

Wydarzenia historyczne z lat. 60.

•             1661 – Ludwik XIV rozpoczął budowę Wersalu
•             1661 – król Anglii dostał Bombaj w posagu od portugalskiej żony
•             1662 – Pierre de Fermat sformułował zasady optyki
•             1664 – Bashō Matsuo opublikował pierwsze haiku
•             1665 – powstało pierwsze czasopismo naukowe Journal des Savants (5 stycznia)
•             1665 – Jan Vermeer namalował Dziewczynę z perłą
•             1665 – Molier wystawił Don Juana
•             1665 – Baruch Spinoza napisał swój główny traktat Ethica ordine geometrico demonstrata
•             1665 – Jerzy Lubomirski wzniecił rokosz zakończony abdykacją króla
•             1666 – Colbert założył Académie des sciences
•             1666 – Pożar Londynu (2 września), Christopher Wren rozpoczął odbudowę
•             1667 – rozejm andruszowski przyznał Kijów Rosji (30 stycznia)
•             1667 – Robert Hooke odkrył komórki roślinne
•             1667 – John Milton opublikował poemat epicki Paradise lost (Raj utracony)
•             1668 – Jean de La Fontaine ogłosił pierwszą księgę Fables (Bajek)
•             1670 – wydrukowano pośmiertnie Pensées (Myśli) Blaise Pascala
•             1670-1671 – powstanie kozacko-chłopskie w Rosji

Wydarzenia historyczne z lat 70.

•             1672-1679 – wojna Francji z koalicją hiszpańsko-austriacko-lotaryńską
•             1672 – traktatem w Buczaczu oddano Kamieniec Podolski Turcji (16 października)
•             1673 – Sobieski pokonał Turków pod Chocimiem (11 listopada)
•             1673 – Małgorzata Maria Alacoque przeżyła pierwsze objawienie serca Jezusowego (27 grudnia)
•             1673-1679 – Jan Heweliusz opublikował dwutomowe dzieło Machina coelestis
•             1675 – założono Królewskie Obserwatorium Astronomiczne w Greenwich pod Londynem (10 sierpnia)
•             1675 – narodził się ruch religijny zwanym kwietyzmem
•             1676 – Ole Rømer jako pierwszy oszacował prędkość światła (21 listopada)
•             1676 – Antoni van Leeuwenhoek jako pierwszy zaobserwował bakterie
•             1678 – pierwsza kobieta otrzymała stopień naukowy doktora (25 czerwca)
•             1678 – Bartolomé Esteban Murillo namalował swoją najsłynniejszą Immaculatę

Wydarzenia historyczne z lat 80.

•             1681 – powstał pierwszy kocioł parowy
•             1682 – Edmund Halley odkrył periodyczność komety (15 września)
•             1683 – bitwa pod Wiedniem (12 września)
•             1685 – edykt z Fontainebleau (18 października)
•             1687 – Isaac Newton wydał Philosophiae naturalis principia mathematica
•             1687 – trzęsienie ziemi w Limie (20 października)
•             1687 – wybuch wulkanu Pico de Orizaba (26 grudnia)
•             1688 – chwalebna rewolucja w Anglii
•             1689 – John Locke ogłosił Epistola de tolerantia
•             1689-1697 – wojna Francji z Ligą Augsburską

Wydarzenia historyczne z lat. 90

•             1692 – w Salem (Massachusetts) rozpoczęło się polowanie na czarownice (1 marca)
•             1693 – trzęsienie ziemi na Sycylii (11 stycznia)
•             1694 – powstał Bank of England (27 lipca)
•             1696 – Gottfried Wilhelm Leibniz napisał Essai de théodicée
•             1697 – Charles Perrault opublikował Bajki Babci Gąski
•             1698 – spłonął londyński pałac Whitehall (4 stycznia)
•             1699 – pokój w Karłowicach odebrał Turcji Węgry i Podole (26 stycznia)
•             1700 – wybuchła wielka wojna północna
•             1700 – po Pacyfiku rozeszło się tsunami (26 stycznia)

Władcy Anglii w XVII wieku

Władcy Francji w XVII wieku

Władcy Hiszpanii w XVII wieku

Władcy Polski w XVII wieku

Władcy Niemiec (cesarze rzymscy) w XVII wieku

•             1576 – 1612 Rudolf II
•             1612 – 1619 Maciej Habsburg
•             1619 – 1637 Ferdynand II
•             1637 – 1657 Ferdynand III
•             1657 – 1705 Leopold I

Władcy Szwecji w XVII wieku

•             1599 – 1611 Karol IX Sudermański
•             1611 – 1632 Gustaw II Adolf
•             1632 – 1654 Krystyna Wazówna
•             1654 – 1660 Karol X Gustaw
•             1660 – 1697 Karol XI
•             1697 – 1718 Karol XII

Władcy Rosji w XVII wieku

•             1598 – 1605 Borys Godunow
•             1605 Fiodor II Borysowicz
•             1605 – 1606 Dymitr Samozwaniec I
•             1606 – 1610 Wasyl Szujski
•             1610 – 1613 Władysław Waza
•             1613 – 1645 Michał Romanow
•             1645 – 1676 Aleksy Romanow
•             1676 – 1682 Fiodor III
•             1682 – 1725 Piotr Wielki

Władcy Turcji w XVII wieku

•             1595 – 1603 Mehmed III (syn)
•             1603 – 1617 Ahmed I (syn)
•             1617 – 1618 Mustafa I (brat, usunięty)
•             1618 – 1622 Osman II (syn Ahmeda I)
•             1622 – 1623 Mustafa I (ponownie, usunięty, zm. 1639)
•             1623 – 1640 Murad IV (syn Ahmeda I)
•             1640 – 1648 Ibrahim I (brat, usunięty, zm. 1648)
•             1648 – 1687 Mehmed IV (syn, usunięty, zm. 1693)
•             1687 – 1691 Sulejman II (brat)
•             1691 – 1695 Ahmed II (brat)

Władcy Indii (wielcy Mogołowie) w XVII wieku

•             1556 – 1605 Akbar
•             1605 – 1627 Dżahangir
•             1627 – 1658 Szahdżahan
•             1658 – 1707 Aurangzeb

Cesarze Chin w XVII wieku

•             1572 – 1620 Wanli
•             1620 Taichang
•             1620 – 1627 Tianqi
•             1627 – 1644 Chongzhen
•             1644 Li Zicheng
•             1644 – 1661 Shunzhi
•             1661 – 1722 Kangxi

Papieże w XVII wieku

•             1592 – 1605 Klemens VIII
•             1605 – 1605 Leon XI
•             1605 – 1621 Paweł V
•             1621 – 1623 Grzegorz XV
•             1623 – 1644 Urban VIII
•             1644 – 1655 Innocenty X
•             1655 – 1667 Aleksander VII
•             1667 – 1669 Klemens IX
•             1670 – 1676 Klemens X
•             1676 – 1689 Innocenty XI
•             1689 – 1691 Aleksander VIII
•             1691 – 1700 Innocenty XII

Indeks znanych postaci żyjących w XVII wieku

A

•             Abbas I Wielki – szach Persji.
•             Andrzej Bobola – jezuicki męczennik.
•             Anna Austriaczka (1601-1666) – regentka Francji.

B

•             Francis Bacon – angielski filozof.
•             Pierre Bayle – francuski uczony, prekursor oświecenia.
•             Giovanni Lorenzo Bernini – najwybitniejszy rzeźbiarz i architekt baroku.
•             Jakob Bernoulli – szwajcarski matematyk.
•             Francesco Borromini – włoski architekt.
•             Jacques-Bénigne Bossuet – francuski teolog i teoretyk absolutyzmu.
•             Nicolas Boileau – francuski poeta.
•             Robert Boyle – twórca chemii.
•             Michał Boym – misjonarz w Chinach.
•             John Bunyan – angielski teolog.
•             Dietrich Buxtehude – duńsko-niemiecki muzyk.

C

•             Pedro Calderón de la Barca – hiszpański dramaturg.
•             Tommaso Campanella – włoski filozof.
•             Caravaggio – włoski malarz.
•             Giovanni Cassini – włosko-francuski astronom.
•             Miguel de Cervantes – hiszpański pisarz.
•             Samuel de Champlain – francuski odkrywca.
•             Marc-Antoine Charpentier – francuski kompozytor.
•             Bohdan Chmielnicki – hetman kozacki.
•             Jan Karol Chodkiewicz – wódz polski.
•             Chrystian IV – król Danii.
•             Jean-Baptiste Colbert – minister Ludwika XIV.
•             Pierre Corneille – dramaturg francuski.
•             Arcangelo Corelli – włoski kompozytor.
•             Savinien Cyrano de Bergerac – pisarz francuski.
•             Stefan Czarniecki – wódz polski.
•             Ewlija Czelebi – turecki podróżnik.

D

•             René Descartes (Kartezjusz) – francuski filozof, matematyk i fizyk.
•             Tomasz Dolabella – włosko-polski malarz.
•             John Donne – poeta metafizyczny.
•             Kasper Drużbicki – jezuicki teolog.
•             John Dryden – poeta i dramaturg.
•             Antoon van Dyck – flamandzko-angielski malarz.

E
F

•             Pierre de Fermat – matematyk francuski.
•             Filip I Burbon-Orleański – książę francuski.
•             Bernard Fontenelle – francuski filozof.
•             Franciszek Salezy – francuski teolog.
•             Andrzej Maksymilian Fredro – polski uczony i polityk.
•             Fryderyk Wilhelm I (Wielki Elektor) – władca Brandenburgii.

G

•             Galileusz – włoski astronom.
•             Tylman z Gameren – holendersko-polski architekt.
•             Pierre Gassendi – francuski filozof.
•             Artemisia Gentileschi – włoska malarka.
•             Luis de Góngora y Argote – hiszpański poeta.
•             Hugo Grocjusz – holenderski pisarz polityczny.
•             Otto von Guericke – niemiecki fizyk.

H

•             Edmund Halley – angielski astronom.
•             Frans Hals – holenderski malarz.
•             William Harvey – angielski biolog.
•             Jan Heweliusz – gdański astronom.
•             Thomas Hobbes – filozof angielski.
•             Hong Taiji – cesarz mandżurski.
•             Robert Hooke – angielski przyrodnik.
•             Henry Hudson – angielski odkrywca.
•             Christiaan Huygens – holenderski matematyk i astronom.

I

•             Ieyasu Tokugawa – szogun.
•             Islam III Girej – chan krymski.

J

•             Stanisław Jan Jabłonowski – polski wódz.
•             Jan IV Szczęśliwy – król Portugalii.
•             Jerzy II Rakoczy – książę Siedmiogrodu.
•             Ben Jonson – angielski dramaturg i poeta.

K

•             Kara Mustafa – wezyr turecki.
•             Johannes Kepler – niemiecki astronom.
•             Athanasius Kircher – niemiecki polihistor.
•             Wespazjan Kochowski – poeta i historyk polski.
•             Jan Ámos Komenský – czeski filozof.
•             Stanisław Koniecpolski – polski wódz.
•             Mehmed Köprülü – turecki wezyr.
•             Augustyn Kordecki – obrońca Jasnej Góry.

L

•             Juana Inés de la Cruz – meksykańska pisarka.
•             Georges de La Tour – lotaryński malarz.
•             Jean de La Fontaine – francuski bajkopisarz.
•             Charles Le Brun – malarz Ludwika XIV.
•             Antoni van Leeuwenhoek – holenderski biolog.
•             Gottfried Wilhelm Leibniz – niemiecki filozof i matematyk.
•             André Le Nôtre – francuski projektant ogrodów.
•             John Locke – angielski filozof.
•             Lope de Vega – hiszpański dramaturg.
•             Jerzy Sebastian Lubomirski – polski polityk.
•             Ludwika Maria Gonzaga – królowa Polski.
•             Jean-Baptiste Lully – kompozytor Króla-Słońce.

M

•             Marcello Malpighi – włoski biolog.
•             Małgorzata Maria Alacoque – prekursorka kultu serca Jezusowego.
•             Maria Kazimiera d'Arquien – królowa Polski.
•             Maria Medycejska – królowa Francji.
•             Maria Teresa Austriaczka (królowa Francji) – żona Ludwika XIV.
•             Maryna Mniszchówna – caryca Rosji.
•             Bashō Matsuo – japoński poeta.
•             Maurycy Orański – stadhouder Holandii
•             Jules Mazarin – pierwszy minister Francji.
•             Marin Mersenne – francuski uczony.
•             John Milton – poeta angielski.
•             Molier – dramaturg francuski.
•             Claudio Monteverdi – kompozytor włoski.
•             Jan Andrzej Morsztyn – poeta i polityk.
•             Bartolomé Esteban Murillo – hiszpański malarz.

N

•             Daniel Naborowski – polski poeta.
•             John Napier – szkocki matematyk.
•             Isaac Newton – słynny fizyk i matematyk angielski.
•             Nurhaczy – twórca państwa mandżurskiego.

O

•             Jerzy Ossoliński – polityk i dyplomata.

P

•             Johann Pachelbel – niemiecki kompozytor.
•             Stanisław Papczyński – założyciel marianów.
•             Denis Papin – francusko-angielski wynalazca.
•             Blaise Pascal – francuski filozof i matematyk.
•             Jan Chryzostom Pasek – polski pamiętnikarz.
•             Samuel Pepys – angielski pamiętnikarz.
•             Charles Perrault – francuski bajkopisarz.
•             Wacław Potocki – polski poeta.
•             Nicolas Poussin – francusko-włoski malarz.
•             Henry Purcell – angielski muzyk.

Q

•             Francisco de Quevedo y Villegas – hiszpański pisarz.

R

•             Jean Baptiste Racine – dramaturg francuski.
•             Bogusław Radziwiłł – polsko-litewski polityk.
•             Janusz Radziwiłł – hetman wielki litewski.
•             Stiepan Razin – przywódca powstania w Rosji.
•             Rembrandt – malarz holenderski.
•             Guido Reni – włoski malarz.
•             Matteo Ricci – włoski misjonarz.
•             Armand Jean Richelieu – francuski polityk.
•             Ole Rømer – duński astronom.
•             Róża z Limy – peruwiańska święta.
•             Peter Paul Rubens – niemiecko-flamandzki malarz.
•             Michiel de Ruyter – admirał holenderski.

S

•             Maciej Kazimierz Sarbiewski – polsko-łaciński poeta.
•             Heinrich Schütz – niemiecki kompozytor.
•             Jan Steen – holenderski malarz.
•             Baruch Spinoza – filozof holenderski pochodzenia żydowskiego.
•             Franciszek Suarez – filozof hiszpański.
•             William Szekspir – dramaturg angielski.

T

•             Abel Tasman – holenderski odkrywca.
•             Evangelista Torricelli – włoski fizyk.
•             Samuel Twardowski – polski epik.

V

•             Diego Velázquez – malarz hiszpański.
•             Jan Vermeer – malarz holenderski.
•             Sébastien Le Prestre de Vauban – francuski inżynier wojskowy.

W

•             Albrecht von Wallenstein – habsburski wódz.
•             Michael Willmann – śląski malarz.
•             Wincenty à Paulo – założyciel szarytek i misjonarzy.
•             Jeremi Wiśniowiecki – polski wódz.
•             Christopher Wren – angielski architekt.

Z

•             Francisco de Zurbarán – hiszpański malarz.

Ż

•             Stanisław Żółkiewski – polski wódz.

GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA

Najlepsza rozrywka z TV Media Informacyjne