 Alufelgi
Co wyróżnia felgę ze stopów lekkich - aluminium?
Przy wyborze felg najczęściej kierujemy się estetyką, ale trzeba pamiętać, że nieprawidłowy dobór lub niska jakość wykonania ma wpływ na ich żywotność i nasze bezpieczeństwo. Felgi aluminiowe stanowią najczęściej spotykane wyposażenie aut, również tych nowych, nabywanych w salonach samochodowych. Poprawiają estetykę pojazdu, dopasowując ją do naszych, indywidualnych gustów. Przy zwiększeniu ich średnicy i zastosowaniu opon o niższym profilu poprawiamy stabilność toru jazdy w zakrętach, a kształt ramion wymusza lepszą cyrkulację powietrza w układach hamulcowych.
Co warto wiedzieć więcej: gęstość aluminium jest 3 krotnie mniejsza od stali i czyste ma stosunkowo niską wytrzymałość, dlatego stosuje się stopy z krzemem, magnezem, cynkiem oraz obróbkę termiczną, a wówczas współczynnik konstrukcyjny jest wyższy jak stali! Ponadto:
+ niska waga ma znaczący wpływ na dynamikę tj. przyspieszania (radość z jazdy oraz obniżenie emisji CO2) i opóźnienia (bezpieczeństwo – krótsza droga hamownia) oraz komfort (poprzez obniżenie masy nieresorowanej)
+ wysoka wytrzymałość -> doskonały współczynnik konstrukcyjny (stosunek wytrzymałości do ciężaru właściwego co pozwala obniżyć nawet o 80% wagę z zachowaniem wytrzymałości stali)
+ wysoka odporność na korozję (wierzchnia warstwa pokrywa się cienką warstwą tlenku aluminium, który zabezpiecza przed dalszą pasywacją)
+ nie traci właściwości w niskich temperaturach
+ łatwość obróbki i precyzja wykonania (nadanie różnorakich kształtów w odlewie, łatwość i szybkość obróbki np. skrawaniem)
+ dobre przewodnictwo cieplne (prawie 2 krotnie lepsze niż miedzi) co sprzyja schładzaniu układu hamulcowego
+ właściwości absorpcyjne energii -> w zderzeniach ale to również redukcja drgań szkodliwych dla zdrowia i trwałości podzespołów pojazdu
+ nadaje się do powtórnego przerobu nie tracąc na wartości (100% recyklingu)
+ wymaga małej ilości energii w procesie powtórnego przetwarzania (ochrona środowiska)
- wysoka cena materiału
Technologie produkcji felg ze stopów lekkich - wpływ na jakość i cenę
Najpopularniejsze na rynku obręczy kół ze stopów lekkich są felgi jednoczęściowe, o monolitycznej, jednolitej konstrukcji. Felgi dwu czy trzy częściowe produkowane są głównie na indywidualne zamówienie i ze względu na bardzo wysoki koszt produkcji związany m.in. z:
- każdy element felgi tj. rant wewnętrzny, zewnętrzny i środek jest produkowany w odrębnym procesie
- montaż tj. skręcanie i uszczelnianie jest realizowany ręcznie i wymaga dużej precyzji
stanowią marginalną część rynku. Zaletą tej technologii - dedykowanej do bardzo ekskluzywnych samochodów klasy premium plus - jest możliwość wykorzystania pewnych, wspólnych elementów dla różnych wzorów / projektów, a nade wszystko elastyczność w dopasowaniu parametrów felgi (m.in. szerokość, ET) do bardzo indywidualnych wymagań klienta. W naszej ofercie występuje BBS seria Forged Individual (prekursor tej technologii) oraz niemiecka marka Diamond.
Niektórzy producenci (jak BBS czy Fondmetal) dzięki specjalnemu procesowi frezowania CNC tylnej części szprych optymalizują stosunek masy i wytrzymałości końcowej obręczy.
Odlewanie niskociśnieniowe
Ciekły metal wpływa do formy odlewniczej od dołu - przez krócieć zasilający. Ruch cieczy do góry wymuszany jest oddziaływaniem ciśnienia sprężonego gazu. Proces chłodzenia (sterowany elektronicznie) gwarantuje odpowiednie krzepnięcie materiału. . Przy tej technologii, każdy odlew winien być poddany kontroli rentgenowskiej, która sprawdza jednorodność materiału, a stwierdzone wady np. kieszenie powietrzne czy pęknięcia, dyskwalifikują produkt. Dodatkowa obróbka termiczna (rzadko stosowana w wyrobach azjatyckich ale i europejskich) ma kluczowe znaczenie dla końcowej wytrzymałości materiału.
+ jednorodność materiału
+ możliwość realizacji praktycznie każdego projektu / wzoru
+ redukcja masy o około 25% w stosunku do kół stalowych
+ stosunkowo ekonomiczna metoda dla produkcji wielkoseryjnych
Flowforming (kształtowanie przez walcowanie)
Łoże obręczy odlanego półfabrykatu jest podgrzewane i rozwalcowywane. W trakcie tego procesu materiał podlega zagęszczeniu gdzie zmniejszana jest grubość ścianek felgi przy jednoczesnym zwiększaniu ich wytrzymałości.
+ redukcja masy do 50%
+ podniesiona wytrzymałość
Ta technologia cieszy się dużym zainteresowaniem wśród największych i najbardziej pożądanych producentów aut jak: Maserati, Aston Martin czy Ferrari.
Forged (kształtowanie przez wykuwanie)
Blok wytrzymałego stopu aluminium do czasu otrzymania kształtu felgi poddawany jest naciskowi prasy o sile przekraczającej 8 tys. ton. Kolejne procesy to obróbka cieplna (hartowanie - dla zmniejszenia naprężeń wewnętrznych materiału i podniesienia wytrzymałości obręczy) oraz wycinanie ramion, obróbka płaszczyzn i otworów, które decydują o końcowej formie wzoru i jego parametrach technicznych (dla możliwości zastosowania w konkretnym modelu auta). Wraz z pojawieniem się nowoczesnych obrabiarek CNC felgi są również wycinane z kutych pół-prefabrykatów (bloków). W tym wypadku projekt wzoru obręczy wprowadzany jest do komputera sterującego urządzenia CNC, a następnie wycinany w formie bryły 3D. Ta nowa metoda łączy zalety kutego, wytrzymałego koła z niemal nieograniczonymi możliwościami projektowymi.
+ zapewnia wysoką wytrzymałość mechaniczną i szczelność
+ maksymalna redukcja masy z zachowaniem dużej nośności
- wysoki koszt technologii
Ze względu na walory, a szczególnie niezwykłą wytrzymałość, jest to rozwiązanie stosowane w motorsporcie np. rajdach, ponieważ nawet po uszkodzeniu opony nie dochodzi do bardzo niebezpiecznej utraty sterowalności auta, a zawodnik zwykle nie traci szansy dalszej rywalizacji.
Nasza oferta felg w tej technologii reprezentowana jest przez wzory marek BBS, Fondmetal Speedline, Lorinser oraz Diamond.
Carbon (nowość koncernu Ronal)
To nowatorska na skalę światową, bardzo droga metoda produkcji kół do samochodów sportowych. Wykorzystuje się włókna węglowe, które osadzane są w specjalnych matrycach, a następnie poddaje się je procesowi utwardzania z wykorzystaniem temperatury i ciśnienia.
+ niespotykana w innych technologiach redukcja masy
- najdroższa obecnie metoda produkcji
Wykończenie obręczy
Renomowane firmy zabezpieczają swoje produkty kilkoma warstwami powłok, wykorzystując najnowsze technologie nakładania, które doskonale chronią je w każdych warunkach eksploatacji. Felgi, w codziennej użyciu poddawane są szczególnie ciężkim warunkom środowiskowym: skrajnie niskie / wysokie temperatury, agresywne odczyny chemiczne (sól, pył z okładzin hamulcowych, kwaśne deszcze), mechaniczne uszkodzenia (żwir, kamienie), promienie UV, etc.
- Technologia Multi Color Rim pozwala na wielobarwne wykończenie felg. Jest bardzo precyzyjna i powtarzalna, nie wymaga maskowania jakichkolwiek elementów, umożliwia naniesienie każdego koloru dając najwyższą jakość powłoki o dużej trwałości.
- Technologia polerowania - dodatkowy proces, który polega na bardzo precyzyjnym zeszlifowaniu i wypolerowaniu wcześniej wylakierowanych, wskazanych w projekcie powierzchni. Podnosi ekskluzywność wzoru, wyostrzając optykę krawędzi.
- Technologia laserowego grawerowania polega na bardzo precyzyjnym (z dokładnością tysięcznych milimetra) usuwaniu wierzchniej warstwy lakieru dla odsłonięcia koloru podkładu, zgodnie z kształtem zaprojektowanego wzoru w celu podniesienia indywidualnego charakteru obręczy.
- Rim protector Inox - pierścień ze stali nierdzewnej, który jest przyklejany lub zagniatany na zewnętrznym rancie felgi jednoczęściowej. W ten sposób uszlachetniona felga upodabnia się do ekskluzywnych, trzy-częściowych wzorów, zyskując fantastyczny połysk rantu bez ryzyka korozji. Nakładka spełnia również rolę ochronną - w przypadku uszkodzenia mechanicznego rantu, można ją wymienić, bez konieczności zakupu nowej felgi.
Oznaczenia i ważne parametry felg
Zwykle ważniejsze informacje o obręczy producenci umieszczają na wewnętrznej stronie felgi, w tym: nazwa producenta, kraj pochodzenia, data produkcji, logo odbiorcy oraz jego nr katalogowy (dotyczy felg wyprodukowanych na wyposażenie seryjne tj. OEM), oznaczenia pierwiastków metali występujących w stopie, posiadane homologacje oraz podstawowe parametry techniczne tj.:
- szerokość i średnica obręczy, typ profilu kołnierza i zastosowana ilość / kształt garbów,
- PCD tj. ilość otworów montażowych i ich rozstaw (określany wartością w mm średnicy okręgu opisanego na osiach symetrii wszystkich otworów montażowych felgi = piasty koła pojazdu np. 5x112, czy 4x100)
- ET tzw. ofset / odsadzenie (odległość w mm płaszczyzn: osi symetrii szerokości felgi od płaszczyzny przylegania piasty koła)
- OC tj. średnica otworu centralnego w mm, centrującego felgę na piaście koła samochodu (rzadko oznaczany parametr, średnica wewnętrzna w feldze = średnicy zewnętrznego trzpienia osiującego piasty). Dla felg OEM jest wykonany w rozmiarze docelowym auta, dla którego jest przeznaczona. W przypadku felg rynku wtórnego zwykle średnica otworu jest większa i wymaga zastosowania pierścienia redukcyjnego, za którego pośrednictwem uzyskamy pożądany wymiar.
- 7,5 J (typ profilu - dla aut osobowych) x18 H2 (kształt i ilość garbów w profilu obręczy) ET51 (szerokość w calach) (średnica w calach)
Felgi z oznaczeniem ECE – to obręcze, których parametry montażowe odpowiadają felgom z oryginalnego wyposażenia samochodu. Ich zaletą jest możliwość wykorzystania przy montażu posiadanych już oryginalnych śrub lub nakrętek, dekli oraz opon.
Czasami specjalna konstrukcja opony narzuca kształt feldze w miejscach z nią współpracujących – przykładem jest opona Run-Flat, która wymaga kształtu profilu kołnierza o oznaczeniu EH2+.
Rzadką cechą, zarezerwowaną głównie dla sportu jest felga z systemem montażu Centre Lock Nut (centralnej nakrętki). Obręcz jest specjalnie przygotowana do systemu przez m.in. zastąpienie kliku otworów jednym, centralnym, za pośrednictwem którego następuje montaż na piaście koła przez nakręcenie jednej, systemowej nakrętki (uwaga: wymaga specjalnego klucza dynamometrycznego z regulacją siły nawet do 600 Nm.). W naszej ofercie BBS FI-R, CH-R CL czy Fondmetal 9RR Monodado.
Niestety, powyższe oznaczenia na feldze nie mówią nic, o dopuszczalnej (maksymalnej) nośności felgi, choć każdy z ww. parametrów ma na nią bezpośredni wpływ. Producenci felg tę informację uwzględniają w danych homologacyjnych i w listach aplikacyjnych (zastosowań) i to ona decyduje ostatecznie o możliwości bezpiecznego montażu i użytkowania obręczy, stosownie do wymogów stawianych przez producenta samochodu.
Tutaj warto wspomnieć o certyfikatach - każdy znaczący producent potwierdza jakość swoich produktów uzyskanymi certyfikatami (wynik pozytywnych badań m.in. wytrzymałościowo-zmęczeniowych obręczy przeprowadzonych przez własne, podlegające jednostkom certyfikującym laboratorium lub firmę zewnętrzną). Najbardziej restrykcyjny pod względem prawnym, rynek niemiecki, potwierdza dopuszczenie do montażu i użytkowania kół certyfikatem ABE z nr homologacji KBA (Federalnego Urzędu Transportu Samochodowego - gdzie każdy pojazd otrzymuje cechy koła tj. felgi i opony w ramach których, może być ono modernizowane bez dodatkowych badań) lub TUV (zamiennie DEKRA - dla kół alternatywnych, nie ujętych w homologacji pojazdu). W przypadku zamienników, wynik badania kół (wariantów obręczy i opony) przez TUV ocenia i potwierdza ich przydatności dla różnych modeli pojazdów i testu wytrzymałościowego.
Z powyższych względów nie należy dobierać felg do pojazdu wyłącznie na podstawie parametrów montażowych! Dla zobrazowania różnic w wymaganiach - inne posiada koło z przeznaczeniem dla samochodu o osiąganej, maksymalnej prędkości 150 km/h i dopuszczalnej masie całkowitej niespełna 1000 kg (np. Smart Fortwo), a tych przekraczających 250 km/h i masę 3 ton.
Dobór felg
najlepiej skonsultować z doświadczonym sprzedawcą, który po przedstawieniu Państwa wymagań, na ich podstawie jest w stanie - gwarantując 100% bezpieczeństwa przy eksploatacji - dobrać właściwe rozwiązanie. Przy wyborze oferty czynnik bezpieczeństwa powinien być dominującym, albowiem to koła (felgi i opony) łączą nasz pojazd (i znajdujących się w nim pasażerów) z nawierzchnią, a ewentualna utrata choćby jednego z nich może doprowadzić do tragicznych skutków. Firmy zajmujące się profesjonalnym doborem i sprzedażą felg posiadają internetowe narzędzia wspomagające dobór tzw. konfiguratory, które są stale aktualizowane o wskazania producentów (uzyskiwane przez nich certyfikaty). Jeśli w narzędziu tym, po dokonaniu wyboru pojazdu na otrzymanej liście produktów, nie znajdziecie wzoru, który wcześniej wybraliście - powodem może być brak homologacji dla tej felgi lub brak aktualizacji – warto potwierdzić informację w kontakcie bezpośrednim ze sprzedawcą (telefonicznie lub mailowo). Kontakt z profesjonalnym sprzedawcą pomoże również wyeliminować ryzyko przykrych niespodzianek w trakcie montażu kół na samochód, kiedy to ze względu na specyfikę konstrukcji felgi okazuje się, że felga (bądź opona) opiera się lub zahacza o elementy nadwozia, układu hamulcowego czy zawieszenia.
Zatem proszę przebierać we wzorach, typach wykończeń i kolorach, w wariantach zalecanych, dostępnych rozmiarów do Państwa auta pamiętając o tym, że dobrej jakości, końcowy produkt wymaga skomplikowanej, kosztownej drogi nim dotrze do Waszych rąk (inwestycje w kadrę, współczesne narzędzia i park maszynowy, nowe technologie i materiały, mozolne prace wdrożeniowe od projektu do produkcji wzoru, badania i certyfikaty). Decydując się na zakup warto korzystać ze źródeł gwarantujących oryginalny produkt marek, które swoją jakość i uznanie potwierdzają statusem dostawcy wyposażenia seryjnego dla najbardziej prestiżowych producentów aut oraz swoim miejscem w historii sportu motorowego, gdzie koła poddawane są ekstremalnym obciążeniem.
Montaż kół – dziś nie jesteśmy w stanie zmontować koła (zdjąć / założyć opony na felgę, wyważyć) nie niszcząc felgi bądź opony bez użycia nowoczesnych, specjalistycznych narzędzi. Należy pamiętać, że oferowane przez nas obręcze przechodzą testy dynamiczne, pozwalające osiągnąć w warunkach drogowych prędkości przekraczające 300 km/h! To wymusza realizację procedur z dużą starannością i precyzją oraz wymaga czasu. Powierzmy zatem obsługę nie tanich przecież obręczy i opon sprawdzonym, solidnym warsztatom.
Jeśli zdarzy się nam konieczność awaryjnego demontażu koła pamiętajmy o przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa (zawartych w kodeksie ruchu drogowego i w regułach zdrowego rozsądku) oraz podstawowych, poniższych regułach:
Samodzielny demontaż koła - zasady bezpieczeństwa i reguły
- W pierwszym kroku należy właściwie zabezpieczyć podniesiony pojazd, a wcześniej poluzować śruby / nakrętki demontowanego koła. Uwaga, aby w trakcie odkręcania klucz czy główka śruby nie zostały uszkodzone, co może pozbawić nas możliwości zdjęcia koła!
Należy zatem pamiętać o konieczności dociskania osiowego nasadki klucza w momencie przyłożenia siły odkręcającej. Unikamy używania do tego celu nogi! Zalety posiadania klucza krzyżakowego!
- Po zdjęciu koła należy sprawdzić czystość płaszczyzn przylegania piasty koła samochodu oraz montowanej felgi.
- Następnie należy osadzić pierścień centrujący w gnieździe centralnego otworu felgi (jeżeli występuje) tak, aby wskoczył na swoje miejsce i w żadnym wypadku nie wystawał poza płaszczyznę przylegania felgi.
- Przed założeniem koła na piastę należy upewnić się, czy do przykręcanego, posiadanego koła mają zastosowanie właściwe śruby / nakrętki oraz sprawdzić ich stan (czystość i jakość gwintów – patrz dobór śrub).
- Po założeniu koła na piastę auta wkręcamy ręką, z wyczuciem pierwsze zwoje gwintu śrub / nakrętek tak, aby nie był wyczuwalny, niepokojący / nadmierny opór. Wkręcając kolejną śrubę / nakrętkę pamiętajmy, że robimy to w układzie po przekątnej, aby zapewnić równomierne dociskanie płaszczyzny przylegania felgi do piasty koła.
- Po wstępnym dokręceniu wszystkich śrub sprawdzamy, czy koło obraca się swobodnie, bez żadnego, niepożądanego oporu czy dźwięku.
- Przed całkowitym opuszczeniem samochodu z podnośnika awaryjnego dokręcamy zalecaną, odpowiednią siłą wszystkie śruby / nakrętki koła (zachowując kolejność – po przekątnej)
- Pamiętajmy, aby po przejechaniu dystansu pierwszych 30-50 km zatrzymać się, w celu ponownego sprawdzenia poprawności dokręcenia śrub / nakrętek.
NOWINKI
FONDMETAL - warte zwrócenia uwagi, jest wprowadzone przez tego producenta ciekawe rozwiązanie EFS (Easy Fit System). Polega ono na specjalnym, jednakowym wykonaniu gniazd montażowych felg, które mają cylindryczny kształt (z naciętym wewnątrz rowkiem), płaską płaszczyznę przylegania oraz systemowe, eliptyczne otwory. Aby móc zastosować tak przygotowaną felgę do konkretnego samochodu, muszą zostać w niej zamontowane odpowiednie, cylindryczne wkładki. To element kluczowy, określający wymiar końcowy rozstawu PCD i zależy on od punktu wykonania otworu montażowego w tej wkładce. Wkładka wykonana jest z wysoko gatunkowej stali, z dużą dokładnością - we wszystkich płaszczyznach styku z felgą jest z nią doskonale spasowana, a sprężynka w niej umieszczona uniemożliwia jej przypadkowe usunięcie. W części współpracującej z śrubą / nakrętką jest zastosowany popularny kształt stożka 60’.
Powyższe, ekskluzywne rozwiązanie łączy aspekt korzyści wzmocnienia gniazd felg (drogiego, już rzadko stosowanego wyposażenia współczesnych obręczy ze stopów lekkich ) z możliwością poprawienia osiągalności produktu – jedna felga może mieć zastosowanie do pojazdów o różnych rozstawach PCD.
Zestawy montażowe systemu EFS obsługuje rozstawy 5x 98 / 100 / 105 / 108 / 110 / 112 / 114,3 / 115 / 118 i 120!
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
