 Jałowiec
Jałowiec jest szeroko rozpowszechniony na obszarze całej półkuli północnej, a jego pochodzenie nie jest do końca znane. Można go znaleźć w Europie, w północnej części Afryki, w Ameryce Północnej i w północnej części Azji. Głównym producentem są Węgry i południowa Europa, zwłaszcza Włochy. Jagody były znane greckim, rzymskim i arabskim lekarzom jako owoce lecznicze, są one również wspomniane w Biblii. W okresie renesansu zalecano stosować je przeciw ukąszeniu żmii oraz w czasie epidemii.
Ze względu na swój oczyszczający powietrze sosnowy zapach, liście jałowca rozsypywano wykorzystując je jako odświeżacz powietrza, a jagody palono zimą, aby zdezynfekować nieświeże powietrze. Alkoholowy napój Gin, który swój niepowtarzalny smak zawdzięcza jagodom jałowca, pochodzi od holenderskiego określenia jałowca "genewa".
Opis jałowca
Jałowiec jest zimozielonym drzewem iglastym z rodziny Cypress, rosnącym dziko na całej północnej półkuli. W Wielkiej Brytanii zazwyczaj osiąga około 2m wysokości i jest zaliczany do grupy krzewów. W Skandynawii może osiągnąć nawet 33 metry wysokości. Liśćmi są matowo zielone bardzo ostre igły, rozmieszczone w grupach po trzy.
Jagody jałowca mają początkowo wyrazisty, jasno zielony kolor, a gdy są dojrzałe stają się niebiesko-czarne, mięsiste i zawierają trzy lepkie, twarde, brązowe nasiona. Suszone jagody pozostają miękkie, ale jeśli się je rozłupie, rdzeń otaczający nasiona łatwo się rozpadnie.Owoce są zielone w ciągu pierwszych dwóch lat, następnie dojrzewają, a po dwóch latach lub czasami w innych odstępach czasowych powstają nowe owoce. Jagody należy zbierać od września do października, a jeśli chcemy żeby zachowały swój cenny olejek, musimy je wysuszyć w temperaturze poniżej 35 stopni. Podczas zbiorów zaleca się nosić grube rękawice w celu ochrony rąk przed kolcami wrogiego jałowca.
Bukiet: Pachnący, kwiatowy, łączący aromat ginu i terpentyny. Smak: aromatyczny, słodko-gorzki i sosnowy. Skala ostrości: 1
Przygotowanie i przechowywanie jałowca
Jagody jałowca są najlepsze, gdy są jeszcze wilgotne i miękkie w dotyku, dające się łatwo zmiażdżyć palcami. Nie da się zrobić z nich puree, ani wyodrębnić smaku i aromatu przez macerację w gorącej wodzie, ale jako że wszystkie części są jadalne, wykorzystuje się je w całości lub rozkruszone. Mają silny aromat – wystarczy dodać już jedną czubatą łyżeczkę rozgniecionych owoców do potrawy dla czterech osób. Owoce jałowca należy przechowywać w chłodnym miejscu, w szczelnie zamkniętym pojemniku.
Zastosowanie kulinarne jałowca
Jagody jałowca mają nietypową rolę, przyczyniając się zarówno do nadawania specyficznego charakteru potrawie poprzez swoje zdolności odświeżające, jak również uwydatniając smak całej potrawy.
Owoce jałowca nie tylko aromatyzują potrawę, lecz także zmniejszają wrażenie „tłustości” dań z kaczki i wieprzowiny oraz dopełniają smak wszelakich nadziewek. Wyrazisty aromat jałowca doskonale komponuje się z mięsem - szczególnie z dziczyzną.
Kotlety schabowe, pieczoną gicz jagnięcą, cielęcinę, królika, dziczyznę oraz dziki dobrze jest ożywić nutką jałowca. Jagody jałowca dobrze komponują się z innymi ziołami i przyprawami, szczególnie z tymiankiem, szałwią, oregano, majerankiem, liśćmi laurowymi, z zielem angielskim, cebulą oraz czosnkiem.
Niewielka ilość jałowca dodana do najzwyklejszej zapiekanki z kurczaka potrafi zdziałać cuda. Owocami jałowca można również doprawić winne marynaty do mięs, a także dodać je wraz z kolendrą do mięs wędzonych. W Szwecji jałowiec wykorzystywany jest do podkreślenia smaku pasztetów oraz wszelkiego rodzaju sosów.
Gulasz i kapustę kiszoną często charakteryzuje smak jałowca, tak samo jak domowej roboty marynowane mięsa jak wołowina, wieprzowina i szynka. Generalnie owoce jałowca można również wykorzystać jako dodatek do różnego rodzaju potraw zawierających alkohol. Jałowiec doskonale komponuje się także z daniami owocowymi, takimi jak szarlotki oraz marynowane brzoskwinie.
Właściwości lecznicze jałowca
Preparaty lecznicze z udziałem jałowca zawierają zielone niedojrzałe jagody, których właściwości są lepsze niż dojrzałych owoców. Jagody i liście jałowca wykorzystuje się do wspierania funkcji nerek i dróg moczowych, a także do utrzymania prawidłowego ciśnienia krwi.
Jałowiec jest często spotykany jako składnik naturalnych preparatów mających na celu utrzymanie prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wiele kultur wykorzystywało jałowiec w takich schorzeniach jak dna, brodawki i narośla skórne, nowotwory, rozstrój żołądka i w zwalczaniu wielu chorób dróg moczowych i nerek.
Oprócz tego, że wykorzystuje się je w ziołolecznictwie, jagody jałowca używano jako środek aromatyzujący gin i potrawy mięsne. Podstawowe składniki chemiczne tego zioła zawierają olejek eteryczny (kamfen, cyneol, mircen, pinen, terpinen), seskwiterpeny (cadinene, elemene), flawonoidy, glikozydy, garbniki, podofilotoksynę i witaminę C.
Dzisiaj czerpiemy korzyści z jagód jałowca w leczeniu zakażeń, zwłaszcza dróg moczowych, pęcherza moczowego, nerek i prostaty. Ich właściwości antyseptyczne pomagają usunąć toksyny z organizmu, stymulując walkę przeciwko infekcjom bakteryjnym i drożdżowym.
Jagody jałowca pomagają również zwiększyć przepływ płynów, poprawiając trawienie i eliminując gazy oraz skurcze żołądka. Jako środek moczopędny, jagody jałowca usuwają nadmiar wody z organizmu, przyczyniając się tym samym do utraty wagi. Przeciwzapalne właściwości jagód jałowca znajdują zastosowanie w uśmierzaniu bólu i leczeniu stanów zapalnych związanych z reumatyzmem i artretyzmem.
Ponadto, jagody jałowca pomagają w zatwardzeniu, a także leczą astmę i przeziębienie. Mają działanie antyseptyczne, przez co są pomocne w stanach zapalnych pęcherza. Należy jednak uważać, gdyż olejek obecny w tej roślinie działa drażniąco na nefrony nerkowe, zatem osoby cierpiące na choroby tego narządu powinny unikać jagód tej rośliny.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA
|
