 Baseball
Baseball – drużynowa gra sportowa znana przede wszystkim w Ameryce Północnej, Południowej oraz we wschodniej Azji.
Baseball przypomina runders grę znaną z Ameryki z XVIII w. W 1845 roku powstał pierwszy klub baseballa nowojorski Knickerbockers. W tym samym roku Alexander Cartwright spisał też zasady tej gry (te najważniejsze do tej pory są aktualne)
Historia
Baseball w XIX wieku stał się jedną z najbardziej popularnych rozrywek klasy średniej (rozgrywek nie zaniechano nawet na czas wojny secesyjnej gdy żołnierze grali w obozach). Ważną datą dla baseballu jest rok 1847 gdy powstała pierwsza zawodowa liga i poważniejsza organizacja sportowa, do której należeli zawodnicy, czyli National League of Professional Base Ball Clubs (jednym z jej zadań była walka z nielegalnymi zakładami i sprzedawaniem meczów).
Baseball nie uchronił się od konfliktów rasowych. Dopiero w 1947 pozwolono by zawodnikami zostawali Afroamerykanie. Wcześniej nie można było ich zatrudniać, choć zdarzało się, że ten nieformalny przepis łamano fałszując miejsce pochodzenia czarnoskórych graczy. Istniały również The Negro Leagues gdzie grali tylko czarnoskórzy.
Jeszcze na początku XX wieku istniały dwie główne konkurujące ze sobą ligi baseballu National Baseballe League i American Baseball Association. (było też kilka mniejszych). Na szczęście w 1902 podpisano porozumienie ważne zarówno z punktu widzenia zawodników (regulowało kontrakty i transfery), jak i ze sportowego (wprowadzało World Series coroczne rozgrywki pucharowe drużyn z dwóch lig). Popularność baseballu wzmacniała coraz większa ilość stadionów, jak i boisk szkolnych na których trenowali młodzi adepci tego sportu.
Dead Ball Era – czasy z początku XX wieku gdy piłki do baseballa były bardzo drogie. Powodowało to zdobywanie przez drużyny małej ilości punktów i nudne mecze. Początek XX wieku – to problem większych rozmiarów boisk, zezwolenie na faule bez żadnych konsekwencji oraz zgoda na niszczenie piłki przez miotacza, który potem łatwiej je odbijał. Sytuację zmieniła zmiana przepisów i nakaz wymiany piłek podczas gry na nowe w sytuacji ich uszkodzeń.
Podstawowe informacje
W meczu baseballu zawsze grają dwie drużyny. Każda z nich naprzemiennie atakuje (stara się zdobyć punkty) lub broni. Zadaniem atakujących jest odbicie przez ich pałkarza kijem piłki rzuconej w jego kierunku przez miotacza. Gdy mu się to uda rzuca kij i zaczyna bieg w kierunku najbliższej bazy (odwrotnie do wskazówek zegara). W tym samym momencie gracz drugiej drużyny stara się złapać piłkę, którą odbił pałkarz. Kiedy to mu się uda biegnący przeciwnik musi się zatrzymać przy najbliższej bazie, do której udało mu się dobiec. Ostatecznie wygrywa ta drużyna, która po 9 rundach zdobędzie większą liczbę punktów. Te atakujący zdobywają wraz z zaliczeniem wszystkich 4 baz.
Drużyna atakująca (team at bat)
W każdym fragmencie meczu uczestniczy przynajmniej jeden zawodnik drużyny uderzającej (maksymalnie czterech).
Z początku każdej rozgrywki w grze bierze udział tylko jeden gracz, w dalszej części (przy zdobywaniu następnych baz) ilość uczestników gry się zwiększa. Pałkarz z kijem w zależności od tego czy jest praworęczny lub leworęczny ustawia się z prawej lub lewej strony swojej domowej bazy. Jego zadaniem jest odbicie piłki rzucanej w jego kierunku przez miotacza przed złapaniem jej przez łapacza. Gdy trafi w piłkę (odbije ją) odrzuca kij i zaczyna biec starając się zdobyć jak największą ilość baz przed złapaniem odbitej piłki przez któregoś z zawodników przeciwnej drużyny i podaniu jej do gracza broniącego daną bazę.
Bazę zdobywa się dotykając ją którąkolwiek częścią ciała przed złapaniem piłki przez przeciwnika broniącego bazy. Jeśli atakującemu nie uda się przed tym dotknąć bazy zostaje zbity i wycofany z gry. Strikeout następuje wtedy gdy gracz trzykrotnie nie odbije kijem piłki rzucanej przez miotacza (zostanie ona złapana przez łapacza). Zbicie to moment, w którym piłka po poprawnym odbiciu zostanie złapana przez jednego z przeciwników w powietrzu, czyli jeszcze przed tym gdy piłka dotknie murawę. Inne zbicie może być wtedy gdy pałkarz trzy razy w ogóle zrezygnuje z odbicia prawidłowo rzuconej piłki. Jeżeli miotacz cztery razy dokona niewłaściwego rzutu (przed trzema złymi uderzeniami pałkarza) ten drugi według regulaminu zdobywa jedną bazę. Gdy pierwsza baza jest już w posiadaniu jego drużyny to zawodnik, który tego dokonał zostaje przesunięty do kolejnej bazy. Natomiast jeśli w takiej sytuacji trzy bazy są już zdobyte to gracz na trzeciej z nich zdobywa punkt dla swojego zespołu (gdyż osiągną bazę domową).
Punkt w baseballu zdobywa się gdy jednemu zawodnikowi uda się po kolei zdobyć cztery bazy (również domową). Kolejną bazę zdobywa się w momencie gdy pałkarz twojej drużyny odbije piłkę. Musisz wtedy jak najszybciej biec do kolejnej bazy. Jeśli jednak Ci się nie uda za każdym razem możesz zostać zbity (bez względu czy starasz się zdobyć pierwszą, czy czwartą bazę). Obrońca broniący bazy w chwili zbicia zbliżającego się do niego atakującego ma prawo rzucić piłkę do innego broniącego ze swojej drużyny. Jeśli jemu uda się złapać piłkę i dotknąć bazę lub rywala atakującego bazę (który jeszcze jej nie zdobył) również zbija swojego przeciwnika. W takiej sytuacji możemy mówić o podwójnym aucie, czyli podwójnym zbiciu. Teoretycznie możliwy jest nawet potrójny aut, ale na najwyższym poziomie w zasadzie się nie zdarza.
Kibice z wielką niecierpliwością czekają również na tzw. home run. Jest to sytuacja gdy pałkarzowi uda się tak umiejętnie odbić piłkę, że opuści ona pole gry (np. wypadnie poza ogrodzenie boiska). Obrońcy nie mają w takim wypadku możliwości jego zbycia, a on triumfalnie przechadza się zdobywając wszystkie bazy i punkt dla swojej drużyny. Sukces jest jeszcze większy gdy zawodnicy z tej drużyny są już w posiadaniu którejś z baz. Bowiem oni także bez problemu zdobywają punkty. Teoretycznie jest więc możliwość by po home runie zdobyć aż cztery punkty (mówi się wtedy o wielkim szlemie). W chwili gdy zawodnik będący w tym momencie w ataku zostaje zbity lub zdobywa bazę na miejscu pałkarza pojawia się następny gracz z jego drużyny. Przed meczem ustala się kolejność, w której występują pałkarze. Dopóki każdy z będących na liście przynajmniej raz nie pojawi się w grze pierwszy pałkarz nie może ponownie odbijać piłki.
Najważniejsze w całej grze jest zdobywanie punktów, a żeby tego dokonać najlepiej zdobywać bazy. Najczęstszym sposobem zdobycia baz jest odbicie piłki przez pałkarza w taki sposób, że da sobie jak najwięcej czasu na bieg i zajęcie ich przed złapaniem piłki przez broniącego poszczególną bazę.
Bazy zdobyć można również gdy cztery złe rzuty wykona miotacz (będą one pod nieprawidłowym torem lotu i pałkarz zrezygnuje z ich odbicia), albo lecąca piłka uderzy pałkarza.
W obu przypadkach możemy mówić o walk czyli jednej bazie zdobytej przez biegacza (jakim stał się pałkarz) za darmo.
Bazę można również ukraść (steal base). Może to zrobić gracz, który już zdobył pierwszą, drugą lub trzecią bazę natomiast najbliższa baza do zdobycia jest wolna (nie znajduje się na niej kolega z jego drużyny). W tym celu odchodzi na kilka kroków od zajmowanej bazy (ryzykując zbicie, ale również mając większą szansę na zdobycie kolejnej bazy). Najczęściej przeciwnicy taki manewr zauważają, ale zdarza się że go ignorują.
Zdarza się również, że miotacze chcą dokonać zbicia zawodnika drużyny przeciwnej (który próbuje ukraść bazę).
W tym celu z zaskoczenia rzucają piłkę nie w kierunku łapacza, a jednego z wewnątrzpolowych broniących bazę. Biegacz próbujący ukraść bazę musi wtedy jak najszybciej wrócić do niej przed złapaniem piłki przez broniącego. Najczęściej im się to udaje dlatego takie zagranie miotacza uznaje się tylko za próbę zniechęcenia przeciwnika do kolejnej próby kradzieży bazy.
Gracz, który zdobył bazę może ruszyć w kierunku kolejnej równo z chwilą uderzenia piłki przez kolejnego pałkarza. Jeśli jednak zobaczy, że piłka została uderzona wysoko i jest możliwość złapania jej w powietrzu powinien się zatrzymać. Bowiem gdy nastąpi air ball (złapanie piłki w powietrzu) pałkarz zostanie wyautowany, a atakujący będą musieli wrócić na poprzednio zajmowane pozycje.
Mecz baseballu nie ma sprecyzowanej długości trwania. Zamiast tego składa się przeważnie z 9 rund zwanych inningami. To podczas jednego inningu jedna z drużyn raz atakuje, a raz broni się (są to półinningi dokładnie top of inning i bottom of inning. Mecz rozpoczyna drużyna przyjezdna (to ona pierwsza odbija piłkę). Przerwy w grze wynikają z przegrupowania zespołu i przejście z obrony na atak, bądź odwrotnie. Mecz może skończyć się wcześniej gdy w połowie 9 inningu drużyna, która odbijała przegrywa. Wiadomo wtedy, że nie ma już szans by ten mecz zakończyła zwycięstwem.
Mecz musi jednak zakończyć się wygraną jednego z zespołu, remis wykluczają zasady gry. Jeżeli po 9 inningach dwie drużyny mają tyle samo punktu rozgrywany jest kolejny inning (i tak do momentu gdy po jego zakończeniu jeden z zespołów uzyska przynajmniej punkt przewagi). Istnieje więc mała, ale jednak ewentualność, że mecz będzie trwał w nieskończoność. Punkty w baseballu łatwo zliczyć. Każda zdobyta baza domowa daje drużynie jeden punkt. Mecze najczęściej kończą się wynikiem około 10 punktów zdobytych łącznie przez obie drużyny (może jednak się zdarzyć nawet wynik 1:0).
Czy wiesz, że...
To właśnie ze względu na ubiór zawodników baseballu na czapki z daszkiem mówimy bejsbolówki.
Czy wiesz, że...
Może się zdarzyć iż miotacz specjalnie źle rzuca piłkę (np. poza zasięgiem), aby groźny pałkarz zdobył darmową bazę i zastąpił go gorszy pałkarz. Lepsza wydaje się strata bazy i pozwolenie broniącym na zbicie biegacza, niż łatwy rzut, który skończy się home runem.
Czy wiesz, że...
Reguły gry w baseball wykluczają możliwość remisu.
Czy wiesz, że...
Najprawdopodobniej baseball pochodzi od krykieta. Choć do tej pory trwają spory o to, która z gier mogła stanowić zalążek baseballu.
Czy wiesz, że...
Za najdłuższy mecz baseballowy uznaje się spotkanie Brooklyn Robins z Boston Braves z 1920 roku. Ostatecznie po 26 rundach (inningach) trzeba go było przerwać przy rezultacie 1:1 ze względu na to, że było już strasznie ciemno.
Czy wiesz, że...
Wielu osobom baseball kojarzy się z żuciem tytoniu. Kiedyś zawodnicy żuli go podczas gry co jakiś czas rytualnie spluwając pozostałość ze śliną.
Czy wiesz, że...
Sędzia stojący za łapaczem zawsze ubrany jest tak samo. Dokładnie ma na sobie czarny strój.
Czy wiesz, że...
Sama baza głównie składa się z twardej kwadratowej poduszki o boku 30 cm. To nią ma dotknąć biegacz przed złapaniem piłki przez broniącego bazę.
Minisłownik pojęć
Łapacz
Stoi tuż za pałkarzem i ma łapać piłki, które przeciwnik nie odbije. Może też umiejętnym rzutem pomóc koledze broniącemu bazę zbić atakującego biegacza.
Pałkarz
Zawodnik, którego zadaniem jest odbicie piłki rzuconej przez miotacza. Jeśli trzy razy mu się nie powiedzie zostaje wyautowany (tzw. strikeout), gdy dobrze trafi może odrzucić kij i walczyć o zdobycie bazy przemieniając się w biegacza.
Miotacz
Zawodnik rzucający piłkę w kierunku łapacza. Jego zadaniem jest posłanie jak najlepszego prawidłowego rzutu sprawiającego problemy pałkarzowi.
Piłka
Jej wnętrze składa się z kałczuku ciasno owiniętego cienkimi warstwami sznurka, które przykrywa skórzana (lub skóropodobna) zszyta powłoka.
Inning
Pojedyncza rozgrywka i jednostka czasu w meczu baseballowym. Przeważnie jest ich dziewięć, ale w przypadku remisu mecz może trwać dłużej.
Grand slam
Wielki szlem sytuacja gdy drużyna atakująca zdobywa cztery punkty (gdyż była w posiadaniu wszystkich baz gdy pałkarz uzyskał home run).
Home run
Największy sukces pałkarza, czyli odbicie piłki tak, że opuści ona boisko, a on bez późniejszego wysiłku zdobywa wszystkie bazy i punkt.
Strikeout
Trzykrotne nietrafienie piłki przez pałkarza (chyba, że rzucone piłki były niezgodne z przepisami).
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
