 Panie nadal rzadkością w branży projektowania samochodów
Dla Moniki Zych i Sandy McGill praca jako projektantek samochodów dla koncernu BMW rozpoczęła się od zabawy resorakami Matchbox, którymi jako małe dziewczynki jeździły po salonie w rodzinnym domu.
Helen Emsley – szefowa zespołu projektantów wnętrza Corvetty model 2014, a od niedawna również dyrektorka wykonawcza działu projektowania i user experience, spędzała w dzieciństwie popołudnia w miejscowym muzeum kolei, szkicując legendy projektowania, m.in. Latającego Szkota.
Kimberly Wu, która pracowała dla Hondy, a której ojciec i dziadek również pracowali w branży projektowania i inżynierii, żartuje: „w naszych żyłach płynie benzyna”.
John Krsteski – wykładowca projektowania samochodów w mieszczącej się w Pasadenie (Kalifornia) Art Center College of Design, uważa, że coraz więcej kobiet jest zainteresowanych tym przedmiotem. „Wśród studentów mojego przedmiotu początkowo jedna kobieta przypadała na piętnastu mężczyzn, obecnie na każdym roku mamy dwie, trzy panie.” – mówi.
Ale kobiety w branży projektowania samochodów nadal są kierowane przede wszystkim do projektowania wnętrz, a nie seksownych zewnętrznych linii, które reprezentują markę przez dekady. „Jest kilka kobiet w branży, ale zasadnicza robota – zewnętrzne elementy, nadwozie – nadal są projektowane niemal w całości przez mężczyzn.” – mówi Tara Weingarten, wieloletnia dziennikarka motoryzacyjna i założycielka vroomgirls.com, strony dla kierowczyń. – „Nie znam żadnej kobiety, która mogłaby się poszczycić takim stanowiskiem. Kierownictwo wyższego szczebla w tej branży to również mężczyźni. Szklany sufit jest tam realnym problemem.”
Przeprojektowane BMW Z4, którego premiera miała miejsce w 2008 i nadal jest w produkcji, jest rzadkością w branży, gdyż model ten zaprojektowały dwie kobiety. Autorką projektu wnętrza jest Nadya Arnaout, a linii nadwozia – Juliane Blasi. Zespół złożony z pań zaprojektował również w całości model koncepcyjny Volvo YCC ze specjalnie dostosowanymi siedzeniami i bagażnikiem, aby jeszcze lepiej dostosować auto do potrzeb kierowczyń.
„Uważam, że projektanci i projektantki wnętrz samochodowych muszą posiadać całkowicie odmienny, być może nawet znacznie bardziej ambitny zestaw umiejętności, niż projektanci elementów zewnętrznych.” – mówi Wu. Poza opracowaniem stylistyki wnętrza, „projektanci wnętrz są odpowiedzialni za ergonomikę oraz czynnik ludzki związany z doświadczeniem kierowcy/czyń. Projektowanie wnętrz samochodowych wydaje się również tracić na schematyczności. – dodaje. – Pojawia się miejsce na technologiczne udogodnienia, które nie są możliwe do zastosowania na zewnątrz pojazdu.”
Weingarten z kolei cytuje statystyki Instytutu Badań nad Transportem Uniwersytetu Michigan, które potwierdzają, że obecnie prawo jazdy posiada więcej kobiet niż mężczyzn. Na swojej stronie, która ma prezentować „doświadczenia z branży bez typowego dla niej żargonu”, zamieszcza cztery do pięciu recenzji nowych modeli samochodów w tygodniu, od Ferrari do Toyoty.
Dziennikarka działu motoryzacyjnego w Newsweeku od 15 lat, Weingarten dorastała w samochodowej kulturze Los Angeles. „Kobiety mają znaczny wpływ na decyzje dotyczące zakupu samochodu, zwłaszcza w przypadku pojazdów rodzinnych.” – uważa.
Kierowczyni poszukuje samochodu, który spełni jej wymogi dotyczące oszczędnej jazdy, a także w kolorze i stylistyce odpowiadającym jej gustom. „Kobiety, nie wszystkie, oczywiście, lubią ładne auta, jak VW Beetle najnowszej generacji, nowy Fiat czy BMW serii 1.” – mówi Weingarten. Ale podkreśla, że tworzenie auta zaprojektowanego wyłącznie dla kobiet to przegrana sprawa. Dodge wypuścił w 1955 roku model o nazwie La Femme. „Był komiczny” – mówi Weingarten. – „Kobiety kompletnie na to nie poszły.”
Panie oczekują od swoich pojazdów niezawodności, ale także miejsca, żeby położyć tam torebkę czy laptopa – i co do tego projektanci są zgodni. Toyota, którą Weingarten chwali za projektowanie z troską również o kobiety, dodała „dużą powierzchnię” w swoim modelu Highlandera z 2014 roku właśnie w tym celu.
„Jeśli moglibyśmy/łybyśmy zacząć od nowa i naprawdę przekonać się, czego kobiety pragną w swoich wnętrzach, w pewnością oczekiwałyby większej prostoty i mniejszej ilości gadżetów czy kontrolek.” – mówi Chris Chapman, główny projektant w Hyundai Design North America.
Krsteski, który jest kierownikiem projektu w Hyundai Design North America w Irvine (Kalifornia), dostrzega wartość kobiecych pomysłów w branży. „Kobiety wynoszą na zupełnie inny poziom fakt przywiązywania uwagi do szczegółów oraz postrzeganie złożoności kolorów.” – uważa. „Wielu mężczyzn skupia się na całości projektu, pomijając dopracowanie drobnych szczegółów, podczas gdy panie, z którymi miałem przyjemność pracować, niezwykle precyzyjnie szlifują swoje projekty.”
Wu, która była studentką Krsteskiego, potwierdza tę opinię: „Jestem zdania, że kobiety mają zupełnie inne wewnętrzne poczucie wrażliwości, gdy mowa o estetyce. Kobiece podejście do formy, powierzchni, szczegółów i kolorów to czynniki, które potencjalnie różnią naszą pracę od pracy naszych kolegów.” – uważa. – „W pewnym sensie wyzwoliła mnie praca w branży zdominowanej przez mężczyzn. To była dla mnie okazja, aby się wyróżnić i wyzwanie, aby zidentyfikować się poza pracą, na którą byłam tak mocno nastawiona. W ramach dynamiki grupy uważam za niezbędne, aby kobieca perspektywa obecna byłą przy analizie briefu w zespole złożonym z projektantów-mężczyzn.”
Kerrin Liang jest jedną z czterech projektantek w dziale projektowym kalifornijskiej placówki koncernu Hyundai. „W Korei jest ich znacznie więcej” – mówi Chapman. – „jednak w większości pracują na stanowiskach związanych z opracowywaniem koloru czy materiału, a nie w wydziałach projektowania kształtu czy geometrii.”
Wu przez cztery lata pracowała na stanowisku kontraktowej projektantki elementów zewnętrznych w studiach zaawansowanego projektowania Hondy w Kalifornii oraz Tokio. „Większość moich projektów z branży automotive była przeznaczona dla wewnętrznych celów firmy.” – mówi. – „Zaawansowane studia, dla których pracowałam, skupiają się przede wszystkim na przyszłościowych projektach, które mogą lub nie wyewoluować w niektóre modele, które dziś spotykacie na drogach.”
Praca w branży projektowania samochodów wymaga pasji i cierpliwości, ponieważ produkt końcowy zwykle wymaga co najmniej trzech lat od inspiracji do zakończonego pojazdu. Ponadto na efekt mają wpływ opinie i potrzeby innych, od inżynierów/ek do działów marketingowych.
Kobiety zajmujące się projektowaniem samochodów są zgodne, że wsparcie innych – czy to rodziny, przyjaciół, czy też wykładowców – mogą uczynić ten wybór nadal niszowej drogi życiowej łatwiejszym. „Miałam dużo szczęścia, że moi rodzice zawsze ułatwiali mi nieograniczony dostęp do sztuki.” – mówi Wu. Obecnie prowadzi razem z siostrą firmę projektującą torebki i inne produkty, a także pracuje jako ilustratorka oraz instruktorka projektowania. „Moja siostra i ja mogłyśmy korzystać z różnych kreatywnych zajęć w młodym wieku, do naszych ulubionych należały ceramika i malarstwo.”
Wu miała również szczęście mieć za mentora ZhaoPing Wei – projektanta artystycznego efektów wizualnych w DreamWorks. „Zaczęłam brać u niego lekcje rysunku, gdy miałam 8 lat, a potem doszkalałam się jeszcze w czasie nauki na studiach. Nauczył mnie objętości w trakcie moich studiów projektowania. Wszystko, co widzimy wokół można ująć w pewien kształt, a ja nauczyłam się jak ograniczyć projekt do fundamentalnej idei i formy, a potem na tym budować.”
Czy kierowczynie korzystają, gdy pojazd zaprojektują także kobiety?
„Głos kobiet stał się coraz silniejszy w branży motoryzacyjnej wraz z rosnącą siłą nabywczą pań oraz ich znaczeniem w historycznie zdominowanym przez mężczyzn korporacyjnym świecie.” – mówi Chapman. – „Współcześnie więcej kobiet niż mężczyzn kończy studia wyższe. To ma zdecydowanie pozytywny wpływ na ogólny rozwój produktu w zakresie jego równowagi.” A Wu dodaje: „Obszar, w którym to się moim zdaniem najwyraźniej manifestuje, to projektowanie wnętrz samochodów. Kobiety mają potrzeby i oczekują w swoich wnętrzach więcej opcji, do których mężczyźni wcale nie są przywiązani.”
McGill jest główną projektantką w BMW Group DesignworksUSA, a Zych pracuje w tej samej firmie jako dyrektorka studia projektowego, opracowała również interfejs użytkownika we wnętrzu BMW serii 1. Jak podkreśla McGill, projektowanie wnętrza samochodu oznacza pracę z producentami farby, drewna, skóry, dywanów i tekstyliów, często rozpoczyna się od ogromnego zestawu próbek. „Nasze inspiracje mogą pochodzić z dowolnego miejsc. Kaszmir Loro Piana może zainspirować wnętrze Rolls-Royce’a, gdzie możemy wykorzystać wełnę albo kaszmir.”
Emsley, której praca w GMC obecnie obejmuje pick-upy, crossovery i SUV-y, a także przemyślała na nowo wnętrze Corvetty, mówi: „Wiedzieliśmy/ałyśmy, że naprawdę musimy je zmienić. Wnętrze było dobre, ale nie dość dobre. Założyłam zespół, bo chciałam mieć nowych, młodych ludzi, którzy dostaną szansę pracy nad Corvettą. Wykorzystaliśmy pomysły dziesięciu studiów z całego świata. Na koniec mieliśmy trzy szkice, które naprawdę nam się podobały: dwa miejscowe i jeden z Chin. Naprawdę zależało mi na świetnych materiałach. Jeśli coś wygląda jak aluminium, to jest to aluminium. Jeśli coś wygląda jak włókno węglowe, to jest to prawdziwe. Wyobrażacie sobie nagłówki, jeśli odstawilibyśmy fuszerkę? ‘Kobieta z Wielkiej Brytanii zamordowała Corvettę!’”
Caitlin Kelly
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
Uwaga wypadek - postępowanie w razie wypadku, numery alarmowe w Polsce i Europie
