 Układ wydechowy
Główne zadania współczesnych układów wydechowych to:
· odprowadzanie spalin z silnika samochodu na zewnątrz
· ograniczenie poziomu hałasu
· zredukowanie do minimum emisji szkodliwych związków powstałych poprzez spalanie paliwa w silniku
· optymalizacja pracy silnika
Układ wydechowy składa się z kolektora wydechowego, katalizatora, tłumika, oraz rury wylotowej, dodatkowo w przypadku nowoczesnych konstrukcji silników Diesla, stosuje się filtr cząsteczek stałych (DPF). Pierwszym elementem układu jest kolektor wydechowy zbierający spaliny z kilku sąsiednich cylindrów do wspólnego przewodu lub do dyszy wlotowej turbiny przy silnikach z turbodoładowaniem. W przewodzie odprowadzającym gazy spalinowe z turbiny (lub bezpośrednio z kolektora) umieszczona jest tzw. sonda lambda, czyli czujnik składu spalin. Na podstawie jego wskazań mikroprocesor sterujący pracą silnika tak koryguje dozowanie paliwa, by skład spalin zbliżony był do optymalnego. Następnym urządzeniem jest część zwana potocznie katalizatorem - jego zadaniem jest - poprzez reakcje chemiczne zachodzące w spalinach - zmienić gazy trujące takie jak: węglowodory, tlenki węgla i tlenki azotu w neutralny dwutlenek węgla, parę wodną i czysty azot. Dalszymi segmentami układu są, jak w konstrukcjach tradycyjnych, zwykłe przewody rurowe i tłumiki dźwięku (przeważnie dwa połączone w szereg). Obecnie stosuje się dwa rodzaje tłumików: absorpcyjne, odpowiedzialne za tłumienie wysokich częstotliwości dźwięku oraz komorowe, odpowiedzialne za tłumienie niskich częstotliwości. Można też stosować kombinację tych dwóch rodzajów tłumików.
Bardzo ciekawym urządzeniem stosowanym w silnikach Diesla najnowszej generacji jest filtr cząsteczek stałych tzw. (DPF). Jego zadaniem jest wychwycenie ze spalin bardzo szkodliwych cząsteczek. Dzięki odpowiedniej konstrukcji filtry DPF mają zdolność samooczyszczania się, tak więc przy dużym zanieczyszczeniu filtra jednostka sterująca silnikiem dozuje dodatkową dawkę paliwa - powoduje to wzrost temperatury w filtrze i wypalenie się sadz tam zgromadzonych. System ten pozwala na bardzo długą eksploatację filtra bez konieczności wym
Prawidłowe użytkowanieontowania go i czyszczenia.
Układ wydechowy nie wymaga żadnych zabiegów obsługowych, nie ma też ustalonych cykli wymiany, ponieważ jego trwałość zależy od sposobu i warunków eksploatacji samochodu. Zużycie lub uszkodzenie poszczególnych części wykrywają zwykle pracownicy serwisów w trakcie okresowych przeglądów, choć lepiej jest, gdy potrafi je szybciej zauważyć sam kierowca i zlecić niezwłoczną naprawę. Usterki polegają najczęściej na mechanicznym (np. przez wyrzucane spod kół kamienie) lub korozyjnym przedziurawieniu blaszanych ścianek rur lub tłumików. Objawiają się one natychmiast głośniejszą pracą silnika (słyszaną wyraźnie podczas jazdy z otwartym oknem), a niekiedy też zapachem spalin wyczuwalnym we wnętrzu nadwozia. Nie można też lekceważyć stuków rozlegających się pod podłogą w chwilę po przejechaniu przez nierówność nawierzchni. Świadczyć mogą one o zerwaniu elementów układu z ich elastycznych zaczepów, co grozi połamaniem sąsiednich odcinków rur.
Czy warto ryzykować?
Nieszczelności układu wydechowego, zwłaszcza na pierwszym jego odcinku, nie tylko wpływają ujemnie na komfort jazdy, lecz także zakłócają działanie sondy lambda i katalizatora ze szkodą dla środowiska i osiągów silnika.
Bardzo ważne jest by w razie wymiany tłumików czy katalizatora stosować elementy homologowane - posiadają one odpowiednie oznaczenie na puszce, czyli litera E wewnątrz koła lub e wewnątrz kwadratu. Ciąg cyfr po literach E, oznacza kraj homologacji oraz nr Dyrektywy Unii Europejskiej na podstawie której jej dokonano.
Użytkowanie w układzie wydechowym części nie homologowanych może powodować nadmierną emisję trujących gazów, zbyt wysoki poziom dźwięku, bardzo duże zużycie paliwa, często może być przyczyną uszkodzenia katalizatora a nawet silnika.
W wielu krajach Unii Europejskiej Stacje Kontroli Pojazdów sprawdzają podczas okresowych badań czy zastosowano homologowane części, niestety w Polsce nadal nie zwraca się na to uwagi.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
Uwaga wypadek - postępowanie w razie wypadku, numery alarmowe w Polsce i Europie
