 Wspinaczka skałkowa - ochrona środowiska
U podstaw alpinizmu leży chęć zdobycia dziewiczego szczytu, bycia pierwszym na wierzchołku. Gdy większość szczytów została zdobyta, alpiniści znaleźli nowe wyzwanie - poszukiwanie trudności w skalnych i lodowych ścianach. Niekiedy cel przybierał dość dziwaczną postać, jak w latach 60-tych, zwanych w alpinizmie "erą diretissimy". Wówczas przy wytyczaniu nowych dróg przyświecała idea drogi poprowadzonej w linii spadku wierzchołka. Im bardziej droga miała przebieg linii prostej, tym lepiej - wytyczanie takich dróg umożliwiło masowe użycie nitów, które przy odpowiednim samozaparciu pozwalają pokonać każdy teren skalny.
Z czasem wspinaczka sportowa przeniosła się w znacznej mierze w skałki, które są idealnym poligonem do uprawiania akrobacji na skale - pokonywaniu co raz większych trudności. Dziś wspinanie jest sportem masowym, który uprawia coraz węcej ludzi, na całym świecie. Wraz z wiekszą liczbą wspinaczy, zwiększa się ich wpływ na środowisko.
Wspinanie w plenerze (skałki i góry) musi się wiązać z ochroną środowiska. Wspinacze w różny sposób oddziałują na środowisko, w którym działają. Ich obecność wiąże się z:
• przedeptywaniem ścieżek podejściowych i zejściowych oraz rozdeptywaniem terenu pod skałkami;
• używaniem magnezji, co oznacza pozostawianie trwałych śladów na skale - im ciemniejsza skała, tym ślady bardziej wyraźne;
• wbijaniem punktów asekuracyjnych również zmienia wygląd skał - na szczęście współcześnie używane kotwy do asekuracji nie są tak widoczne jak stare ringi;
• śmieceniem w skałach;
• paleniem ognisk;
• zostawianiem odchodów;
Godną krytyki, a dość częstą praktyką w polskich skałkach, na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej jest wjeżdżanie samochodami pod same skały. Zwykle łączy się to z jawnym łamaniem zakazu wjazdu - cały teren polskiej Jury ma status Parku Krajobrazowego, w którym niektóre obszary są wydzielone jako ścisłe rezerwaty. Większość dróg dojazdowych, to drogi służb leśnych oraz służb ratowniczych, oznaczone zakazem wjazdu dla zwykłych pojazdów. Należy pamiętać o tym, by minimalizować nasze oddziaływanie na środowisko naturalne, w którym się wspinamy. Najlepiej zostawić je w takim stanie, w jakim je zastaliśmy, albo w jeszcze lepszym - wystarczy do tego:
• zebrać własne śmieci, a często i te, które tam znaleźliśmy!
• o ile nie ma zakazu - nie rozpalać ognisk w nowych miejscach, nie powiększać palenisk;
• nie wjeżdżać autem w skały, auto zostawiać w miejscach do tego przeznaczonych; jeśli jesteśmy w danym miejscu po raz pierwszy, wypada zapytać się osób miejscowych, gdzie wspinacze zwykle zostawiają auta; obowiązkowo pytać właściciela terenu czy można na jego terenie pozostawić auto;
• zakopywać odchody;
• nie hałasować;
Wiele rejonów skałkowych na Świecie oraz niektóre w Polsce to tereny prywatne. Zazwyczaj możliwość wspinania w takijch rejonach, wynika z dobrej woli właścicieli lub jest konsekwencją długich negocjacji. W Polsce działa fundacja na rzecz utrzymania dostępu do skałek i ochrony terenów skałkowych "Nasze Skały". Utworzona została na wzór amerykańskiej Acces Fund. Działalność tej fundacji wiąże sie również z ubezpieczaniem dróg skałkowych w stałą, atestowaną asekurację. Przed wyjazdem w nieznany rejon skałkowy, warto zrobić dokładny wywiad nie tylko na temat dróg wspinaczkowych i położenia skał, ale również zebrać informacje czy w danym rejonie obowiązują specjalne zasady wspinania, ograniczenia w dostępie do skał, przebywania w nich itp. Na przykład w Mirowie (Jura Północna) przed wspinaczką, należy wpisać się do "książki wyjść" dostepnej u sołtysa wsi.
Rejony, w kórych obecnie obowiązują specjalne zasady dostępu, przebywania i wspinania, ustalone z właścicielami terenów lub Parkami Narodowymi to:
• Mirów
• Psiklatka
• Birów
• Tatry Wysokie
• Hejszowina
Należy sprawdzać czy w okresie, w którym wybieramy się w dany rejon skałkowy, nie obowiązuje tymczasowy zakaz wspinania np.: ze względu na wylęg ptaków lub ochronę innych zwierząt. W skałkach Europy Zachodniej nie uszanowanie takich przepisów wiązać się będzie z drogim mandatem (kilkaset euro od osoby i więcej). Dbanie o środowisko naturalne to również element etyki wspinaczkowej, której powinien przestrzegać każdy wspinacz.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
