Składniki perfum
AGAR lub OUD lub AOUD (ang. agarwood, fr. bois d’agar)
– cenne drewno drzewa aloesowego z gatunku wawrzynkowatych
występującego w południowo-wschodniej Azji. Zawiera aromatyczną żywicę, z
której po dziesiątkach lat rozkładu obumarłych drzew pozyskuje się
agar. Wykorzystuje się go do produkcji leków opracowywanych wedle
receptur tradycyjnej medycyny wschodniej, obrzędowych kadzideł i
kosmetyków-afrodyzjaków. W skład żywicy agaru wchodzą duże ilości
olejków eterycznych o suchym, gorzkim, przyjemnie kadzidlanym aromacie i
właściwościach relaksujących.
ALDEHYDY (ang. aldehyde, fr. aldéhyde)
– syntetyczne związki chemiczne o bardzo intensywnym zapachu,
powstające w wyniku utleniania alkoholi. Zawierają je niemal wszystkie
perfumy (poza perfumami organicznymi). W kompozycji zapachowej służą
jako środki ujednolicające składniki, łączące wszystkie w spójny bukiet
zapachowy. Poszczególne aldehydy odtwarzają zapachy naturalnych
substancji: od wanilii i lukrecji, poprzez cytrynę i skórkę gorzkiej
pomarańczy, aż po woń rozgrzanego wosku itd. Syntetycznych związków
chemicznych z grupy aldehydów są setki. Po raz pierwszy do komponowania
perfum użył ich Paul Parquet w zapachu Fougere Royale, jednak moda na
tworzenie kompozycji aldehydowych zapoczątkowana została przez
legendarny Chanel No. 5 w 1921 r. Konsumentom i komponującym perfumy
szczególnie przypadło do gustu połączenie trzech związków chemicznych z
No. 5, aldehydów o zapachu pomarańczy, kolendry i fiołka. Zestawienie
tych trzech aromatów zaczęło funkcjonować jako jedna nuta zapachowa,
którą w wykazie nut zapachowych danych perfum obecnie nazywa się po
prostu „aldehydy”.
AMARYLIS (ang., fr. amaryllis)
– cebulowa bylina o dużych kwiatach, pochodząca z Afryki Południowej. W
mieszankach zapachowych olejek amarylisowy przypomina woń lilii:
upojnie głęboką, słodką, o nieco zielonym odcieniu. Często nuty
amarylisu łączy się z różą i neroli (gorzką pomarańczą) w wieczorowych
kwiatowych wodach perfumowanych.
AMBRA (ang. ambergris, fr. ambre)
– woskowata, szarobrunatna substancja wydalana przez wieloryby.
Znajduje się ją na plażach, przede wszystkim w Australii, Nowej Zelandii
i Nowej Kaledonii. Bryły ambry rozdrabnia się i rozcieńcza, następnie
zawiesinę wstrząsa się przez kilkanaście miesięcy w specjalnych
maszynach. Dopiero tak przetworzona substancja może być wykorzystana do
produkcji perfum. Z tego względu ambra jest drogim surowcem i
wykorzystuje się ją tylko w kompozycjach zapachowych najwyższej jakości.
Ma aromat przypominający ostrą woń końskiego potu zmieszaną z owocami
morza. Ponadto stanowi doskonały utrwalacz zapachów.
AMBRETOWY OLEJEK (ang. ambrette lub mushkdana lub musk mallow)
– olejek pozyskiwany z nasion trawiastego krzewu pochodzącego z Indii,
obecnie popularnego w wielu krajach tropikalnych, zwanego Abelmoschus moschatus.
Owe nasiona mają bardzo intensywny zapach przypominający piżmo. Olejek
ambretowy używany jest do produkcji perfum jako substytut naturalnych
nut zwierzęcych.
AMBROXAN lub AMBROX lub AMBROFIX – syntetyczny
związek zapachowy o bardzo trwałej i intensywnej woni. Jego zapach jest
bardzo bogaty: łączy w sobie czyste nuty morskie i mineralne oraz suche
nuty drzewne, słodkawe żywiczne i świeże nuty zielone. Po dłuższym
okresie utleniania staje się delikatnie pudrowy. Mieszanina tych
aromatów daje efekt słodkiego, świeżego, zwierzęcego, bursztynowego
bukietu.
ANYŻ GWIAŹDZISTY lub ANYŻ CHIŃSKI (ang. star anise, chinese anise, fr. anis étoilé, anis de Chine)
– drzewo rosnące w Chinach i Wietnamie, z którego suszonych nasion
destyluje się anyżowy olejek eteryczny. Z niego ekstrahuje się anetol –
związek o słodko-pikantnym zapachu wykorzystywany do produkcji męskich
perfum paprociowych, ziołowych i szyprowych.
ARNIKA (ang., fr. arnica)
– górska roślina spotykana w Europie i Ameryce Północnej. Z jej
niewielkich żółtych kwiatów pozyskuje się ekstrakt wykorzystywany w
ziołolecznictwie, służący także do produkcji perfum. Wyciąg z arniki ma
gorzki, ziołowy zapach, przypominający nuty paprociowe i szyprowe.
Dodany do perfum sprawia, że mają miły, relaksujący aromat, kojący swą
delikatną wonią.
ARTEMIZJA lub BYLICA (ang. artemisia lub wormwood, fr. armoise)
– zioło spokrewnione z szałwią i estragonem, rosnące w klimacie
umiarkowanym w Europie, Ameryce Północnej i Azji. Jego przypominające
paproć liście zawierają olejki eteryczne o bardzo gorzkim smaku i
zapachu. Używa się ich do aromatyzowania potraw i napojów, np. alkoholi:
wermutu, absyntu czy wódki Żołądkowej Gorzkiej, a także perfum.
ASAFETYDA (ang., fr. asafoetida)
– gumożywica pozyskiwana ze sproszkowanych kłączy i korzeni zakrzewki
cuchnącej, pustynnej rośliny z rodziny selerowatych, spotykanej głównie w
Indiach. W potocznej polszczyźnie bywa nazywana smrodzieńcem ze względu
na bardzo intensywny, przypominający cebulowy zapach. Aromat asafetydy w
perfumach jest modyfikowany innymi nutami, dzięki czemu uzyskuje
przyjemny, głęboki, żywiczny odcień.
BALSAM (ang. balsam, fr. oléorésine)
– olejkożywica pozyskiwana z krzewów i drzew liściastych. Poprzez
destylację lub ekstrakcję otrzymuje się z niej olejek eteryczny
wykorzystywany do produkcji perfum. Ma słodko-drzewny zapach kojarzony z
wonią dobrze wysuszonego drewna i syropu klonowego. Najczęściej aromat
balsamu spotykany jest w perfumach męskich.
BALSAM TOLU (ang. Tolu balsam)
– żywica drzewa balsamowego rosnącego w Ameryce Południowej. Suche
grudki balsamu Tolu są bardzo aromatyczne. Ich zapach jest ciepły,
miękki, słodko-pikantny. Przypomina mieszankę woni cynamonu i wanilii z
delikatnym kwiatowym akcentem. Nazwa żywicy pochodzi od nazwy Tolú, ludu
pierwotnie zamieszkującego tereny dzisiejszej Kolumbii, który
wykorzystywał żywicę balsamowca do celów leczniczych.
BANAN (ang. banana, fr. banane)
– z owoców bananowca nie można pozyskać olejków eterycznych, dlatego
zapach banana odtwarza się z substancji organicznych na bazie tzw.
olejku bananowego (isoamyl acetate), który pachnie jak świeżo
obrany banan. Zapachu tego, choć rzadko wykorzystywany jest do tworzenia
perfum, używa się w bukietach aromatycznych, którym chce się nadać
zieloną, słodkawą nutę.
BAZYLIA (ang. basil, fr. basilic)
– bardzo popularne zioło uprawiane w południowej Francji, Maroku.
Bazylia kwitnie w okresie od maja do sierpnia. Wówczas zbiera się jej
kwiaty i świeże liście, z których destyluje się olejek aromatyczny.
Dodaje się go do wód odświeżających i perfum owocowo-szyprowych, którym
nadaje pikantnych, odświeżających nut.
BELAMBRE – nazwa handlowa zapachowego związku chemicznego opracowanego przez
laboratoria Givaudan. Ma drzewno-bursztynowy aromat. Jego zapach nie
utrzymuje się długo, służy raczej do harmonizowania innych nut
zapachowych perfum, które łączy i nasyca swym ciepłym aromatem, a
następnie stopniowo zanika.
BENZOIN › STYRAKS
BERGAMOTKA (ang. bergamot, fr. poirier bergamotte)
– niejadalna pomarańcza śródziemnomorska. Kształtem przypomina cytrynę,
osiąga wielkość dużej pomarańczy. Z jej liści, kwiatów i skórki owoców
pozyskuje się olejek eteryczny stosowany w przemyśle perfumeryjnym i
aromaterapii. Ekstrakt z bergamotki jest jednym z najbardziej
uniwersalnych składników pachnideł – jego gorzki cytrusowy aromat
doskonale komponuje się z innymi zapachami, podkreślając je i
wydobywając pełnię akordów bukietu kompozycji.
BEZ (ang. lilac, fr. lilas)
– krzew ozdobny o intensywnie pachnących kwiatach rosnących w
baldachach. Olejek pozyskiwany z bzu nie oddaje dobrze jego zapachu
odczuwanego na świeżym powietrzu, jest cierpko-słodkawy, dlatego by
uzyskać aromat świeżych kwiatów bzu, twórcy perfum komponują go z
syntetycznych związków zapachowych.
BÓB TONKA (ang. tonka bean, fr. coumarou) – nasiona południowoamerykańskiego drzewa Dipteryx odorata.
Są czarne i pomarszczone, a ich miąższ jest brązowy. Zapach bobu tonka
przypomina połączenie wanilii, cynamonu, migdałów i goździków.
Sproszkowane nasiona bywają wykorzystywane jako przyprawa do francuskich
deserów, a pozyskiwany z nich wyciąg stosuje się jako substancję
aromatyzującą. W perfumach ich woń zazwyczaj stanowi bazę zapachu,
który, dzięki właściwościom chemicznym ekstraktu z bobu tonka, jest
długotrwały.
BRZOSKWINIA (ang. peach, fr. peche)
– aromat tych soczystych owoców, rodem z Chin, obecnie uprawianych
głównie w krajach śródziemnomorskich, nie może być pozyskiwany z owoców,
dlatego odtwarza się go z aldehydów. Słodkie akcenty brzoskwiniowe
występują zarówno w kwiatowych perfumach typu pret-a-porter, do użytku codziennego, jak i w kompozycjach bardziej wyrafinowanych, którym nadają aksamitnego owocowego charakteru.
BRZOZA (ang. birch, fr. bouleau)
– drzewo rosnące w umiarkowanej strefie klimatycznej. Olejek ze smoły
brzozowej pozyskuje się poprzez powolną destylację drewna brzozy. W
Rosji powszechnie używa się go do garbowania skóry i zamszu. Dodany do
perfum nadaje im skórzany, dymny aromat. Najczęściej stanowi składnik
męskich wód toaletowych.
BUCHU (bookoo, boegoe, bucco, diosma) – południowoafrykańskie zioło cenione ze względu na właściwości lecznicze i piękny, intensywny zapach. Liście buchu zawierają duże ilości olejków eterycznych tradycyjnie wykorzystywanych
do aromatyzowania herbaty i brandy. Obecnie ziołowy aromat buchu służy także do produkcji perfum. Nazwa boegoe pochodzi z języka khoikhoi używanego przez plemiona zamieszkujące południowozachodnią Afrykę. Znaczy: piękny zapach.
BURSZTYN (ang. amber, fr. ambre jaune)
– kopalna żywica drzew iglastych. Żywica, zanim zamieni się w bursztyn,
dojrzewa przez lata lub nawet wieki we wnętrzu ziemi lub w wodzie
morskiej. To czyni ją poszukiwanym, szlachetnym surowcem. Już od czasów
antycznych znane są właściwości aromatyzujące bursztynu. Do tworzenia
kompozycji zapachowych wykorzystuje się jego dwie odmiany: żółtą i
białą.
CAIMITO (ang. star apple lub milk fruit, fr. cainitier lub pomne de lait)
– tropikalny owoc drzewa dziko rosnącego w zachodnich Indiach i na
Karaibach. Po angielsku nazywa się go „gwiezdne jabłko”, ponieważ w
przekroju poprzecznym jego łuski z nasionami przypominają gwiazdę. Ma
smak przypominający winogrona. Do produkcji perfum używa się
syntetycznych związków zapachowych odtwarzających delikatny, słodki
aromat caimito.
CALAMANSI lub
KALAMONDYNKA lub KWAŚNA POMARAŃCZA – krzyżówka kwaśnej mandarynki z
kumkwatem wyhodowana w południowo-wschodniej Azji. Owoc calamansi jest
ekstremalnie kwaśny. Z jego skórki tłoczy się na zimno bardzo
odświeżający olejek eteryczny, który, choć bardzo rzadko, w małych
ilościach dodaje się do owocowych kompozycji zapachowych.
CASHMERAN – syntetyczny związek zapachowy opracowany
przez laboratoria International Flavors & Fragrances. Ma bardzo
trwałą ziołowo-piżmową woń. Jego bukiet określić można jako mieszaninę
nut drzewnych, pikantnych przypraw korzennych, ziół, żywicy sosny,
słodkiego jabłka i intensywnie pachnących olejków kwiatowych.
CASSIA › CYNAMON
CEDR › DRZEWO CEDROWE
CHAMPACA – azjatyckie drzewo spokrewnione z magnolią. Wydaje złote kwiaty o
odurzająco intensywnym, bardzo słodkim zapachu, który pobudza
wydzielanie w mózgu człowieka endorfin, tzw. hormonów szczęścia, i ma
działanie relaksujące oraz rozweselające. Z tego powodu drzewo champaca
nazywa się także drzewem radości. W Indiach kwiaty champaca uważa się za
dary boga miłości, dlatego przystraja się nimi łoża nowożeńców. Absolut
z kwiatów champaca jest jedną z najdroższych substancji perfumeryjnych.
Dodaje się go jedynie do perfum luksusowych. Ma niepowtarzalny zapach:
bardzo zmysłowy, ciepły, słodki.
CHEMICZNE SUBSTANCJE ZAPACHOWE – można je abstrahować z surowców naturalnych lub w pełni syntetyzować w
laboratorium. Niektóre syntetyczne substancje zapachowe przewyższają
naturalne pod względem jednorodności, stabilności aromatu, dostępności, a
nawet bezpieczeństwa – część substancji naturalnych, np. kumaryna,
elemi czy piżmo, może wywoływać uczulenia.
COSMONE – nazwa handlowa zapachowego związku chemicznego opracowanego przez
laboratoria Givaudan. Jest to syntetycznych zastępnik naturalnego piżma,
jeden ze związków nazywanych: białe piżmo. Niby zastępnik, ale bardzo
specyficzny: jest ciepły i zwierzęcy, ale jego aromat wybrzmiewa w inny
sposób niż piżmo: po utlenieniu staje się pudrowy, a na koniec nabiera
szczególnego słono-rybiego zapachu przypominającego ambrę – wydzielinę z
żołądka wieloryba. Podobny związek zapachowy produkują laboratoria
Firmenich, nazywa się MUSCENONE, a od związku Cosmone różni się tym, że
nie jest pogłębiony o tonację ambrową.
CYBET (ang. civet, fr. civette)
– zaliczana do feromonów wydzielina gruczołów kołoodbytniczych
drapieżnych ssaków zwanych cybetami. Ma charakterystyczny zwierzęcy
zapach: bardzo intensywny, ostry, słodkawy, przypominający piżmo lub
mieszaninę moczu i miodu. W produkcji perfum syntetyczne odpowiedniki
cybetu stosuje się jako utrwalacze zapachów.
CYKLAMEN (ang., fr. cyclamen)
– jadalna górska roślina dziko rosnąca w rejonie śródziemnomorskim,
powszechnie uprawiana jako ozdobna roślina doniczkowa. Potocznie nazywa
się ją perskim fiołkiem, choć nie jest spokrewniona z fiołkami. Kwiaty
cyklamenu mają bardzo delikatny, słodki zapach. Na potrzeby przemysłu
perfumeryjnego odtwarza się go z syntetycznych związków zapachowych.
CYNAMON lub CASSIA (ang. cinnamon, fr. cannelle)
– olejek cynamonowy pozyskuje się z cynamonowca, drzewa klimatu
subtropikalnego. Jego liście, korzenie i kora pokryte są gruczołkami, w
których zbiera się olejek eteryczny o charakterystycznym intensywnym
słodkawo-korzennym aromacie. Cynamon uważany jest za afrodyzjak. W
perfumach najczęściej spotyka się go w ciepłych zapachach orientalnych.
Nuty zapachowe określane jako cassia mają nieco słodszą woń niż pikantny
aromat cynamonu.
CYTRON lub CEDRAT (ang. citron, fr. cédrat) – owoc cytrusowy uprawiany głównie we wschodniej Azji. Do produkcji perfum wykorzystuje się jego odmianę fingered zwaną „ręką Buddy” ze względu na wygląd długich wyrostków owocu
przypominających ludzką dłoń. Ze skórki cytronu na zimno tłoczy się
olejek o ostrym cytrynowym zapachu.
CYTRYNA (ang. lemon, fr. citron)
– drzewo pochodzące z Azji, obecnie uprawiane we wszystkich ciepłych
strefach klimatycznych przede wszystkim dla pozyskiwania jego kwaśnych,
niezwykle aromatycznych owoców. Na potrzeby przemysłu perfumeryjnego z
niedojrzałych owoców niektórych odmian drzewek cytrynowych wyciska się z
nich olejek cytrynowy. Ma ostrą woń, jest bardzo odświeżający. Czuć go
wyraźnie w nucie głowy kompozycji zapachowej, szybko się ulatnia tuż po
aplikacji perfum.
CYTRYNA JAPOŃSKA › YUZU
CZARNA PORZECZKA › PĄCZKI CZARNEJ PORZECZKI
CZEKOLADA › KAKAO
CZERWONA PORZECZKA (ang. red currant, fr. groseille)
– krzew uprawiany głównie w Belgii, Francji i Niemczech. Aromat owoców
czerwonej porzeczki jest bardzo intensywny, słodko-cierpki, świeży,
zielony. Do produkcji perfum odtwarza się go z syntetycznych związków
zapachowych. Najczęściej spotyka się go w damskich kompozycjach
kwiatowych.
DREWNO DRYFUJĄCE (ang. driftwood, fr. bois flotté)
– kawałki drewna pochodzącego ze szczątków drzew lub desek, które
zostały wyrzucone na brzeg morza lub rzeki przez fale, a następnie
wysuszone przez słońce. Przez ludzi drewno dryfujące wykorzystywane jest
od tysięcy lat, np. do budowy lekkich łodzi. Ma szczególny zapach lekko
zbutwiałego i wyprażonego słońcem drewna. Z naturalnego drewna
dryfującego nie da się pozyskać olejków zapachowych, dlatego w produkcji
perfum zastępuje się je związkami syntetycznymi.
DRZEWO AMYRIS (ang. Torchwood, candlewood)
– krzewy i małe drzewa rosnące na południowej Florydzie, Bachamach,
Karaibach i w krajach Ameryki Środkowej. Ich drewno zawiera dużą ilość
bardzo intensywnie pachnącej żywicy. Wykorzystuje się ją do
aromatyzowania perfum, mydeł, kadzidełek, świec oraz do produkcji
substancji leczniczych. Ma ciepły, głęboki aromat. Doskonale utrwala
inne zapachy. Nazwa amyris pochodzi od greckiego słowa amyron, co oznacza „obdarzony intensywnym zapachem”.
DRZEWO CEDROWE (ang. cedarwood, fr. cedre)
– używany do produkcji perfum olejek cedrowy destylowany jest z
północnoamerykańskiego czerwonego cedru lub marokańskiego jałowca. Ma
kojącą, drzewną, długo utrzymującą się woń, wzmacniającą inne zapachy.
Najczęściej wykorzystuje się go do produkcji perfum męskich.
DRZEWO GWAJAKOWE lub GWAJAK (ang. guaiac, fr. gaiac)
– południowoamerykańskie drzewo o bardzo wytrzymałym, twardym drewnie,
zawierającym wonne żywice, na bazie których produkuje się olejek
gwajakowy. Pozyskuje się go z odmiany gwajakowca zwanej bulnesia sarmientoi.
Wykorzystywany jest do produkcji perfum, aromatyzowania kosmetyków i
herbat. Palone drewno gwajakowca ma przyjemny, kadzidlano-żywiczny
zapach. Tradycyjnie używano go jako kadzidła w czasie obrzędów
religijnych – stąd jego nazwa „święte drzewo” (łac. lignum vitae).
DRZEWO KASZMIROWE (ang. cashmere wood)
– syntetyczna nuta zapachowa łącząca w sobie ciepłe akordy przypraw
korzennych, drzewa cedrowego, bursztynu, piżma i słodkich kwiatów.
Kompozycjom zapachowym nadaje pudrowego odcienia, który ma budzić
skojarzenia z aksamitnie gładką, miękką wełną kaszmirową.
DRZEWO RÓŻANE (ang. rosewood, fr. bois de rose) – z wysoce nasyconego olejkami eterycznymi drewna drzewa Aniba rosaeodora rosnącego w Ameryce Południowej destyluje się olejek palisandrowy.
Wykorzystuje się go do tworzenia kompozycji kwiatowych, do których
wprowadza akcenty różane i żywiczne, o balsamicznym aromacie.
DRZEWO SANDAŁOWE (ang. sandalwood, fr. santal)
– sandałowiec to drzewo rosnące w Indiach i Australii. Z jego
sproszkowanego drewna i korzeni destyluje się olejek sandałowy, który ma
intensywny balsamiczny aromat. Jest także doskonałym utrwalaczem
zapachów, dlatego stanowi nutę bazową wielu perfum, przede wszystkim
damskich.
DRZEWO WACAPOU (ang. wacapou wood)
– drzewo z rodziny bobowatych uprawiane w Brazylii, Gujanie i Peru.
Jego drewno jest bardzo twarde i trwałe, podobnie jak dąb, dzięki czemu
bywa wykorzystywane do produkcji mebli oraz jako materiał do rzeźbienia.
Wysuszone drewno wacapou jest bezwonne, ponieważ zawiera niewiele
aromatycznych żywic. Nuty zapachowe w perfumach określane jako wacapou
wytwarza się syntetycznie. Mają suchy aromat drzewny z delikatnymi
akcentami piżma.
DŻAKFRUT (ang. jackfruit, fr. jacquier)
– owoc południowoazjatyckiego drzewa bochenkowego. Osiąga wagę nawet do
30 kg, to największy rosnący na drzewie owoc na świecie. Ma soczysty
miąższ o bardzo intensywnym zapachu. Pozyskiwane z dżakfruta olejki
zapachowe w dużym stężeniu mają upajająco słodką, nieco duszącą woń,
podobną do absolutu jaśminowego. W perfumach akordy dżakfrutowe składają
się na nutę głowy.
ELEMI – żywica pozyskiwana z środkowoamerykańskich gatunków drzew
tropikalnych, m.in. kanarecznika. Ma zapach mieszaniny terpentyny i
cytrusów. Tak jak inne żywice stanowi doskonały naturalny utrwalacz
zapachów, jednak obecnie rzadko wykorzystuje się ją do produkcji
substancji aromatyzujących kosmetyki, ponieważ u osób skłonnych do
alergii może wywoływać podrażnienia.
ESTRAGON (ang. tarragon, fr. estragon)
– wieloletnie zioło rosnące we wszystkich krajach północnej części
globu. Z jego łodyg, liści i kwiatów destyluje się esencję
wykorzystywaną przede wszystkim do komponowania zapachów męskich. Dodaje
aromatowi perfum świeżości, lekko energetyzuje swym anyżowo-ziołowym
aromatem.
FIOŁEK (ang. violet, fr. violette)
– ekstrakcja olejku fiołkowego jest niezwykle trudna i kosztowna (pół
hektara maleńkich kwiatków, rosnących w chłodnym cieniu drzew oliwnych i
cytrusowych w południowej Francji, daje jedynie kilka kropli), dlatego
dodaje się go jedynie do drogich eliksirów najwyższej jakości. W masowej
produkcji perfum stosuje się syntetyczne zastępniki oddające woń
fiołka, np. jonon.
FRANGIPANI lub
KWIAT LEI lub PLUMERIA – tropikalny krzew ozdobny przypominający
oleander. Kwiaty frangipani powszechnie znane są z hawajskich wieńców i
girland zwanych lei. W nocy wydzielają bardzo silną, słodką,
upajającą woń. Pierwsze perfumy na bazie kwiatów frangipani skomponowane
zostały we Włoszech w XVI w.
GALANGA lub DZIKI KARDAMON (ang. blue ginger)
– bylina z rodziny imbirowatych uprawiana w ciepłych rejonach Azji. Z
jej kłącza destyluje się olejek eteryczny o smaku nieco bardziej gorzkim
niż imbir. Zapach galangi jest świeży, cytrusowy, odrobinę mydlany. W
kompozycji zapachowej zazwyczaj jest jednym z aromatów nuty głowy.
GALBANUM – gumożywica żółtobrązowego koloru pozyskiwana z roślin Ferula gummosa i Ferula rubricaulis,
krzewinek rosnących na zboczach gór w północnym Iranie. Galbanum
zawiera olejek eteryczny o intensywnym zapachu świeżej zieleni i
gorzkiej żywicy. Jest bardzo dobrym utrwalaczem zapachów, dlatego dodaje
się je do kompozycji zapachowych.
GAŁKA MUSZKATOŁOWA (ang. nutmeg, fr. muscadier)
– nasiono owocu drzewa muszkatowego rosnącego w klimacie tropikalnym.
Sproszkowana gałka muszkatołowa jest popularną przyprawą do dań,
wykorzystuje się ją także do tworzenia perfum. Do kompozycji zapachowej
wprowadza odświeżające, słodko-pikantne akordy.
GARDENIA (ang. gardenia, fr. gardénia)
– roślina ozdobna pochodząca z Japonii, współcześnie popularna w
ogrodach wielu krajów w ciepłych strefach klimatycznych. Jej kwiaty mają
słodki, ciężki zapach przypominający woń jaśminu. Olejek z gardenii
jest zbyt intensywny, by można go było stosować pojedynczo, dlatego bywa
łagodzony delikatniejszymi nutami.
GEORGYWOOD – nazwa handlowa zapachowego związku chemicznego opracowanego przez
laboratoria Givaudan. Tuż po aplikacji perfum uwalnia miętowe, słodkie,
zielone nuty. Po kilku chwilach jego bukiet uzupełnia się o
drzewno-bursztynowe akordy. Długo utrzymuje swój świeży, ciepły zapach.
GERANIUM (ang. geranium, fr. géranium)
– roślina uprawiana na południu Francji, w Hiszpanii, Rosji i Afryce
Północnej. Olejek z liści i łodyg geranium to jeden z najważniejszych
olejków eterycznych stosowanych w produkcji wysokiej klasy perfum i
mydeł. Ma intensywnie słodką, różaną woń. Dobrze komponuje się z
akordami różanymi i orientalnymi.
GORZKA POMARAŃCZA (ang. bitter orange, fr. bigaradier)
– gatunek drzewa pomarańczowego występującego w Ameryce Południowej
oraz w ciepłych rejonach Azji i Europy. Z liści, gałęzi i zalążków
owoców destyluje się cytrusową esencję (petitgrain essence) o
gorzkim, zielonym zapachu, mającym właściwości silnie odświeżające i
energetyzujące. Z kwiatów gorzkiej pomarańczy pozyskuje się olejek
nerolowy (neroli oil) o zapachu przypominającym woń bergamotki.
Z kolei ze skórki dojrzałych owoców na zimno tłoczy się kwaśny wyciąg o
delikatnie gryzącym, bardzo świeżym aromacie, używanym przede wszystkim
do komponowania wód kolońskich.
GOŹDZIK kwiat (ang. carnation, fr. oillet)
– ozdobny kwiat o delikatnym korzennym zapachu. Na skalę przemysłową
goździki uprawia się na południu Francji. Do pozyskiwania olejku
eterycznego wykorzystuje się zazwyczaj płatki białych kwiatów, ponieważ
mają silniejszy zapach niż inne odmiany goździka. Ich aromat dopełnia
kompozycje zapachowe ciepłą, zmysłową nutą.
GOŹDZIK przyprawa (ang. covet, fr. girofle)
– wyschnięte pączki kwiatowe goździkowca korzennego, drzewa rosnącego w
Indonezji Wschodniej. Są popularną przyprawą do deserów i dań mięsnych,
pozyskuje się z nich także olejek goździkowy. Wykorzystywany jest do
komponowania zapachów perfum, którym nadaje słodko-pikantny aromat.
GREJPFRUT (ang. grapefruit, fr. pamplemousse)
– drzewka grejpfruta uprawia się głównie w Argentynie i Izraelu. Wydają
duże owoce, największe spośród cytrusów, z których skórki wyciska się
esencję o bardzo ostrej, lekko gorzkawej nucie. Aromat ten zazwyczaj
miesza się z zapachami innych cytrusów – słodkich i gorzkich. Zapach
grejpfruta ma właściwości aromaterapeutyczne – poprawia koncentrację.
GROSZEK PACHNĄCY lub SŁODKI GROSZEK (ang. sweet pea, fr. pois de senteur)
– popularne pnącze ogrodowe o drobnych kwiatach, które mają słodki
zapach. Olejek eteryczny pozyskiwany z płatków groszku ma delikatną,
bardzo świeżą woń, ale w połączeniu z innymi składnikami staje się
intensywny i często stanowi jeden z akordów nuty bazowej kompozycji
kwiatowych dla kobiet.
GUAWA lub GUJAWA (ang. guava, fr. goyavier)
– drzewo z rodziny mirtowatych popularne w strefie międzyzwrotnikowej,
którego mięsiste owoce mają intensywny, egzotyczny smak. Aromat guawy,
wykorzystywany do produkcji perfum, odtwarzany jest z syntetycznych
związków zapachowych. Najczęściej używa się go do komponowania owocowych
zapachów dla kobiet, którym nadaje tonacji świeżej zieleni i soczystych
egzotycznych owoców.
GWAJAK › DRZEWO GWAJAKOWE
HEDIONE –
nazwa handlowa zapachowego związku chemicznego opracowanego przez
laboratoria Firmenich. Jest to syntetyczny absolut jaśminowy, który
eksponuje owocowo-kwiatowo-zwierzęce tony aromatu jaśminu. Innym nutom
kwiatowym zawartym w perfumach nadaje promiennie ciepłego charakteru.
HELIONAL – nazwa handlowa zapachowego związku chemicznego opracowanego przez
laboratoria International Flavors & Fragrances. W perfumach
formułuje nuty kwiatowo-zielone. Jego zapach można porównać do mieszanki
woni cyklamenu, świeżo skoszonej trawy, suchego siana i rześkich nut
ozonowych.
HELIOTROP (ang. heliotrope, fr. héliotrope)
– roślina ozdobna uprawiana w ogrodach głównie w ciepłych strefach
klimatycznych, ale spotykana także w Polsce. Kwiaty heliotropu rosną w
dużych baldachach. Mają bardzo intensywny zapach przypominający nieco
aromat wanilii. Pozyskuje się z nich olejki eteryczne, którymi
aromatyzuje się kosmetyki.
HIACYNT (ang. hyacinth, fr. hyacinthe)
– roślina z rodziny liliowatych rosnąca dziko w gajach oliwnych w
południowej Francji. Kwiaty hiacyntu wydzielają delikatny zapach.
Pozyskany z nich olejek hiacyntowy ma o wiele mocniejszą woń, dlatego do
komponowania perfum rozcieńcza się go. W perfumach kwiatowych stanowi
gładki, świeży, słodki akord.
IMBIR (ang. ginger, fr. gingembre)
– roślina uprawiana na Jamajce, w Afryce, Indiach, Chinach i Japonii. Z
jej podziemnych pędów destyluje się olejek imbirowy wykorzystywany do
aromatyzowania kosmetyków. Ciepła, korzenna nuta o delikatnie mydlanym
aromacie dodaje fantazji kompozycjom orientalnym i współczesnym.
IRYS lub KOSACIEC (ang., fr. iris lub ang. orris root)
– dziko rosnąca roślina klimatu umiarkowanego. Olejek irysowy pozyskuje
się w wyniku destylacji kłączy irysu. Ma pudrowy, delikatnie drzewny,
świeży aromat, przypominający woń fiołka. Wysoce stężony olejek irysowy
jest najdroższym materiałem perfumeryjnym, dlatego naturalne nuty
irysowe spotykane są jedynie w droższych kompozycjach najwyższej
jakości. Do większości kompozycji zapachowych akordy irysowe wprowadza
się poprzez dodanie syntetycznych związków zapachowych.
JABŁKO (ang. apple, fr. pomme)
– z miąższu tych popularnych na całym świecie owoców nie można pozyskać
olejków eterycznych, dlatego zapach jabłek odtwarza się z syntetycznych
substancji aromatycznych, takich jak verdox (najpopularniejsza nuta o nieco drzewnym aromacie jesiennych jabłek) lub cis-3-hexenyl acetate (nuta o zapachu świeżego zielonego jabłuszka).
JAŚMIN (ang. jasmine, fr. jasmin)
– delikatny biały kwiat, z którego uzyskuje się jedną z najważniejszych
naturalnych substancji zapachowych. Nawet minimalna ilość tego
upajająco słodkiego aromatu doda gładkości i ożywi kompozycję zapachową.
Jaśmin występuje w ponad 200 odmianach w południowej Europie, Azji i
Afryce. Kwiaty należy zrywać ręcznie, wczesnym rankiem, w przeciwnym
razie stracą wiele ze swej wartości zapachowej. Aby uzyskać kilogram
ekstraktu, trzeba zużyć 200 kilogramów delikatnych białych kwiatów.
JAŚMINEK lub JAŚMIN SAMBAC (ang. jasmine sambac, fr. jasmin sambac)
– gatunek jaśminu spotykany w południowozachodniej Azji. Wydaje silnie
pachnące białe kwiaty, z których pozyskuje się olejek wykorzystywany do
produkcji perfum, aromatyzowania kosmetyków i herbat. Woń kwiatów
jaśminka od zapachu zwykłego jaśminu różni się dominacją nut zielonych
nad akordami zwierzęcymi.
JAŚMIN NOCNY lub CESTRUM NOCTURNUM (ang. night blooming jasmine, queen of the night, fr. jasmin de nuit, reine de nuit)
– tropikalny krzew wydający zielonkawobiałe kwiaty o płatkach w formie
tub, które otwierają się tylko w nocy. Wówczas wydzielają bardzo silny,
upojny, wręcz duszący zapach. Stąd potoczna nazwa jaśminu nocnego –
„królowa nocy”. Jako nuta zapachowa w perfumach woń jaśminu nocnego jest
dość ciężka, ale nie dusząca.
JAŚMIN WODNY (ang. water jasmine lub wild water plum)
– krzewy rosnące tropikalnych rejonach Afryki, Azji i Australii,
uprawiane jako rośliny ozdobne ze względu na efektowny układ gałęzi,
które rosną niemal równolegle do ziemi (dlatego są wyjątkowo zdatne do
tworzenia drzewek bonsai). Na wiosnę gałązki wodnego jaśminu pokrywają
się ogromną ilością małych, białych kwiatków. Ich słodki, pudrowy zapach
jest na tyle intensywny, że w zamkniętych pomieszczeniach może okazać
się duszący.
JONON –
jeden z najbardziej cenionych produktów syntetycznych stosowanych w
przemyśle perfumeryjnym. Ma postać gęstej, oleistej cieczy. W dużym
stężeniu pachnie jak drewno cedrowe. Po rozcieńczeniu w alkoholu jego
zapach przypomina woń fiołka. W małych ilościach dodaje się go do
zapachów kwiatowych, drzewnych i zielonych.
KADZIDŁO › OLIBANUM
KAKAO / CZEKOLADA (ang. cocoa / chocolate, fr. cacao / chocolat)
– kakao to starte na puder prażone ziarna kakaowca, z których
wytłoczono tłuszcz. Kakao używa się do produkcji wielu rodzajów ciast,
ciasteczek, cukierków, gorących napojów i – przede wszystkim –
czekolady. Aromat kakaowy najczęściej spotyka się w perfumach
orientalnych. Ma gorzki, suchy, lekko drzewny zapach. Bardzo podobnie
pachną akcenty gorzkiej czekolady, które niekiedy objawiają swe
skórzane, lekko metaliczne oblicze. Nuty czekolady mlecznej mają
zdecydowanie bardziej słodką woń, w niektórych kompozycjach
przypominającą zapach waty cukrowej. Akordy białej czekolady daleko
odbiegają od swych ciemnych krewnych. Przypominają zapach creme brulée, delikatnej wanilii i ciepłego mleka.
KAKI lub HURMA lub PERSYMONA (ang. date plum, Japanese persimmon, fr. plaqueminier) – owoc drzewa Diospyros kaki z rodziny hebankowatych, uprawianego głównie w Chinach i Japonii. Z
wyglądu przypomina pomidora, smakiem – mieszankę aromatów moreli i
wanilii. Jego zapach jest neutralny, ponieważ kaki nie zawiera olejków
eterycznych. Z tego względu nuty zapachowe perfum nazywane „kaki”
opracowywane są z syntetycznych związków aromatycznych o woni kojarzącej
się z morelą.
KAPRYFOLIUM lub WICIOKRZEW (ang. honeysuckle, fr. chevrefeuille)
– pnącze gęsto pokryte liśćmi, kwitnące przez całe lato i jesień.
Kwiaty wiciokrzewu mają intensywny zapach. Pozyskuje się z nich olejek
eteryczny wykorzystywany m.in. do komponowania perfum kwiatowych, do
których wprowadza delikatne akcenty słodyczy.
KARAMBOLA (ang. star fruit, carambola, fr. carambolier)
– tropikalny owoc drzewa powszechnie uprawianego w
południowo-wschodniej Azji. Karambola ma słodko-cierpki smak.
Pozyskiwany z niej olejek zapachem przypomina mieszankę woni
niedojrzałego jabłka i moreli. Angielska nazwa star fruit nie powinna dziwić – przekrój poprzeczny tego owocu ma kształt gwiazdy.
KARDAMON (ang. cardamom, fr. cardamome)
– bylina z rodziny imbirowatych rosnąca w ciepłych rejonach Azji i w
Ameryce Środkowej. Z jej nasion wytwarza się przyprawę, jedną z
najdroższych, zwaną królową przypraw. Już w starożytnym Egipcie
kardamonu używano do wytwarzania perfum, ponieważ doskonale
intensyfikuje inne zapachy, dodając im pikantnych, energetyzujących
akordów.
KASTOREUM lub STRÓJ BOBROWY (ang. castoreum, fr. castoréum) – feromon, wydzielina
gruczołów napletka bobra. By wyprodukować z niej składnik perfum, suszy
się ją, a uzyskany w ten sposób proszek rozpuszcza w alkoholu. W dużych
stężeniach ma agresywny, rozgrzewający, bardzo silnie stymulujący zmysł
powonienia zapach. Zapachem przypomina woń skóry zwierzęcej
i futra pokrytego łojem. Współcześnie zwierzęce składniki perfum
wytwarza się jedynie w laboratorium. Syntetyczne kastorem zapewnia
zapachom perfum wyjątkową trwałość. Najczęściej kastorem używa się do
produkcji perfum orientalnych, z dominującymi nutami skórzanymi i
bursztynowymi.
KAWA (ang. coffee, fr. café)
– głównymi producentami kawy są Kolumbia i kraje afrykańskie. Ekstrakt z
ziaren kawy to gęsta, trudno rozpuszczalna ciecz, dlatego rzadko używa
się jej do produkcji perfum. Jednak akordy kawowe można niekiedy znaleźć
w kompozycjach skórzanych, szyprowych lub zapachach o dominującej nucie
waniliowej.
KAWA ZIELONA (ang. green coffee, fr. café vert)
– syntetyczna nuta zapachowa opracowana przez laboratoria Givaudan na
potrzeby męskiej wody toaletowej A Men Sunessence Summer Storm od
Thierry’ego Muglera, z 2010 r. Nie ma nic wspólnego ze zwyczajnymi
nutami kawowymi w perfumach. Jej aromat można określić jako zielony tuż
po aplikacji, uwalniający tony owocowe po utlenieniu. Po dłuższym czasie
przechodzi w akordy metaliczne i wodne.
KEPHALIS – nazwa handlowa zapachowego związku chemicznego. Odznacza się bogatym
bukietem ciepłych nut drzewnych, bursztynowych i tytoniowych. Ma bardzo
trwały zapach, w perfumach służy jako nuta bazowa, rzadziej jako nuta
serca. Jest uniwersalny: doskonale łączy się zarówno z kobiecymi nutami
kwiatowymi, takimi jak róża, fiołek czy jaśmin, jak i z nutami typowo
męskimi, jak tytoń lub rozmaite wonie drzew.
KIWI –
roślina pnąca uprawiana w niemal wszystkich ciepłych strefach
klimatycznych. Egzotyczny zapach owoców kiwi w perfumach występuje
rzadko, aromatyzuje się nim raczej mydła, balsamy do ciała i olejki do
masażu. Odtwarzany jest z syntetycznych związków aromatycznych o bardzo
świeżych nutach owocowo-zielonych.
KLEMENTYNKA (ang. clementine, fr. clémentine)
– gatunek bezpestkowej mandarynki, która wyglądem przypomina
pomarańczę. Z grubej skórki tego owocu na zimno tłoczy się esencję o
cierpko-słodkim aromacie, często spotykaną w cytrusowych kompozycjach
zapachowych. Jej hesperydowy aromat jest bardzo energetyzujący.
KMINEK – do produkcji substancji aromatyzujących wykorzystuje się dwie odmiany tej rośliny: kmin rzymski (ang., fr. cumin) uprawiany w Indiach, Maroku, Chinach i krajach basenu Morza Śródziemnego, oraz kminek zwyczajny (ang. caraway, fr. carvi)
rosnący w Niderlandach, Danii, Rosji i Indiach. Z suszonych nasion
obydwu odmian kminku destyluje się niezwykle aromatyczną esencję o
ciepłej woni. Esencja kminu rzymskiego ma zapach suchej zieleni,
orientalnych przypraw i anyżu. W małych ilościach dodaje się ją do
męskich wód toaletowych i damskich wód odświeżających. Z kolei pikantna
esencja kminku zwyczajnego ma bardzo potężny anyżowo-mentolowy aromat,
dlatego rzadko używa się jej do komponowania perfum. Niekiedy można
spotkać ją w męskich wodach odświeżających.
KOKOS (ang. coconut, fr. coco)
– kokosowe olejki nadające zapach kosmetykom pozyskuje się w trakcie
produkcji mleczka kokosowego. Tarty świeży miąższ kokosa pod wpływem
gorącej wody oddaje substancje oleiste, które zbiera się i produkuje z
nich olej kokosowy i substancje aromatyzujące. Mleczko kokosowe dodawane
do kremów wygładza i rozjaśnia skórę.
KOLENDRA (ang. coriander, fr. coriandre)
– roślina z rodziny selerowatych, popularna przyprawa. Rośnie w
ciepłych rejonach śródziemnomorskich oraz krajach zimniejszych, takich
jak Węgry, Polska czy Rosja. Dzięki parowej destylacji jej ziaren
uzyskuje się esencję o pieprzno-cytrusowym, lekko lawendowym zapachu,
używanym do produkcji perfum. Wyciąg z kolendry spotkać można w
kompozycjach paprociowych, cytrusowych i szyprowych.
KONWALIA (ang. lilly of the valley, fr. muguet)
– słodki zapach konwalii w perfumach odtwarza się za pomocą
syntetycznych związków zapachowych z dodatkiem olejku ylangowego,
kwiatów pomarańczy, jaśminu i olejku różanego. Z prawdziwych kwiatów
konwalii uzyskuje się bardzo małą ilość olejku, dlatego rzadko się go
używa w naturalnej postaci.
KOSTUS (ang. costusroot, snow lotus)
– roślina występująca w chłodnych górskich regionach Azji, Europy i
Ameryki Północnej. Z jej korzeni pozyskuje się olejek kostusowy, który w
kompozycji zapachowej łagodzi akordy fiołków, nadaje ciepłą,
niepowtarzalną nutę mieszankom orientalnym, dobrze uzupełniając
wetywerię, drzewo sandałowe i geranium.
KUMARYNA (ang. coumarin, fr. coumarine)
– związek chemiczny pochodzenia roślinnego. Najwięcej kumaryny
zawierają bób tonka, trawa waniliowa, marzanka i trawa turówka
(potocznie zwana żubrówką, dodawana do słynnej wódki o tej samej
nazwie). Ma słodkawy aromat, przypomina zapach świeżego siana.
Wyekstrahowanej czystej kumaryny nieczęsto używa się do produkcji
perfum, ponieważ może drażnić osoby podatne na alergie.
KUMKWAT (ang., fr. kumquat)
– małe drzewko wywodzące się z Chin. Wydaje owoce, które w przekroju
przypominają pomarańczę, ale są dużo mniejsze i owalne (po chińsku kam kwat znaczy „złota pomarańcza”). Z ich cienkiej skórki pozyskuje się olejek
eteryczny pachnący jak mieszanina aromatów cytryny, bergamotki i
gorzkiej pomarańczy, o korzenno-drzewnym odcieniu.
KWIAT TIARE › TIARE
KYARA – japońska nazwa najcenniejszego rodzaju żywicy pozyskiwanej z
rozkładającego się przez dziesięciolecia drzewa aloesowego (kosztuje 500
zł za 1 gram) stosowanej w obrzędach hinduistycznych i buddyjskich,
uważany też za afrodyzjak. Ma bardzo charakterystyczny zapach,
przypominający mieszaninę miodu, żywic i kwiatów. Palone drewno kyara ma
gorzki aromat, a nie kadzidlany (przypominający nieco paloną gumę), tak
jak agar, który także jest pozyskiwany z drzewa aloesowego. Ze względu
na rzadkość i bardzo wysoką cenę drewna kyara rzadko używa się go do
produkcji perfum. Znaleźć je można w następujących kompozycjach: Kenzo
Flower Oriental, Ralph Lauren Big Pony 4, Voluspa Kyara Opulence, Jo
Malone Dark Amber & Ginger Lily.
LABDANUM –
gumożywica otrzymywana z niektórych gatunków posłonka pospolitego,
wieloletniej rośliny rosnącej dziko w Stanach Zjednoczonych i w basenie
Morza Śródziemnego. Jedną z metod zbierania labdanum jest wyczesywanie
żywicy z bród kozłów i runa owiec, które zetknęły się z liśćmi posłonka.
Labdanum nadaje perfumom skórzaną nutę.
LAWANDYNA (ang., fr. lavandin)
– roślina powstała ze skrzyżowania lawendy wąskolistnej z lawendą
szerokolistną. Uprawia się ją na wielkich plantacjach we Francji i w
północnej Afryce. Większość fioletowych pól w Prowansji to właśnie
plantacje lawandyny, która jest łatwiejsza w uprawie od lawendy.
Niestety pozyskiwany z niej olejek eteryczny jest gorszej jakości niż
esencja lawendowa.
LAWENDA (ang. lavender, fr. lavande)
– niska, wiecznozielona roślina o bladofioletowych kwiatach, rodem z
krajów śródziemnomorskich. Szczyty pędów i łodygi poddaje się procesowi
destylacji parowej, by uzyskać świeży, słodki olejek stosowany w
cytrusowych wodach kolońskich i wodzie lawendowej, a także w zapachach
paprociowych, szyprowych i kwiatowych.
LIMONKA lub LIMETKA lub LIMA (ang. sweet lime, fr. limettier)
– drzewa limonki uprawiane są głównie w Meksyku, Peru, Brazylii i na
Haiti. Z ich owoców destyluje się olejek eteryczny (limonka to jedyny
cytrus, który podlega destylacji) o lekko drażniącym nozdrza, silnie
cytrusowym zapachu. Doskonale komponuje się z odświeżającymi akordami
mięty – tego typu połączenia znane są nie tylko z popularnego drinka
Mohijo, lecz także rozpoznać je można w niejednych cytrusowych
perfumach.
LOTOS (ang., fr. lotus)
– azjatycka roślina wodna, której kłącze, młode liście i owoce są
jadalne. Kwiaty lotosu zawierają duże ilości olejków eterycznych. To z
nich sporządza się wyciąg stosowany w przemyśle perfumeryjnym. Ma silny,
słodki, ale świeży, nieduszący aromat. Kompozycjom zapachowym nadaje
lekkości, współwystępujące nuty kwiatowe kojarzy w harmonijną, gładką
całość.
LUKRECJA (ang. licorice, fr. réglisse)
– bylina spotykana w południowej Europie i Azji. Z jej korzenia
pozyskuje się pikantno-słodki ekstrakt o anyżowym, lekko drzewnym
aromacie. Jednak do produkcji pachnideł zazwyczaj używa się
syntetycznych odpowiedników lukrecjowej esencji. Połączenie aromatów
wanilii i lukrecji pozwala uzyskać smakowitą woń cukierków i ciasteczek.
MAGNOLIA – kwiaty drzewa magnolii, rosnącego w Ameryce Północnej, Chinach i
Japonii, dają jedynie minimalną ilość olejku stosowanego do produkcji
perfum. Zapach magnolii, czyli pełny, słodki bukiet, tworzy się z
mieszanki aromatów jaśminu, olejku nerolowego, róży, ylang-ylang i
różnych syntetycznych związków zapachowych.
MAJERANEK (ang. marjoram, fr. marjolaine)
– głównym producentem tej popularnej przyprawy jest Egipt. Słodką
esencję z majeranku pozyskuje się poprzez destylację parową liści
rośliny – ma gorzko-ziołowy aromat z akordami świeżego siana. Używa się
jej do produkcji perfum paprociowych i ziołowych, a także do łagodzenia
pikantnych orientalnych kompozycji męskich.
MANDARYNKA (ang. mandarin, tangerine, fr. mandarine)
– drzewka mandarynkowe uprawiane są głównie we Włoszech i Brazylii. Ze
skórek ich owoców na zimno tłoczony jest olejek eteryczny o bardzo
słodkim, lekko cierpkim aromacie. Doskonale komponuje się z zapachami
hesperydowymi, czyli cytrusowymi, przełamując ich ostrą woń akordami
słodyczy. Świeże akcenty mandarynkowe spotykane są także w kompozycjach
orientalnych.
MARAKUJA lub MARACUJA › PASSIFLORA
MATE › YERBA MATE
MECH DĘBOWY (ang. oak moss, fr. mousse de chene)
– utrwalacz zapachu otrzymywany z pachnących porostów, zbieranych na
dębach i innych gatunkach drzew w Jugosławii, we Włoszech i w
południowej Francji. Mech dębowy nadaje perfumom zapach mokrej ziemi.
Najczęściej stosuje się go w kompozycjach paprociowych.
MIĘTA (ang. mint, fr. menthe)
– miętowe olejki aromatyczne do produkcji perfum pozyskuje się drogą
parowej destylacji liści i kwiatów trzech gatunków mięty. Dodane do wody
kolońskiej lub toaletowej stanowią świeżą, chłodzącą nutę. Z kwiatów
mięty zielonej (ang. spearmint) otrzymuje się słodką esencję o mentolowym aromacie. Miętę pieprzową (ang. peppermint)
zbiera się tuż przed kwitnieniem. Wyciąg z jej suszonych liści ma
świeży, ziołowy, lekko tytoniowy aromat. Suszona mięta polej (ang. pennyroyal mint) w czasie destylacji dostarcza gorzkiej esencji o ziołowo-drzewnym aromacie.
MIMOZA (ang., fr. mimosa)
– tropikalna roślina w stanie dzikim spotykana w Ameryce Południowej i
Australii, uprawiana także we Francji. Kwiaty i końcówki gałązek zbiera
się bardzo wczesną wiosną. Pozyskiwany z nich ekstrakt wydziela
delikatną, woskowo-słodką woń. Dodaje perfumom gładkości i wyjątkowo
efektywnie utrwala ich zapach.
MIRRA (ang. myrrh,fr. myrrhe)
– żywica pozyskiwana z balsamowca mirry, kolczastego krzewu rosnącego w
gorącym klimacie krajów arabskich. Wykorzystuje się ją do produkcji
kadzideł i substancji, z których tworzy się pachnidła. Dodanie mirry do
perfum zapewni kompozycji zapachowej gorzko-ostrą, lekko drzewną woń,
która długo będzie się utrzymywać na skórze.
MIRT (ang. myrtle, fr. myrte)
– roślina występująca w ciepłym klimacie krajów azjatyckich i na
Bliskim Wschodzie. Jej delikatne białe kwiaty mają intensywny, świeży
zapach. Pozyskuje się z nich olejek mirtowy w przemyśle perfumeryjnym
zwany „anielską wodą” – dzięki jego aromatowi tworzonemu przez
niebiańskie akordy: lekką słodycz i subtelną świeżość zieleni.
MORELA (ang. apricot, fr. abricot)
– soczysty owoc popularny w krajach śródziemnomorskich. Choć z jego
pestki da się pozyskać olejek eteryczny, do produkcji perfum
wykorzystuje się zapach moreli odtwarzany w laboratorium. Aromat
morelowy nadaje kompozycjom zapachowym aksamitnej owocowej woni o nieco
migdałowym zabarwieniu.
MURRAYA (ang. curry tree, fr. kaloupilé)
– tropikalne drzewko pochodzące z Indii. Jego kwiaty mają intensywny
zapach cytrusów, jednak dla producentów perfum roślina ta jest cenna ze
względu na korę, której zapach przypomina aromat curry. Notabene
suszone, sproszkowane owoce murrai są jednym z głównych składników tej
popularnej przyprawy.
NARCYZ (ang. narcissus, fr. narcisse)
– białożółty kwiat o delikatnym zapachu, dziko rośnie w krajach
śródziemnomorskich, w Europie Środkowej i Północnej oraz w Chinach i
Japonii. Olejek z tego kwiatu jest bardzo kosztownym surowcem, dlatego
dodaje się go jedynie do perfum najwyższej klasy. Najczęściej łączy się
go z nutami kwiatowymi.
NEROLI › BERGAMOTKA
NIEŚMIERTELNIK (ang., fr. immortelle)
– roślina rosnąca w krajach śródziemnomorskich, ma suche srebrnozielone
liście i purpurowe kwiaty o dużej zawartości olejków eterycznych.
Poprzez ich parową destylację uzyskuje się ekstrakt służący do produkcji
perfum, który ma słodki, owocowo-ziołowy aromat. Z jego dodatkiem
komponuje się zapachy szyprowe, kwiatowe i orientalne.
OLEJEK BEJOWY (ang. bay tree oil)
– olejek zapachowy wydestylowany z liści korzennika, rośliny
przypominającej mirt, rosnącej głównie w Indiach Zachodnich. Woń tego
olejku jest ciepła, niemal ostra, korzenna i nieco gorzkawa. Olejek
bejowy w perfumach pełni rolę utrwalacza zapachu. Najczęściej
wykorzystywany jest do komponowania perfum męskich.
OLEJEK KAMFOROWY (ang. camphor oil)
– roztwór kamfory, olejku pozyskiwanego z cynamonowca kamforowego
występującego w Chinach i Japonii. Ma właściwości rozgrzewające, a jego
woń delikatnie drażni nozdrza ostro-słodkawym, odświeżającym,
balsamicznym aromatem. W przemyśle perfumeryjnym stosuje się jego
syntetyczne zastępniki.
OLIBANUM lub KADZIDŁO (ang. incense, frankincense, fr. encens lub oliban)
– gumożywica pozyskiwana z kadzidłowca, drzewa występującego w Arabii i
wschodniej Afryce. Do produkcji perfum żywiczne grudki rozdrabnia się i
rozpuszcza w alkoholu. Taka esencja ma odświeżający, cytrusowo-drzewny
aromat i doskonałe właściwości utrwalające. Stosuje się ją w
kompozycjach orientalnych.
OPOPONAX –
olejek eteryczny z gumożywicy drzewa balsamowego należącego do tego
samego rodzaju co drzewo dające mirrę. Ma słodką, lekko drzewną woń. W
produkcji perfum używany jest jako utrwalacz zapachu, który przy okazji
wzbogaca kompozycję aromatyczną o ciepłe, żywiczne akordy. Zastępuje
wiele naturalnych nut zwierzęcych.
OSMANTUS (ang. osmanthus, sweet olive lub tea olive)
– kwitnąca roślina z gatunku oliwkowców występująca w ciepłych rejonach
Azji. Kwiaty osmanthusa mają bardzo słodki zapach dojrzałych brzoskwiń
lub moreli. W Chinach nazywa się je „cynamonowe kwiaty” i produkuje się z
nich dżemy, ciasteczka, syropy, likiery, aromatyzuje się nimi herbatę. W
przemyśle perfumeryjnym wyciąg z kwiatów osmanthusa służy jako środek
poszerzający bukiet kompozycji zapachowej o bardzo słodkie, apetycznie
owocowe akordy.
OZON –
nuta zapachowa otrzymywana z syntetycznych substancji aromatycznych. Ma
czystą, odświeżającą woń, przypominającą zapach rześkiego zimowego
powietrza. Najczęściej spotyka się ją we współczesnych kompozycjach
zapachowych, przede wszystkim wodnych, do których wprowadza lekko
mydlane akcenty. Dobrze uzupełnia akordy cytrusowe, które są silnie
energetyzujące – nuty ozonowe łagodzą ich ostrą woń, dopełniają bukiet,
tworząc zapach o delikatnej, sportowej stylistyce.
PACZULA (ang., fr. patchouli)
– olejek pozyskiwany z liści rośliny zwanej brodziec paczulka, rosnącej
w Indiach, Malezji, Indonezji i Ameryce Południowej. Paczula to
znakomity utrwalacz zapachu, który perfumom nadaje piżmową, egzotyczną
nutę. Jest ważnym składnikiem kompozycji orientalnych. Zazwyczaj łączy
się ją z wetywerią. Świeży liść brodźca paczulki ma zapach
przypominający mokre drewno i rdzewiejące żelazo. Olejek, zwany paczula,
ma słodki, ziołowy, korzenny i drzewno-balsamiczny aromat.
PALISANDER (ang. violet wood lub rosewood, fr. bois de violette lub bois de rose)
– drewno drzew rosnących w Ameryce Południowe, Afryce i południowej
Azji. Jest szczególnie cenne ze względu na intensywny, utrzymujący się
także po wysuszeniu zapach. Pozyskuje się z niego cenne olejki
zapachowe, wykorzystywane m.in. do produkcji perfum. Palisander w
odmianie po angielsku nazywanej rosewood ma ostry różany zapach. Palisander fioletowy (violet wood) ma delikatniejszą woń, przypominającą słodkie migdały.
PAPAJA lub MELONOWIEC (ang. papaya, fr. papaye)
– drzewopodobna roślina pochodząca z Ameryki Środkowej, uprawiana także
w tropikach, znana jest przede wszystkim dzięki słodkim owocom. Jej
kwiaty, wyglądem przypominające hawajskie frangipani, mają woskowate
płatki. To z nich pozyskuje się aromatyczną esencję o słodkim, świeżym
zapachu.
PASSIFLORA (pol. męczennica lub marakuja) – pnącze z rodziny męczennicowatych,
roślina typowa dla tropikalnego klimatu Ameryki Południowej. Wydaje
piękne, wonne kwiaty (ang. passion flower) i mięsiste, pełne pestek owoce (ang. passion fruit),
z których pozyskuje się olejek o bardzo intensywnym, słodkim zapachu. W
dużym stężeniu olejek z passiflory ma właściwości relaksujące i
nawilżające, dlatego powszechnie używa się go do aromatyzowania
kosmetyków do masażu oraz pielęgnacji skóry i włosów.
PĄCZKI CZARNEJ PORZECZKI (ang. black currant buds lub cassis buds)
– głównym producentem czarnych porzeczek jest francuska Burgundia.
Porzeczkowe pączki zbiera się na wiosnę i ekstrahuje z nich esencję o
bardzo intensywnym zapachu gorzkich owoców z akordami mentolu. Produkcja
tego ekstraktu jest bardzo droga, dlatego dodaje się go jedynie do
pachnideł najwyższej jakości.
PETITGRAIN › GORZKA POMARAŃCZA
PIEPRZ (ang. pepper, fr. poivre)
– przyprawa produkowana głównie przez Indie, Indonezję, Brazylię i
Madagaskar. Esencję pieprzową pozyskuje się drogą destylacji parowej
dojrzałych jagód pieprzu. Do produkcji pachnideł używa się wyciągów z
dwóch rodzajów pieprzu: czarnego – ma ostry, odświeżający, lekko
drzewny, suchy zapach, silnie modyfikuje aromat perfum, nadając mu
głębi, oraz tzw. pieprzu różowego, który w istocie nie należy do rodziny
pieprzowatych, a nazywany jest tak, ponieważ ma jagody wyglądem
przypominające owoce zwykłego pieprzu. Tropikalny pieprz różowy, zwany
także peruwiańskim, ma zupełnie inny aromat – słodki, łagodny, odrobinę
pikantny.
PIMENT › ZIELE ANGIELSKIE
PIŻMO (ang. musk, fr. musc)
– prawdziwe piżmo to wydzielina gruczołów kołoodbytniczych piżmowca i
piżmaka lub gruczołów podbrzusza sarny syberyjskiej. Ze względu na
ochronę tych rzadkich gatunków w przemyśle perfumeryjnym stosuje się
syntetyczne odpowiedniki piżma, zwane białym piżmem (white musk), lub ekstrakt z arcydzięgla (angelica) czy olejek ambretowy (ambrette),
których kwiaty, łodygi i nasiona mają zapach do złudzenia
przypominający woń piżma. W dużym stężeniu piżmo ma intensywny zapach
amoniaku, jednak na potrzeby produkcji perfum rozpuszcza się je w
alkoholu – dzięki temu nabierają balsamicznego, ciepłego, zwierzęcego
aromatu. Piżmo doskonale utrwala kompozycje zapachowe, a jego intensywna
woń w dużym stopniu kształtuje finalny aromat nut bazowych perfum.
POMARAŃCZA (ang., fr. orange)
– drzewka najpopularniejszego cytrusu pochodzą z Chin, ale głównym
producentem pomarańczy jest Brazylia. Ze skórek tych owoców tłoczy się
na zimno esencję o bardzo słodkim, ostrym, silnie orzeźwiającym
aromacie, który zazwyczaj tworzy bukiety zapachowe wód kolońskich,
lekkich wód toaletowych, a niekiedy także ożywia swą słodyczą kompozycje
orientalne.
POMELO –
owoc spokrewniony z grejpfrutem i z powodu wyglądu często z nim mylony,
choć ma o wiele delikatniejszy, słodko-gorzkawy smak. Tłoczony na zimno
olejek eteryczny ze skórki pomelo ma aromat świeżej zieleni z gorzkimi
akcentami. Używa się go w hesperydowych kompozycjach zapachowych,
ponieważ doskonale łagodzi ostre nuty innych cytrusów.
PRALINA (ang. praline, fr. pralin)
– dodatek do deserów, posypka z pokruszonych orzechów uprzednio
skandyzowanych w syropie cukrowym. W XVII w., kiedy wynaleziono pralinę,
były to całe migdały pokryte skarmelizowanym cukrem. Z czasem przyjął
się zwyczaj rozdrabniania ich i posypywania nimi ciast, lodów i innych
słodkich dań. Migdały zaczęto zastępować rozmaitymi gatunkami orzechów,
dodawać do nich słodkie kremy i czekoladę – w tej wersji pralina jest
już pralinką (fr. praliné), czyli czekoladką.
RABARBAR (ang. rhubarb, fr. rhubarbe)
– zielna bylina występująca w umiarkowanej strefie klimatycznej.
Mięsiste szypułki jej liści są wykorzystywane do produkcji dżemów i
kompotów. Mają silny słodko-kwaśny smak i słodko-gorzki zapach. W
przemyśle perfumeryjnym ten uwielbiany przez wielu aromat odtwarza się
za pomocą rozmaitych składników naturalnych i syntetycznych, uzyskując
energetyzującą zieloną nutę z akordami cierpkich owoców.
ROZMARYN (ang. rosemary, fr. romarin)
– śródziemnomorskie zioło o liściach przypominających igły. To właśnie
ta część rośliny zawiera duże ilości olejków eterycznych. Destylat z
liści rozmarynu ma intensywny jasny, nieco drzewny zapach. Wykorzystuje
się go do komponowania bukietów perfum ziołowych i szyprowych, którym
nadaje świeżości.
RÓŻA (ang., fr. rose)
– olejek różany to wyciąg z kwiatów róży. To jeden z najbardziej
cenionych surowców do produkcji perfum. Zapach róży jest bogaty i
długotrwały. Liczne odmiany róż pozwalają pozyskiwać olejki o bardzo
różnych aromatach. Zawsze dominuje w nich woń róży, ale jedne mają
zapach przypominający słodycz owoców lub fiołka, a inne zapach kojarzący
się z ciepłem i głębią woni piżma lub mirry.
RÓŻA BUŁGARSKA lub RÓŻA DAMASCEŃSKA (ang. bulgarian rose, damask rose, fr. rose bulgare)
– rzadki gatunek róży rosnący m.in. w Dolinie Róż w Bułgarii. Twórcy
perfum uważają, że spośród wszystkich gatunków róż, ten daje
najwspanialszy aromat. Olejek z róży damasceńskiej jest rzadki i
kosztowny (z około 2 ton płatków róży damasceńskiej można wydestylować
zaledwie 400 gram olejku różanego). Dlatego spotyka się go raczej w
droższych wodach perfumowanych.
RÓŻA STULISTNA (fr. rose de Mai, łac. rosa centifolia)
– gatunek róży uprawianej na południu Francji. Ekstrakt z jej kwiatów
ma bogaty, łatwo rozprzestrzeniający się i przywierający aromat,
intensywniejszy niż wyciąg z płatków innych gatunków róż. Ze względu na
rzadkość występowania olejek z róży stulistnej jest drogim surowcem
perfumeryjnym, a przez to niepopularnym, spotykanym jedynie w
kompozycjach wysokiej jakości. Silnie modyfikuje inne nuty kwiatowe.
RÓŻA „TWARZ ANIOŁA” (ang. angel face rose) –
odmiana róży będący krzyżówką kilku innych odmian róż o ciekawym
kolorze, m.in. srebrnym i lawendowym. Ma intensywny zapach
przypominający mieszankę aromatów słodkich owoców. Największą
popularnością cieszy się w ciepłych regionach Europy, Stanów
Zjednoczonych i w Japonii.
SANDAŁOWIEC › DRZEWO SANDAŁOWE
SELER (ang. celery, fr. céleri)
– warzywo uprawiane w ciepłych i wilgotnych strefach klimatycznych,
głównie we Francji i w Indiach. Nasiona selera suszy się, a następnie
destyluje z nich pikantną esencję o zapachu suszonej figi, tytoniu i
pomarańczy, którą aromatyzuje się niektóre produkty luksusowe, np.
wysokiej jakości wody odświeżające oraz kwiatowe i szyprowe perfumy.
SERENOLIDE – nazwa handlowa zapachowego związku chemicznego opracowanego przez
laboratoria Givaudan. Jest to jeden ze związków określanych jako białe
piżmo, czyli zapach piżma wytwarzany syntetycznie. Jego piżmowy zapach
przechodzi w ciepłe, miękkie akordy słodkich owoców. Dobrze komponuje
się ze wszystkimi nutami owocowymi.
SOSNA (ang. pine, fr. pin)
– bardzo wiele gatunków sosen wykorzystywanych jest do produkcji
olejków aromatycznych, m.in. sosna tyrolska, syberyjska, norweska. Drogą
destylacji parowej z ich gałęzi i igieł pozyskuje się ekstrakt o
drewniano-żywicznym, balsamicznym aromacie. Najczęściej bywa
wykorzystywany do produkcji perfum męskich.
STEFANOTIS (ang., fr. stephanotis)
– tropikalne pnącze cenione ze względu na piękne białe, woskowate
kwiaty w kształcie gwiazdki, o bardzo intensywnym, słodkim zapachu.
Stefanotis znany jest także pod nazwami „jaśmin madagaskarski” i „welon
panny młodej” (jego kwiaty są popularnym elementem bukietów ślubnych).
STYRAKS (ang. Benjamin gum lub benzoin gum lub styrax)
– oleożywica pozyskiwana z drewna ambrowca balsamicznego. Świeży
styraks pachnie podobnie do nafty. By mógł posłużyć jako substancja
aromatyzująca perfumy, rafinuje się go. Dodawany do kompozycji
zapachowych w małych dawkach ma woń kojarzącą się z mieszaniną zapachów
hiacyntu, tuberozy i żonkila.
SUDACHI – owoc cytrusowy, skrzyżowanie chińskiej limy ichang papeda i
mandarynki. Popularny jest głównie w Japonii, poza nią jest mało znany.
Jego skórka jest bardziej aromatyczna od skórki cytryn i limonek.
Zawiera duże ilości olejków eterycznych, które tłoczy się z niej na
zimno. Pozyskane w ten sposób olejki mają bardzo cierpki, gorzki zapach.
SZAFRAN (ang. saffron, fr. safran)
– przyprawa, suszone słupki (owocolistki) południowoazjatyckiego
krokusa uprawnego. Szafran, jako najdroższa na świecie przyprawa, jest
składnikiem najwykwintniejszych potraw. Nadaje im złotożółty kolor i
unikalny gorzkawo-słodki smak. Zapach szafranu przez koneserów bywa
określany jako miodowy, o metalicznym posmaku, z akcentami aromatów
polnej trawy lub siana.
SZAŁWIA (ang. sage, fr. sauge)
– śródziemnomorskie zioło, z którego pozyskuje się olejek szałwiowy.
Destylowany jest z kwitnącego ziela szałwii muszkatołowej, spokrewnionej
z miętą, rosnącej w południowej Francji, na Węgrzech i w Rosji. Łagodzi
zapach kompozycji, nadając mu słodką, kojącą nutę. Szałwię często
wykorzystuje się do produkcji wód kolońskich.
TANGELO (ang., fr. tangelo)
– owoc cytrusowy będący mieszczanką mandarynki i grejpfruta lub pomelo.
Ma kwaśny smak przypominający mandarynkę, a jego skórka wydziela ostry,
gryzący, gorzki zapach. Ze skórki tłoczy się na zimno olejki zapachowe
wykorzystywane do produkcji perfum.
TIARE KWIAT lub GARDENIA TAHITAŃSKA (ang. tiare flower lub tahitian gardenia, fr. fleur de Tahiti lub tiare tahiti)
– popularny na południowopacyficznych wyspach kwiat o woskowatych
płatkach i błyszczących liściach. Wydziela bardzo intensywny, upajająco
słodki zapach. Z tego powodu w tahitańskiej tradycji powiązany jest z
miłością i uwodzeniem. Noszenie go za prawym uchem przez kobietę
oznacza, że szuka partnera, za lewym – że jest mężatką. Polinezyjczycy
plotą z kwiatów tiare tradycyjne girlandy, podobnie jak Hawajczycy z
kwiatów frangipani.
TRAWA CYTRYNOWA (ang. lemon grass, fr. citronnelle)
– do produkcji olejków zapachowych wykorzystuje się dwa rodzaje trawy
cytrynowej. Z palczatki cytrynowej, rosnącej w Indiach, Brazylii i na
Madagaskarze, pozyskuje się olejek lemongrasowy, którym najczęściej
aromatyzuje się mydła i sole do kąpieli, rzadziej perfumy. Ma
intensywnie cytrynowo-zielony aromat. Z palczatki szczetnej, rosnącej na
Sri Lance, pozyskuje się olejek cytronelowy cejloński. Ma wyjątkowo
przyjemną, ciepłą, drzewną, a jednocześnie słodką i świeżą woń.
Przypomina zapach pokrytych rosą świeżych liści.
TRUSKAWKA (ang. strawberry, fr. fraise)
– zapach truskawek używany do aromatyzowania kosmetyków jest
komponowany z syntetycznych substancji zapachowych. W perfumach
zazwyczaj nie jest nutą dominującą, a delikatną wonią słodkich, świeżych
owoców. Akordy zwane zapachem dzikiej truskawki są nieco bardziej
intensywne, pachną kwiatowo.
TUBEROZA (ang. tuberose, fr. tubéreuse)
– kwiat tuberozy, należącej do liliowatych, ma zapach zupełnie
nietypowy dla swojej rodziny – jest głęboki, nieco drzewny. Dodany do
perfum, wzbogaca je i pogłębia. Olejek o zmysłowym zapachu uwydatnia
nuty gardenii, narcyza i hiacyntu. Jest to jedna z najdroższych
substancji zapachowych.
TYMIANEK (ang. thyme, fr. thym)
– zioło występujące w górskich rejonach krajów śródziemnomorskich.
Aromatem przypomina sosnę. Z jego liści destyluje się olejek eteryczny,
który dodany do kompozycji zapachowej, nawet w niewielkiej ilości,
dodaje jej świeżości. Najczęściej spotyka się tę nutę zapachową w
ziołowych i paprociowych perfumach męskich.
TYTOŃ (ang. tobacco, fr. tabac)
– olejek eteryczny z tytoniu pozyskuje się drogą ekstrakcji z liści
rośliny. Odtwarza się go także z syntetycznych środków zapachowych.
Ekstrakt tytoniowy ma ciepłą, suchą, mchowo-balsamiczną woń, kojarzącą
się z wędzonymi w dymie liśćmi . Najczęściej komponuje się z niego
męskie perfumy paprociowe i skórzane.
WANILIA (ang. vanilla, fr. vanille)
– olejek waniliowy pozyskuje się z owoców tropikalnej pnącej orchidei,
tzw. krzewu waniliowego. Wysuszone owoce, tzw. laski wanilii, poddaje
się ekstrakcji, w wyniku której otrzymuje się olejek o niezwykle trwałym
i intensywnym zapachu. Nadaje głębi kompozycjom orientalnym,
słodko-kwiatowym i bursztynowym.
WETIWER lub WETYWERIA (ang. vetiver, fr. vetyver)
– indyjska trawa pachnąca. Jej gruby korzeń rośnie 2 do 4 m w głąb
ziemi – to z niego pozyskuje się olejki aromatyczne do produkcji perfum.
Wyciąg z korzenia wetywerii jest także doskonałym utrwalaczem zapachu,
dodaje się go do wysokiej klasy pachnideł. Aromat wetywerii przypomina
woń mokrej ziemi i korzeni z bogatym drzewnym tłem.
WICIOKRZEW › KAPRYFOLIUM
WINOGRONA (ang. grape, fr. raisin)
– aromat owoców winnej latorośli używany do produkcji perfum odtwarzany
jest z syntetycznych związków zapachowych. Zazwyczaj komponuje się dwa
rodzaje winogronowej woni: muszkatelową (delikatnie słodką, kwiatową)
oraz rodzynkową (bardzo słodką, o aromacie suszu owocowego i świeżego
drewna).
WIŚNIA (ang. cherry, fr. cerise)
– owoce wiśni nie zawierają olejków eterycznych, dlatego ich zapach
odtwarza się z syntetycznych związków aromatycznych, np. z aldehydu
benzoesowego o intensywnej woni migdałów, który w połączeniu z innymi
substancjami pozwala skomponować soczysty, lekko cierpki zapach wiśni.
Najpopularniejsze wiśniowe nuty noszą nazwy Amarena i Morello.
WIŚNIA PERUWIAŃSKA lub MIECHUNKA lub PHYSALIS (ang. goldenberry lub cape gooseberry, fr. coqueret du Pérou lub groseille lub cerise de terre)
– roślina pochodząca z Ameryki Południowej, obecnie uprawiana w wielu
krajach o ciepłym, wilgotnym klimacie. Jej jadalne owoce to pomarańczowe
jagody wielkości wiśni, zamknięte w kielichach kwiatowych. W wielu
krajach owoce wiśni peruwiańskiej stanowią smaczny dodatek do sałatek,
sosów i dżemów. Mają smak przypominający aromat dojrzałego pomidora i
długo utrzymujący się delikatny zapach słodkich owoców.
WOSK PSZCZELI (ang. beeswax, fr. cire d’abeilles)
– głównymi producentami wosku pszczelego są Francja, Maroko i
Hiszpania. W celu uzyskania czystego ekstraktu woskowego, po usunięciu
miodu, plaster wosku jest rozpuszczany i mieszany z alkoholem.
Substancja ta ma bardzo słodki, ciężki kwiatowy aromat. Najczęściej
używa się jej do komponowania pachnideł będących mieszanką zapachów
jaśminu, róży i goździka, w perfumach damskich, lub tytoniu i suszonych
owoców, w perfumach męskich, którym nadaje głębi i zmysłowości swą
miodową wonią.
YERBA MATE lub MATE lub OSTROKRZEW PARAGWAJSKI – drzewo występujące w Ameryce
Południowej. Z jego aromatycznych liści o silnym smaku i zapachu
sporządza się nie tylko słynną herbatę Yerba Mate, lecz także wyciąg
służący do produkcji perfum. Ma zapach ziołowy, przypominający mieszankę
tytoniu, herbaty i dobrze wysuszonego przez słońce siana.
YLANG-YLANG – drzewo rosnące na Madagaskarze, Filipinach i Komorach, osiągające 20 m
wysokości. Z kwiatów tego drzewa destyluje się olejek ilangowy, który
ma bogaty, bardzo słodki, balsamiczny aromat. Dodaje lekkości
kompozycjom orientalnym – łagodzi ostre nuty, dobrze łączy się z
jaśminem i fiołkiem. Do komponowania perfum wykorzystywało się go już w
XIX w.
YUZU lub CYTRYNA JAPOŃSKA – rzadki owoc spotykany głównie w Japonii, krzyżówka kwaśnej mandarynki i chińskiego cytrusu Inchang Papeda.
Jego skórka i sok mają bardzo intensywny, gryzący zapach. Wyciśnięty ze
skórki olejek eteryczny służy do aromatyzowania kosmetyków. Do
kompozycji zapachowej wprowadza pikantną, musującą woń cytrusów.
ZAMSZ (ang. suede)
– aromaty zamszowe tworzy się z surowców syntetycznych, łącząc
balsamiczne akordy piżma, skóry i drzewa z innymi substancjami, które
nadają im wyjątkowej subtelności. Nuty zamszowe to wynalazek ostatnich
czasów, dlatego nie są jeszcze powszechnie stosowane, spotyka się je
raczej w najnowszych kompozycjach zapachowych.
ZIELE ANGIELSKIE lub PIMENT (ang. allspice, fr. poivre de la Jamaique)
– przyprawa, wysuszone niedojrzałe owoce drzewa pimentowego. Polska
nazwa „ziele angielskie” zasugerowana została ogromną popularnością,
jaką cieszy się ta przyprawa na Wyspach Brytyjskich, choć tak naprawdę
pochodzi z Ameryki Południowej. Ziele angielskie ma smak pieprzu, ale
pachnie jak mieszanka cynamonu, gałki muszkatołowej i goździków. To ze
względu na dużą zawartość olejku pimentowego, który ma podobny skład do
substancji zawartych w goździkach. Olejek pimentowy pozyskuje się drogą
destylacji parowej. Najczęściej dodaje się go do perfum o nucie
orientalnej.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |