Osteoporoza

Osteoporoza to choroba, w której kości tracą wapń i inne sole mineralne, przez co stają sie łamliwe, dziurawe (przypominają rzeszoto, stąd dawna nazwa tej choroby - rzeszotowienie kości). Kiedyś uważano, że choroba dotyczy tylko kobiet, bo to u nich, po okresie menopauzy, dochodziło do tego typu zmian. Dlatego że w okresie przekwitania następował spadek estrogenu, hormonu płciowego chroniącego przed zmniejszaniem gęstości kości.

Istotnie kobiety są najczęst­szymi ofiarami tego schorzenia, zwłaszcza te o drobnej budowie, palące papierosy, nadużywające alko­holu i prowadzące mało aktywny tryb życia. Także przypadki osteopo­rozy w rodzinie zwiększają ryzyko wystąpienia schorzenia. Ale mężczyźni też chorują, i to coraz częściej (przez sterydy). Na dodatek jak już zachorują, to przebieg cho­roby jest o wiele cięższy niż u kobiet. I wyższa śmiertelność, bo osteopo­roza jest chorobą śmiertelną. Po najcięższym ze złamań osteopo-rotycznych, szyjki kości udowej, w ciągu roku od złamania umiera 20 proc. kobiet i 30 proc. mężczyzn. Bezpośrednią przyczyną zgonu są unieruchomienie i choroby płuc oraz infekcje i zakażenia. Zazwyczaj pierwszym objawem choroby jest już złamanie, najczę­ściej nadgarstka, kręgów, szyjki kości udowej. Czasami występują bóle krzyża.

JAK TO WYKRYĆ?

Już zwyczajne badanie rentge­nowskie może wykazać obniżoną gęstość kości, ale tylko wów­czas, gdy utrata wapnia wynosi 25-40 proc. A to już bardzo dużo, więc badanie rentgenowskie nie jest przydatne do wczesnego rozpoznawania osteoporozy. Powszechna metoda diagnozo­wania osteoporozy to badania densytometryczne, badające gęstość masy kostnej, kiedy nie jest ona jeszcze znacząco obniżona. Są różne rodzaje den­sytometru, w zależności od tego, jaką techniką jest wykonywana. Do diagnozowania tej choroby wykorzystuje się też tomografię komputerową. Lekarz może także zlecić badania krwi i moczu, aby m.in. określić poziom wapnia, poziom fosforanów i niektórych enzymów.

PROFILAKTYKA

Aby oddalić ryzyko osteoporozy, należy przestrzegać następujących zasad:

1. Jeśli palisz, koniecznie rzuć palenie. Sq dowody naukowe na to, że tytoń obniża poziom estrogenów, które chronią kości. U palących kobiet ryzyko wystąpienia osteoporozy jest o 50 proc. wyższe w porównaniu z niepalącymi
2. Przynajmniej 3 razy w tygodniu ćwicz przez 30-40 min. Jeśli nie lubisz ćwiczyć, przynajmniej spaceruj, naprzemiennie z szybkim marszem
3. Nie stosuj leków zobojętniających (stosowanych przy nadkwasocie), zawierających aluminium, gdyż wiążąc fosfor, hamują one wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego
4. Dwa lub 3 razy w tygodniu przebywaj na słońcu przez ok. 30 min (pamiętaj, że słońce operuje też przez chmury), co korzystnie wpływa na poziom wit. D, która zwiększa wchtanialność wapnia
5. Unikaj alkoholu lub ogranicz jego spożycie do 2 alkoholowych drinków dziennie, z przerwami co kilkanaście dni
6. Stosuj dietę wskazaną przy zwięk­szonym ryzyku do osteoporozy.

DIETA PRZECIW OSTEOPOROZIE

Bardzo ważne jest, by chory dostarczał organizmowi duże ilości wapnia, który stanowi podstawowy budulec kości. Dieta powinna zawierać: mleko i jego przetwory (wskazane chude), brokuły, kalafiory, makrelę, łososia, sardynki (z ośćmi), serek sojowy, sok poma­rańczowy, suszone figi, fasolę, jarmuż, rzepę. Należy unikać produktów boga­tych w fosfor, mogących sprzyjać utracie masy kostnej (m.in. czerwonego wina oraz wyrobów zawierających fosforany w postaci dodatków do żywności). Także nadmierne ilości alkoholu i kofeiny redukują ilość wapnia wchłanianego przez organizm.

Oto kilka prostych sposobów na zwięk­szenie ilości wapnia w diecie:

1. Chude mleko w proszku dodawaj do zup, napojów, gulaszu czy zapie­kanek. Każda łyżeczka takiego mleka w proszku to dodatkowe 20 mg wapnia.
2. Jeśli gotujesz zupę na kościach, dodawaj odrobinę octu winnego. Ocet uwolni wapń zawarty w kościach, zupa będzie więc wzbogacona tym minerałem. Ok. 1/2 litra takiej zupy to dodatkowe 1000 mg wapnia!
   

OCEN RYZYKO OSTEOPOROZY

Odpowiedz na zamieszczone niżej pytania. Im więcej udzielisz odpowiedzi twierdzących, tym większe jest u ciebie ryzyko zachorowania na osteoporozę. Czy w twojej rodzinie były przy­padki osteoporozy i złamań kości udowej?
Czy usunięto ci oba jajniki przed 40. rokiem życia?
Czy masz drobną i smukłą sylwetkę?
Czy twoje włosy przed 40. rokiem życia były w 50 proc. siwe?
Czy prowadzisz mało aktywny tryb życia?
Czy palisz?
Czy twoja dieta jest uboga w pro­dukty zawierające wapń? Czy pijesz 2 lub więcej drinków dziennie? Czy pijesz więcej niż 3 szklanki napojów gazowanych dziennie? Czy wypijasz w ciągu dnia więcej niż 2 filiżanki kawy zawiera­jącej kofeinę?
Czy jesz dużo ciemnego mięsa i innych produktów bogatych w białko?
Czy zażywasz sterydy? Czy stosowałaś (stosujesz) przez dłuższy czas hormony tarczycy?

GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA

Nadciśnienie tętnicze dla serca stanowi poważne obciążenie i jednocześnie może prowadzić do poważnych schorzeń. Wszelkie odstępstwa od ustalonych norm w tym zakresie powinny być konsultowane i diagnozowane przez lekarza i w razie potrzeby leczone.

Nadciśnienie tętnicze dla serca stanowi poważne obciążenie i jednocześnie może prowadzić do poważnych schorzeń. Wszelkie odstępstwa od ustalonych norm w tym zakresie powinny być konsultowane i diagnozowane przez lekarza i w razie potrzeby leczone.

Nadciśnienie tętnicze dla serca stanowi poważne obciążenie i jednocześnie może prowadzić do poważnych schorzeń. Wszelkie odstępstwa od ustalonych norm w tym zakresie powinny być konsultowane i diagnozowane przez lekarza i w razie potrzeby leczone.