 Osobistości dawnej polskiej motoryzacji
Stanisław Grodzki (1866 - 1927)
Pionier polskiej motoryzacji. Prawdopodobnie to on sprowadził na ziemie polskie (będące wówczas pod zaborami) pierwszy automobil. Grodzki był warszawskim przemysłowcem, który przejął po ojcu Alfredzie firmę sprzedającą maszyny, narzędzia i nasiona dla rolników. Ale pasjonowały go pojazdy. Sprowadził do Królestwa Polskiego samochody Benza i Peugeota. Peugeot Grodzkiego wykonał historyczny przejazd po Warszawie 25 sierpnia 1896 roku. Przemysłowiec został też przedstawicielem wybranych przez siebie marek i w tym samym roku sprzedał pierwsze auto prywatnemu klientowi. 10 lipca 1897 roku Grodzki wyruszył swoim Peugeotem z Warszawy do Paryża, gdzie dotarł 26 lipca 1897 roku.
Tadeusz Tański (1892 - 1941)
Wybitny polski inżynier, czołowy konstruktor Centralnych Warsztatów Samochodowych. Jego ojciec, Czesław Tański, był malarzem, a zarazem wynalazcą marzącym o lataniu i tworzącym modele latające. Nic dziwnego, że syn odziedziczył po nim nie tylko zmysł technika nowatora, ale i fantazję. Tadeusz Tański studiował we Francji, tam w 1916 roku skonstruował największy silnik w ówczesnym świecie. Był to dwunastocylindrowy lotniczy silnik o mocy 520 KM. Tański wrócił do Polski w 1919 roku i dołączył do zespołu CWS. Był jednym z głównych twórców CWS T-l. Tak wspominał tę postać Witold Rychter w „Moich dwóch i czterech kółkach": „Powiedziałem, że Tadeusz Tański był fantastą. Najpierw ustalał bowiem ogólny kształt maszyny, rysował jej wygląd zewnętrzny (...), a dopiero potem brał się do technicznego rysunku z wymiarowaniem części. Mówił, że »Jeżeli maszyna jest ładna i estetyczna, to będzie i dobra w pracy«. (...) Był to konstruktor - moim zdaniem - fenomenalny, konstruktor poeta, który potrafi zbudować wszystko i prawie z każdej dziedziny techniki". Podczas wojny Tański zaangażował się w działalność konspiracyjną, co przypłacił życiem. Zginął w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu.
Kazimierz Meyer (1884 - 1944)
Dyrektor Centralnych Warsztatów Samochodowych od 1918 roku, od początku pełnienia swojej funkcji starał się o stworzenie pierwszego polskiego samochodu. Inżynier z dyplomem Politechniki Lwowskiej, podpułkownik Wojska Polskiego. Jak podaje Jan Tarczyński w książce „Samochody inż. Tańskiego", powołując się na wspomnienia rodziny inżyniera, dla dobra zakładu nie pobierał on pensji dyrektorskiej, a jedynie wojskową. Inżynier Meyer tuż przed wojną został dyrektorem Zakładu Oczyszczania Miasta. Wsławił się wówczas tym, że pojazdem należącym właśnie do tego przedsiębiorstwa wywieziono z Warszawy do Lublina „Bitwę pod Grunwaldem" Jana Matejki, by ratować obraz przed Niemcami. Inżynier zginął podczas Powstania Warszawskiego.
Witold Rychter (1902 - 1948)
Jedna z najwybitniejszych i najbardziej wszechstronnych postaci polskiej motoryzacji. Świetny kierowca, także sportowy, zdobywca licznych nagród w zawodach samochodowych i motocyklowych, pilot, rzeczoznawca, instruktor jazdy i egzaminator, twórca licznych książek i artykułów. Kronikarz dziejów rodzimej motoryzacji, autor m.in. takich książek, jak: „Moje dwa i cztery kółka", „Dzieje samochodu", „Skrzydlate wspomnienia". W 1926 roku ustanowił rekord prędkości jazdy na motocyklu w Polsce, kilkukrotnie zdobył mistrzostwo Polski w wyścigach motocyklowych. Brał udział w niezliczonych zawodach. W 1935 roku w Rajdzie Monte Carlo zajął 49. miejsce. Podczas zawodów jeździł m.in. Tatrą, Hudsonem, Chevroletem czy pożyczonym od bogatego kupca futrzanego Packardem. Badał zależność między ilością wypitego alkoholu a zdolnością do prowadzenia pojazdów. Testy przeprowadzane były z użyciem prawdziwej wódki i prawdziwego samochodu, pod kontrolą trzeźwych ekspertów w roli pasażerów. Rezultaty zostały ujęte w tak zwanej Tabeli Rychtera. Od 1924 do 1962 roku przeegzaminował ponad 50 tys. kandydatów na kierowców. Podczas wojny zastępca dowódcy oddziału pancernego w Kiwercach. Uciekł z transportu do obozu koncentracyjnego, wyskakując z pociągu. Pod koniec wojny mieszkał w Gołąbkach pod Warszawą. Zarabiał na życie, wyrabiając drewniane łyżki. Po wojnie był przez pewien czas dyrektorem technicznym Państwowych Zakładów i Warsztatów Samochodowych, pracował też jako rzeczoznawca i redaktor.
Stanisław Panczakiewicz (1900 - 1982)
Słynny konstruktor nadwozi, pracujący zarówno w czasach przedwojennych, jak i w latach PRL. Pochodził z Warszawy, studia odbył we Francji. W 1927 roku objął stanowisko kierownicze w Centralnych Warsztatach Samochodowych przy ul. Terespolskiej w Warszawie i tworzył nadwozia do samochodów CWS. To właśnie spod ręki Panczakiewicza wyszedł projekt samochodu Lux-Sport, pięknego prototypu z lat międzywojennych. Typowe dla Stanisława Panczakiewicza było używanie elementów drewnianych w projektowanych pojazdach. Chciał wykorzystać drewno także w Syrence, ale ostatecznie nie zdecydowano się na to rozwiązanie w produkcji seryjnej. Nadwozie Syreny zostało jednak ukształtowane właśnie według projektu Panczakiewicza. Konstruktor wymyślił też wygląd kabiny ciężarówki Star-20, pierwszego polskiego pojazdu powojennego.
Cezary Nawrot (1931 - 2004)
Pracujący w Fabryce Samochodów Osobowych projektant nadwozi do wielu słynnych polskich pojazdów, zwłaszcza znanych prototypów. Wśród nich znalazła się między innymi Syrena Sport, nazywana przez zagranicznych dziennikarzy najładniejszym autem zza żelaznej kurtyny. Absolwent Politechniki Warszawskiej, wykładowca warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Poza Syreną Sport tworzył lub współtworzył także projekty nadwozi takich aut, jak Ogar, Syrena Bosto, Warszawa 223, Polonez Caro, Fiat 126p Bombel, Syrena Mikrobus. Projektował też sprzęty gospodarstwa domowego.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
Uwaga wypadek - postępowanie w razie wypadku, numery alarmowe w Polsce i Europie
