Kardamon
Kardamon jest jedną z najstarszych przypraw na świecie. Pochodzi ze wschodu, gdzie rośnie dziko w południowych lasach Indii. Dziś rośnie również na Sri Lance, w Gwatemali, na obszarze Indochin i Tanzanii.
Dbając o higienę jamy ustnej Starożytni Egipcjanie żuli nasiona kardamonu, podczas gdy Grecy i Rzymianie używali go jako perfumy. Około tysiąca lat temu Wikingowie natknęli się na kardamon w Konstantynopolu, skąd wprowadzili go do Skandynawii, gdzie jest popularny do dziś.
Kardamon jest zaraz za szafranem najdroższą przyprawą na świecie. Istnieje jednak wiele gorszej jakości substytutów tej rośliny, takich jak siam, kardamon nepalski czy jawajski. Tymczasem jedynie kardamon malabarski Elettaria cardamomum (L.) jest prawdziwy. Kardamon indyjski znany jest w dwóch podstawowych odmianach: malabarski i majsurski. Ten drugi zawiera dużo mniej cyneolu i limonenu, dlatego jest bardziej aromatyczny.
Opis
Jest to jednoroczna bylina z rodziny Imbirowate, której łodygi osiągają 2-5m wysokości. Posiada duże bulwiaste kłącze i długie ciemnozielone liście o szerokości 30-60 cm. Rośnie dziko w tropikach, jest także uprawiana na plantacjach. Liściaste łodygi zawierające strąki nasion wyrastają na poziomie gruntu, a jego kwiaty są zielone z białą końcówką i fioletowymi żyłkami.
Kardamon jest tradycyjnie uprawiany w lasach tropikalnych, tworząc tam zbawienny cień. Podobnie jak na plantacji - roślina prowadzona jest w taki sposób, aby dać wystarczająco dużo cienia - jest wysiewana w 3-metrowych odstępach. Rośliny są zbierane od października do grudnia, zanim dojrzeją, żeby uniknąć rozwarstwienia się kapsuły podczas suszenia na słońcu. Po wysuszeniu są bielone oparami siarki.
Niewielkie, brązowo-czarne lepkie nasiona są umieszczone w kapsule w trzech podwójnych rzędach, po około sześć nasion w każdym rzędzie. Długość strąków waha się pomiędzy 5-20 mm, z czego te mniejsze znane są jako odmiana zielona, a większe, zwane czarnymi, są koloru brązowego. Dostępne są również wybielone strąki. Mają trójkątny lub owalny przekrój i są lekko spłaszczone. Powierzchnia jest szorstka i posiada dość głębokie zmarszczenia. Tekstura strąku podobna jest do twardego papieru. Strąki dostępne są w całości lub osobno, a nasiona sprzedawane są luzem lub w postaci zmielonej. Najlepiej jest kupić cały strąk kardamonu, ponieważ mielony szybko traci swój smak.
Bukiet: Ostry, ciepły i aromatyczny.
Smak: Ciepły, z kamforowo-cytrynową nutką
Skala ostrości: 2
Zastosowanie kulinarne kardamonu
Strąki kardamonu można wykorzystać w całości lub podzielone - w przypadku gdy przyrządzamy dania indyjskie. Przed dodaniem nasion do potrawy należy je podsmażyć albo wymieszać z innymi przyprawami. Strąki powinny być przechowywane w całości aż do całkowitego wykorzystania. Strąk sam w sobie jest neutralny w smaku i nie jest powszechnie stosowany, ponieważ nadaje nieprzyjemny gorzki smak potrawie – jeśli doda się go w całości.
Kardamon używany jest najczęściej na Bliskim i Dalekim Wschodzie, natomiast na zachodzie znaleźć go możemy w holenderskich ciastkach oraz w skandynawskich wypiekach, a także w napoju alkoholowym akvavit (tradycyjny norweski trunek, produkowany od XV wieku).
Kardamon jest częstym dodatkiem dań curry, jest kluczowym składnikiem potraw typu pilaw (potrawy z ryżu). Kardamon jest często dodawany do indyjskich słodkich potraw i napojów. Ze względu na swą wysoką cenę, jest postrzegany jako "świąteczna" przyprawa. Ponadto stosowany jest jako przyprawa aromatyzująca pikle, szczególnie marynowane śledzie, grzane wino, a także jako dodatek do dań mięsnych, drobiu i skorupiaków.
Nadaje smak kremom i niektórym rosyjskim likierom. Kardamon można również żuć (jak orzechy), zwłaszcza tam, gdzie jest łatwo dostępny, tak jak np. w Indiach Wschodnich. Nadaje ciekawą nutkę smakową tureckiej kawie, która przez Arabów serwowana jest z namaszczeniem.
Właściwości lecznicze kardamonu
W medycynie zachodniej kardamon nie jest szeroko stosowany. Nadaje smak i jest podstawowym składnikiem preparatów medycznych na niestrawność oraz wzdęcia, wchodząc w relacje z innymi składnikami. Arabowie przypisali kardamonowi miano afrodyzjaku, a starożytni Indianie uznają go jako lek na otyłość. Od czasów starożytnych wykorzystywany jest w problemach trawiennych, a macerowany w gorącej wodzie posiada właściwości medyczne stając się afrodyzjakiem.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA
|