|
Ziemia i człowiek w datach
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | |
|
|
|
Początki judaizmu
ok. 1500-586 p.n.e.
ok. 1500-1200 p.n.e. Wyjście Żydów z Egiptu.
1200-1050 p.n.e. Zajęcie Ziemi Obiecanej.
1050-920 p.n.e. Królowie Saul, Dawid i Salomon jednoczą Żydów. Jerozolima staje się stolicą państwa.
722 p.n.e. Asyryjczycy podbijają Izrael.
586 p.n.e. Babilończycy burzą Jerozolimę. |
|
|
Początki chrześcijaństwa
ok. 6 p.n.e-46 n.e.
ok. 6 p.n.e. Narodziny Jezusa.
ok. 26 n.e. Jan Chrzciciel zaczyna swoją działalność.
ok. 27 n.e. Jezus zaczyna działać publicznie jako wędrowny kaznodzieja.
ok. 30 n.e. Jezus zostaje ukrzyżowany.
ok. 46 n.e. Paweł wyrusza w podróże misyjne, aby głosić wiarę chrześcijańską |
|
|
|
|
Ekspansja buddyzmu
ok. 483 p.n.e.-538 n.e.
483 p.n.e. Budda umiera w mieście Kusinagar.
ok. 200 p.n.e. Ożywiony handel między Indiami a Arabią wspomaga ekspansję buddyzmu.
120 p.n.e. Chińskiemu cesarzowi Wudi zostają ofiarowane dwie złote figury Buddy.
68 n.e. Budowa świątyni Białego Konia oznacza oficjalne wprowadzenie buddyzmu do Chin.
ok. 538 n.e. Buddyzm przedostaje się przez Koreą do Japonii. |
|
|
Korzenie hinduizmu
1200-400 p.n.e.
1200-900 p.n.e. Pierwszy zbiór tekstów wedyjskch.
ok. 1000 p.n.e. Hinduizm zdobywa wielu wyznawców na południu Indii.
ok. 500 p.n.e. Powstają kolejne teksty hinduistyczne, w tym Mahabharata, sutry i purany.
ok. 400 p.n.e. Panini tworzy pierwszą gramatykę sanskrytu - Ashtadhyayi. |
|
|
|
|
Państwo Franków
751-870
751 Pepin Krótki zostaje królem Franków.
800 Karol Wielki zostaje koronowany przez papieża Leona III na cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
814-840 Ludwik Pobożny zastępuje Karola na tronie cesarskim.
843 Na mocy Traktatu w Verdun cesarstwo Karolingów zostaje podzielone.
870 Traktat w Meerssen zatwierdza podział państwa Lotara II pomiędzy Państwo Zachodniofrankijskie i Państwo Wschodniofrankijskie.
|
|
|
Cesarstwo Bizantyńskie
312-636
312 Konstantyn Wielki pokonuje Maksencjusza w bitwie przy moście Mulwijskim.
324 Konstantyn przenosi stolicę do Bizancjum.
330 Konstantyn zamienia nazwę Bizancjum na „Nowy Rzym, miasto Konstantyna", później Konstantynopol.
335 Ukończenie, podjętej na polecenie cesarza Konstantyna, budowy bazyliki Grobu Świętego w Jerozolimie.
527 Justynian zostaje cesarzem bizantyńskim.
ok. 560 Justynian przenosi skarb, zrabowany przez Rzymian w roku 70 ze Świątyni w Jerozolimie, do bazyliki Grobu Świętego.
636 Arabowie podbijają większą część Jerozolimy. |
|
|
|
|
Kalifaty arabskie
745-755
745 W Iraku, północnej Mezopotamii i Syrii wybucha zaraza.
747 Abu Muslim wszczyna w Persji powstanie przeciw dynastii Umajjadów.
749 Abbasydzi podbijają Persję.
749-750 Rewolucja kończy panowanie Umajjadów.
755 Al-Mansur każe zamordować Abu Muslima.
|
|
|
Państwo Khmerów
802-1431
802 Dżajawarman II ogłasza niepodległość wobec Jawy.
1150 Surjawarman II handluje z Chinami; wymienia kość słoniową i pióra na złoto.
1186 Ukończenie budowy klasztoru Ta Promh; inskrypcje świadczą o tysiącach służących, którzy byli konieczni do utrzymania klasztoru.
1431 Armia Tajów wkracza do Angkor Thom. Siedziba władz zostaje przeniesiona do Phnom Penh, a królestwo chyli się ku upadkowi.
|
|
|
|
|
Wikingowie, Saraceni, Madziarzy
797-883
789 Pierwszy atak wikingów na Anglię.
798 Wikingowie najeżdżają Francję.
ok. 813 Zostaje zbudowany wspaniały okręt z Osebergu.
827 Saraceni podbijają Sycylię.
844 Zostaje odparty atak wikingów na Sewillę.
866 Wikingowie z Danii zakładają królestwo York w Anglii.
871 Alfred Wielki, król Wesseksu, stawia opór wikingom z Danii.
882 Saraceni ustanawiają emirat u ujścia Garigliano w Kampanii w południowej Italii.
898 Madziarzy napadają na Italię.
983 Wiking Eryk Rudy zakłada pierwszą skandynawską osadę na Grenlandii.
|
|
|
Ruś Kijowska
ok. 988-1223
ok. 988-989 Włodzimierz Wielki przyjmuje prawosławie; poleca malować ikony i stawiać budowle sakralne.
1019 Jarosław Mądry zostaje wielkim księciem kijowskim.
1037 Rozpoczyna się budowa soboru Mądrości Bożej (Sofijskiego) w Kijowie.
1072 Książęta Borys i Gleb zostają ogłoszeni świętymi.
1146 W zapiskach pojawia się po raz pierwszy nazwa Moskwa.
1156 Zbudowane zostają pierwsze mury moskiewskiego Kremla.
1223 Mongołowie odnoszą pierwsze zwycięstwo nad Rusią Kijowską. |
|
|
|
|
Nowa kultura chińska
ok. 1044-1271
ok. 1044 Publikacja książki, która zawiera przepis na wyprodukowanie prochu i opisuje pierwszy kompas.
1127 Dżurdżenowie oblegają stolicę dynastii Song i biorą w niewolę cesarza wraz z członkami jego dworu.
1215 Mongołowie atakują najpierw północ, a potem południe Chin.
1271 Marco Polo wyrusza w swoją pierwszą podróż do Chin.
|
|
|
Początki Świętego Cesarstwa Rzymskiego
500-962
od 500 Pierwsze przesunięcie artykulacyjne oddziela język niemiecki od innych języków indoeuropejskich.
800 Karol Wielki zostaje koronowany na cesarza rzymskiego.
955 Otton I pokonuje Węgrów w bitwie nad rzeką Lech.
962 Otton I zostaje przez papieża Jana XII koronowany na cesarza.
|
|
|
|
|