 Ku miażdżycy
Nadciśnienie i miażdżyca zazwyczaj występują w parze, ale to raczej nadciśnienie przyczynia się do rozwoju miażdżycy. Fala krwi, uderza¬jąc ze zbyt dużą siłą, uszkadza nabłonek naczyń, co - w przypadku nadmiaru cholesterolu we krwi - sprzyja tworzeniu się blaszki miażdżycowej. Tak zaczyna się miażdżyca: naczynia na pewnych odcinkach sztywnieją, a ich światło stopniowo się zwęża. Efektem jest ich niedotlenienie i pogarszające się funkcjonowanie. Rozwój miażdżycy powoduje dalszy wzrost ciśnienia, co grozi pęknięciem blaszki miażdżycowej. Wtedy może powstać zakrzep, który często zamyka światło tętnicy i odcina dopływ krwi np. do mózgu czy serca.
OBJAWY MIAŻDŻYCY
Przez długi czas nie wysyła niepokojących sygnałów. Dopiero gdy tętnice są uszkodzone lub zwężone co najmniej o połowę, zauważamy, że coś jest nie tak. | Może wystąpić ból jednej albo obu nóg zlokalizowany w łydkach, udach J albo nawet pośladku, może też obejmować całą nogę - jest to objaw miażdżycy : naczyń miednicy i kończyn dolnych.
j Zawroty i ból głowy, chwilowe utraty przytomności, zaburzenia widzenia i mowy, przemijające niedowłady, drętwienie lub mrowienie rąk albo nóg może wskazywać na miażdżycę tętnic domózgowych szyjnych i kręgowych. Nagłe nadciśnienie krwi, zwłaszcza u osób młodych, które nie reaguje na leczenie, sugeruje miażdżycę tętnic nerkowych, a rozpierający ból w klatce piersiowej - na miażdżycę tętnic wieńcowych.
Czasem złogi cholesterolowe odkładają się w skórze i widać je jako żółte zgrubienia, zwykle w okolicy powiek, w zgięciu łokcia, pod piersiami. Mogą się też tworzyć w postaci guzków na ścięgnach nadgarstków i ścięgnie Achillesa.
CZY GROZI Cl MIAŻDŻYCA
Zaznacz, które stwierdzenia pasują do ciebie.
■ Wiek powyżej 50 lat.
■ Któreś z rodziców lub rodzeństwa miało zawał serca przed 55. rokiem życia.
■ Palisz lub przebywasz z osobami, które nałogowo palą.
■ Poziom cholesterolu całkowitego przekracza u ciebie 200 mg/dl, a dobrego masz niższy niż 35 mg/dl.
■ Ciśnienie tętnicze krwi równe bądź wyższe niż 140/90 mm Hg.
■ Waga ciała przekroczyła przewidzianą dla ciebie normę o 10 kg.
■ Aktywność fizyczna rzadsza niż trzy razy w tygodniu po 30 minut.
■ Cukrzyca potwierdzona badaniami poziomu cukru we krwi. UWAGA! Jeśli co najmniej trzy razy masz zakreślone „TAK", zgłoś się do lekarza i zastosuj do jego wskazówek.
POWAŻNE SKUTKI
W wyniku osadzania się blaszki miażdżycowej naczynia krwionośne zwężają się i krew ma coraz większe trudności, by się przez nie przecisnąć. Serce przy¬spiesza pracę i krew płynie szybciej. Dzięki temu do poszczególnych narządów dociera tyle krwi, ile trzeba, jednak jest to nadmierny wysiłek dla samego serca. Mięsień rozrasta się więc, żeby sprostać zadaniu, i domaga się większej porcji odżywczej krwi. Tymczasem tętnice wieńcowe są zbyt wąskie, by powiększone serce dostało tyle krwi, ile potrzebuje. Dochodzi do niedotlenienia serca. Powo¬duje to bóle w klatce piersiowej zwane wieńcowymi (tzw. dusznicę bolesną). Z czasem ból taki pojawia się nawet po niewielkim wysiłku. Miażdżyca tętnic wieńcowych jest jedną z przyczyn choroby wieńcowej, może grozić zawałem. Miażdżyca tętnic mózgowych powoduje niedokrwienie mózgu oraz zmiany psy¬chiczne i grozi udarem. Miażdżyca aorty może prowadzić do powstania tętniaka. Poważnym powikłaniem miażdżycy nerkowej jest zakrzepica tętnic nerkowych. Skutkiem miażdżycy zarostowej tętnic jest często niedokrwienie nóg. Może to prowadzić do martwicy części tkanek. Powstają wówczas owrzodzenia, które nie chcą się goić. W skrajnych przypadkach mogą być przyczyną amputacji nogi.
LECZENIE
Zależy od zaawansowania zmian miażdżycowych.
W fazie początkowej zaleca się zmianę trybu życia, rezygnację z palenia
tytoniu, regularny wysiłek fizyczny, dietę korzystną dla tętnic
(jak najmniej produktów pochodzenia zwierzęcego i soli, za to bogatą
w błonnik i nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3). Jeśli życie jest pełne
sytuacji stresujących, trzeba opanować metody walki ze stresem.
W zaawansowanej chorobie konieczne jest leczenie farmakologiczne.
Czasem leki to zbyt mało, by uratować chorego przed zawałem serca,
udarem mózgu czy amputacją nogi. Wówczas stosuje się leczenie
chirurgiczne polegające na udrożnieniu chorej tętnicy.
PODGLĄDANIE TĘTNIC
Ryzyko zagrożenia chorobą można oszacować na podstawie analiz krwi,
badając poziom całkowitego cholesterolu, jego frakcji LDL i HDL, stężenie trójglicerydów, glukozy, niektórych pierwiastków. Lekarz ocenia charaktery¬styczne objawy niedokrwienia poszczególnych części ciała i zleca szczegółowe badania specjalistyczne.
Blaszkę miażdżycową można wykryć za pomocą USG. Na monitorze widać poszerzenie oraz pogrubienie ścian naczyń. Przydatne jest USG z przystawką Dopplera - pozwala na ocenę prędkości oraz kierunku przepływu krwi w naczy¬niach. Jest to metoda nieinwazyjna, dzięki której można wykryć zwężenia tętnic. Stosuje się także tomografię komputerową i rezonans magnetyczny. Ocenie wyglądu tętnic wieńcowych służy koronarografia - badanie inwa¬zyjne wykonywane w warunkach szpitalnych, zwykle u chorych z objawami choroby wieńcowej, po zawałach, po operacjach serca.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
