Choroba Alzheimera

Mimo że na chorobę Alzheimera cierpią jedynie ludzie w podeszłym wieku, nie wynika ona z naturalnego procesu starzenia, ale na skutek postępującej degeneracji tkanki mózgowej. W chorobie tej dochodzi do zaniku komórek nerwowych i ich połączeń, co jest spowodowane odkładaniem się w tkance mózgowej białek o patologicznej strukturze (beta-amyloidu, tau i alfa-synukleiny).

Jak dotąd nie wiadomo dokładnie, dlaczego i w jaki sposób dochodzi do zmian degeneracyjnych w tkance ner­wowej. Jedna z teorii mówi, że może się to wiązać z nieprawidło­wościami budowy jednego z białek surowicy, apolipoproteiny E (ApoE), która pełni ważną rolę w trans­porcie substancji tłuszczowych w organizmie. W organizmach róż­nych osób spotyka się odmienne warianty tego enzymu, a niektóre z nich mogą stanowić wysokie ryzyko choroby Alzheimera. Kolejna teoria wiąże wystąpienie degeneracji tkanki nerwowej z prze­wlekłym zatruciem spożywanym glinem, a jeszcze inna zakłada szko­dliwe oddziaływanie na tkankę mózgową wolnych rodników - nie­stabilnych chemicznie cząstek, charakteryzujących się wysoką zdolnością wchodzenia w reakcje chemiczne z różnymi strukturami organizmu. Choroba wysteouie dwa razy czściei u kobiet mz u mężczyzn.

DIETA DLA CHOREGO NA ALZHEIMERA

a znaczna jej część jest syntetyzowana w skórze pod wpływem słońca. Dlatego należy podawać mu taką żywność, w której się ona znajduje, np. śledzie, sardynki, tuńczyka, mleko. Ponieważ w ostatnim okresie choroby pojawiają się problemy z gryzieniem, wskazane jest podawanie zup z dodat­kiem mielonego mięsa czy ryb. Choremu, który ma problemy z prze­tykaniem, można delikatnie masować przednią powierzchnię szyi, co stymuluje potknięcie.

Chory na alzheimera powinien otrzymywać pełnowartościowe, ale lek-kostrawne posiłki. Jeśli jest to chory już leżący, jego zapotrzebowanie na kalorie będzie dużo mniejsze niż cho­rego wciąż aktywnego. W diecie nie powinno zabraknąć nabiału, najlepiej w postaci odtłusz­czonego kefiru, jogurtu, zsiadłego mleka, a także innych produktów boga­tych w wapń - ryb, soi, suszonych owoców. Choremu, który od miesięcy nie wychodzi z domu, brakuje wit. D, częste chowanie rzeczy w dziwnych miejscach, zapominanie nazwisk członków rodziny i nazw rzeczy, częste zapominanie o odbytej

JAK ROZPOZNAĆ CHOROBĘ?

Początek często bywa niezauważany. Występowanie zaburzeń pamięci w starszym wieku zwykle jest bowiem traktowane jako zmiana fizjologiczna. Jednak choroba Alzheimera, w odróżnieniu od innych neurologicznych zaburzeń wieku starczego, wyróżnia się wyraźną dynamiką - objawy szybko narastają.

znanych miejscach. 11' i« i i*nn*i     ■ t'i ■nr/73 i 'i m »an ti [i wyj i«T trudności ze znalezieniem kluczy, zapominanie

1. zapłaceniu rachunków, zapominanie o potrzebie odwołania spotkania, skręcanie w nieprawidłową stronę (podczas poruszania się). Potem dołączają zmiany nastroju (mogą pojawiać się równolegle), napady lękowe, ataki złości
2. agresji na przemian z apatią, zachowania charakterystyczne dla małych dzieci. Bflsl

owe dla tei
choroby iest splqtanie myśli, tendencja do mylenia zdarzeń i rzeczawroty ąłowy, zaburzenia równoaąi. Z czasem chorzy staia si
.atkowiae niekomunikatywni, bez-
radni psychicznie i fizycznie.
Najczęstszą przyczyną śmierci w tej chorobie są infekcje dróg oddecho­wych (zapalenie płuc) i zakażenia dróg moczowych, co jest skutkiem unieruchomienia w łóżku.

DIAGNOSTYKA

Rozpoznanie opiera się głównie na objawach klinicznych i testach psychologicznych, które mają na celu przede wszystkim wykluczenie innych przyczyn upośledzenia czyn­ności psychicznych i fizycznych chorego. W diagnostyce wyko­rzystuje się także specjalistyczny sprzęt (tomografia komputerowa, rezonans jądrowy). Jednym z prostych sposobów rozpoznania tej choroby jest metoda opracowana przez amery­kańską neurolog Jennifer Stamps. Badaczka odkryta, że osoby chore na alzheimera o wiele słabiej wyczu­wają zapachy lewą dziurką od nosa niż prawą, co jest wyraźnie zwią­zane z uszkodzeniem części mózgu (zanik zmysłu powonienia może być pierwszym sygnałem). Wystarczy więc podsunąć pod nos coś pachną­cego - i sprawa jest jasna. Ponieważ eksperymenty były prowadzone z masłem orzechowym, stąd nazwa testu - test masła orzechowego. Inny test diagnostyczny polega na wpuszczeniu do oka kropli zawiera­jących substancję, na którą chorzy na alzheimera reagują trzykrotnie większym rozszerzeniem źrenic niż osoby zdrowe.

PROFILAKTYKA

Zapobieganie tej chorobie nie jest proste, gdyż nie zostały rozpo­znane jej przyczyny. Ponieważ jedna z teorii powstawania alzheimera
zakłada (a raczej zakładała, gdyż uczeni wycofują się z niej), że jednym z winowajców może być glin, przez lata zalecano unikania garnków z aluminium (tzw. czy­stego technicznie glinu). Według innej teorii chorobie może też sprzyjać cynk, gdyż pewne badania wykazały, że może on mieć związek z powstawaniem w komórkach mózgu wtrętów białkowych podob­nych do tych, jakie obserwuje się u chorych na alzheimera. Jednak ponieważ jest to minerał niezbędny dla organizmu, lekarze nie zalecają jego ograniczania. Wątpliwości naukowców budzi też teoria, że alzheimerowi sprzy­jają wolne rodniki - ale w tym przypadku ich unikanie ma sens, bo wolne rodniki niekorzystnie działają na cały organizm, przyspie­szając jego starzenie i sprzyjając rozwojowi wielu innych chorób.

NIEZBĘDNIK DLA RODZINY

Jeśli chory jest pozostawiony we wła­snym domu, we własnym środowisku, trzeba stworzyć w jego otoczeniu atmosferę bezpieczeństwa i zrozu­mienia. Zaleca się, póki to możliwe, zapewnienie choremu prowadzenia regularnego, nawet monotonnego trybu życia i unikanie nowych, zaskakujących sytuacji.

We wszystkich widocznych miejscach dobre jest umieszczenie karteczek z przystępną informacją co, gdzie jest, do czego służy, jak również karteczek zawierających proste polecenia. Urządzenia elektryczne, elektroniczne czy gazowe powinny mieć odpo­wiednie zabezpieczenia, podobnie chodniczki, dywany (maty antypo-ślizgowe, taka mata przyda się też w łazience).

Chorzy, którzy jeszcze wychodzą, powinni nosić ze sobą identyfikatory z danymi personalnymi i numerem telefonu.

Bardzo pomocne jest podsuwanie chorym starych gazet, filmów czy albumów fotograficznych dla pobu­dzenia pamięci, gdyż chorzy ci dość długo zachowują pamięć przeszłych zdarzeń.

Oczywiście każdy etap choroby to inne zadania dla opiekunów. I niestety coraz trudniejsze. Dlatego dobrze jest już na początku choroby nawiązać kontakt z odpowiednimi organizacjami, które mogą udzielić pomocy.

Test potwierdzający alzheimera

Poza tymi specjalistycznymi jest wiele prostych testów (dostępnych m.in. w Stowarzyszeniach Pomocy Osobom Chorym na Alzheimera), które pomogą ci się zorientować, czy bliska lub znajoma ci osoba cierpi na alzheimera. Oczywiście taki test nie wystarczy do postawienia diagnozy, ale można pokazać go lekarzowi podczas pierwszej wizyty.

Oto jeden z testów, opracowany przez Kanadyjskie Towarzystwo Alzheimerowskie. Czy mają miejsce następujące sytuacje (zakreślić odpowiedź „TAK" lub „NIE"):

1.	Zaburzenia pamięci krótkotrwałej	[TAK] [NIE]	6.	Przekładanie przedmiotów
2.	Brak precyzyjności języka	[TAK] [NIE]		z miejsca na miejsce	[TAK] [NIE]
3.	Utrata orientacji		7.	Gwałtowne zmiany nastroju	[TAK] [NIE]
	w czasie i przestrzeni	[TAK] [NIE]	8.	Widoczna zmiana osobowości
4.	Ograniczenie			(„inny człowiek")	[TAK] [NIE]
	zdolności decyzyjnych	[TAK] [NIE]	9.	Utrata inicjatywy i aktywności	[TAK] [NIE]
5.	Utrata zdolności		10. Trudności w wykonywaniu
	myślenia abstrakcyjnego	[TAK] [NIE]		codziennych czynności	[TAK] [NIE]
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA

Nadciśnienie tętnicze dla serca stanowi poważne obciążenie i jednocześnie może prowadzić do poważnych schorzeń. Wszelkie odstępstwa od ustalonych norm w tym zakresie powinny być konsultowane i diagnozowane przez lekarza i w razie potrzeby leczone.

Nadciśnienie tętnicze dla serca stanowi poważne obciążenie i jednocześnie może prowadzić do poważnych schorzeń. Wszelkie odstępstwa od ustalonych norm w tym zakresie powinny być konsultowane i diagnozowane przez lekarza i w razie potrzeby leczone.

Nadciśnienie tętnicze dla serca stanowi poważne obciążenie i jednocześnie może prowadzić do poważnych schorzeń. Wszelkie odstępstwa od ustalonych norm w tym zakresie powinny być konsultowane i diagnozowane przez lekarza i w razie potrzeby leczone.