Jaskra

Tę chorobę lekarze nazywają często „skradającym się noc­nym złodziejem", ponieważ roz­wija się ona podstępnie, stop­niowo pozbawiając wzroku. Zanim pojawią się pierwsze od­czuwalne objawy, może być już w pełni rozwinięta.

Jaskra jest jedną z głównych przyczyn ślepoty. Zwykle rozwija się w średnim i starszym wieku. Ok. 90 proc. wszystkich przypadków tej choroby stanowi jaskra przewlekła (otwar­tego kąta), ok. 10 proc. - jaskra zamykającego się kąta (zastoinowa), która ma dużo gwałtowniejszy przebieg, to właśnie jej towarzyszą nudności, wymioty, bóle oka, zaburzenia widzenia.

Jaskra częściowo jest uwarunkowana genetycznie - w jednym na pięć przypadków ktoś z rodziny także na niq choruje. Istotą tej cho­roby jest wzrost ciśnienia płynu nadmiaru płynu, powoduje uszkodzenie nerwu wzrokowego, który przewodzi bodźce wzrokowe do mózgu. Na skutek tego pogarsza się widzenie i może dojść do całkowitej utraty wzroku.

Ciśnienie w gałce ocznej może wzrosnąć pod wpływem stosowania przez dłuższy czas niektórych leków (np. antydepresyjnych), leków obniżających ciśnienie i ste­rydów. Oczywiście nie dotyczy to wszystkich tego typu leków, ale niektórych z nich. Wśród czynników ryzyka jaskry coraz częściej wymienia się też stres, cukrzycę (diabetycy sq trzy razy bardziej zagrożeni zachorowaniem na jaskrę), krótkowzroczność, nadci­śnienie tętnicze.

ZGLOŚ SIĘ DO LEKARZA JESLI

Odczuwasz łzawienie i bolesność oczu, masz zamglone widzenie, bóle głowy, postępujące ograniczenie pola widzenia. Pojawia się nagły pulsujący ból oka, widzisz jasne obwódki wokół świateł elektrycznych. Masz rozszerzone źrenice, czuwasz nudności, masz wymioty. czujesz ospałość, zmęczenie lub duszność po zastosowaniu kroplii do oczu (niektóre z nich moga nasilać ryzyko jaskry).

UWAGA

Jeśli pojawiają się problemy z oczami, a zażywasz leki przepisane z powodu innych chorób, powiedz o tym lekarzowi, bo wiele leków może nasilać objawy jaskry.

badanie jaskry

Ponieważ jaskra przewlekła często długo nie daje żadnych objawów, należy przynajmniej raz na dwa lata, u osób powy­żej 35. roku życia, przeprowa­dzać badania ciśnienia w gałce ocznej.

Jest to badanie proste i bezbolesne. Stwierdzenie podwyższonego ciśnienia nie oznacza jeszcze jaskry, ale wymaga częstszych badań. Kiedy ciśnienie znacznie przekracza normę, konieczne są dalsze badania. Wczesne rozpoznanie jest bardzo ważne, gdyż może uchronić przed utratą wzroku. Ostrą jaskrę zastoinową rozpo­znaje się na podstawie wystąpienia nagłych objawów, badania oka i badania ciśnienia oka.

LECZENIE

W przypadku jaskry przewlekłej zwykle skuteczne są krople do oczu utrzymujące ciśnienie wewnątrz­gałkowe na odpowiednim poziomie. Czasami lekarz zaleca leki doustne. Jeśli te leki nie odnoszą skutku, wskazany jest zabieg w celu utwo­rzenia poszerzonej drogi odpływu dla płynu znajdującego się między rogówką a tęczówką. Dziś takie zabiegi przeprowadza się laserem. Są też możliwe inne zabiegi, np. zastosowanie ultradźwięków, diatermii lub zamrażania w celu zniszczenia komórek produkują­cych tzw. ciecz wodnistą. Jaskra zastoinową prawie zawsze wymaga leczenia chirurgicznego.

CZY MOŻNA | UNIKNĄĆ CHOROBY?)

Zapobieganie w tej chorobie nie zawsze jest możliwe, ale na pewno można oddalić ryzyko jej poja­wienia się. Dotyczy to zwłaszcza osób, które już mają schorzenia, mogące sprzyjać jaskrze, jak nadciśnienie tętnicze, hiperchole-sterolemia czy cukrzyca. W takich przypadkach wskazana jest dieta bogata w warzywa i owoce (nisko-cukrowe), błonnik (pieczywo wieloziarniste, kasze), z dużą ilością ziół, a małą soli i cukru. Wyniki badań pokazują, że zwłaszcza wit. C obniża ciśnienie wewnątrzgałkowe i przywraca rów­nowagę kolagenową w organizmie (a kolagen, jedno z najobficiej wystę­pujących białek w organizmie, odgrywa ważną rolę w utrzymaniu sprawności tkanek gałki ocznej). Produkty bogate w tę witaminę to zwłaszcza papryka czerwona, tru­skawki, brukselka, brokuły, owoce cytrusowe. Powstawaniu jaskry mogą zapobiegać owoce borówki czarnej. Nie bez znaczenia jest też umiejętność radzenia sobie ze stresem.

Sprawdź, czy grozi ci jaskra

Test opracowany przez Polskie Towarzystwo Profilaktyki Jaskry

Odpowiadaj "TAK" lub "NIE". Punkty przypisywane sa do każdej odpowiedzi twierdzącej.

1.	Czy ktoś w twojej rodzinie jest/byt chory na jaskrę?	[20 pkt]	6.	Czy cierpisz na jakąkolwiek chorobę naczyniową?	[5 pkt]
2.	Czy przekroczyłeś 35. rok życia?	[15 pkt]	7.	Czy miewasz częste bóle głowy?	[10 pkt]
3.	Czy masz niskie ciśnienie tętnicze?	[15 pkt]	8.	Czy masz stale zimne ręce i stopy?	[10 pkt]
4.	Czy cierpisz na zaburzenia gospodarki tłuszczowej (nadwyżki cholesterolu)?	[10 pkt]	9.	Czy masz podwyższony poziom cukru we krwi?	[5 pkt]
5.	Czy żyjesz w stresie?	[10 pkt]	10. Czy jesteś krótkowidzem?		[15 pkt]

WYNIK:

PONIŻEJ 35 pkt - małe ryzyko, ale zalecane badania kontrolne co 2 lata

40-50 pkt - ryzyko duże, wskazane zapisać się do okulisty i pozostawać pod jego opieką

POWYŻEJ 50 pkt - ryzyko bardzo duże

GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA

Nadciśnienie tętnicze dla serca stanowi poważne obciążenie i jednocześnie może prowadzić do poważnych schorzeń. Wszelkie odstępstwa od ustalonych norm w tym zakresie powinny być konsultowane i diagnozowane przez lekarza i w razie potrzeby leczone.

Nadciśnienie tętnicze dla serca stanowi poważne obciążenie i jednocześnie może prowadzić do poważnych schorzeń. Wszelkie odstępstwa od ustalonych norm w tym zakresie powinny być konsultowane i diagnozowane przez lekarza i w razie potrzeby leczone.

Nadciśnienie tętnicze dla serca stanowi poważne obciążenie i jednocześnie może prowadzić do poważnych schorzeń. Wszelkie odstępstwa od ustalonych norm w tym zakresie powinny być konsultowane i diagnozowane przez lekarza i w razie potrzeby leczone.