 Choroba wieńcowa
Choroba niedokrwienna serca (wieńcówka) to w krajach rozwinię¬tych najczęściej diagnozowana choroba układu krążenia, a jej skutek (zawał) jest najczęstszą przyczyną zgonów.
ZA MAŁO TLENU
Istotą choroby wieńcowej jest zwężenie lub zatkanie tętnicy wieńcowej, czyli tej, która doprowadza krew do serca - do mięśnia sercowego nie dociera odpowiednia ilość krwi, a co za tym idzie tlenu. Choroba wieńcowa jest nazywana chorobą niedokrwienną serca. Lecz jest to pojęcie znacznie szersze, obejmujące wszystkie stany niedo¬krwienia mięśnia sercowego, nie tylko te związane ze zmianami w naczy¬niach wieńcowych. Utożsamianie tych pojęć wynika zapewne z tego, że choroba wieńcowa w 98 proc. dotyczy choroby niedokrwiennej serca. Wieńcówka bywa określana dusznicą bolesną (dławicą piersiową). Przy czym dusznica bolesna to zespół objawów, spośród których dominuje uczucie bólu w klatce piersiowej, spowodowane niedokrwieniem mięśnia sercowego (bez względu na przyczyny niedokrwienia). W terminologii medycznej wyróżnia się stabilne zespoły wieńcowe, które -jeśli się ich nie leczy - mogą przejść w ostre zespoły wieńcowe, m.in. zawał.
PRZYCZYNY WIEŃCÓWKI
Bezpośrednią i najczęstszą przyczyną choroby wieńcowej jest miażdżyca naczyń. Odkładające się blaszki miażdżycowe stopniowo zmniejszają światło naczyń i utrudniają przepływ krwi. Do zwężenia naczyń wieńco¬wych może też dojść na skutek niektórych chorób (np. kiły, reumatoidalnego zapalenia stawów, tocznia, idiomatycznego młodzieńczego zapalenia tętnic oraz infekcyjnego zapalenia wsierdzia, zakrzepów tworzących się w lewym przedsionku i komorach czy na sztucznych zastawkach). Za rozwój choroby wieńcowej czasem odpowiadają wady anatomiczne naczyń, serca, niedokrwistość.
OBJAWY CHOROBY
Charakterystycznym symptomem choroby wieńcowej są nawracające bóle w klatce piersiowej, najczęściej odczuwane podczas wysiłku.
Przy zaawansowanej chorobie ból pojawia się podczas codziennych czynno¬ści, jak ubieranie się czy wejście po schodach na pierwsze piętro. Ból może promieniować do szyi, gardła, barku. Towarzyszy mu płytki, przyśpieszony oddech, kołatanie albo szybkie bicie serca, mdłości, zawroty głowy. Napady bólu wieńcowego przypominają te towarzyszące zawałowi, ale trwają krócej i po 1-2 minutach mijają. Są poważnym ostrzeżeniem przed zawałem. Jeśli się pojawią, nie wolno zwlekać, tylko trzeba natychmiast podjąć leczenie.
LECZENIE
Lekarze zalecają zmianę trybu życia, zrzucenie nadwagi i obniżenie poziomu cholesterolu za pomocą diety (trzeba ograniczyć spożycie czerwonego mięsa i tłuszczów zwierzęcych), a czasem - odpowiednich leków. Jeśli chory pali papierosy, musi zerwać z nałogiem.
W razie braku poprawy podaje się leki rozszerzające naczynia i zwiększa¬jące przepływ krwi, zmniejszające krzepnięcie krwi i zapobiegające tworzeniu się skrzeplin oraz zapobiegające bądź przerywające ataki bólu wieńcowego. Gdy choroba jest zaawansowana i nie poddaje się leczeniu farmakolo¬gicznemu, pozostaje leczenie zabiegowe. Najpopularniejsze to balonikowa-nie (angioplastyka naczyń wieńcowych) i zabieg kardiochirurgiczny wszcze¬pienia pomostów aortalno-wieńcowych (by-passów). BALONIKOWANIE. Celem zabiegu jest przywrócenie prawidłowego przepływu krwi w zwężonej lub zamkniętej tętnicy wieńcowej. Do tętnicy wprowadza się cewnik zakończony balonikiem. Następnie balonik rozpręża się, poszerzając naczynie. W miejscu najbardziej zarośniętym przez blaszki miażdżycowe zakłada się stent, czyli rurkę z siateczki, która ma za zadanie utrzymać podniesioną ścianę naczynia.
BY-PASSY. Z naczyń tętniczych albo żylnych pobranych z innych części ciała wytwarzane są nowe połączenia pomiędzy aortą główną a tętnicami wieńco¬wymi, które omijają zwężenia. Technika wykonania operacji zależy od stanu zdrowia (może być na otwartym sercu albo przez małe nacięcia na klatce piersiowej, z zastosowaniem krążenia pozaustrojowego i lub na bijącym sercu).
CZYNNIKI RYZYKA
■ wiek powyżej 45. roku życia - mężczyźni i powyżej 55. roku życia - kobiety;
■ skłonność genetyczna (występowanie choroby w najbliższej rodzinie - rodzice, dziadkowie);
■ zespół metaboliczny;
■ otyłość, zwłaszcza brzuszna;
■ podwyższenie poziomu złego cholesterolu LDL i obniżenie dobrego HDL;
■ nadciśnienie tętnicze;
■ cukrzyca typu 2 (przyśpiesza procesy miażdżycowe);
■ przewlekły stres.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
