 TRE CIME DI LAVAREDO
Tre Cime di Lawaredo położone w północnych Dolomitach w okolicy Cortiny to najbardziej malownicza grupa skalna w Dolomitach.
Składają się na nią 500-metrowe Cima Grande i Cima Ovest, 300-metrowa Cima Piccola oraz dwie mniejsze turnie: Cima Piccolissima i Punta di Frida. Najbardziej efektowne są oczywiście Cima Grande i Cima Ovest, skupiające większość znanych, kultowych dróg.
Znajdziemy tu na 500 metrach dużą ekspozycję, drogi prowadzone w przewieszeniu, z siłowymi pasażami w okapach albo w pionowych, stromych płytach, wymagające dużej wytrzymałości. Wapienna skała czasem niestety delikatna i krucha oferuje w nagrodę piękne formacje i ekscytujące wspinanie. Na większości dróg jest dobra asekuracja: na starych drogach jest dużo haków (czasami aż nadkomplet, ale niekoniecznie dobrej jakości), na drogach nowych, robionych zgodnie z ideologią skałkową jest na ogół komplet spitów i stanowisk. Są też drogi ekstremalne, oferujące najwyższe trudności i konieczność zakładania asekuracji własnej.
Rejon Cim obecnie skupia chyba najwięcej najtrudniejszych klasycznych dróg w Dolomitach, ubezpieczonych kompletnie lub częściowo spitami albo z asekuracją tradycyjną (haki, uzupełniane kośćmi).
Do takich dróg należą;
na Cima Ovest; odhaczona i ubezpieczona przez Bubu Direta Francuska 8a+,
droga Astnera- Akut 8a, droga Hainza-Astnera- Alpenliebe IX, Bella Vista autorstwa A.Hubera- 8c (najtrudniejsza droga w rejonie, ma asekurację z haków zostawionych po wcześniejszym przejściu hakowym a jedynie stanowiska ze spitów),
na Cima Piccollissima; droga Bubu- Nobile 7c+
na Cima Grande droga Hainza- Phantom IX+, Superdirettisima IX, droga braci CoubaliIX. (nieubezpieczona, trzeba zakładać własną asekurację)
Drogi te mają nieliczne powtórzenia, odnotowywane na łamach prasy wspinaczkowej. Większe zainteresowanie budzą trudne drogi, w przedziale powiedzmy VIII- do VIII+/IX- dostępne dla dobrych wspinaczy. I tu mamy wspaniały wybór:
na Cima Ovest jest to przede wszystkim Filar Wiewiórek VIII-/VIII prowadzący powietrznym filarem, z kluczowym miejscem w okapie, droga Cassina VIII- z jednym trudnym wyciągiem, tłumnie odwiedzana przez wspinaczy, czy wreszcie fantastyczna Direta Szwajcarska VIII+/IX-przedzierająca się przez okapy.
Cima Grande oferuje nam jedną z najpiękniejszych dróg w okolicy Diretę Hasse BrandleraVIII/VIII+ i nową drogę Astnera ISO 2000 VIII (do połowy jest dobrze obita i ma stanowiska zjazdowe)
300-metrowa, słoneczna Cima Piccola ma 3 nowe drogi, ospitowane (komplet); patrząc od prawej droga Glowacza-Gelbe Mauer 7b/b+, droga Hainza VIII+, i trzecia również droga Hainza prowadzące głównie w formacjach płytowych, lekko przewieszonych (na drodze Glowacza jest nawet okap 7a+) Drogi te mają duże ciągi trudności i właściwie brak łatwych wyciągów
Oczywiście największą popularnością cieszą się na Cimach drogi łatwiejsze, rekordową frekwencją cieszy się chyba droga Comiciego VII- na Cima Grande a na Cima Piccollarównież Comici -Spigolo Giallo VI, a na Cima Piccolissima; Cassin VII-, w weekendy pod ścianami ustawiają się kolejki. Do takich standardów można jeszcze zaliczyć: na Cima Grande-droga Dulfera- V, na Cima Ovest; Spigolo Demuth-VII.
Na tych wszystkich drogach jest dobra asekuracja, głównie ze starych haków, czasami spitów: w trudnościach praktycznie komplet, w łatwym terenie trzeba dokładać kostki. Prowadzą one w miarę litej skale, ponieważ drogi popularne są wyszyszczone z kruszyzny. Czas wspinaczki trzeba tu liczyć od 4 do 8 godzin. Potrzebnych jest około 15 ekspresów , zestaw standardowy kostek i podwójna lina (50-55m). Pod wszystkie drogi są łatwe i szybkie podejścia (od schroniska i parkingu około30 do 45 minut), także dość szybkie choć bardzo strome (częściowo zjazdami) zejścia (1-2 godziny).
Cima Grande i Ovest mają wystawę północną, Cima Piccollissima i Cima Piccola- południową.
Sezon: podobnie jak we wszystkich górach europejskich lipiec i sierpień i czasami wrzesień. Załamanie pogody można przeczekać w okolicznych skałach; jest sporo nowych rejonów skałkowych w pobliżu. Na Cimach na bardziej popularnych drogach (Comici na Cima Grande, Cassin na Cima Ovest, Comici na Cima Piccola) w sezonie, szczególnie w weekendy może być duży tłok, warto wychodzić bardzo wcześnie na wspinanie.
Opis wybranych dróg:
Cima Piccola, Spigolo Giallo VI+ 340m, ściana płd.wsch., autorzy Comici, Zanutti 1933r, czas wspinania 5-6 godz. Klasyk małej Cimy, Złoty Filar bije rekordy frekwencji na ścianie. Sława jego jest zasłużona, droga biegnie przewieszonym filarem, w dużej ekspozycji, wspinanie jak to na Cimach jest trudne: konkretne, siłowe, najtrudniejsze wyciągi VI-VI+ oferują wspinanie w przewieszonych rysach, niestety jest trochę ślisko(warto wziąć magnezję). Patrząc na opis drogi w przewodniku można nie docenić jej, po zrobieniu trzeba oddać honor starym mistrzom (1933r). W ścianie jest dużo haków, ale oczywiście trzeba mieć zestaw kości i friendów, miejscami orientacja jest trudna, przebieg drogi nie jest ewidentny szczególnie w górnej części. W sumie dużo trudnego wspinania i mało chodzenia: krótkie podejście ze schroniska Auronzo ok. 45 min., zejście zjazdami (jest założona linia zjazdów –w górnej części via normale, w dolnej części-kominem)-1 godz. Przy zjeździe trzeba uważać na ryzyko spadających kamieni- szczególnie przy dużej ilości zjeżdżających zespołów.
Cima Grande di Lavaredo (2999m)-Comici, Dimai 1933, VII 500m, ściana płn., czas wspinania 6-8 godz. Absolutny klasyk, chyba każdy wspinacz, który przyjechał w Dolomity chce wspiąć się na Cima Grande lub Cima Ovest Lavaredo, ścian-symboli pocztówkowych Dolomitów, znanych z siłowych, przewieszonych dróg i malowniczego położenia. Comici to droga z żelaznego repertuaru wspinacza Dolomitów- zasługuje na swoją pozycję: 500 m wspinania w pionowej litej skale o urozmaiconych trudnościach i formacjach, z czego pierwsza połowa ściany dużo trudniejsza z dwoma wyciągami VII-kowymi, druga część ściany prowadzi piątkowymi kominami. W ścianie jest sporo haków, także niewiele trzeba dokładać własnego sprzętu. Szybkie podejście pod ścianę od schroniska Auronzo- 1 godz., zejście dość trudne via normale (częściowo zjazdami) ok. 2 godz. Niestety, szczególnie w weekendy w ścianie może być dużo zespołów, co jest zresztą typowe dla popularnych dróg w Dolomitach, dobrze jest bardzo wcześnie rozpocząć wspinaczkę.
Cima Grande di Lavaredo 550m, Hasse Brandler 1958r, ściana płn., VIII/VIII+ 8-10 godz. Jedna z piękniejszych dróg na Cimach: wspinanie atletyczne w przewieszeniu, duże nagromadzenie trudności w dolnej części ściany, górna partia łatwiejsza prowadzi kominami, asekuracja w ścianie z licznych haków (warto mieć 15 ekspresów), uzupełnienia asekuracji wymagają tylko górne wyciągi. Dla wspinacza, który robi VIII-kowe trudności i dobrze czuje się w przewieszeniu zrobienie tej drogi to wielka przyjemność i satysfakcja. Podejście z parkingu (schronisko Auronzo) ok. 1 godz., zejście (częściowo zjazdami) via normale ok. 2 godz.
Cima Piccola, Gelbe Mauer- Perlen vor die Saue, autorzy S.Glowacz, K. Albert 1996r, 300m, ściana płd., czas wspinania ok. 5-6 godz. Cima Piccola jest niższa od dwóch pozostałych Cim ale w przeciwieństwie do nich ( i Grande i Ovest mają dolną część ściany przewieszoną a górną już łatwiejszą pionową) cała ściana jest jednostajnie mocno stroma, tą najbardziej przewieszoną połacią idą 3 sportowe drogi (obite spitami i stanowiskami zjazdowymi) o podobnych trudnościach: dwie drogi Ch.Hainza i jedna droga autorstwa słynnego niemieckiego duetu: Glowacza i Alberta. Ta droga jest bardzo homogeniczna: cały czas trudno: wspinanie ciągowe, wytrzymałościowe w terenie lekko przewieszonym, zwieńczone u góry przejściem przez okap. Większość wyciągów oscyluje między stopniem VII a VIII. Wspinanie ekscytujące w pełnej lufie, stanowiska wiszące. O ile starcza sił to drogę można przejść w miarę szybko; jest komplet punków asekuracyjnych, z orientacją w ścianie nie ma problemów. Podejście ze schroniska ok. 50min., zejście: zjazdami drogą 2 godz. Jest to droga właściwie skałkowa (taki sportowy wielowyciąg na słonecznej ścianie) w pięknej górskiej scenerii.
Cima Piccola
Cima Ovest di Lavaredo, 2973m, ściana płn.- Direta Szwajcarska autorzy Bellodis, Franceschi, Schelbert 1959r, VIII+/IX-, czas wspinania 8-10 godz., 500m. Z trójcy Cim to właśnie Cima Ovest jest najbardziej przewieszona i na niej jest najwięcej najtrudniejszych dróg. Direta Szwajcarska-stara hakowa droga, obecnie klasyczna jest niewątpliwie jedną z najpiękniejszych i tych bardziej wymagających dróg na Cimach, aczkolwiek można ją zaliczyć jeszcze do klasyków, ma sporo przejść: nie jest to droga tylko dla nielicznych. W dolnej przewieszonej części ściany są duże ciągi trudności, kluczowy wyciąg prowadzi przewieszoną ścianą, po przejściu strefy przewieszonej dochodzi się do drogi Cassina i nią systemem już łatwych kominów na pola podszczytowe. Na drodze jest sporo haków (w trudnościach komplet), potrzebny set stoperów i kilka friendów głównie na górne wyciągi w kominach. Podejście ze schroniska Auronzo ok. 1 godz, zejście częściowo zjazdami (via normale ok. 1-1,5 godz.) Zrobienie szczególnie czysto klasycznie drogi wymaga wysokiego poziomu wspinaczkowego.
Dojazd: od strony Austrii: Lienz, przełęcz Brenner, Misurina (jest tu camping), dalej kierując się na refugio Auronzo i Tre Cime di Lavaredo można dojechać samochodem (jest również komunikacja autobusowa) pod schronisko Auronzo.(podjazd ok.600m różnicy wysokości z Misuriny). Wjazd jest płatny-18 Eu. Przed schroniskiem jest parking (płatny) gdzie można zostawić samochód i stąd pod ściany niecała godzina podejścia.
Noclegi: camping w Cortinie, w Misurinie albo pod namiotem w pobliżu schroniska Auronzo na pobliskich łąkach( na dziko-oficjalnie nie wolno), niektórzy śpią też w samochodzie na parkingu albo opcja komfortowa: schronisko Auronzo.
Zakupy, przewodniki wspinaczkowe; bazą jest miasteczko Cortina, położone kilkanaście km od Misuriny. Można tam zrobić zakupy spożywcze w supermarkecie, sprzętowe (jest kilka sklepów wspinaczkowych). W księgarniach dostępne są przewodniki wspinaczkowe z drogami na Cimach; Cortina d’Ampezzo-le piu belle arrampicate a Cortina e dintorni(najpiękniejsze wspinaczki w okolicach Cortiny) w wersji językowej włoskiej i niemieckiej,Dolomiten vertikal tylko po niemiecku i Arrampicate in Dolomiti-trad end sports routes around Cortina z tekstem włoskim i angielskim a również przewodnik po rejonach skałkowych w okolicach Cortiny.
W Cortinie i Misurinie w punktach obsługi turystycznej są informacje meteo- z kilkudniową prognozą pogody na rejon Dolomitów.
CIMA GRANDE:
1. Spigolo Dibona IV
2. Mauro-Minuzzo (Camillotto Pellisier) 8a+/b
3. Phantom der Zinne IX+
4. Hasse-Brandler (Direttissima) VIII
5. Yellowstone VII+/VIII-
6. Siegert-Kauschke-Uhner (Superdirettissima) IX+
7. Claudio Barbier Route IX- ?
8. ISO 2000 VIII+
9. Comici VII-
10. Dülfer V+
CIMA OVEST:
11. Demuth-Lihtenegger
12. Alpenliebe (Hainz-Astner) IX
13. Desmaison-Mazeaud (Direttissima Francuska/Jean Couzy) 8a+
14. Droga Szwajcarska VIII+/IX-
15. Belavista 8c
16. Akut 8a
17. Casin VIII-
18. Filar Wiewiórek ((Spigolo Scoiattoli/Lacedelli-Ghedina) VIII-/VIII
mapka dojazdu
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
