 Literatura górska - pozycje w języku polskim
Podręczniki wspinaczki:
"Góry- wolność i przygoda (od trekingu do alpinizmu)"
Wydawnictwo galaktyka
Światowa pozycja numer 1, praca zbiorowa amerykańskich autorów zredagowana przez D.Graydona i K. Hansona. To z pewnością jeden z najlepszych podręczników alpinizmu, kompendium wiedzy z dziedzin dotyczących wspinania i działalności górskiej. Porusza takie zagadnienia jak: podstawy wspinaczki skalnej, zimowej, alpejskiej, działanie w terenie (nawigacja, wyposażenie, żywność), omawia sytuacje awaryjne (autoratownictwo), środowisko górskie (geologia, pogoda w górach, przemiany śniegu). Jest świetną lekturą zarówno dla wspinaczy jak i turystów wysokogórskich. Książka jest polecana przez Polski związek Alpinizmu, jest podręcznikiem dla instruktorów i uczestników kursów wspinaczkowych jak również świetną lekturą i okazją do uzupełnienia wiedzy dla wspinaczy już doświadczonych.
"Podręcznik wspinaczki" – autorzy: Allen Fyffe Iain Peter
Wydawnictwo Galaktyka
Podręcznik wspinaczki, alpinizmu i terenoznawstwa autorstwa dwóch angielskich przewodników i szkoleniowców. Książka zyskała dobrą reputację w środowisku brytyjskich szkoleniowców i uzyskała oficjalną akceptację British Mountaineering Council. Jest również zalecana jako podręcznik wspinania przez Polski związek Alpinizmu. Obejmuje takie działy jak: wspinaczka skalna, wspinaczka zimowa, alpejska, sportowa, orientacja w terenie, pierwsza pomoc, trening, psychologiczne aspekty wspinaczki. Zasięg tematyczny porównywalny jest z książką amerykańską Góry wolność i przygoda.
"Wspinaczka skalna"-autor Krzysztof Treter
Wydawnictwo Pascal
Polski podręcznik dotyczący wspinaczki skalnej, jedyne aktualne i nowoczesne rodzime opracowanie tematu wspinaczki skalnej, zgodne z polskimi programami szkoleniowymi PZA. Podręcznik ma rekomendację Polskiego Związku Alpinizmu jako uzupełnienie kursu skałkowego. Jest dobrą lekturą dla adeptów tego sportu jak również dla wytrawnych wspinaczy. Zawiera mnóstwo materiału dotyczącego podstaw wspinaczki skałkowej, treningu i praktyki, popartego bogatym materiałem zdjęciowym.
"Wspinaczka w skale"- autor Craig Luebben
Wydawnictwo Galaktyka
Amerykański podręcznik dotyczący wspinaczki skałkowej, autorstwa wspinacza, przewodnika i szkoleniowca . Napisany w sposób przystępny a jednocześnie wyczerpujący wydaje się być jedną z najlepszych nowoczesnych pozycji dla początkujących wspinaczy (i nie tylko początkujących). Książka jest polecana przez Polski Związek Alpinizmu.
"Wspinaczka- ze ścianki na ścianę" – autorzy S.Peter Lewis i Dan Cauthorn
Wydawnictwo Eremis
Amerykański podręcznik autorstwa doświadczonych szkoleniowców: instruktorów i przewodników wspinania o wspinaniu na sztucznej ściance, wspinaczce sportowej i tradycyjnej i podstawach technik autoratowniczych. Książka może spełniać funkcję uzupełnieniającą kursu wspinaczkowego zarówno na sztucznej ścianie jak i w skałkach.
"W skale"- autor Wacław Sonelski
Wydawnictwo Almapress
Kultowy już (i dostępny tylko w antykwariatach) pierwszy polski nowoczesny (nie licząc Alpinizmu wydanego w 1971 r pod redakcją Macieja Popki – nieosiągalnego już dzisiaj i mocno przestarzałego) podręcznik wydany w 1987 r. Opracowanie sprzed 20 lat jest ciągle aktualne( w większości kwestii, ale są oczywiście anachronizmy związane z postępem w tej dziedzinie) i przez wiele osób uważane za najlepsze polskie ujęcie tematu wspinaczki skałkowej. Wychowały się na nim pokolenia polskich wspinaczy.
"Wspinaczka-lód i mikst" autor Will Gadd
Wydawnctwo Eremis
Jedyny wyczerpujący podręcznik (na rynku polskim) poświęcony w całości wspinaczce w lodzie i mikście, biblia wspinaczy klasycznej wspinaczki zimowej. Autorem jest kanadyjski mistrz wspinaczki lodowej i drytoolowej- Will Gadd, autor i zdobywca najtrudniejszych mikstowych dróg na świecie, zdobywca pucharu świata we wspinaczce lodowej. Will Gadd prezentuje w książce nowoczesne techniki wspinaczki zimowej(zarówno te podstawowe jak i zaawansowane), instrukcje są uzupełnione barwnymi autentycznymi historiami wspinaczkowymi, jest również spory materiał dotyczący treningu przygotowującego do wspinaczki zimowej. Świetna pozycja, każdy zimowy wspinacz jak również kandydat na wspinacza zimowego powinien zapoznać się z tę lekturą.
"Wspinczka-asekuracja i autoratownictwo" autor Dawid J.Fasulo
Wydawnictwo Eremis
Amerykańska pozycja , jest to wyczerpujące opracowanie podstawowych technik autoratownictwa i asekuracji górskiej. Autoratownictwo czyli udzielanie pomocy we własnym zakresie bez interwencji profesjonalnych służb ratowniczych w razie sytuacji awaryjnej jest to ważna i konieczna umiejętność każdego wspinacza górskiego. Książka ta jest jedyną pozycją na rynku polskim poświęconą w całości temu zagadnieniu, dlatego jest cenną lekturą dla samodzielnych wspinaczy jako uzupełnienie wiedzy a także jako podręcznik na kursach wspinaczki górskiej prowadzonych przez instruktorów. Zrozumienie tematyki wymaga pewnej wiedzy także osoby początkujące mogą mieć trudności z przyswojeniem wiedzy samodzielnie. Opracowane tematy są bogato ilustrowane, co pomaga w zrozumieniu skomplikowanej dość tematyki i dużego zakresu wiedzy zawartej w książce.
Bezpieczeństwo i ryzyko w skale i lodzie tom1 autor Pit Schubert
Wyd.Sklep Podróżnika 2011
Słynne opracowanie badań niebezpieczeństw związanych z uprawianiem wspinaczki, owoc 25 pracy niemieckiego alpinisty, przewodniczącego Komisji Bezpieczeństwa Niemieckiego Towarzystwa Alpejskiego. Praca powstała w 1993 r a po raz pierwszy przetłumaczona na język polski w 2011r.
W książce jest opis wypadków górskich i skałkowych, głównie z teremu Alp i skałek(Niemcy, Austria, Francja, Szwajcaria) z analizą przyczyn wypadków(błędy ludzkie, sprzęt, zagrożenia terenu i pogody...), są rozważania na temat wytrzymałości sprzętu, technik asekuracyjnych, górskich niebezpieczeństw. Lektura, która może pomóc nam ustrzeć się przed popełnianiem błędów w górach.
"Sztuka zimowej wędrówki - czyli jak przemieszczać się na nartach i biwakować w śniegu"
autor:Allen O'Bannon, ilustracje Mike Clelland
wydawnictwo - Sklep Podróżnika"
Podręcznik omawiający w prosty sposób zagadnienia związane z zimową turystyką i biwakowaniem w górach. Przejrzyste i zabawne rysunki wyjaśniają opisywane informacje.
"Sztuka pokonywania lodowców i ratowania ze szczelin"
Andy Tyson & Mike Clelland - wydawnictwo: Sklep Podróżnika
Książka która od podstaw wyjaśnia jak bezpiecznie poruszać się po lodowcach. W prosty sposub opisuje autoratownictwo lodowcowe. Wszystko jest ilustrowane bardzo przejrzystymi rysunkami.
Wspinaczka-praktyczny podręcznik autor John Long
Wydawnictwo RM 2012
Następny amerykański podręcznik wspinaczki skalnej tym razem autorstwa wybitnego wspinacza i autora wielu górskich pozycji literackich-Johna Longa, książka jest uznawana jako najlepiej sprzedający się na świecie podręcznik wspinaczki skalnej. Wiedza na temat współczesnego wspinania zilustrowana 400 zdjęciami.
Lawiny-poradnik dla narciarzy i turystów autorzy Tobias Kurzeder, Holger Feist
Wydawnictwo Tatrzańskiego Parku Narodowego 2013
Najnowsza i najobszerniejsza na polskim rynku pozycja poświęcona bezpiecznemu poruszaniu się w górach w warunkach zimowych.
Lawiny stanowią największe zagrożenie dla turystów, narciarzy i alpinistów poruszających się w terenie wysokogórskim. Jak ocenić zagrożenie lawinowe w terenie, jak postępować by zredukować ryzyko do możliwego minimum-jaką trasę wybrać, jak wykorzystać sprzęt i wyposażenie lawinowe, jak postępować w wypadku lawinowym? takie zagadnienia są omawiane w książce, oprocz tego są rozdziały poświęcone lawinoznawstwu(wyjaśnienie mechanizmu powstawania lawin, omówienie różnych typów lawin), nauce o śniegu i meteorologii. Jest to bardzo cenne kompendium wiedzy o lawinach, ale nie należy zapominać o tym, że wiedza teoretyczna powinna być jednak poparta praktyką, np. nie nauczymy się posługiwać sprzętem lawinowym tylko czytając o nim.
Podręczniki dotyczące treningu wspinaczkowego
"Wspinaczka- trening i praktyka" autor Dale Goddard i udo Neumann
Wydawnictwo RM
Klasyka tematyki, amerykańskie, najbardziej znane opracowanie tematu treningu i podnoszenia umiejętności we wspinaczce skalnej. Pragmatyczne i holistyczne podejście do tematu, obejmujące różne aspekty treningu: fizyczne, psychologiczne, taktyczne. Przestudiowanie tej książki pozwoli zrozumieć tajniki sukcesu w sporcie i opracować metody podnoszenia swoich umiejętności. Bardzo polecana lektura dla wszystkich wspinaczy.
"Wspinaczka-jak poprowadzić VI.4" autor Eric J.Horst
Wydawnictwo Eremis
Następne amerykańskie opracowanie tematu treningu wspinaczkowego. Autorem jest świetny amerykański wspinacz, autor wielu książek i artykułów poświęconych treningowi, twórca technik treningowych i konsultant przy projektowaniu wyposażenia treningowego. Książka wyczerpująco podaje ćwiczenia i metody przyśpieszające postęp we wspinaniu, ćwiczenia budujące siłę i wytrzymałość, strategie pozwalające opanować strach, uczy przeciętnego lub początkującego wspinacza jak wznieść się na wyżyny sztuki wspinaczkowej.
"Planowanie treningu we wspinaczce sportowej" autor David Macia Paredes
Wydawnictwo Sudetica Verticalia
Bardzo fachowe i według wielu osób (najlepsze) opracowanie tematu treningu wspinaczkowego. Porusza zagadnienia cyklów treningowych, treningu na panelu i w skałach, mówi o sekretach treningu mistrzów skały. Autorem jest hiszpański trener kadry Hiszpanii we wspinaczce sportowej ( między innymi trener Ramona Juliana) i jednocześnie świetny wspinacz David Macia Paredes. Podręcznik jest zalecany przez Komisję Wspinaczki Sportowej Polskiego Związku Alpinizmu.
"Trening wspinaczkowy" autor Erich J.Horst
Wydawnictwo RM 2011
Druga pozycja Horsta odnośnie treningu wspinacza. W książce znajdziemy fachowe(oparte na najnowszych badaniach z medycyny sportu, odżywiania i treningu) informacje na temat treningu techniki, siły, wytrzymałości mięśniowej i doskonalenia umiejętności mentalnych, omówione są też problemy procesów regeneracji i sposoby zapobiegania kontuzjom. Przedstawione ćwiczenia treningowe są ilustrowane fotografiami
Przewodniki wspinaczkowe
Jura Południowa autor Grzegorz Retinger
2-gie wydanie 2014
Wznowienie wyjątkowego przewodnika obejmującego całą Jurę Południową (wszystkie rejony skał podkrakowskich). Łącznie ponad 3500 dróg wspinaczkowych. Nowe wydanie zostało uzupełnione o nowości powstałe w ostatnich dwóch latach.
Jura Północna autor Grzegorz Retinger
Pierwsze wydanie 2015
Obejmuje Jurę od Częstochowy, przez skały śląskie takie jak Mirów, Podlesice, Rzędkowice, Góra Kołoczek, Zborów aż do Morska(ok. 3 tys. dróg)
Beletrystyka: opowiadania, wspomnienia, powieści
"Komin Pokutników"- Jan Długosz
Wydawnictwo Iskry, Warszawa 2008 (3 wyd.)
Kultowa książka, bestseller nr 1 w polskiej literaturze górskiej, zbiór opowiadań jednego z najwybitniejszych polskich taterników i alpinistów lat 50-60-tych.
Jan Długosz (1929-1962) to legendarna, charyzmatyczna postać środowiska wspinaczkowego; taternik związany ze środowiskiem krakowskim, autor przełomowych dla swojej epoki przejść( wariant R, lewa połać kazalnicy, Komin Pokutników, czy wreszcie Filar Freney na Mont Blanc), propagator nowych technik i sprzętu wspinaczkowego(technika podciągu, wiercenie stałych punktów, haki specjalne), uważany za pierwszego polskiego alpinistę zawodowca (utrzymywał się ze szkoleń wspinaczkowych), również literat, piszący piosenki, opowiadania, skecze, scenariusze, współpracujący z krakowską piwnicą pod baranami. Zginął w czasie szkolenia wojskowej grupy na Kościelcu. W jego twórczości mocno zaakcentowany jest motyw fatalistyczny, czuje się fatum wiszące nad bohaterem, jest atmosfera ciągłego zagrożenia, ocierania się o śmierć. Ale jest też sporo humoru, są barwnie opowiedziane przygody autora przeżyte w górach. Jest to i świetna literatura i kawał historii polskiego taternictwa i alpinizmu; mamy relacje z przejść Długosza w Alpach,Tatrach, na Kaukazie. Zbiór opowiadań został wydany już po śmierci autora. Długosz zginął akurat w momencie, kiedy zamierzał się wycofać z internsywnej działalności górskiej i poświęcić pracy literackiej.
"Gwiazdy w południe"- autor Gaston Rebuffat
Klasyk, bardzo znana książka, nagrodzona Grand Prix Litteraire de la Montagne. Autor wybitny francuski alpinista i przewodnik górski Gaston Rebuffat(1921-1985) opowiada o swoich wspinaczkach na najtrudniejszych urwiskach alpejskich. Jest to historia zdobycia przez niego 6 północnych ścian: Eigeru, Matterhornu, Grandes Jorasses, Piz Badila, Cima Grande, Petit Dru. Osobista opowieść przeplatana jest sporą dawką informacji historycznych. Z opowieści Gastona Rebuffata emanuje wielka pasja, miłość do gór i zdobywania szczytów.
"Bliżej nieba"- autor Stanisław Worwa
Kraków 2003 GiA
Zbiór górskich wspomnień znanego polskiego taternika i alpinisty Stanisława Worwy (1926-2003). W opowiadaniach poznajemy całą plejadę polskich powojennych ludzi gór (między innymi jest o Janie Długoszu, Krystynie Heller, Jurku Rudnickim), są anegdoty i zabawne i smutne o znanych postaciach ze środowiska taternickiego od okresu powojennego do czasów współczesnych, są opowieści o wspinaczkach autora w Tatrach, Alpach, wyprawach na Kaukazie, w Hindukuszu, Iranie, na Spitsbergenie. Książka jest pisana barwnym językiem, liczne archiwalne fotografie ukazujące znane postacie ze świata taternickiego przybliżają epokę i klimaty środowiska.
"Opowiadania"- autor Wawrzyniec Żuławski
Błękitny Krzyż
Sygnały ze skalnych ścian
Tragedie Tatrzańskie
Wędrówki alpejskie
Skalne lato
Wawrzyniec Żuławski (1916-1957) wybitny taternik, alpinista, ratownik górski, ale również kompozytor, muzykolog, pedagog, działacz społeczny i pisarz zginął w masywie Mont Blanc śpiesząc z pomocą zaginionym kolegom (Groński i towarzysze). Zostawił po sobie bogaty dorobek literacki: szereg artykułów i opowiadań górskich ( opowieści o wspinaczkach lub związane z tematyką niebezpieczeństw gór i ratownictwa). Takie opowiadania jak Tragedie Tatrzańskie czy Wędrówki Alpejskie zaliczane są do klasyki gatunku
Wielkie Zauroczenie (czyli o miłości i grawitacji)-autorka Steph Davis
Wydawnictwo Galaktyka 2007
Steph Davis, Amerykanka, jedna z najlepiej wspinających się współcześnie kobiet na świecie (autorka kobiecego klasycznego przejścia Salathe Wall i Free Ridera na El Capitanie) opowiada o swoich wspinaczkach i towarzyszących wspinaczkom wewnętrznych doznaniach. We wspinaniu jest dla niej ważny i sukces sportowy i wewnętrzna iluminacja, doświadczanie ekstazy i wolności. Wspinanie jest ścieżką, która ma doprowadzić ją "tam". W książce poznajemy klimaty wspinaczkowe Yosemite, sylwetki amerykańskich wspinaczy jak Dean Potter (mąż Steph), są też opisy przygód na ścianach Patagonii czy Karakorum. Poznajemy alpinistkę, osobę niezwykle ascetyczną, ukierunkowaną na cel, wytrwałą, ciężko pracującą na swój sukces a jednocześnie subtelną, uduchowioną i szukającą sensu w życiu.
Dotknięcie Pustki- autor Joe Simpson
To światowy bestseller, za który autor otrzymał brytyjską nagrodę za najlepszy utwór non-fiction i dzięki której zyskał światowy rozgłos. Kiążka została sfilmowana (Czekając na Joe).Joe Simpson angielski alpinista opisuje swoje traumatyczne przejścia podczas wyprawy i wspinaczki w Andach. Podczas dramatycznego zejścia (zjazdu)ze ściany partner chcąc ratować siebie odcina linę, skazując Joe na upadek do szczeliny i pewną śmierć. On jednak przeżywa, wydostaje się ze szczeliny, jego walka o przetrwanie to akt heroicznej woli życia. Książkę czyta się jednym tchem niczym najlepszy thriller. Jest to wartościowa pozycja również dlatego, że porusza ważny etyczny dylemat, nad którym często dyskutuje się w środowisku górskim ; czy w sytuacji ekstremalnej w górach obowiązuje nas partnerstwo na linie do końca czy mamy prawo ratować tylko siebie?
Szklane góry-ekstremalne przygody Człowieka Pająka-autor Alain Robert
Polish Edition Przemysław Chlebicki W-wa 2011
Autobiografia słynnego miejskiego francuskiego wspinacza, zdobywcy najwyższych wieżowców świata, Robert opowiada o swoich ekstremalnych wyczynach (wspinaczkach bez asekuracji). Ryzyko, strach, zwycięstwo, wielka pasja, wytrwałość-to sens życia Alaina
Chiński Maharadża autor Wojtek Kurtyka
rok wydania 2013
Wojtek Kurtyka-wybitny himalaista, znany ze spektakularnych osiagnięć w wysokich górach. Słynne przejście na "żywca" Chińskiego Maharadży- drogi o wycenie 6.5 przez Wojtka uznane zostało za największe osiągniecie w kategorii przejść bez asekuracji w Polsce. W książce Wojtek opowiada o swoich przygotowaniach do przejścia Chińskiego Maharadży, przeplata to wątkami indyjskimi, opisami przyrody i opisami stanów mistycznych towarzyszących wspinaczce
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
