Thomas Morgenstern (ur. 30 października 1986 w Spittal an der Drau) – austriacki skoczek narciarski, trzykrotny mistrz olimpijski, ośmiokrotny mistrz świata, dwukrotny mistrz świata w lotach, trzykrotny mistrz świata juniorów. Dwukrotny zdobywca Pucharu Świata 2007/2008 oraz 2010/2011. Zwycięzca 59. Turnieju Czterech Skoczni (sezon 2010/2011). W 2014 otrzymał medal Holmenkollen. 26 września 2014 podczas konferencji prasowej w Salzburgu oficjalnie ogłosił zakończenie swojej kariery.
Przebieg kariery
Sezon 2002/2003
W grudniu 2002 zadebiutował w rozgrywkach Pucharu Kontynentalnego w Lahti, zajmując drugie, a następnie pierwsze miejsce. Tydzień później odniósł podwójne zwycięstwo na skoczni dużej w Libercu, ustanawiając rekord czeskiego obiektu, uzyskując odległość 139 metrów. W czterech startach zgromadził 380 punktów, co pozwoliło na zajęcie 18. miejsca w klasyfikacji generalnej PK.
Udane występy w PK sprawiły, że Morgenstern dostał szanse startu w Turnieju Czterech Skoczni. W swoim debiucie w Oberstdorfie zajął 9. miejsce. W Garmisch-Partenkirchen był 25., w Innsbrucku 12., a konkurs w Bischofshofen zakończył na szóstej pozycji, co pozwoliło mu zająć miejsce w czołowej dziesiątki turnieju.
11 stycznia 2003 wygrał konkurs PŚ w Libercu. Był to dopiero jego piąty start w zawodach tej rangi. Potem wystartował w Zakopanem, gdzie zajął 7. i 12. pozycję. Do rywalizacji powrócił dopiero w Turnieju Nordyckim. W swoim debiucie na mamuciej skoczni w Planicy zajął dziewiąte i ósme miejsce. W tym samym sezonie wziął udział w mistrzostwach świata juniorów. Triumfował zarówno w konkurencji indywidualnej (wyprzedził Roka Benkoviča i Jana Mazocha) oraz drużynowo wraz z Manuelem Fettnerem, Christophem Stricknerem i Rolandem Müllerem.
Podczas mistrzostw świata w 2003 Morgenstern wystąpił tylko na skoczni K–95. W swoim debiucie w imprezie tej rangi zajął 16. pozycję po skokach na 95,5 i 96,5 m. Podczas Turnieju Nordyckiego 2003 zajął 13. miejsce w Oslo, a w Lahti piąty raz w swojej karierze ukończył rywalizację w czołowej dziesiątce zawodów. W drugim konkursie na fińskiej skoczni zajął 13. miejsce. W klasyfikacji generalnej Turnieju Nordyckiego zajął 9. miejsce.
Sezon 2002/2003 zakończył na 20. pozycji w klasyfikacji generalnej PŚ.
Sezon 2003/2004
W sierpniu 2003 wziął udział w pierwszym w swojej karierze Letnim Grand Prix. Zwyciężył dwa konkursy otwarcia w Hinterzarten (indywidualnie i drużynowo). W konkursie w Courchevel stanął na drugim stopniu podium. W Predazzo znalazł się na 8. miejscu, a w Innsbrucku zamknął drugą dziesiątkę. Ogółem zdobył 223 punkty i zwyciężył w klasyfikacji generalnej Letniego Grand Prix 2003.
Sezon 2003/2004 zaczął od występów w Kuusamo, gdzie w pierwszym konkursie był dziewiąty. Następnego dnia przy silnie wiejącym wietrze doznał poważnego upadku. Popełnił błąd przy wybiciu z progu, następnie przekoziołkował ponad bulą i upadł na kręgosłup. Trafił do szpitala z podejrzeniem wstrząśnienia mózgu. Oprócz tego złamał palec u ręki.
Do rywalizacji powrócił podczas 52. Turnieju Czterech Skoczni. Pierwszy występ po pauzie zakończył na drugim miejscu, tuż za Sigurdem Pettersenem. W Bischofshofen był czwarty i na tej pozycji zakończył rywalizację w całym turnieju. W kilku następnych konkursach nie wypadł poza czołową dziesiątkę, przerywając tę serię dopiero w styczniu 2004 w Sapporo, gdzie znalazł się na miejscu siedemnastym.
W 2004 wziął udział w kolejnych mistrzostwach świata juniorów w Strynie. W konkursie drużynowym zdobył złoty medal. Indywidualnie zajął drugie miejsce, przegrywając złoty medal z Mateuszem Rutkowskim o 12,5 punktu. Pod koniec sezonu PŚ Morgenstern klasyfikowany był na odległych lokatach. Na mistrzostwach świata w lotach w Planicy zdobył brązowy medal z drużyną. Sezon zakończył na 6. miejscu w klasyfikacji generalnej PŚ.
Sezon 2004/2005
W Letniej Grand Prix 2004 zajął czwartą pozycję w klasyfikacji ogólnej, nie wygrywając żadnego z turniejów indywidualnych. W listopadzie w Kuusamo zajął drugą i piątą lokatę. W Engelbergu i Garmisch-Partenkirchen przegrał z Janne Ahonenem. W Titisee-Neustadt był trzeci, ulegając także Jakubowi Jandzie. Na pozycji numer dwa znalazł się także podczas konkursu w Sapporo, przegrywając Kazuyoshim Funakim różnicą 0,1 punktu. Morgenstern był także w drużynie Austrii, która wygrała próbę przedolimpijską w Pragelato.
Podczas mistrzostw świata 2005 w Oberstdorfie reprezentacja Austrii z Morgensternem w składzie zdobyła dwa złote medale. Na skoczni normalnej pokonała Niemców, a na dużej Finów i Norwegów. Indywidualnie Morgenstern nie zdobył żadnego medalu.
Podczas Turnieju Nordyckiego 2005 zajął trzecie miejsce w konkursie w Lahti – za Mattim Hautamäkim i Roarem Ljøkelsøyem. W klasyfikacji generalnej PŚ zajął 7. miejsce.
Sezon 2005/2006
W LGP 2005 zajął trzecie miejsce, triumfując w Courchevel. W Zakopanem był drugi za Jakubem Jandą.
W 2006 w Garmisch-Partenkirchen znalazł się po raz pierwszy w karierze poza czołową trzydziestką konkursu (36. miejsce). W połowie stycznia w Kulm zdobył indywidualnie brązowy medal mistrzostw świata w lotach. W tym samym sezonie wziął udział w zimowych igrzyskach w Turynie. 18 lutego 2006 zdobył złoty medal olimpijski na dużej skoczni po skokach na odległość 133 i 140. Swojego rodaka, Andreasa Koflera, wyprzedził o 0,1 punktu. Drugi złoty medal zdobył w konkursie drużynowym. Indywidualnie na skoczni normalnej był dziewiąty.
Po zakończeniu igrzysk w Turynie zajmował wyłącznie miejsce w pierwszej dziesiątce konkursów, co zakończyło się dopiero trzynastą lokatą w Planicy. Ponadto Austria była niepokonana we wszystkich konkursach drużynowych. W klasyfikacji na koniec sezonu PŚ Morgenstern zajął piątą pozycję.
Sezon 2006/2007
Latem 2006 ograniczył się do trzech startów w Letniego Grand Prix, głównie z powodu operacji kontuzjowanego kolana. Jego najlepszym wynikiem było szóste miejsce w październiku w Oberhofie.
Sezon zimowy 2006/2007 rozpoczął od 22. miejsca w Kuusamo. W Lillehammer był trzeci, za Simonem Ammannem i Andreasem Küttelem. Zajął 2. miejsca w Innsbrucku (za Andersem Jacobsenem) oraz w Vikersund i Oberstdorfie (za Adamem Małyszem). W lutym 2007 podczas mistrzostw świata w Sapporo zdobył złoty medal w konkursie drużynowym. Indywidualnie został brązowym medalistą na obiekcie normalnym. Wyprzedzili go Adam Małysz i Simon Ammann. Do występów w Planicy jego szczytowym osiągnięciem było trzecie miejsce w Kuopio za Małyszem i Koflerem. W klasyfikacji generalnej PŚ zajął szóstą lokatę.
Sezon 2007/2008
Latem 2007 po raz drugi w karierze wygrał klasyfikację Letniego Grand Prix.
W sezonie 2007/2008 wygrał sześć pierwszych konkursów PŚ, co było wyrównaniem rekordu Mattiego Hautamäkiego i Janne Ahonena. Próba pobicia tego wyniku podczas drugich zawodów w Engelbergu nie powiodła się – Morgenstern zakończył konkurs na najniższym stopniu podium. W 56. Turnieju Czterech Skoczni wygrał konkurs w Oberstdorfie. Ostatecznie zajął w całym turnieju 2. miejsce, przegrywając z Janne Ahonenem. W kolejnych konkursach Pucharu Świata regularnie stawał na podium. Wygrał trzy konkursy z rzędu (dwa w Sapporo i jeden w Libercu), powiększając swój dorobek zwycięstw w sezonie 2007/2008 do dziesięciu. Po tych zwycięstwach do końca sezonu nie stanął już na podium. Dziesięć zwycięstw i szesnaście miejsc na podium wystarczyło do zdobycia pierwszej w karierze Kryształowej Kuli za zwycięstwo w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata.
Sezon 2008/2009
W sezonie 2008/2009 zajął dwukrotnie miejsca na podium w zawodach PŚ. W klasyfikacji 57. Turnieju Czterech Skoczni zajął 8. miejsce, w klasyfikacji generalnej PŚ był 7. Na mistrzostwach świata w Libercu zdobył złoty medal w konkursie drużynowym. Indywidualnie zajął miejsca 8. (normalna skocznia) i 10. (duża skocznia).
Sezon 2009/2010
W sezonie 2009/2010 ośmiokrotnie zajmował miejsca an podium w zawodach PŚ (w tym zwycięstwa w Bischofshofen i Sapporo). W klasyfikacji 58. Turnieju Czterech Skoczni zajął 6. miejsce, w klasyfikacji generalnej PŚ był trzeci. W tym samym sezonie wziął udział w zimowych igrzyskach w Vancouver. Zdobył tam trzeci w karierze złoty medal olimpijski – w konkursie drużynowym. Indywidualnie zajął miejsca 8. (normalna skocznia) i 5. (duża skocznia).
Sezon 2010/2011
Morgenstern podczas benefisu Adama Małysza
Na rozpoczęciu letniego sezonu 2010 zdobył dwukrotnie drugie miejsce – w Hinterzarten i Courchevel. W Einsiedeln zajął 14. miejsce. W Zakopanem znalazł się na 6. i 5. miejscu. W Libercu ukończył konkurs na szóstej pozycji, a w Klinghental po raz trzeci w tym sezonie stanął na podium, zdobywając drugie miejsce. Z dorobkiem 383 punktów znalazł się na czwartym miejscu w klasyfikacji generalnej LGP.
Thomas Morgenstern podczas zawodów PŚ
Sezon zimowy 2010/2011 rozpoczął od konkursu w Kuusamo, gdzie zdobył drugie miejsce. W Kuopio zajął piątą pozycję. Po tym konkursie znajdował się na trzeciej pozycji w klasyfikacji generalnej, dzieląc ją z Mattim Hautamaekim. Następnie wygrał cztery konkursy z rzędu – w Lillehammer i Engelbergu. W trzecim konkursie w Engelbergu zdobył drugie miejsce.
Podczas 59. Turnieju Czterech Skoczni wygrał konkursy w Oberstdorfie i Innsbrucku, a w Bischofshofen zdobył drugie miejsce. Wyniki te dały mu jedyne w karierze zwycięstwo w klasyfikacji generalnej turnieju.
W kolejnych konkursach PŚ w Harrachovie dwukrotnie stał na podium – raz zdobył drugie i raz pierwsze miejsce. W Sapporo także udało mu się stanąć na podium – został tam sklasyfikowany na drugim i trzecim miejscu. 21 stycznia 2011 w Zakopanem po raz pierwszy od konkursu w Ga-Pa nie stanął na podium – zajął 5. miejsce. W Willingen znalazł się zaraz za podium, a w Klingenthal zaliczył swoje piętnaste podium w tym sezonie – zajął 2. miejsce. 5 lutego 2011 w Oberstdorfie i 12 lutego w Vikersund znalazł się w drugiej dziesiątce. Nazajutrz w tym samym miejscu zdobył piąte miejsce, podobnie w jak w Lahti. 18 marca 2011 w Planicy znów stanął na podium, zajmując drugie miejsce. Finałowy konkurs sezonu zakończył na 7. miejscu
Łącznie w tym sezonie był szesnaście razy na podium zawodów PŚ (w tym siedem zwycięstw). Dzięki tym wynikom po raz drugi w karierze wygrał klasyfikację generalną PŚ.
Na mistrzostwach świata w 2011 zdobył cztery medale. Na skoczni normalnej osiągnął 101,5 m i 107,0 m i zdobył jedyny w karierze indywidualny złoty medal MŚ. Na dużej skoczni zajął 2. miejsce, przegrywając ze swoim rodakiem Gregorem Schlierenzauerem. Drużyna Austrii z Morgensternem w składzie zdobyła też złote medale w konkursach drużynowych na obu skoczniach.
Sezon 2011/2012
Sezon letni rozpoczynał Lotos Poland Tour (kolejno konkursy w Wiśle, Szczyrku i Zakopanem). W pierwszym konkursie tego cyklu zajął pierwsze miejscem, wyprzedzając Pawła Karielina i Gregora Schlierenzauera. Podczas drugiego konkursu znowu stanął na najwyższym stopniu podium, tym razem wyprzedzając swojego rodaka Gregora Schlierenzauera i Kamila Stocha. Na skoczni w Zakopanem wystąpił w konkursie drużynowym. Drużyna austriacka w składzie z Morgensternem wygrała, wyprzedzając Niemców i Rosjan. Dzień później w konkursie indywidualnym po raz trzeci triumfował w sezonie Letniego Grand Prix, tym samym wygrywając Lotos Poland Tour i wyprzedzając Gregora Schlierenzauera oraz Kamila Stocha. W kolejnych dwóch konkursach w Hinterzarten i Courchevel ponownie zajmował pierwsze miejsca. W Einsiedeln uzyskał drugi wynik zawodów, przegrywając jedynie z Kamilem Stochem. Morgenstern nie wystąpił w azjatyckich konkursach w Hakubie i Ałmaty. 1 października 2011 wziął udział w konkursie w Hinzenbach, w którym uplasował się na 6. pozycji. Nie wziął udziału w finałowym konkursie Letniego Grand Prix 2011 w Klingenthal. Morgenstern po raz trzeci w karierze wygrał cykl Grand Prix, wyrównując rekord Adama Małysza.
W sezonie 2011/2012 kilka razy zajął miejsce na podium oraz 2. miejsce w klasyfikacji generalnej Turnieju Czterech Skoczni. Był to pierwszy sezon w jego karierze, w którym dwukrotnie nie awansował do drugiej serii zawpodów. Miało to miejsce w Zakopanem i w Oslo. W klasyfikacji generalnej Pucharu Świata zdobył 1014 punktów i zajął siódme miejsce.
Sezon 2012/2013
Sezon letni 2012 Morgenstern rozpoczął od startu w zawodach FIS Cup 2012/2013 w rumuńskiej miejscowości Râșnov. Po skokach na 62,5 i 68,5 m zajął 4. miejsce, tracąc 23,9 pkt do zwycięzcy Jure Šinkovca.
Podczas sezonu zimowego 2012/2013 tylko 13 razy wystąpił w konkursach Pucharu Świata. W dwóch pierwszych startach w Lillehammer zajmował miejsca na podium. Po nieudanych konkursach w Wiśle i Zakopanem zrezygnował z udziału w zawodach i skupił się na treningu przed mistrzostwami świata. Podczas mistrzostw świata w Val di Fiemme bronił złotego medalu wywalczonego dwa lata wcześniej w Oslo na skoczni normalnej. W konkursach indywidualnych zajął 5. i 16. miejsce. W konkursie drużyn mieszanych zajął drugie miejsce. Podczas zawodów drużynowych zdobył wraz z kolegami złoty medal. W czasie lądowania po drugim skoku Morgenstern nabawił się kontuzji kolana i nie pojawił się na skoczni do końca sezonu.
Sezon 2013/2014
Podczas sezonu 2013/2014 cztery razy zajmował miejsce na podium w zawodach PŚ. Po prawie dwóch latach wygrał konkurs Pucharu Świata w Titisee-Neustadt. 15 grudnia 2013, podczas drugiego z konkursów Pucharu Świata w Titisee-Neustadt uległ wypadkowi, w wyniku którego stracił przytomność. Badania wykazały złamany mały palec i mocne potłuczenia. Zrezygnował z udziału w konkursach w Engelbergu, by przygotować się do 62. Turnieju Czterech Skoczni. Podczas turnieju nie wypadł z czołowej dziesiątki konkursów i zajął 2. miejsce w klasyfikacji generalnej, przegrywając tylko z Thomasem Diethartem.
10 stycznia 2014 podczas treningu przed kwalifikacjami do konkursu Pucharu Świata na skoczni Kulm, Morgenstern uległ drugiemu w tym sezonie wypadkowi. Upadł tuż po wyjściu z progu, uderzając głową i barkiem w zeskok. Doznał urazu czaszki oraz płuc i cierpiał na zaniki pamięci. Szóstego dnia po upadku opuścił szpital w Salzubrgu i rozpoczął rehabilitację.
Po upadku nie wystartował w żadnych zawodach Pucharu Świata. Wziął jedynie udział w konkursach zimowych igrzysk olimpijskich w Soczi, podczas których zdobył srebrny medal w konkursie drużynowym. W sezonie letnim 2014 powrócił do treningów, lecz 26 września 2014 ogłosił zakończenie sportowej kariery.
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |