 Sum (Silurus glanis)
 |
Sumowate (Siluridae)
Woda: rzeka, ujście, jezioro
Nocny drapieżnik
Jedna z naszych największych i najsilniejszych ryb
Wysoko ceniona przez wędkarzy, smaczna ryba |
Wymiar ochronny: do 70 cm
Okres ochronny: od 1 listopada do 30 czerwca
Inne limity: 1 szt
Zgodnie z Regulaminem Amatorskiego Połowu Ryb PZW – dobowy limit połowu.
Uwagi: W rzece Odrze od ujścia rzeki Warty do granicy z wodami morskimi – od 1 marca do 31 maja.
Budowa zewnętrzna
Silnie wyciągnięte, bezłuskie, pokryte śluzem ciało. Głowa szeroka, grzbieto-brzusznie spłaszczona. Trzon ogonowy silnie ścieśniony w płaszczyznach bocznych. Otwór gębowy duży, końcowy. Szczęki z gęstymi, szczotkowatymi, drobnymi zębami. Na górnej szczęce 2 bardzo długie wąsy. Na spodniej stronie głowy 4 znacznie krótsze wąsy. Linia boczna pełna. Płetwa grzbietowa bardzo mała, licząca 3-5, odbytowa zaś 84-92 promieni. Jest ona bardzo długa i łączy się z płetwą ogonową. Pierwszy promień płetwy piersiowej jest pogrubiony, spiczasty i na tylnej krawędzi ma piłkowany grzebień. Pęcherz pławny otwarty. Grzbiet niebieskawoczrniawy, brązowy lub zielonkawy. Boki jaśniejsze, ciemno marmurkowate. Strona brzuszna brudnobiała z czerwonawym poblaskiem. Przeciętna długość wynosi 100 do 200 cm, maksymalna 300 cm (150 kg). Według dawnych przekazów sumy osiągały wiek ponad 100 lat. Pozostawmy to bez komentarza, jednak pewnym jest, że ryba ta dożywa kilkudziesięciu lat.
Występowanie
Ciepłe jeziora, starorzecza i duże rzeki o miękkim podłożu, w Europie Środkowej i Wschodniej. Rzadko spotykany w Danii. Nie występuje na zachód od Renu, brak go na Półwyspie Iberyjskim i we Francji (z wyjątkiem Doubs), we Włoszech i południowo-zachodniej części Półwyspu Bałkańskiego oraz dopływach Oceanu Lodowatego Północnego. Liczny w zlewisku Bałtyku i Morza Czarnego, gdzie spotykany bywa również w wodach słonawych.
Tryb życia
Nocą aktywna, dzień spędzająca w ukryciu, ryba denna (głębokie jamy pod brzegami, zatopionymi pniami drzew i wśród roślinności wodnej). Zimą ciągnie w głębokie, zaciszne miejsca. W tym okresie nie przyjmuje pokarmu. Młode ryby bardziej towarzyskie, dorosłe osobniki wiodą samotny tryb życia. Tarło – od maja do lipca w wodzie o temperaturze nie niższej niż 18°C, stąd w północnych rejonach występowania tarło dobywa się w lipcu i sierpniu. W płytkim, silnie porośniętym roślinnością miejscu samiec formuje swym ciałem rodzaj gniazda (nieckę) z utworzonym z roślin niskim wałem. Składana jest tutaj, nierzadko przez kilka samic, kleista, jasnożółta, duża ikra o średnicy 3 mm (około 30 000 sztuk na kilogram ciężaru ciała samicy). Okres inkubacji wynosi 3-10 dni. Samiec opiekuje się ikrą i wylęgiem. Wylęgające się podobne do kijanek larwy mają długość około 7 mm. Przyczepiają się do gniazda i spoczywając bez ruchu wchłaniają zawartość woreczka żółtkowego. W pierwszym roku, w ciepłych rejonach swego występowania osiągają ciężar 300 g i mierzą 20 cm. Samce rosną szybciej i już w wieku 2-3 lat uzyskują dojrzałość płciową. Samice dopiero jako 3-5-letnie ryby.
Odżywianie
W młodości plankton i małe zwierzęta denne. Rośnie bardzo szybko. Osiągnąwszy długość 30 cm odżywia się małymi rybami. Później jego pokarmem stają się ryby większe (miętus, leszcz, węgorz). Nie gardzi również żabami, traszkami, rakami, ptactwem wodnym i małymi sskami (piżmaki, myszy). W wieku dorosłym jest groźnym drapieżnikiem.
Uwagi
W zlewisku Morza Czarnego, Azowskiego, Kaspijskiego oraz Jeziora Aralskiego sum odgrywa znaczenie gospodarcze. Czasami ikra jego mieszana jest z ikrą jesiotra i sterleta i przyrządzana jako kawior. Z pęcherza pławnego wyrabiany jest rybi klej.
Rada wędkarska
Sum ze względu na swe pokaźne wymiary, siłę i waleczność, a także smaczne mięso, jest rybą wyjątkowo wysoko cenioną przez wędkarzy. Najlepiej bierze latem, od czerwca do września. Do połowu należy używać mocnego wędziska z bardzo wytrzymałą żyłką i stalowym przyponem. Przynętę – martwą lub gumową rybkę, duży wobler, pęczek rosówek, albo kawałek smażonej wątroby – podaje się jak najbliżej dna. Zaciętego, dużego suma nie tak łatwo wyholować. Trzeba zwykle posłużyć się w tym celu osękiem. Można też mocno chwycić go dłonią, najlepiej w ochronnej rękawicy, wkładając kciuk do paszczy tak, by pozostałe palce obejmowały od spodu żuchwę.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
