 Słownik terminów instrumentów dłużnych
Bon skarbowy (ang. treasury security) – jest podstawowym instrumentem rynku pieniężnego, którego gwarantem jest Skarb Państwa. Bony są atrakcyjnym papierem lokacyjnym dla osób o niskiej awersji do ryzyka. Bezpieczeństwo instrumentu wiąże się jednak z niskim oprocentowaniem. Bony skarbowe wykorzystywane są też przez banki centralne do regulacji obiegu pieniądza w gospodarce. Emitowane są w celu pokrycia bieżących potrzeb budżetowych oraz zarządzania płynnością budżetu.
Dyskonto handlowe (ang. interest in advance) to metoda oprocentowania wkładu pieniężnego, w której naliczanie odsetek następuje na początku okresu na podstawie wartości przyszłej (future value). Dyskonto handlowe ma szerokie zastosowanie w przypadku rachunku weksli i bonów skarbowych.
Emisja pieniądza to wprowadzenie przez bank centralny kraju do obiegu pieniądza w postaci bilonu lub banknotów.
Emitent – podmiot (np.: osoba, przedsiębiorstwo, skarb państwa) wystawiający lub emitujący papiery wartościowe i ogłaszający ich sprzedaż we własnym imieniu oraz na własny rachunek.
Euroobligacja jest obligacją emitowaną w krajowej walucie, lecz jej emisja odbywa się za granicą w innym systemie monetarnym. Nazwy euroobligacji pochodzą od waluty w której są notowane, na przykład Euroyen i Eurodollar są obligacjami notowanymi odpowiednio w jenach i dolarach amerykańskich.
Fundusze obligacji – są to fundusze, które inwestują w instrumenty o stałym dochodzie, a więc w bony i obligacje skarbowe oraz instrumenty dłużne emitowane przez przedsiębiorstwa i organizacje samorządowe.
Fundusze rynku pieniężnego – Fundusze te inwestują najczęściej w bezpieczne krótkoterminowe papiery wartościowe takie jak: bony skarbowe, obligacje o terminie zapadalności nie dłuższym niż rok, lub inne krótkoterminowe papiery wartościowe – bony komercyjne przedsiębiorstw i lokaty. Stopa zwrotu powinna jednak przekroczyć wysokość oprocentowania korzystnych lokat. Są to najbardziej bezpieczne fundusze.
Giełda to organizowane w ustalonym miejscu oraz czasie spotkania handlowe, na których odbywa się sprzedawanie ściśle określonych towarów po cenach ogłoszonych w codziennych notowaniach. Transakcje na giełdach zawierane są zgodnie z obowiązującym regulaminem, między członkami giełdy pośredniczącymi w zawieraniu transakcji.
Obligacja to papier wartościowy, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem obligatariusza i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Obligacje to papiery wartościowe masowego obrotu, występujące w seriach. W przeciwieństwie do akcji, obligacje nie dają ich posiadaczowi żadnych uprawnień względem emitenta typu współwłasność, dywidenda czy też uczestnictwo w walnych zgromadzeniach.
Obligatariusz – wierzyciel, który może żądać spełnienia świadczenia, wynikającego z posiadania obligacji.
Obligacje hipoteczne to rodzaj obligacji, które są emitowane pod dany zastaw hipoteczny. Pierwsze obligacje hipoteczne zostały wyemitowane w roku 1983. Podstawową zasadą tworzenia obligacji hipotecznych, jest redystrybucja przepływów gotówkowych (oprocentowania i płatności kapitałowych) do różnych transz emisji. Ich zaletą jest to, że mają pełne pokrycie w określonych nieruchomościach, gdyż w przypadku bankructwa danej firmy wartość takich obligacji może wykazywać nawet dość znaczący ich wzrost cenowy.
Obligacja municypalna (komunalna) – papier wartościowy denominowany w PLN lub walucie obcej. Potwierdza on zobowiązanie emitenta do wypłacenia w określonych terminach posiadaczowi obligacji odsetek naliczonych wg określonej stopy procentowej oraz wypłacenia kwoty nominalnej obligacji w dacie jej wykupu. Obligacje municypalne są emitowane przez jednostki samorządu terytorialnego, zgodnie z zasadami obowiązującymi w drodze emisji publicznej bądź niepublicznej. Okres zapadalności z reguły waha się od 3 do10 lat.
Obligacje na okaziciela (ang. bearer bond) – obligacje, których właścicielem jest ten, kto je posiada. Obligacja na okaziciela jest zbywalna i zapłatę otrzymuje ten, kto ją realizuje.
Obligacje przedsiębiorstw – rodzaj obligacji, które stwierdzają określoną ilość pożyczonych dóbr od osoby fizycznej bądź instytucji przez daną firmę. Obligacje te są emitowane w określonych nominałach, jednocześnie posiadają one ustaloną stopę oprocentowania. Do emisji tych obligacji dołączona jest opcja umożliwiająca emitentowi wykupienie określonej ilości obligacji przed wyznaczonym terminem płatności.
Obligacje skarbowe to dłużne papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa, który pożycza od nabywcy obligacji określoną sumę pieniędzy i zobowiązuje się ją zwrócić w określonym czasie wraz z należnymi odsetkami. Obligacje skarbowe to forma oprocentowanej pożyczki pieniężnej zaciąganej przez Skarb Państwa u osób zakupujących obligacje. Środki uzyskane z obligacji finansują cele przewidziane w budżecie państwa oraz są przeznaczane na spłatę wcześniej zaciągniętych długów.
Obligacje śmieciowe (wysokodochodowe, ang. junk bonds) – żargonowa nazwa obligacji emitowanych przez firmy o słabej kondycji finansowej, o ratingu spekulacyjnym.
Obligacje wieczyste (ang. perpetual bond) – obligacje nie mające żadnego terminu zapadłości i których nie można wykupić. Odsetki z obligacji wieczystych płacone są inwestorom w sposób ciągły.
Obligacja wymienna (ang. exchangable bonds) to papier wartościowy umożliwiający posiadaczowi obligacji ich wymianę na określoną liczbę akcji zwykłych przedsiębiorstwa innego niż emitent.
Obligacje zamienne – rodzaj obligacji dające jej posiadaczowi możliwość do zamiany ich na akcje firmy emitującej lub akcje rodzimego przedsiębiorstwa emitenta. Te obligacje dają możliwość kupna akcji określonych przedsiębiorstw prywatyzowanych drogą kapitałową.Obligacje zamienne są rodzajem złożonych instrumentów finansowych z punktu widzenia złożoności ich konstrukcji.
Papier wartościowy to dokument lub zapis w systemie informatycznym na rachunku papierów wartościowych uosabiający prawa majątkowe. Zniszczenie lub utrata dokumentu powoduje utratę uprawnień do momentu wydania postanowienia o umorzeniu dokumentu. W zależności od sposobu przenoszenia praw własności rozróżnia się: papiery wartościowe imienne – nazwisko właściciela (nazwa) umieszczona jest na papierze, a przeniesienie praw własności może odbyć się na drodze umowy notarialnej, często tylko za zgodą emitenta (wymaga też odnotowania w odpowiednim rejestrze) lub przez indos oraz papiery wartościowe na okaziciela – przeniesienie praw własności odbywa się przez wręczenie ich innej osobie.
Skarb Państwa to osoba prawna reprezentująca państwo jako właściciela majątku, z wyłączeniem części pozostających we władaniu innych państwowych osób prawnych. Skarb Państwa jest równoprawny z innymi osobami prawnymi i fizycznymi (w przeciwieństwie do uprawnień władczych państwa).
Weksel to rodzaj papieru wartościowego, imiennego lub na zlecenie. W zależności od osoby dłużnika wyróżnia się: weksel własny, w którym wystawca weksla zobowiązany jest do zapłaty określonej sumy pieniężnej, i weksel ciągniony, w którym wystawca zleca wskazanej w wekslu osobie zapłacenie określonej kwoty na rzecz osoby trzeciej. W zależności od osoby remitenta rozróżnia się: weksel na zlecenie, weksel imienny oraz weksel na okaziciela.
Wierzyciel – osoba, która może żądać spełnienia świadczenia od innej osoby (dłużnika), z którą łączy ją stosunek zobowiązaniowy.
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
