Tatry, mimo stosunkowo niewielkiej powierzchni, posiadają bardzo bogaty świat flory i fauny. Między innymi dzięki temu Tatry pozytywnie odróżniają się od wyższych od siebie gór z surowym krajobrazem lodowym…
Fauna Tatr:
Główni, najbardziej charakterystyczni przedstawiciele: niedźwiedź brunatny, kozica tatrzańska, świstak tatrzański…
Pozostali przedstawiciele tatrzańskiej fauny: m.in. jelenie, sarny, lisy, wilki, rysie, żbiki, borsuki, dziki, nietoperze, żmije zygzakowate, jaszczurki żyworodne, salamandry plamiste, kumaki górskie, traszki, ropuchy, żaby, wiewiórki, darniówki tatrzańskie, pająki (głównie krzyżaki), ryby (głównie pstrągi), ptaki (np. orzeł przedni, płochacz halny, świergotek górski, pomurnik, puchacz, kruk, myszołów, jastrząb, sokół wędrowny, orlik krzykliwy, jarząbek, pustułka, głuszec, jaskółka, cietrzew, kaczka krzyżówka, orzechówka, dzięcioł, kukułka, drozd, krzyżodziób świerkowy, pluszcz, kania, bocian biały, bocian czarny) oraz bardzo liczne owady…
Jednym z głównych współczesnych zagrożeń dla świata tatrzańskiej fauny jest zjawisko synantropizacji zwierząt. To efekt nadmiernego zatłoczenia Tatr. Zjawisko synantropizacji polega na aktywnym zbliżaniu się zwierząt do ludzi i żebraniu o pokarm. Takie nawyki są wywołane dokarmianiem dzikich zwierząt przez turystów (głównie lipiec, sierpień). Tatry to nie ZOO, niestety tam zjawisko synantropizacji bywa niebezpieczne dla zwierząt, które później z powodu złych przyzwyczajeń mogą mieć trudności z poradzeniem sobie w naturalnych warunkach i czasem giną… Zjawisku synantropizacji ulegają m.in. niedźwiedzie (im najbardziej zagraża to zjawisko), lisy, kaczki krzyżówki, orzechówki, jelenie i kozice…
Dlatego też dla dobra tatrzańskiej fauny nie powinno się dokarmiać dzikich zwierząt, ani też zaśmiecać Tatr (pozostawione śmieci również mogą zagrażać zwierzętom)…
Flora Tatr:
Piętrowość roślinności:
- Pogórze - do ok. 1000 m n.p.m.; głównie pola uprawne;
- Regiel dolny - od ok. 1000 do ok. 1250 m n.p.m.; np. świerki (ok. 80%), jodły, buki, jedliny, olszynki, jaworzyny, sosny, modrzewie;
- Regiel górny - od ok. 1250 do ok. 1550 m n.p.m.; wyraźna dominacja świerków, a oprócz nich można spotkać np. jarzębiny, wierzby, paprocie, krzewinki… ; poza tym w Tatrach lasy nie pokrywają całkowicie piętra regla dolnego i górnego – tam występują również rozmaite górskie polany (pokryte nie tylko trawami, m.in. na części z nich kwitną popularne krokusy (głównie w kwietniu), zaś w sezonie letnim rosną różne inne rośliny naczyniowe);
- Górna granica lasu - np. kralejące świerki, kosodrzewiny, limby, wierzby śląskie, brzozy karpackie, modrzewie europejskie, jarzębiny i jarzęby;
- Piętro kosodrzewiny - od ok. 1550 do ok. 1800 m n.p.m.; rozległe zarośla kosodrzewiny („krzewiastej” odmiany sosny), a poza tym np. borówka brusznica i w miejscach długiego zalegania śniegu ziołorośła lub murawy z trzcinnikiem owłosionym;
- Piętro hal – od ok. 1800 do ok. 2300 m n.p.m.; od tego poziomu występuje tylko roślinność bardzo odporna na trudne warunki do wegetacji, np. murawy wysokogórskie, traworośla, zbiorowiska piargowe i wyleżyskowe, ok. 360 gatunków roślin naczyniowych;
- Piętro turni – od ok. 2300 do 2655 m n.p.m.; ekstremalne warunki do wegetacji, np. niewielkie i niskie murawy, ok. 120 gatunków roślin naczyniowych.
W przypadku tatrzańskich roślin naczyniowych dużą rolę odgrywa podłoże:
- Podłoże z węglanem wapnia - np. aster alpejski, dzwonek drobny, fiołek alpejski, gnidosz dwubarwny, goryczka krótkołodygowa, goryczka wiosenna, kostrzewa pstra, powojnik alpejski, szarotka alpejska, storczyki, turzyca mocna;
- Podłoże krystaliczne - np. boimka dwurzędowa, dzwonek alpejski, goryczka kropkowana, goryczka przezroczysta, jaskier lodnikowy, jastrzębiec alpejski, kuklik rozesłany, lilijka alpejska, omieg kozłowiec, sasanka alpejska, sit skucina;
- Poza tym część roślin jest bardziej obojętna na rodzaj podłoża (tzn. bywają często spotykane zarówno na podłożu krystalicznym, jak i tym z węglanem wapnia) – np. arcydzięgiel litwor, dzwonek wąskolistny, rdest wężownik, tojad mocny, wierzbówka kiprzyca.
W całych Tatrach znajduje się aż ponad 1000 gatunków roślin naczyniowych.
GRUPA MEDIA INDORMACYJNE & ADAM NAWARA |