 VI wiek
Urodzili się
• około 599 p.n.e. – Wardhamana Mahawira, indyjski filozof, twórca dźinizmu (data sporna lub przybliżona)
• około 563 p.n.e. – Siddhartha Gautama zwany Buddą (data sporna lub przybliżona)
• 551 p.n.e. – Konfucjusz, filozof chiński
• około 540 p.n.e. – Heraklit, filozof grecki
• 525 p.n.e. – Ajschylos, dramaturg grecki
Zmarli
• około 600 p.n.e. – Safona, poetka grecka
• 585 p.n.e. – Periander, tyran Koryntu
• 583 p.n.e. – Zoroaster, perski prorok, twórca zaratusztrianizmu (data tradycyjna)
• 580 p.n.e. – Alkajos, poeta grecki
• 562 p.n.e. – Nabuchodonozor II, władca Babilonu
• około 560 p.n.e. – Solon, ateński prawodawca
• około 550 p.n.e. – grecki bajkopisarz Ezop
• około 546 p.n.e.
o Tales z Miletu, filozof grecki (data sporna lub przybliżona)
o Krezus, władca Lidii
o Anaksymander, filozof grecki
• około 529 p.n.e. - Cyrus II Wielki, król Persów
• 528/527 p.n.e. - Pizystrat, ateński tyran
• około 527 p.n.e. - Wardhamana Mahawira, indyjski filozof, twórca dźinizmu (data sporna lub przybliżona)
Wydarzenia w Europie
• około 600 p.n.e.
o Tales z Miletu stworzył podstawy nauki i filozofii europejskiej
o Grecy założyli kolonie na Ukrainie, na Krymie, a Fokajczycy na południu Francji (dziś Marsylia)
o powstała liga etruska
o w budownictwie marmur zaczął zastępować drewno (Grecja)
o rozwój winnic i gajów oliwnych w Attyce (Grecja)
o handel fenicki z Italią w całości przejęli koloniści feniccy w Kartaginie
o Dorowie zaczęli kolonizować północne Wyspy Jońskie (m.in. Korfu)
• 594 p.n.e. – reformy Solona w Atenach
• 582 p.n.e. – odbyły się pierwsze igrzyska pytyjskie
• około 575 p.n.e. – urbanizacja Rzymu
• 573 p.n.e. – odbyły się pierwsze panhelleńskie igrzyska nemejskie
• około 570 p.n.e. – w malarstwie wazowym pojawiła się ceramika czarnofigurowa (Grecja)
• 561 p.n.e. – początek okresu tyranii Pizystratydów (Ateny)
• około 560 p.n.e.
o Sparta rozpoczyna organizowanie Związku Peloponeskiego
o Fokajczycy założyli pierwsze osiedle na Korsyce (Alalia)
• około 550 p.n.e.
o Tespis napisał pierwsze sztuki dramatyczne
o początki kulturowej izolacji Sparty
• 550 p.n.e. – Etruskowie opanowali dolinę Padu
• około 545 p.n.e. – pierwszy mur obronny wokół Aten (długość: ponad 6 km)
• około 543 p.n.e. – Tespis wprowadza aktora do przedstawienia teatralnego (Grecja)
• 535 p.n.e. – floty etruska i kartagińska pokonały Greków (Fokajczyków) pod Alalią (Korsyka)
• 524 p.n.e. – Etruskowie zaatakowali niezależną grecką kolonię Kume (odparci przez Arystodemosa)
• 520 p.n.e. – od LXV starożytnych igrzysk olimpijskich rozgrywano hoplites – bieg w uzbrojeniu na dystansie 2 stadionów (384,54 m)
• około 520 p.n.e. – Alkmeon z Krotony dokonał pierwszej sekcji zwłok
• 513 p.n.e. – najazd władcy Persji Dariusza na Europę Południowo-Wschodnią
• 512 p.n.e. – najazd króla perskiego Dariusza na Trację spowodował narzucenie zwierzchności tej krainie
• 511 p.n.e. – zburzenie kolonii greckiej Sybaris w Italii przez Krotończyków
• 510 p.n.e. – Sparta wsparła obalenie tyranii w Atenach
• 509 p.n.e.
o po usunięciu etruskiego króla Tarkwiniusza Pysznego (510 p.n.e.), Rzym stał się republiką (ustanowienie 2 konsulów o rocznej kadencji)
o Rzym zawarł pierwszy traktat handlowy z Kartaginą
• 508 p.n.e.
o etruski król Porsenna zwyciężony przez Rzymian (udaremniona próba przywrócenia królestwa) – początki republiki
o wprowadzenie monopolu państwa na handel solą (Rzym)
o poświęcenie (dedykowanie) świątyni Jupitera na Kapitolu (Rzym)
• 508/507 p.n.e. – początek demokracji w Atenach – reformy Kleistenesa
• 504 p.n.e. lub 506 p.n.e. – bitwa pod Arycją (Porsenna przeciwko Lidze Latyńskiej)
• 501 p.n.e. – powołanie pierwszego dyktatora w Rzymie
Wydarzenia w Azji
• około 600 p.n.e.
o zniszczenie państwa Urartu przez plemiona Kimmerów, Scytów i Medów
o Zaratusztra stworzył nową religię – zaratusztrianizm
o w Chinach pojawił się taoizm; początek epoki żelaza; ludność: 25 mln mieszkańców
o wprowadzono przymusową izolację chorych na trąd (Persja)
o Chersifron z Knossos budował w Efezie świątynię Artemidy
• około 596 p.n.e. – Nabuchodonozor II zdobył Jerozolimę po raz pierwszy
• około 586 p.n.e. – Nabuchodonozor II podbił Fenicję, Judę i zniszczył powtórnie Jerozolimę, początek niewoli babilońskiej Żydów
• 586 p.n.e. - 573 p.n.e. – babilońskie oblężenie Tyru (miasto nie zostało zdobyte, lecz król Tyru - Itobaal II uznał władzę zwierzchnią Nabuchodonozora II)
• 560 p.n.e. – Lidyjczycy podbili Jonię
• około 560 p.n.e. – wystąpienie Zaratusztry
• 555 p.n.e. – wybuch powstania Persów przeciwko Medom
• 550 p.n.e. – założenie imperium perskiego przez Cyrusa II Wielkiego
• 547 p.n.e. - 546 p.n.e. – Persowie podbili Lidię, Armenię i Kapadocję
• 546 p.n.e. - 540 p.n.e. – wojska perskie opanowały zamieszkaną przez Greków Jonię
• około 540 p.n.e.
o dominującą pozycję w Indiach zajmuje królestwo Magadha
o pierwsze publiczne wystąpienie Buddy
• 539 p.n.e. - 538 p.n.e. – Persowie zniszczyli państwo babilońskie (zwycięstwo w bitwie pod Opis), cała Fenicja i Palestyna przeszły pod panowanie perskie, Żydzi wracają do Judy (pozwolono im odbudować Świątynię Jerozolimską)
• 529 p.n.e. – Scytowie znad rzeki Amu-daria pokonali wojska perskie Cyrusa II Wielkiego (Cyrus zginął w czasie bitwy)
• 521 p.n.e. – początek panowania Dariusza I (Persja)
• około 520 p.n.e. – na terenie Gazy powstają kolonie greckie
• około 518 p.n.e. – Persowie zdobyli dolinę Indusu
• 516 p.n.e. – zakończenie budowy Drugiej Świątyni w Jerozolimie
Wydarzenia w Afryce
• około 600 p.n.e.
o obróbka żelaza znana w regionie Nok w Nigerii
o prawdopodobna wyprawa Fenicjan wokół Afryki
• około 590 p.n.e. – założenie nubijskiej stolicy w Meroe
• około 530 p.n.e. – powstanie państwa Meroe (Egipt, VI katarakta)
• 525 p.n.e. – armia perska pod wodzą króla Kambyzesa podbiła Egipt
Wydarzenia w Ameryce
• około 600 p.n.e.
o budowa pierwszych świątyń-piramid Majów
o rozwój kultury Paracas
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM nAWARA |
