 Serce umiera na grypę
Gdy wirus grypy znajdzie się w nabłonku górnych dróg oddechowych - nosa, gardła, tchawicy, oskrzeli - w ciągu 4-6 godz. intensywnie się rozmnaża, szybko uszkadzając lub niszcząc jego rzęski. Osłabia pierwszą linię obrony i toruje sobie drogę w głąb organizmu. Wraz z krwią wirusy błyskawicznie rozprzestrzeniają się po organizmie, docierając do różnych narządów, np. zatok, płuc, ucha środkowego, mózgu czy serca. Naturalne bariery ochronne (zdrowa błona śluzowa, silny układ odpornościo¬wy) są w stanie przeciwdziałać dalszemu rozwojowi zakażenia, ale w przy¬padku ich przerwania lub osłabienia wirusy umiejscawiają się i w odległym organie, wywołując stan zapalny. Gdy osiedlą się w sercu, powodują zapalenie mięśnia sercowego. Na chorobę najbardziej narażone są osoby z grup podwyż¬szonego ryzyka, m.in.: dzieci, seniorzy, przewlekle chorzy, osoby z osłabioną odpornością - najciężej ją przechodzą.
ROZWÓJ CHOROBY
Najczęściej infekcja obejmuje cały mięsień sercowy wraz z osierdziem
(cienkie błony otaczające serce). Gdy w sercu rozpocznie się stan zapalny, natychmiast zaczyna się akcja odwetowa. Krążące po całym ciele leuko¬cyty gromadzą się w miejscu objętym infekcją i przystępują do zwalczania wirusów. Lecz postępująca choroba bywa szybsza. Rozprzestrzeniający się naciek zapalny uszkadza komórki serca, zmniejszając kurczliwość mi꬜nia serowego. Na skutek tego serce z coraz większym wysiłkiem pompuje do naczyń coraz mniejszą ilość krwi. Przypomina to pracę serca w trakcie zawału, kiedy obumarłe komórki nie wykonują swoich zadań. W końcu dochodzi do stopniowego rozszerzania lewej komory serca i postępującej niewydolności. Zmniejsza to przepływ krwi przez tkanki i narządy. Niewydolność serca upośledza funkcjonowanie całego organizmu. Jeśli zapalenie obejmuje osierdzie, pomiędzy ścianą serca a zewnętrzną warstwą worka osierdziowego gromadzi się duża ilość płynu, który uciska serce, dodatkowo zaburzając jego pracę.
Pogrypowe zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia może przebiegać w miarę łagodnie, nie czyniąc w sercu spustoszenia. Bywa, że rozwija się błyskawicznie, prowadząc nawet do nagłej śmierci. Z powodu tego powikłania umierają nie tylko seniorzy, ale i ludzie młodzi, między 20. a 40. rokiem życia, którzy nie mieli czasu wyleczyć grypy.
POŻAR W KLATCE PIERSIOWEJ Zapalenie mięśnia sercowego z reguły daje o sobie znać 1-21 od wystąpienia objawów grypy, choć może rozwinąć się i po 1 dniach. Choroba nie ma charakterystycznych objawów. Najeżę: wa się zmęczenie, osłabienie. Niepokoić powinno ogólne rozbi podgorączkowe lub niewysoka gorączka o zmiennym przebieg dnia temperatura ciała jest normalna, następnego podwyższon płytki oddech i postępującą duszność (początkowo przy wysiL napady duszności pojawiają się w nocy, wreszcie także w dzie: spoczynku). Znamienne jest nieproporcjonalne w stosunku do i wysiłku przyśpieszenie częstości bicia serca. Chorobie towar nie i zaburzenia rytmu, od pojedynczych pobudzeń do długotr częstoskurczów, czasem połączone z zasłabnięciem, omdlenie; utratą przytomności. Pojawiają się przeszywające bóle umiejsc głęboko w klatce piersiowej, za mostkiem, promieniujące do s: barku i pleców, typowe dla bólów wieńcowych. Nasila je kaszt chodzenie, leżenie na lewym boku i na plecach, a zmniejsza si i pochylanie się do przodu.
Zdarza się, że pogrypowe zapalenie mięśnia sercowego przel bezobjawowo. Chory od czasu do czasu odczuwa „potknięcia'" będące skutkiem dodatkowych skurczów, a rozpoznawane by\= ewentualne odległe skutki schorzenia.
SZYBSZA POMOC, MNIEJSZE STRATY
W razie niepokojących dolegliwości należy natychmiast skonsu się z lekarzem. Rozmiar spustoszenia, które w sercu poczyni chi w dużej mierze zależy od momentu, gdy została postawiona dia i podjęte leczenie. Jeśli na podstawie wywiadu i wstępnych oglę podejrzewa zapalenie mięśnia sercowego, chory powinien trafić Ze względu na niejednoznaczne objawy choroby (mogą sugerov wieńcową, migotanie przedsionków czy zawał serca) postawień diagnozy wymaga wykonania szeregu badań. Są to m.in.: EKG - wynik zwykle odbiega od normy, a nieprawidłowości • na ogół całego serca, niekiedy przypominają te towarzyszące: (przy podejrzeniu zapalenia mięśnia sercowego nie wykonuje wysiłkowego);
Echokardiografia - wykazuje ewentualne zmniejszenie kurcz mięśni serca w obu komorach, powiększenie lewej komory, ob w worku osierdziowym;
RTG klatki piersiowej - pokazuje, czy serce jest powiększone pił zastój w krążeniu płucnym.
W postawieniu rozpoznania pomagają też badania laboratoryj: OB (75 proc. chorych ma przyśpieszony opad krwinek), morfc (u 50 proc. stwierdza się wzrost poziomu białych ciałek) oraz I krwi na obecność przeciwciał przeciwwirusowych. Lekarz mc
POŻAR W KLATCE PIERSIOWEJ
Zapalenie mięśnia sercowego z reguły daje o sobie znać 1-2 tygodnie od wystąpienia objawów grypy, choć może rozwinąć się i po kilku tygo¬dniach. Choroba nie ma charakterystycznych objawów. Najczęściej odczu¬wa się zmęczenie, osłabienie. Niepokoić powinno ogólne rozbicie i stany podgorączkowe lub niewysoka gorączka o zmiennym przebiegu (jednego dnia temperatura ciała jest normalna, następnego podwyższona). Chory ma płytki oddech i postępującą duszność (początkowo przy wysiłku, później napady duszności pojawiają się w nocy, wreszcie także w dzień podczas spoczynku). Znamienne jest nieproporcjonalne w stosunku do gorączki i wysiłku przyśpieszenie częstości bicia serca. Chorobie towarzyszą kołata¬nie i zaburzenia rytmu, od pojedynczych pobudzeń do długotrwałych częstoskurczów, czasem połączone z zasłabnięciem, omdleniem, nawet utratą przytomności. Pojawiają się przeszywające bóle umiejscowione głęboko w klatce piersiowej, za mostkiem, promieniujące do szyi, lewego barku i pleców, typowe dla bólów wieńcowych. Nasila je kaszel, połykanie, chodzenie, leżenie na lewym boku i na plecach, a zmniejsza siedzenie i pochylanie się do przodu.
Zdarza się, że pogrypowe zapalenie mięśnia sercowego przebiega bezobjawowo. Chory od czasu do czasu odczuwa „potknięcia" serca, będące skutkiem dodatkowych skurczów, a rozpoznawane bywają dopiero ewentualne odległe skutki schorzenia.
SZYBSZA POMOC, MNIEJSZE STRATY
W razie niepokojących dolegliwości należy natychmiast skonsultować
się z lekarzem. Rozmiar spustoszenia, które w sercu poczyni choroba,
w dużej mierze zależy od momentu, gdy została postawiona diagnoza
i podjęte leczenie. Jeśli na podstawie wywiadu i wstępnych oględzin lekarz
podejrzewa zapalenie mięśnia sercowego, chory powinien trafić do szpitala.
Ze względu na niejednoznaczne objawy choroby (mogą sugerować chorobę
wieńcową, migotanie przedsionków czy zawał serca) postawienie ostatecznej
diagnozy wymaga wykonania szeregu badań. Są to m.in.:
EKG - wynik zwykle odbiega od normy, a nieprawidłowości dotyczą
na ogół całego serca, niekiedy przypominają te towarzyszące zawałowi
(przy podejrzeniu zapalenia mięśnia sercowego nie wykonuje się badania
wysiłkowego);
Echokardiografia - wykazuje ewentualne zmniejszenie kurczliwości mięśni serca w obu komorach, powiększenie lewej komory, obecność płynu w worku osierdziowym;
RTG klatki piersiowej - pokazuje, czy serce jest powiększone i czy wystą¬pił zastój w krążeniu płucnym.
W postawieniu rozpoznania pomagają też badania laboratoryjne krwi: OB (75 proc. chorych ma przyśpieszony opad krwinek), morfologia (u 50 proc. stwierdza się wzrost poziomu białych ciałek) oraz badanie krwi na obecność przeciwciał przeciwwirusowych. Lekarz może również
zalecić badanie poziomu markerów ryzyka zawałowego. Badaniem rozstrzygającym jest biopsja mięśnia sercowego (pobiera się fragment tkanki, by następnie poddać badaniu histopatologicznemu oraz testom określającym rodzaj wirusa).
LECZENIE
Pogrypowe powikłania kardiologiczne zwykle wymagają leczenia szpitalnego. Dostosowuje sieje do zaawansowania choroby i ogólnego stanu zdrowia. Terapia polega głównie na łagodzeniu objawów, a jej podstawą jest ograniczenie aktywności fizycznej. Chory powinien wypoczywać i unikać stresu, by organizm miał siłę do walki z wirusem. Zmęczenie czy niewyspanie mogą doprowadzić do pogorszenia stanu zdrowia, które na dłużej wyłączą z codziennego życia. Zwykle podaje się popularne preparaty stosowane w lecze¬niu grypy, w cięższych przypadkach - niesterydowe leki przeciwzapalne, leki sterydowe oraz immunosupresyjne. Jeśli dołączyło się zakażenie bakteryjne, potrzebny jest antybiotyk.
Przy zaburzeniu rytmu serca przede wszystkim trzeba uzupełnić poziom elektrolitów w organizmie (podaje się preparaty z potasem i ma-gnezem), niekiedy stosuje się leki standardowo zalecane w leczeniu arytmii. W przypadku niewydolności serca pomagają lekarstwa rozszerzające naczynia krwionośne i poprawiające pracę mięśnia sercowego. Niektórzy chorzy wymagają leczenia na oddziale intensywnej terapii - przydaje się wspomaga¬nie krążenia za pomocą specjalnej aparatury. Jeśli dojdzie do rozwoju ciężkiej niewydolności, jedyną skuteczną metodą leczenia bywa przeszczepienie serca. Rekonwalescencja trwa przynajmniej pól roku. Powrót do zwiększonej aktywności jest możliwy dopiero po ustąpieniu wszystkich objawów i unormowaniu czynności serca. Choroba zwykle pozostawia ślad - z powodu zniszczonego mięśnia sercowego wcześniej czy później rozwija się niewydolność krążenia albo niedokrwienna choroba serca.
OD GRYPY DO ZAWAŁU
Przy rozwiniętej chorobie wieńcowej grypa może nałożyć się na stan zapalny naczyń i doprowadzić do oderwania się blaszki miażdżycowej - wtedy cho¬remu grozi zawał. Powikłania są najczęściej skutkiem źle leczonej albo prze-chodzonej grypy. Jak temu zapobiec? Jeśli czujesz, że bierze cię grypa, wezwij lekarza. Lepiej nie wychodzić z domu, bo przechodzona infekcja zwiększa ryzyko komplikacji. Jeżeli w porę rozpoczniesz właściwe leczenie, masz większą szansę, że przejdziesz grypę bez powikłań. Jeżeli lekarz daje zwolnienie i mówi, że trzeba leżeć w łóżku, trzeba się położyć. Nie ma skuteczniejszego lekarstwa na grypę niż wygrzanie się pod kołdrą.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
