Żywienie a zdrowie kobiet
Obowiązki domowe, wychowywanie dzieci, troszczenie się o bliskich w podeszłym wieku, a oprócz tego praca zawodowa stanowią duże obciążenie dla psychiki i samopoczucia wielu kobiet. Jednakże odpowiedni sposób żywienia i zdrowy styl życia w znacznym stopniu może przyczynić się do zapewnienia zdrowia kobiet przez długie lata.
Szybki wzrost w wieku dojrzewania, menstruacje, obciążenia organizmu podczas ciąży i laktacji mogą zwiększyć ryzyko niedoboru substancji odżywczych, a w szczególności: żelaza, kwasu foliowego i wapnia. Badania stanu odżywienia kobiet często wykazują przewlekłe niedobory tych składników mineralnych, nie tylko w młodości, ale także w późniejszym okresie życia. Stosowanie niskoenergetycznych i niezbilansowanych diet, odchudzanie oraz nieregularne spożywanie posiłków dodatkowo sprawia, że kobiety są bardziej narażone na niedobory wielu cennych substancji odżywczych.
Znaczenie żelaza
Kobiety w wieku rozrodczym mają zwiększone zapotrzebowanie na żelazo. Dlatego są szczególnie narażone na jego niedobory, a w konsekwencji na niedokrwistość. Ważne więc jest włączenie do diety odpowiedniej ilości produktów bogatych w ten składnik mineralny. Dobrym źródłem żelaza hemowego (zawartego w hemoglobinie czerwonych krwinek) jest mięso i produkty mięsne. Żelazo to jest dobrze wchłaniane w przewodzie pokarmowym. Jako dobre źródła żelaza niehemowego można wymienić: zielone warzywa, fasolkę po bretońsku, orzechy i wzbogacane w żelazo zbożowe płatki śniadaniowe. Należy pamiętać, że ten rodzaj żelaza wymaga podczas wchłaniania w przewodzie pokarmowym obecności witaminy C. Zatem ważne jest dostarczanie odpowiedniej jej ilości z dietą.
Kwas foliowy a ciąża
Wszystkie kobiety przed planowaną ciążą powinny dodatkowo spożywać kwas foliowy, aby obniżyć ryzyko wystąpienia wad rozwojowych cewy nerwowej i innych defektów neurologicznych u dziecka. Podczas ciąży następuje znaczący wzrost zapotrzebowania na folacyny, ale już przed ciążą kobiety powinny spożywać dodatkowo 0,4 mg folacyn dziennie w postaci tabletek oraz żywności wzbogaconej w kwas foliowy. Dodatkowo dieta powinna być bogata w produkty zawierające kwas foliowy tj. podroby oraz surowe warzywa liściaste.
Wapń dla mocnych kości
Wapń jest ważnym czynnikiem biorącym udział w mineralizacji kości i rozwoju szkieletu. Główne źródła wapnia to: mleko, sery, jogurty i zielone warzywa. Dzieci i nastolatki często ograniczają spożycie wapnia podczas gdy ich zapotrzebowanie na ten składnik jest największe. Negatywny wpływ na zdrowie kości ma ponadto niedostateczna aktywność fizyczna.
W czasie wzrostu układu kostnego oraz w okresie okołomenopauzalnym szczególnie ważna jest optymalna podaż wapnia z dietą a również innych składników odżywczych, które są odpowiedzialne za stan kości, takich jak: kwas foliowy, witamina B6, B12, C i D. Zmniejszona produkcja estrogenu podczas menopauzy powoduje przyspieszenie ubytku kości, a w rezultacie osteoporozę. Choroba ta rozwija się często już przed 5 dekadą życia kobiet i powoduje ubytek masy szkieletu średnio o około 3% rocznie.
Obecnie średnia długość życia zarówno kobiet, jak i mężczyzn wydłuża się. Kobiety często osiągają wiek ponad 80 lat, podczas gdy wiek menopauzy nie uległ dużej zmianie. Zatem kobiety mogą przeżyć prawie 1/3 swojego życia w stanie pomenopauzalnym. Konieczne zatem jest promowanie zdrowego sposobu żywienia poprzez zachęcanie do stosowania różnorodnej i zbilansowanej diety przez całe życie, by zapewnić zdrowie i dobre samopoczucie dla siebie i swojego potomstwa.
Opr ZIOS |