Depresja

To jedno z najczęściej występujqcych zaburzeń psychicznych. Według ocen Światowej Organizacji Zdrowia depresja już dziś znajduje się w czołówce najpoważniejszych problemów zdrowotnych na świecie. Na depresję cierpi ponad 10 proc. ludności (niektóre badania podają, że nawet 17 proc.) i ta liczba wciąż rośnie. Najczęściej chorują osoby w wieku 15-30 lat, ale zachorować może każdy i w każdym wieku.

tym, jak groźna może być ta choroba, świadczą statystyki: 75 proc. osób choruje ponownie w ciągu dwóch lat od wyleczenia poprzedniego epi­zodu, ok. 15 proc. z ciężką postacią depresji popełnia samobójstwo, 20-40 proc. próbuje odebrać sobie życie. Wśród osób zgłaszających się do lekarza pierwszego kon­taktu 12-25 proc. cierpi z powodu depresji, z czego połowa spełnia kryteria umiarkowanej lub ciężkiej. Stwierdzono ponadto, że u połowy chorych na depresję i leczących się u lekarzy ogólnych choroba ta nigdy nie zostaje zdiagnozowana. Depresja częściej występuje u osób, u których w rodzinie wystę­powały tego typu zaburzenia. Czym bliższe pokrewieństwo, tym większa szansa na ujawnienie się choroby. Do pojawienia się depresji mogą także przyczynić się cechy nabyte w środowisku rodzinnym oraz cechy osobowości.

PO CZYM POZNAĆ DEPRESJĘ?

Sygnałów jest wiele. Według Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego na pod­stawie objawów można wyróżnić poszczególne rodzaje depresji.

SB

Najczęstszymi sygnałami s
depresyjne nastroje, zmniejszona
dolność przeżywania radości,
niechęć do codziennej aktyw-
ności, bezsenność lub nadmierna
senność, stale utrzymujące si
dokuczliwe uczucie zmęczenia
!.mima'.'ii.M.M^ma.i^iHH'jMf
ości, niemożność skupienia się ani
odjęcia decyzji, powtarzające si
myśli samobójcze.

W depresji o charakterze manii występuje gonitwa myśli, nad­mierna rozmowność, łatwość rozpraszania się, niepohamowana chęć do podejmowania ryzyka, nadmierna aktywność seksualna, zmniejszona potrzeba snu. W tym typie depresji ma miejsce uczucie euforii, zbyt dobry nastrój, ale też skłonność do irytacji. Chory na depresję traci apetyt lub przeciwnie - ma nadmierny apetyt, a co za tym idzie - traci lub przy­biera na wadze. Mogą pojawić się dolegliwości fizyczne, jak bóle brzucha, głowy, nasilenie objawów już istniejących chorób.

JAK LECZYĆ?

Rozpoznanie depresji następuje na podstawie rozmowy z chorym, który przedstawia historię swoich dolegliwości - opisuje objawy, relacjonuje zdarzenia z dzieciń­stwa, które mogą mieć wpływ na rozwój choroby, przekazuje infor­macje o swoim wykształceniu,

karierze zawodowej, przedstawia własną ocenę kontaktów z innymi ludźmi. Chorzy, u których podej­rzewa się depresję, sa kierowani do psychiatry (chyba że trafia tam od razu, skierowanie nie jest potrzebne) lub psychologa klinicznego w celu wykonania specjalistycznych testów i badań.

Niekiedy wskazane są badania specjalistycznym sprzętem (tomo­grafia, rezonans).

Wielu chorych, a także ich rodziny zwlekają z dotarciem do lekarza, bagatelizując objawy w przeko­naniu, że to tylko kwestia nastroju albo reakcja na jakieś trauma­tyczne wydarzenie, i że z czasem

profesjonalnej pomocy, tym bardziej że leczenie depresji jest długie i trudne, nierzadko wymaga metod skojarzonych, naj­częściej farmakologii w połączeniu z psychoterapią.

PROFILAKTYKA

Zapobieganie tej chorobie polega przede wszystkim na ograni­czaniu czynników, które moga jej sprzyjać. Zdrowy, regularny sen, umiarkowana aktywność fizyczna (stymuluje uwalnianie endorfin, neuroprzekaźników mających działanie przeciwbólowe i popra­wiające nastrój), podtrzymywanie kontaktów z przyjaciółmi, wypraco­wanie własnych sposobów na walkę ze stresem - to podstawa. Znaczenie ma także dieta. Wskazana jest taka, która ma korzystny wpływ na funkcjonowanie mózgu - dieta z wyłączeniem cukrów prostych na rzecz cukrów złożonych, z małą ilością tłuszczów zwierzęcych, natomiast z dużą ilością białka, szczególnie pochodzącego z ryb. Zalecane jest także spożywanie większych ilości produktów zawie­rających witaminy z grupy B (np. rośliny strączkowe, mleko, jaja, pieczywo wieloziarniste, chude mięso, warzywa o ciemnozielo­nych liściach). Podkreśla się rolę śmiechu. Nastrój należy sobie poprawiać obejrzeniem wesołego filmu lub przeczytaniem lekkiej książki.

KRYTERIA OPRACOWANE PRZEZ AMERYKAŃSKIE TOWARZYSTWO PSYCHIATRYCZNE DLA TRZECH RODZAJÓW DEPRESJI:

Co najmniej pięć z wymienionych poniżej objawów, utrzymujqcych się w ciqgu dwóch tygodni, jest potwier­dzeniem choroby:

1. Nastrój depresyjny
2. Zmniejszona zdolność przeżywania radości, niechęć do codziennej aktywności
3. Znaczna utrata lub wzrost masy ciata
4. Bezsenność lub nadmierna senność
5. Nadmierna aktywność lub stan letargu
6. Stale utrzymujqce się uczucie zmęczenia
7. Poczucie winy, poczucie braku wartości
8. Niemożność skupienia się ani podjęcia decyzji
9. Powtarzajqce się myśli samobójcze, uporczywe myśli o śmierci

O chorobie mogq świadczyć co najmniej trzy objawy obecne przez tydzień:

1. Zawyżona samoocena lub poczucie nadmiernego znaczenia

Wielu chorych, a także ich rodziny zwlekają z dotarciem do lekarza, bagatelizując objawy w przeko­naniu, że to tylko kwestia nastroju albo reakcja na jakieś trauma­tyczne wydarzenie, i że z czasem

1. Zmniejszona potrzeba snu
2. Nadmierna rozmowność
3. Gonitwa myśli, idei
4. Łatwość rozpraszania się
5. Nadmierna aktywność, szczególnie zmierzajqca do osiqgnięcia niereal­nych celów
6. Niepohamowana chęć podejmo­wania ryzyka, nadmierna aktywność seksualna

(jako jeden z rodzajów depresji) O chorobie mogq świadczyć co najmniej dwa z poniższych objawów, obecne przez dłuższy czas (u osoby dorosłej co naj­mniej dwa tygodnie, u dzieci i młodzieży przez rok):

1. Brak łaknienia lub nadmierny apetyt
2. Bezsenność lub nadmierna senność
3. Mata aktywność ogólna, szybka męczliwość
4. Poczucie niskiej wartości
5. Osłabienie koncentracji, trudności w podejmowaniu decyzji
6. Uczucie bezradności

Sprawdź, czy cierpisz na depresje
Jest wiele testów pozwalających sprawdzić, czy to już depresja, czy jedynie przemijajqce obniżenie nastroju. Większość z nich dostępna jest jedynie w gabinecie lekarskim. Sa i takie, które można rozwiązać w zaciszu własnego domu,
ale wynik i tak powinien być skonsultowany ze specjalista.
Oto jeden z takich krótkich testów, który pozwoli ci się zorientować, czy sprawa jest poważniejsza. Usiądź wygodnie, weź głęboki oddech, zrelaksuj się i odpowiedz na poniższe pytanie, zakreślając odpowiedź „TAK" lub „NIE".
TYLKO SZCZERZE!

1. Od pewnego czasu odczuwam jakieś irracjonalne lęki
2. Nie mam na nic ochoty, to, co muszę robić,
robię bez chęci i woli

1. Już rano czuję się fatalnie i wiem,

że dzień będzie paskudny                                       ITAK] [NIE1

1. Wydaje mi się, że życie straciło

dla mnie sens                                                                [TAK] [NIE]

1. W ciągu ostatniego miesiqca zdarzało mi się

kilka razy płakać bez powodu                              [TAK] [NIE]

1. Nie mam nadziei na lepsze jutro                         [TAK] [NIE]

1. Coraz częściej mam myśli samobójcze  [TAK] [NIE]
2. Czuję się bardzo samotny,

choć wokół mnie tylu znajomych        [TAK] [NIE]

1. Nie mogę sobie przypomnieć, kiedy ostatnio

coś sprawiło mi radość                                             [TAK] [NIE]
id. Nie mam apetytu, nic mi nie smakuje    [TAK] INIE]
11.                                                                Nie mogę spać, mam trudności z zasypianiem,
często budzę się w nocy                                            [TAK] [NIE]
12. Prawie co dzień boii mnie głowa [TAK] [NIE]
iii. Całe moje dotychczasowe życie
wydaje mi się bez sensu                                            [TAK] [NIE]

WYNIK: Już więcej niż trzy odpowiedzi na „tak" wymagajq pilnej konsultacji z lekarzem.

Depresja wymaga od bliskich chorego przede wszystkim zrozumienia, czym w ogóle jest ta choroba. Bardzo często jest ona lekceważona, choremu mówi się, żeby nie przesadzał, nie udawał, że przecież inni majq gorzej, a tak się nie zachowują. Bardzo ważna jest tu więc edukacja rodziny i osób bliskich. Jak już zrozumieją, że jest to poważne schorzenie, wymagające specjalistycznej opieki, z pewnością będą wiedzieli, co robić.

epresja wymaga od najbliż­szych chorego szczególnej cierpliwości. Nie powinno się zmuszać chorego do aktywności, której nie jest w stanie podjąć. Nie krzyczeć, nie karać. Natomiast należy konsekwentnie i cierpliwie zachęcać do wspólnego działania, choćby to miało być przygotowanie szklanki herbaty. I przekonywać, że następnym razem będzie jeszcze lepiej, zarażać wiarą, że uda się chorobę pokonać. I cały czas okazywać dużo ciepła, ale bez nad­miernej empatii, żeby chory tego nie wykorzystywał. Chorzy na depresję często ope­rują ogólnikami, np. narzekając, że nikt ich nie lubi, nikt nie rozumie. Absolutnie nie wolno poddawać się takiemu pesymistycznemu uogól­nionemu myśleniu, tylko od razu sprowadzać chorego na ziemię. Np. pytaniem - a kogo mają na myśli.
Ponieważ ci chorzy często mają problem z podejmowaniem decyzji, ze skupianiem uwagi, w rozmowie z nimi należy kierować się kom

zalednie pomoc soecialist

kretami. I tak np. nie pytać, co chcieliby zjeść na obiad, ale po prostu podać ich ulubioną potrawę. Jeśli depresja ujawniła się na skutek jakiegoś czynnika zewnętrz­nego, należy dążyć do jego zminimalizowonio. Jeśli więc np. czynnikiem tym była śmierć kogoś bliskiego, należy - być może z pomocą terapeuty - przekonywać, że życie toczy się dalej, że już nigdy nie będzie tak samo, będzie inaczej, ale nie znaczy, że gorzej.
E
I jeszcze jedno - chorzy na depresję to osoby toksyczne, które swoimi odczuciami mogą zarażać. Dlatego zajmując się nimi, trzeba znaleźć czas wyłącznie dla siebie, dla zła­pania oddechu i oderwania się od choroby.

GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA

Nadciśnienie tętnicze dla serca stanowi poważne obciążenie i jednocześnie może prowadzić do poważnych schorzeń. Wszelkie odstępstwa od ustalonych norm w tym zakresie powinny być konsultowane i diagnozowane przez lekarza i w razie potrzeby leczone.

Nadciśnienie tętnicze dla serca stanowi poważne obciążenie i jednocześnie może prowadzić do poważnych schorzeń. Wszelkie odstępstwa od ustalonych norm w tym zakresie powinny być konsultowane i diagnozowane przez lekarza i w razie potrzeby leczone.

Nadciśnienie tętnicze dla serca stanowi poważne obciążenie i jednocześnie może prowadzić do poważnych schorzeń. Wszelkie odstępstwa od ustalonych norm w tym zakresie powinny być konsultowane i diagnozowane przez lekarza i w razie potrzeby leczone.