 Znani zeglaże
Balzac Honoriusz, Honoré de Balzac (1799 -1850) – powieściopisarz francuski. twórca współczesnej powieści europejskiej, jest autorem monumentalnego cyklu powieściowego "Komedia ludzka" (La Comédie Humaine) (Internet).
Baranowski Krzysztof (ur. 1938) – słynny polski żeglarz, kapitan żeglugi wielkiej. Był drugim Polakiem, który samotnie opłynął ziemię, dokonał tego na jachcie „Polonez” w latach 1972-1973. Cały rejs trwał zaledwie 7 miesięcy i był jednym z najszybszych w dziejach. Założyciel „Szkoły pod żaglami”, wielokrotny uczestnik i kapitan polskich żaglowców startujących w Cutty Sark. (Internet).
Borchardt Karol Olgierd (1905-1986) – słynny marynarz, pedagog a przede wszystkim pisarz marynistyczny. Absolwent Szkoły Morskiej w Tczewie, gdzie w latach 1925–28 studiował na Wydziale Nawigacyjnym. Służbę morską rozpoczął na „Lwowie”, następnie pływał na wielu statkach, w tym na przedwojennych polskich transatlantykach „Polonia”, „Pułaski” oraz „Kościuszko”, we wrześniu 1939 roku wraz z fregatą „Dar Pomorza” znalazł się w Szwecji. Do Polski wrócił w 1949 roku i do emerytury w 1970 roku był wykładowca astronomii w Wyższej Szkole Morskiej w Gdyni. Do dnia dzisiejszego znany przede wszystkim jako autor kultowej książki o Mamercie Stankiewiczu – czyli „Znaczy Kapitan” wydanej w 1960 roku. Ponadto napisał także „Krążownik spod Somosierry”, „Szaman Morski" oraz „Kolebkę Nawigatorów”. Przez lata mieszkał w malutkim pokoiku na ostatnim piętrze budynku na ulicy Mickiewicza 16 w Gdyni, dziś mieści się tam tablica pamiątkowa. Zmarł w 1986 roku w Gdyni (Internet).
Chodkiewicz Jan Karol (1560-1621) – hetman polny litewski, w czasie wojen ze Szwedami zasłynął błyskotli-wymi zwycięstwami m.in. pod Białym Kamieniem (1604). W 1605 roku pokonał Szwedów pod Kircholmem, już jako wielki hetman litewski. W 1609 roku, mając tylko 2000 żołnierzy, zdobył Parnawę (miasto i port) oraz uwolnił od szwedzkiej blokady Rygę; po drodze zaskoczył eskadrę szwedzką pod Salis - przy pomocy zaimprowizowanej floty spalił dwa okręty, a resztę rozproszył. Następnie pobił Szwedów nad rzeką Gauja i zdobył Dynemunt. W 1616 roku został wojewodą wileńskim. W roku 1621, gdy szykowała się wielka wyprawa turecka przeciwko Polsce – Chodkiewicz objął naczelne dowództwo i stawił Turkom opór pod Chocimiem. Zmarł na zamku Chocimskim, na dwa tygodnie przed odwrotem Turków (Internet).
Choreń Zygmunt (ur.1941) – Absolwent Politechniki Gdańskiej i Leningradzkiego Instytutu Budowy okrętów (ukończył w 1965 roku). Żeglarz i kapitan jachtowy, członek załogi „Otago” w pierwszych wokółziemskich regatach Whitbread (1973-74), znany przede wszystkim z pracy w biurze konstrukcyjnym Stoczni Gdańskiej, od 1992 pracuje we własnym biurze konstrukcyjnym „Choreń Designe&Consulting” w Gdańsku. Nazywany „Ojcem żaglowców” projektował największe i najpiękniejsze żaglowce świata. Lista żaglowców które wyszły spod jego deski kreślarskiej jest imponująca: „Pogoria” (1980), „Dar Młodzieży” (1982), „Iskra II” (1982), „Kaliakra” (1984), „Oceania” (1985), „Druzhba” (1987), „Mir” (1987), „Alexander von Humboldt” (1988), „Khersones” (1989), „Pallada”(1989), „”Nadiezhda” (1991), „Fryderyk Chopin” (1991), „Kaisei” (1991), „Estelle” (1995), „Royal Clipper” (2000) oraz „Mephisto” (2002). Oprócz żaglowców jego biuro konstrukcyjne i stocznia projektuje i buduje szereg innych jednostek. Jest laureatem wielu nagród, w tym przyznanej w 1986 przez miesięcznik „Morze” nagrody „Tak Trzymać” (‘Żagle”).
Cook James (1728-1779) – żeglarz angielski i jeden z największych odkrywców, odbył 2 podróże dookoła świata i jako pierwszy opłynął ziemie z zachodu na wschód. On też jako pierwszy potwierdził przydatność Australii do kolonizacji. (Encyklopedia PWN).
Cortez Herman (1485-1547) – konkwistador hiszpański, odkrywca Meksyku i uczestnik podboju Kuby, mianowany namiestnikiem zdobytych ziem (Encyklopedia PWN).
da Gama Vasco (1460-1524) – żeglarz i podróżnik portugalski, odkrywca morskiej drogi do Indii, założyciel wielu faktorii portugalskich. (Encyklopedia PWN).
Dickmann Arend (? - 1627) – admirał i głównodowodzący flotą polską w bitwie pod Oliwą. Urodzony w Holandii, w 1608 osiadł w Gdańsku, trudniąc się żeglarstwem jako kapitan własnego statku. W 1626 przeszedł na służbę Zygmunta III. Pod Oliwą dowodził z pokładu "Świętego Jerzego", zginął w ostatnich minutach bitwy, trafiony kulą armatnią w obie nogi („Biblia”- M. Siurawski).
Drake Francis, Sir (1543-1596) – najsławniejszy z korsarzy w oficjalnej służbie korony angielskiej. W II poło-wie. XVI w. gdy Anglia w niewypowiedzianej wojnie na morzu walczyła o pokonanie monopolu Hiszpanii i Portugalii w handlu zamorskim i zdobyczach kolonialnych, Drake wsławił się złupieniem wielu miast Nowego Świata, oraz zdobyciem wielu statków portugalskich i hiszpańskich. W swojej wyprawie wokół globu 1577-1580 (drugi po Magellanie) na statku „Golden Hind” odebrał Hiszpanom wyłączność na obecność na Pacyfiku. Został admirałem i zdobył wielki majątek przysparzając równie wielkich dochodów Koronie. ("Francis Drake"- J. Cummins).
Jurkiewicz Kazimierz (1912-1985) – legendarny kapitan żeglugi wielkiej. Absolwent Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni. Po raz pierwszy na pokładzie „Daru Pomorza” znalazł się w 1931 roku w rejsie kandydackim, trzy lata później był już instruktorem na żaglowcu w czasie rejsu dookoła świata. Z białą fregatą związał 32 lata życia, a przez przeszło 23 lata (1953-77) był jej komendantem. To pod jego dowództwem w 1972 roku okręt zadebiutował na Cutty Sark i zdobył główne trofeum regat. Ponadto pełnił rolę dyrektora szkoły morskiej, wykładowcy, pisał podręczniki i wychował kilka pokoleń oficerów marynarki handlowej. Od roku 1982 na już na emeryturze pełnił funkcję Kustosza „Daru Pomorza”. Pochowany w Gdyni (Internet).
Kolumb Krzysztof (1451-1506) – żeglarz i podróżnik Włoski w służbie Hiszpańskiej, odkrywca Ameryki (12.X.1492) i dowódca czterech wypraw na nowe ziemie. Otrzymał dziedziczny tytuł Wielkiego Admirała i wicekróla odkrytych krajów. (Encyklopedia PWN).
Magellan Ferdynand (1480-1521) – podróżnik portugalski w służbie Hiszpanii. Jeden z największych odkrywców wszechczasów a jego wyprawa była pierwszą w dziejach podróżą dookoła świata co potwierdziło ostatecznie kulistość Ziemi (Encyklopedia PWN).
Medina-Sidonia Don Alonso (1550 - 1619) – głównodowodzący hiszpańską Wielką Armadą przeciwko Anglii w 1588 roku („Biblia”- M. Siurawski).
Morgan Henry (?-1688) – zwany także królem Bukanierów, był Walijczykiem służącym początkowo w angielskiej kompanii Zachodnioindyjskiej. Po wykupieniu się przybył do Port Royal i pnąc się po stopniach kariery został przywódcą bractwa. Zdobywał i łupił poszczególne miasta Kubańskie a w 1671 roku przewodził największej wyprawie bukanierów w dziejach, dowodząc eskadrą 28 okrętów i ponad 1800 ludźmi zdobył Panamę. Wkrótce jednak z większością łupów porzucił bukanierow i czekał na wezwanie do Londynu przez króla Karola II.. Początkowo by załagodzić spór z Hiszpania wtrącony do lochu, wkrótce jednak otrzymał tytuł szlachecki i jako vice gubernator powrócił na Jamajkę Od tej pory zaciekle zwalczał bukanierów aż do swojej naturalnej śmierci w 1688 roku. Pochowany w Port Royal, lecz jego grób pochłonęło morze podczas słynnego trzęsienia ziemi i zatopienia miasta w 1692 roku (Internet).
Nelson Horatio (1758 - 1805) – symbol morskiej wielkości i chwały Anglii, największy admirał wszechczasów. Uczestnik wojen z Francją i autor wielu błyskotliwych zwycięstw, posiadał wybitne zdolności przywódcze. Dzisiaj trzy białe paski na marynarskich kołnierzach to pamiątki trzech zwycięstw Nelsona pod Abu Kirem, Kopenhagą i Trafalgarem, gdzie zginął. Czarne krawaty lub chusty na szyjach marynarzy to ponoć znaki żałoby po nim („Biblia”- M. Siurawski).
Paszke Roman (ur. 1951) – skipper i kapitan jachtowy żeglugi wielkiej, absolwent AWF w Gdańsku członek wielu klubów i stowarzyszeń morskich. W roku 1989 zorganizował i prowadził budowę pierwszego polskiego jachtu hi-tech klasy „jedna tona” – „Gemini”. Było to wydarzenie bez precedensu, po raz pierwszy wykonano w Polsce kadłub jednostki pełnomorskiej z włókien węglowych. Założył następnie stocznie jachtową GEMINI INTERNATIONAL w której powstały w 1995 roku „MK Cafe Premium” a w 1996 jacht klasy ILC 40 – „MK CAFE”. Jachty seryjne oparte na formach MK Premium znane są obecnie jako klasa MK Cafe 24, która rozwija się nadal niezależnie. W III.1999 roku Roman Paszke zainaugurował oficjalnie polski program Race 2000, czyli udział polskiej załogi w regatach dookoła świata „The Race”, stając na czele Stowarzyszenia Race 2000. Załoga przygotowywała się do tych bezprecedensowych regat na katamaranie „Explorer”, zakupionym od Bruna Peyrona (pomysłodawcy i organizatora regat), któremu w Polsce nadano imię „Polpharma-Warta”. Przed zakupem tego maxi-katamaranu załoga Race Team 2000 wraz z jej skipper Roman Paszke w ramach treningów brała udział w regatach i wielu imprezach promocyjnych na mniejszym katamaranie s/y „Alka-Prim”. Na tej jednostce m.in. pobiła rekord prędkości na trasie 1 mili morskiej, startowała w regatach Hoya Cup’99 oraz pobiła rekord trasy Świnoujście-Gdynia (13 godzin, 40 minut i 11 sekund). Na maxi-katamaranie s/y „Polpharma-Warta” kapitan Roman Paszke z załogą jako pierwszy zakwalifikował się do regat The Race, pokonując w lutym 2000 r. atlantycką Trasę Odkrywców z Kadyksu do San Salvador (w czasie 14 dni, 6 godzin, 30 minut, 19 sekund) – 4200 mil morskich ze średnią prędkością 11,7 węzła. 31.XII.2000 roku katamaran wystartował z Barcelony do okołoziemskich regat The Race. Na czwartej pozycji, za francuskimi katamaranami „Club Med” i Innovation Explorer” oraz amerykańskim „Team Adventure”, „Polpharma-Warta” wpłynęła na metę w Marsylii 10 kwietnia 2001 r. o godzinie 18.32 czasu uniwersalnego. W wokółziemskim wyścigu pozostawiła za swoimi rufami ponad 32 000 mil morskich, pokonując trasę regat w ciągu 99 dni, 12 godzin, 31 minut. Zdobywca szeregu nagród w regatach a także wyróżnień, m. in. żeglarz roku 1997 i sportowiec miesiąca sierpnia 1997 (Internet).
Polo Marco (1254-1323) – Wenecjanin, najwybitniejszy europejski podróżnik średniowiecza, przez ponad 17 lat przebywał w Chinach co pozwoliło mu w miarę dobrze poznać ten kraj, jego relacje z podróży wywarły wielki wpływ na zainteresowanie Wschodem (Internet).
Porębski Jerzy (ur. ?) – słynny żeglarz, publicysta, muzyk i autor wielu szant, jeden z założycieli słynnych „Starych Dzwonów”. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktor Oceanografii biologicznej, uczestnik około 30 rejsów na statkach rybackich i naukowych na wodach Afryki, obu ameryk i Antarktyki. Swoje wrażenia z licznych rejsów zawarł w licznych utworach, wielokrotny uczestnik festiwali szantowych, na których zdobywał i zdobywa nadal liczne nagrody (Internet).
Ruyter Michiel Adriaanszoon (1607-1676) – był najwybitniejszym admirałem holenderskim. W 1640 już jako kontradmirał udał się z flotą Zjednoczonych Prowincji Niderlandzkich na pomoc powstańcom portugalskim walczącym przeciw Hiszpanii i odznaczył się w bitwie pod Cape St. Yincent 3 XI 1641. W następnym roku porzucił służbę we flocie wojennej i dowodził statkiem kupieckim. Dopiero po wybuchu wojny z Anglią wstąpił znów do floty wojennej, walcząc w 1652 pod rozkazami adm. Marcina Trompa. W 1659 stanął na czele ekspedycji na Morze Bałtyckie z pomocą Polsce i Danii przeciw Szwecji. W nagrodę król duński Fryderyk III nadał mu szlachectwo i pensję. Gdy znów wybuchła wojna z Anglią, zablokował flotę angielską w portach i w 1667 roku wysadził desant pod samym Londynem w Medway pustosząc kraj i niszcząc fortyfikacje u ujścia Tamizy. W 1676, wysłany na pomoc Hiszpanom przeciw Francji na Morze Śródziemne, odniósł 22 IV śmiertelną ranę w bitwie pod Messyną (Internet).
Sikorski Janusz (1950-1995) – przedwcześnie zmarły legendarny wokalista „Starych Dzwonów”. Absolwent Filologii Polskiej na UW, ukończył także średnią szkołę muzyczną w Kołobrzegu w klasie oboju. Autor tłumaczeń i tekstów o tematyce żeglarskiej, wykonawca utworów a także, o czym mało kto wie był korespondentem wojennym w Wietnamie, jachtowym kapitanem żeglugi wielkiej, obieżyświatem i łowcą przygód który przemierzył półciężarówką sporą cześć Azji. Można także powiedzieć życiowy szczęściarz, który przetrwał zarówno groźnego gronkowca w Afryce bez lekarstw jak i noc za burtą w czasie sztormu na Morzu Północnym. Razem z Markiem Siurawskim przez kilka lat prowadził radiowa audycję „Kliper Siedmiu Mórz”, a od 1981 roku członek „Starych Dzwonów”. To legendarny już zespól szantowy, jeden z pierwszych w Polsce który tak na dobrą sprawę spopularyzował szanty i ruch szantowy w kraju. Razem z zespołem występował wielokrotnie na licznych festiwalach szantowych, między innymi w Giżycku, Wrocławiu, Mikołajkach, Świnoujściu i w Krakowie. Wy-stępował także w Anglii, Francji, Holandii, Niemczech, Szwecji, USA i Kanadzie. Niestety, jego pięknego, pełnego głosu możemy już słuchać tylko z kaset, na wieczna wachtę odszedł w poniedziałek, 27.II..1995 roku, dzień po zakończeniu festiwalu SHANTIES’95 w którym nie zdążył wziąć już udziału (Internet, „Żagle”).
Siurawski Marek (ur. 1948) – dziennikarz i tłumacz, marynarz i marynista, współtwórca polskiego ruchu szantowego. Działacz Fundacji Kultury Morskiej, prowadzi radiową audycję „Razem bracia do lin”. Jest autorem książki „Szanty i szantmeni” będącej swoista biblią i kultową książką ludzi morza, antologią szantową a zarazem opowieścią o ludziach, morzach i okrętach. Uczestnik wyprawy wokół Hornu na pokładzie „Zawiszy Czarnego” w 1999, jeden z najbardziej znanych wykonawców szant, współtwórca „Starych Dzwonów”. Ukończył średnią szkołę muzyczną w Lublinie w klasie fortepianu. W latach 1985-94 był kierownikiem artystycznym krakowskiego festiwalu Shanties, laureat wielu nagród (Internet).
Stankiewicz Mamert (1889-1939) – legendarny kapitan żeglugi wielkiej. Absolwent morskiego Korpusu Kadetów w Petersburgu, w czasie I Wojny światowej był oficerem nawigacyjnym krążownika „Riurik”, następnie dowódcą pancernika. W latach 1918/19 urzędnik Konsulatu Rosyjskiego w USA, następnie oddelegowany do floty rzecznej na Syberię, następnie aresztowany i do 1921 przebywał w obozie w Krasnojarsku. Od czerwca 1921 przebywa w Polsce, gdzie jest zweryfikowany jako komandor podporucznik, w Szkole Morskiej w Tczewie zostaje kierownikiem Wydziału Nawigacyjnego. Nawigację i astronomię wykładał również kadetom Oficerskiej Szkoły Marynarki wojennej w Toruniu. Uczestnik wielu rejsów statku szkolnego „Lwów” a w latach 1924-26 jego komendant. Od 1931 dowódca transatlantyków „Pułaski” i „Polonia” oraz „Piłsudzki”. Ten ostatni został storpedowany na początku listopada 1939 roku, kapitan w myśl zwyczaju ostatni opuścił tonący okręt. Niestety zmarł na serce z wyczerpania, już po wyciągnięciu z wody. Pochowany w Hartlepool na wschodnim wybrzeżu Anglii. Jego życie przepięknie opisał Karol Borchardt w kultowej dla ludzi morza książce: „Znaczy Kapitan” (Internet).
Teliga Leonid (1917-1970) – słynny żeglarz, pisarz, dziennikarz a także lotnik. Jeszcze przed wybuchem II Wojny Światowej zdobył uprawnienia sternika morskiego, w czasie wojny wstąpił do armii Andersa i służył w lotnictwie polskim w Wielkiej Brytanii. Po wojnie pracował jako instruktor żeglarstwa w Lidze Morskiej oraz dziennikarz. 25.I.1967 wyruszył w samotny rejs dookoła świata na jachcie „Opty”, w czasie którego na trasie Fidzi-Dakar ustanowił rekord samotnej żeglugi bez zawijania do portu - 165 dni. Jego rejs trwał ogółem ponad 2 lata, był autorem kilku książek (Internet).
Villeneuve Pierre (1763 - 1806) – francuski admirał, jeden z głównych przeciwników Nelsona. Dowodził siłami francuskimi w bitwie pod Trafalgarem. („Biblia”- M. Siurawski).
Zaruski Mariusz (1867-1941) – człowiek bardzo zasłużony Polski, marynarz, człowiek gór i rotmistrz. Ukończył miedzy innymi szkołę nawigacyjną w Archangielsku, a także Krakowską Akademię Sztuk Pięknych, od 1904 roku osiadł w Zakopanem. Legendarny twórca TOPR (1909 rok), uczestnik i kierownik wielu akcji ratunkowych. Po wybuchu I Wojny Światowej dosłużył się stopnia rotmistrza, a od 1923 roku był adiutantem prezydenta RP. Propagator żeglarstwa, w 1923 współorganizator Yacht Klubu Polski, prowadził szkolenia na jachcie „Witeź” żeglując po Bałtyku. W 1926 roku wskrzesił Komitet Floty Narodowej, z zebranych funduszy zakupiono m. in. „Dar Pomorza”. W latach 1932-35 prezes Polskiego Związku Żeglarskiego, a od 1934 do wybuchu wojny kapitan żeglarskiego szkunera: „Zawisza Czarny”. W czasie wojny aresztowany we Lwowie, zmarł w więzieniu NKWD. W 1997 jego prochy trafiły do Polski, a 11.11.1997 w Zakopanem – odbył się pogrzeb urny z prochami na Cmentarzu Starym, tak zwanym "Pęksowym Brzysku" zorganizowany przez TOPR (Internet).
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
