 Zasady gry w tenisa
Tenis ziemny jak każda dyscyplina sportowa posiada określone przepisy gry. Początkowo ulegały one ciągłym zmianom, ale można przyjąć, że od 1882 roku wprowadzono do przepisów jedynie małe poprawki. Więcej o historii formowania się tenisowych reguł możecie przeczytać w dziale “Historia”. Poniżej przedstawiamy oficjalne zasady gry, obowiązujące obecnie we wszystkich profesjonalnych rozgrywkach w kraju i na świecie.
Kort tenisowy
Pole do gry w tenisa ziemnego ma kształt prostokąta o wymiarach 23,77 m długości na 8,23 m (gra pojedyncza) lub 10,97 m (deble i mikst) szerokości. Jak łatwo obliczyć kort do gry deblowej jest szerszy o 2,74 m od kortu do gry singlowej. Linie według przepisów powinny mieć szerokość co najmniej 2,5 cm i nie większą jak 5 cm (z wyjątkiem linii głównych, które mogą mieć szerokość do 10 cm), a malowane są najczęściej wapnem (na kortach ziemnych) lub farbą (beton, hala). Dość osobliwe wymiary kortu wzięły się z tego, że w Anglii podstawową jednostką miary jest stopa i tam wymiary kortu liczone w tej jednostce mają bardziej okrągłe wymiary. Na załączonym obrazku pole do gry pojedynczej ograniczają linie nr 1 i 6, natomiast pole do gry podwójnej (debel, mikst) ograniczają linie nr 1 oraz 7. W połowie kortu zawieszona jest siatka, która powinna być tak naprężona, aby na środku jej wysokość wynosiła 91,5 cm, a przy słupkach, oddalonych od linii bocznych również o 91,5 cm, miała wysokość 1,06 m. Nie trudno więc wywnioskować, że łatwiej jest przebić piłkę przez środek kortu niż wzdłuż linii bocznej. Siatka powinna być zawieszona na sznurze lub metalowej lince o średnicy nie większej niż 8 mm, przymocowanej lub przechodzącej przez wierzchołki słupków o średnicy nie większej niż 15 cm. Słupki nie mogą wystawać wyżej niż 2,5 cm ponad poziom linki siatki. Linka i wierzch siatki muszą być pokryte dodatkowo taśmą w kolorze białym, o szerokości nie mniejszej niż 5 cm i nie większej niż 6,3 cm z każdej strony. Linie nr 3, 4 i 6 oraz siatka dodatkowo tworzą na korcie cztery kara serwisowe, z których każde ma wymiary 6,40 na 4,12 m. Przestrzeń poza każdą linią główną musi wynosić nie mniej niż 5,50 m, a poza każdą linią boczną – nie mniej niż 3,05 m. W przypadku, gdy do gry pojedynczej ma być użyty kort do gry podwójnej, siatka musi być podparta do wysokości 1,07 m przy pomocy dwóch słupków o średnicy nie przekraczającej 7,5 cm. Środki podpórek do gry pojedynczej muszą być umieszczone w odległości 95 cm od każdej linii bocznej na zewnątrz kortu.
Rakieta i piłka tenisowa
Według przepisów długość rakiety (ramy i uchwytu) nie może przekraczać 73,66 cm, a jej szerokość 31,75 cm. Długość powierzchni naciągu nie może przekraczać 39,37 cm, a szerokość 29,21 cm. Powierzchnia rakieta powinna być płaska, a efekt odbicia piłki od splecionych na przemian strun rakiety powinien być po obu jej stronach taki sam. Także gęstość splotu strun powinien być na całej powierzchni rakiety taki sam. Rama rakiety wraz z uchwytem oraz struny muszą być pozbawione jakichkolwiek przedmiotów lub urządzeń przymocowanych w innym celu niż zapobieżenie lub ograniczenie zużycia lub drgań i których wielkość oraz umiejscowienie w oczywisty sposób odpowiadają takiemu celowi.
Jeśli chodzi o piłki tenisowe to ich średnica powinna się wahać pomiędzy 6,35 cm a 6,67 cm, a ich waga między 56,7 g a 58,5 g. Gdy piłkę zrzuci się z wysokości 2,54 m to w myśl przepisów powinna się odbijać nie wyżej niż 147,32 cm i nie niżej niż 134,62 cm. Oprócz tego piłka musi mieć jednolitą powierzchnię zewnętrzną, w kolorze białym lub żółtym. Jakiekolwiek szwy nie mogą mieć ściegów zewnętrznych. Obecnie w celu uatrakcyjnienia spotkań na nawierzchni trawiastej używa się piłek nieco większych od standardowych, a na nawierzchni ceglanej nieco mniej puszystych. Ma to na celu przyśpieszenie gry na cegle i zmniejszenie roli serwisu na trawie.
W turniejach z cyklu ATP Tour i WTA Tour podczas gry zawodnicy i zawodniczki mają do dyspozycji sześć sztuk piłek, a w turniejach challengerowych cztery piłki. Jeżeli jedna z piłek ulegnie zniszczeniu lub wyląduje na trybunach to automatycznie jej brak jest uzupełniany. Wszystkie piłki są wymieniane na nowe po rozegraniu pierwszym siedmiu gemów w meczu, a później po każdych dziewięciu gemach.
Tenisowa punktacja
Rozstrzygnięcie gema i ewentualna równowaga
Mecz tenisowy składa się z setów, sety z gemów, a gemy z punktów, które są przyznawane za wygranie pojedynczej wymiany tenisowej. Zdobycie pierwszego punktu w gemie liczone jest jako 15, drugiego 30, trzeciego 40. Czwarty zdobyty punkt daje wygranie gema pod warunkiem, że rywal zdobył maksymalnie dwa punkty. Jeżeli obaj zawodnicy wygrają po trzy wymiany, to na tablicy widnieje wynik 40:40 nazywany równowagą (ang. “deuce”). Od tego stanu każdy z zawodników musi wygrać dwie piłki, aby wygrać gema. Pierwsza wygrana piłka zapisywana jest jako Ad:40 lub 40:Ad (na pierwszym miejscu podaje się wynik zawodnika serwującego). Mówi się wtedy, że jeden z graczy osiągnął przewagę (ang. “advantage”). Jeżeli wygra on również kolejną wymianę to wygrywa całego gema. Jeżeli natomiast punkt zdobędzie rywal to znowu mamy stan równowagi i gracze grają do upadłego aż któryś z nich od stanu równowagi wygra dwie piłki z rzędu.
Przy stanie 40:0 mówi się, że zawodnik podający (serwujący) ma trzy piłki na gema (ang. “game points”), przy stanie 40:15 dwie piłki na gema, a przy stanie 40:30 i Ad:40 jedną piłkę na gema. Z kolei przy wynikach 0:40, 15:40, 30:40 i 40:Ad mówi się, że zawodnik odbierający serwis ma odpowiednio trzy, dwie i jedną piłkę na przełamanie (ang. “break point”).
Zmiany stron kortu i przerwy na odpoczynek
Zawodnicy zamieniają się stronami kortu po każdym nieparzystym gemie w secie oraz po zakończeniu seta, chyba że liczba gemów w poprzednim secie była parzysta. Jeżeli przez pomyłkę nie zostanie zachowana właściwa kolejność to zawodnicy powinni zająć pozycje po właściwych stronach zaraz po stwierdzeniu pomyłki i przestrzegać zmian stron kortu w pierwotnie ustalonym porządku. Dodatkowo po każdym nieparzystym gemie (z wyjątkiem pierwszego) zawodnicy mają prawo do skorzystania z krótkiej przerwy (maksymalnie 1,5 minuty), która zazwyczaj jest wykorzystywana przez stacje telewizyjne do emisji reklam. Przerwa po każdym secie powinna trwać maksymalnie dwie minuty.
Rozstrzygnięcie seta i ewentualny tie-break
Żeby wygrać seta jeden z zawodników musi wygrać jako pierwszy sześć gemów, pozwalając przy tym rywalowi na wygranie conajwyżej czterech gemów. Jeżeli dojdzie do remisu 5:5 w gemach, to set może się zakończyć wynikiem 7:5, jeśli jeden z tenisistów zdoła wygrać dwa kolejne gemy z rzędu. Jeżeli natomiast dojdzie do remisu 6:6 w gemach to zwyczajowo rozgrywany jest tzw. tie-break. W tie-breaku za każdą wygraną wymianę przyznawany jest jeden punkt, a zawodnicy grają do siedmiu wygranych punktów, z zachowaniem dwóch punktów przewagi. Tie-break może się więc skończyć wynikiem 7:0, jak również 20:18 i wyższym. W tie-breaku jako pierwszy serwuje zawodnik, który w gemie go poprzedzającym odbierał serwis rywala. Następnie dwa razy serwuje drugi tenisista i później już na zmianę każdy z graczy ma dwa serwisy do dyspozycji. Zmiana stron kortu przez tenisistów odbywa się co 6 rozegranych punktów, jak również po zakończeniu tie-breaka. Dla zmiany piłek tie-breaka traktuje się jako jeden gem. Warto odnotować, że tie-breaka nie rozgrywa się w decydującym piątym secie (lub w trzecim secie w przypadku pań) w turniejach wielkoszlemowych Australian Open, French Open oraz na Wimbledonie i w Pucharze Davisa. W tych turniejach do zwycięstwa w decydującym secie potrzebne jest zdobycie dwóch gemów przewagi, czyli możliwy jest zarówno wynik 6:0 w secie, jak również 21:19 i wyższy. Aż do 1968 roku każdy z setów rozgrywany był na takich zasadach, a wprowadzenie tie-breaka miało na celu skrócenie trwania spotkań.
Rozstrzygnięcie meczu
Generalnie wszystkie spotkania z udziałem kobiet i mężczyzn rozgrywane są do dwóch wygranych setów. Wyjątkiem u panów są wszystkie turnieje wielkoszlemowe oraz spotkania w ramach Pucharu Davisa, gdzie zawodnicy grają do trzech wygranych setów. W przypadku kobiet we wszystkich tenisowych turniejach rozgrywa się spotkania do dwóch wygranych setów. Ostatnim oficjalnym meczem w kobiecych rozgrywkach, który został rozegrany do trzech wygranych setów był finał Mistrzostw WTA w 1998 roku.
Przed rozpoczęciem spotkania
Losowanie i rozgrzewka
Każde spotkanie tenisowe poprzedzone jest losowaniem stron kortu i wyborem zawodnika, który będzie serwował jako pierwszy. Zwyczajowo losowanie odbywa się przy siatce z udziałem obu zawodników i polega na rzucie monetą przez sędziego głównego, po uprzednim ustaleniu kto ma “orła”, a kto “reszkę”. Sędzia podrzuca monetę do góry i gdy ta spadnie na kort, losowanie wygrywa ten zawodnik, którego strona monety jest widoczna i skierowana ku górze. Zawodnik wygrywający losowanie może też przekazać pierwszeństwo wyboru swojemu przeciwnikowi. Następnie gracz mający pierwszeństwo wybiera jedną ze stron kortu lub decyduje o tym, kto będzie serwował jako pierwszy. Jeżeli wybierze stronę kortu to o kolejności serwowania zadecyduje przeciwnik i odwrotnie. Obaj tenisiści zajmują następnie przeciwległe strony kortu i po uprzedniej kilkuminutowej rozgrzewce rozpoczyna się spotkanie. Długość rozgrzewki ustalają zwykle organizatorzy turnieju przed jego rozpoczęciem, ale zazwyczaj trwa ona do 5 minut. Rozgrzewkę zarządza się też po każdej dłuższej przerwie w grze, np. spowodowanej opadami deszczu.
Wprowadzenie piłki do gry
Zasady określające sposób wykonania serwisu
Każda wymiana tenisowa rozpoczyna się podaniem (serwisem), czyli uderzeniem wprowadzającym piłkę do gry. Jest ono obwarowane kilkoma zasadami, a każdy z graczy ma dwie próby na wykonanie prawidłowego serwisu. Przed wykonaniem serwisu zawodnik powinien się upewnić, że jego rywal jest gotowy do odbioru serwisu. Przyjmuję się, że zawodnik ma maksymalnie 20 sekund na wykonanie podania, gdy obaj gracze zajmą już odpowiednie pozycje na korcie, chyba że sędzia uzna za zasadne przedłużenie tego czasu (np. gdy zawodnikowi rozwiążą się sznurowadła). Zawodnik wykonujący podanie powinien stać obiema stopami za linią końcową kortu, pomiędzy znakiem środkowym a boczną linią singlową (a właściwie pomiędzy wyimaginowanymi przedłużeniami tych linii). Dla ułatwienia, na zdjęciu przedstawiającym kort tenisowy, oznaczyliśmy serwującego żółtą plamą. Od momentu podrzucenia piłki do góry przez podającego aż do momentu zetknięcia się jej ze strunami rakiety, zawodnik nie może nawet o milimetr przekroczyć żadnej z tych linii, gdyż wywołany zostanie błąd stóp i traci on pierwszą szansę serwisową. Jeżeli podający podrzuci piłkę do góry, ale nie wykona zamachu rakietą i piłka nie zetknie się z nią (zawodnik złapie ją w ręce lub piłka upadnie na kort), to może on wykonać podanie ponownie bez straty szansy serwisowej, ale musi pamiętać o ograniczonym czasie na wykonanie serwisu. Obecnie wszyscy zawodowi tenisiści serwują, uderzając piłkę z nad głowy. Nie mniej jednak odbicie piłki tuż nad ziemią przy serwisie również jest zaliczone jako poprawne, o ile zawodnik nie złamie innych przepisów.
Pozycja na korcie serwującego i kierunek podania
Przy pierwszym punkcie w każdym z gemów, zawodnik ustawia się za linią końcową między znakiem środkowym a boczną linią singlową znajdującą się po jego prawej stronie i serwuje nad siatką w poprzek kortu starając się trafić w karo serwisowe równowag. Po rozstrzygnięciu punktu, podający rozpoczyna kolejny punkt serwisem zza połówki kortu znajdującej się po jego lewej stronie, serwując w poprzek kortu w karo serwisowe przewag. Po każdym punkcie zawodnik serwujący zmienia strony, z których wykonuje serwis, aż do momentu rozstrzygnięcia gema serwisowego. Jeżeli ktoś zastanawia się skąd wspomniane nazwy kar serwisowych, to wzięły się one z tego, że w przypadku równowagi (stan 40:40) podający serwuje w karo serwisowe równowag, a gdy jeden z zawodników ma przewagę (stan Ad:40 lub 40:Ad) to podający serwuje w karo przewag. W przypadku gdy jeden z serwujących zawodników pomyli kolejność stron serwowania, zalicza się wszystkie punkty grane do tego momentu i przywraca się prawidłową kolejność. Taka sama sytuacja ma miejsce, gdy zawodnicy pomylą kolejność serwowania.
Kontakt piłki z siatką lub innymi obiektami po serwisie
Należy pamiętać, że linie kortu również należą do pola gry i zarówno podczas serwisu jak i późniejszej wymiany, piłka styczna do linii (wystarczy, że nawet o milimetr ją dotknie) uważana jest jako poprawna i umieszczona w korcie. Jeżeli zawodnik nie trafi w karo serwisowe to skutkuje to błędem serwisowym. W przypadku serwisu piłka przelatując bezpośrednio nad siatką nie może jej dotknąć, gdyż uważane jest to jako błąd. Jeżeli piłka dotykając siatki (a właściwie taśmy) trafi w prawidłowe karo serwisowe to wywoływany jest tzw. net i zawodnik może powtórzyć podanie. Net ma miejsce również, gdy piłka po kontakcie z siatką a przed odbiciem od kortu dotknie ciała odbierającego, jego stroju lub rakiety. Nie jest sprecyzowana liczba netów, po których zawodnik traci szansę serwisową, więc teoretycznie może on powtarzać serwis w nieskończoność jeżeli za każdym razem piłka po kontakcie z siatką trafi w odpowiednie karo serwisowe lub w odbierającego. Przed kontaktem z ziemią piłka nie może też trafić w inne stałe urządzenia kortu, takie jak słupki czy stanowisko sędziowskie.
Konsekwencje błędów serwisowych
Jeżeli serwujący popełni któryś z wymienionych błędów skutkujących stratą szansy serwisowej to ma prawo do wykonania drugiego serwisu z tej samej strony kortu. Kolejny błąd jest traktowany jako podwójny błąd serwisowy i punkt przyznawany jest odbierającemu, a podający musi zmienić stronę kortu, aby wykonać kolejny serwis. Jeżeli podwójny błąd serwisowy ma miejsce przy piłce na przełamanie to jego skutkiem jest wygranie gema przez zawodnika odbierającego i to oczywiście on będzie serwował jako następny, zaczynając serwowanie z połowy korty znajdującej się po jego prawej stronie.
Zasady dotyczące odbierającego serwis
W przypadku odbierającego nie ma sprecyzowanych zasad, jeśli chodzi o jego pozycję na korcie w momencie wykonywania serwisu przez podającego. Odbierający serwis może, więc zająć dowolne miejsce na korcie oraz w jego obrębie.
Po wykonaniu dobrego serwisu przez podającego, piłka pozostaje w grze aż do momentu rozstrzygnięcia punktu lub przerwania wymiany przez sędziego. Jeżeli odbierający nie zdąży zareagować na udany serwis rywala i nie dotknie piłki rakietą ani żadną częścią ciała łącznie ze strojem, to serwujący wygrywa punkt i zapisuje się na jego konto tzw. as serwisowy. Podający zdobywa punkt również w przypadku, gdy piłka po jego serwisie dotknie rakiety, stroju lub ciała odbierającego zanim dotknie ziemi. Jeżeli odbierający zdoła odbić piłkę rakietą po serwisie podającego, ale nie zdoła jej przebić nad siatką tak, żeby odbiła się na polu gry rywala to mówi się, że podający zapisał na swoim koncie serwis wygrywający.
Wydarzenia na korcie skutkujące zdobyciem punktu przez zawodnika
Prawidłowe uderzenia podczas wymiany tenisowej
Jeżeli podający wprowadzi piłkę do gry prawidłowym serwisem to gra trwa do momentu aż jeden z zawodników nie zdoła umieścić piłki w polu gry rywala, zanim ta odbije się dwa razy od kortu w jego polu gry (lub raz w polu gry i drugi raz poza polem gry). Naturalnie zawodnik może odbić piłkę po swojej stronie kortu zanim ta odbije się od nawierzchni (takie uderzenie nazywamy wolejem), ale bezpośrednio po uderzeniu musi ona powędrować na pole gry rywala. Piłka przelatując nad siatką może się o nią otrzeć lub odbić się od jej innych elementów (taśmy, linki, słupka) i nie skutkuje to żadnymi konsekwencjami, chyba że piłka po dotknięciu siatki bądź innych jej elementów wyjdzie na aut. Sędzia może oczywiście wcześniej przerwać punkt, jeżeli uzna że złamany został jeden z przepisów.
Błędy skutkujące zdobyciem punktu przez przeciwnika
Zawodnik zdobywa punkt, gdy jego rywal odbije piłkę zanim ta znajdzie się całym obwodem na jego polu gry (zanim przejdzie przez siatkę lub obok słupków), jak również w przypadku gdy piłka dotknie ciała rywala lub jakiejkolwiek części jego ubrania przed rozstrzygnięciem punktu. Zawodnik zdobywa punkt także w przypadku, gdy rywal znajdzie się w jego polu gry, jak również gdy dotknie on siatki lub jej elementów (w tym słupków) rakietą lub jakąkolwiek częścią ciała bądź ubioru przed rozstrzygnięciem punktu. Wymiana kończy się zdobyciem punktu przez przeciwnika także w sytuacji, w której zawodnik umieści piłkę poza polem gry rywala lub trafi nią w siatkę i ta nie przejdzie na drugą stronę, a także gdy trafi on w inne stałe elementy kortu (stanowisko sędziowskie, ławki zawodników) bądź w jakąkolwiek osobę, która zajmuje się obsługą meczu (sędziowie, osoby do podawania piłek). Odbicie się piłki od wspomnianych obiektów kończy wymianę również w sytuacji, gdy piłka wcześniej odbiła się w polu gry jednego z zawodników. W takim przypadku punkt jest oczywiście przyznawany jego rywalowi.
Nieprzepisowe zagrania na korcie
Punkt przyznaje się zawodnikowi, gdy rywal dotknie piłki rakietą dwukrotnie lub umyślnie złapie ją na rakietę, tak żeby się na niej zatrzymała. Nie dozwolone jest rzucanie rakiety w piłkę w celu jej odbicia, gdyż wtedy i tak zaraz po kontakcie piłki z rakietą punkt przyznawany jest rywalowi. Jeżeli zawodnik dopuści się jakiegokolwiek czynu, który przeszkodzi jego przeciwnikowi w wykonaniu dobrego uderzenia to wówczas, jeżeli sędzia uzna to za działanie zamierzone to zawodnik przegrywa punkt, jeżeli natomiast za nieumyślne to nastąpić powinno powtórzenie punktu. Jeżeli zawodnik na korcie zachowuje się w niesportowy sposób to może zostać ukarany przez sędziego utratą punktu. Kolejne wykroczenie jest karane dyskwalifikacją zawodnika i zwycięstwo w meczu przyznaje się rywalowi. Za niesportowe zachowanie uznaje się między innymi ekspresyjne dyskusje z sędzią, mocne uderzenie piłki w stronę rywala lub w kierunku trybun, używanie wulgaryzmów na korcie, czy notoryczne rzucanie rakietą lub uderzanie nią o ziemię.
Sytuacje wyjątkowe
Jeżeli zdarzy się sytuacja, gdy zawodnik przebije piłkę na stronę rywala, a ta następnie w wyniku podmuchu wiatru lub odskoku przejdzie z powrotem na jego stronę to zawodnik zdobywa punkt, chyba że rywal zdąży dobiec do piłki i dotknie ją rakietą bez dotykania siatki (w taki wypadku gra toczy się dalej). Dopuszczalne jest również uderzenie piłki obok słupków, na których wisi siatka. Gdy piłka po takim uderzeniu (nawet, gdy w momencie mijania słupka znajdowała się poniżej wysokości siatki) odbije się w polu gry przeciwnika to gra toczy się dalej.
Decyzje podejmowane przez sędziego głównego
Sytuacje skutkujące powtórzeniem punktu
Sędzia powinien przerwać grę i zarządzić powtórzenie punktu w sytuacji, gdy druga piłka lub inny obiekt, bądź osoba, znajdzie się w obrębie pola gry w czasie trwania wymiany lub gdy zawodnikowi serwującemu pęknie struna w rakiecie. Punkt powtarza się też w przypadku, gdy druga piłka wypadnie zawodnikowi z kieszeni lub gdy na kort spadnie część jego ubioru (np. czapka lub opaska). Taka sytuacja może się zawodnikowi przydarzyć tylko raz w ciągu seta, a każda następna podobna sytuacja może skutkować przegraniem punktu. Sędzia może (lecz nie musi) zarządzić powtórkę serwisu, gdy podający zaserwował w momencie, kiedy jego rywal był nieprzygotowany do odbioru piłki. Zawodnik ma prawo do kontynuowania wymiany z pękniętą struną, ale powinien wymienić rakietę po jej zakończeniu.
Sędzia główny ma ostateczne zdanie w spornych kwestiach i może podejmować decyzję sprzeczne z sędziami liniowymi jeśli uzna, że owy sędzia błędnie ocenił miejsce, w którym spadła piłka. Na kortach ceglanych na prośbę zawodnika, może opuścić stanowisko sędziowskie i osobiście sprawdzić ślad jaki zostawiła piłka po odbiciu od kortu, a następnie zadecydować, czy była ona umieszczona w polu gry, czy też poza nim.
Kontuzje na korcie
Jeżeli jeden z graczy zgłasza kontuzję na korcie to sędzia może zarządzić trzyminutową przerwę na udzielenie pomocy medycznej zawodnikowi, przy czym w secie może zarządzić taką przerwę jednorazowo. Później zawodnik może korzystać z pomocy medycznej jedynie w regulaminowych przerwach, które następują po każdym nieparzystym gemie lub po rozegraniu całego seta. Jeżeli mimo udzielenia pomocy, zawodnik nie będzie w stanie kontynuować gry to musi oddać mecz walkowerem (taką sytuację oznacza się jako krecz zawodnika).
Wykorzystanie technologii do rozstrzygania spornych piłek
Od 2006 roku na największych turniejach tenisowych, rozgrywanych na twardych bądź trawiastych nawierzchniach, zawodnicy mogą korzystać z technologii sokolego oka (ang. “hawk eye”), która pozwala na sprawdzenie, gdzie dokładnie spadła piłka, w sytuacji gdy odbiła się ona w obrębie jednej z linii. Tenisiści mogą w ten sposób negować decyzję sędziego głównego, gdy uważają że ten źle ocenił miejsce odbicia się piłki. Obaj tenisiści mają do dyspozycji w każdym secie trzy szanse sprawdzenia śladu (tzw. “challenge”) oraz jedną dodatkową szansę w ewentualnym tie-breaku. Jest to możliwe, dzięki dziesięciu kamerom umieszczonym dookoła kortu, które wysyłają obraz do komputera, który następnie przetwarza go w szybkim tempie i na telebimie umieszczonym na trybunach pokazuje w formie animacji, gdzie dokładnie upadła piłka. Jeżeli gracz miał rację, a sędzia ocenił wymianę błędnie, to zawodnik nie traci szansy sprawdzenia śladu, a punkt jest powtarzany lub przyznawany zawodnikowi, jeżeli było to uderzenie kończące (sędzia uzna, że przeciwnik nie miał szans odbić piłki). Zawodnik może przerwać grę i sprawdzić ślad piłki jeżeli uzna, że przeciwnik uderzył piłkę na aut, a sędzia tego autu nie wywołał. Jeżeli jednak zawodnik pomyli się w takiej sytuacji (animacja potwierdzi, że piłka była w korcie) to punkt przyznawany jest rywalowi, a on sam traci jedną możliwość sprawdzenia śladu. Zawodnik nie może ponadto sprawdzać śladu piłki, która była uderzona wcześniej podczas wymiany (może jedynie sprawdzić ślad ostatnio zagranej piłki).
Sędziowanie w przypadku braku sędziego
Jeżeli spotkanie jest rozgrywane bez udziału sędziego głównego, to każdy z graczy jest odpowiedzialny za wywołanie autów po swojej stronie kortu, zaraz po tym jak piłka odbije się poza polem gry. Przy wątpliwych piłkach punkt może zostać powtórzony, jeżeli obaj zawodnicy się na to zgodzą. Serwujący powinien na głos podawać aktualny wynik w punktach przed rozpoczęciem pierwszego serwisu. Jeżeli mecz jest rozgrywany na korcie ceglanym, to ślad jaki zostawiła piłka na korcie powinno się sprawdzać jedynie w przypadku kończącej piłki lub w sytuacji, gdy zawodnik sam przerwie grę. Jeśli zawodnik nie jest pewny decyzji przeciwnika, to może przejść na drugą stronę i sam ocenić, czy piłka była autowa. Jeżeli zawodnik wywoła aut nieprawidłowo, a później okaże się, że piłka była dobra, to punkt powinien trafić na konto rywala.
Przepisy obowiązujące w grze podwójnej
W grze podwójnej (deblowej) podczas spotkania obowiązują takie samy zasady jak w przypadku meczów singlowych. Nowością jest tylko zastąpienie trzeciego seta tzw. super tie-breakiem, który jest rozgrywany do dziesięciu wygranych punktów, z zachowaniem dwóch punktów przewagi i na tych samych zasadach co klasyczny tie-break. Dodatkowo debliści przy stanie 40:40 w gemie, rozgrywają jeszcze tylko jeden punkt, który decyduje o tym kto wygrywa gema (nie ma gry na przewagi). Zasady te nie obowiązują jednak w turniejach wielkoszlemowych i rozgrywkach o Puchar Davisa i Federacji, gdzie poszczególne gemy i sety rozgrywaną są według zasad z gry singlowej. Poniżej omówimy jeszcze kolejność serwowania i odbioru serwisu w grze podwójnej.
Kolejność serwowania w grze deblowej
Przed rozpoczęciem meczu para deblowa, która wygrała losowanie ustala, który zawodnik z pary będzie jako pierwszy podającym, natomiast ich przeciwnicy ustalają między sobą serwującego w drugim gemie. Partner podającego w pierwszym gemie będzie podającym w trzecim gemie, a partner podającego w drugim gemie będzie serwował w czwartym gemie i w takiej kolejności zawodnicy serwują aż do zakończenia meczu. Jeżeli w czasie spotkania jeden z zawodników pomyli prawidłową kolejność to jego partner musi serwować bezpośrednio po stwierdzeniu pomyłki. Wszystkie rozegrane punkty do tego momentu zostają zaliczone. Jeżeli do chwili stwierdzenia pomyłki został rozegrany cały gem to kolejność podawania powinna zostać taka na jaką ją zmieniono. Partner podającego może zająć podczas serwisu dowolne miejsce po swojej stronie kortu (także poza polem gry). Zawodnik wykonujący serwis musi uważać, żeby nie trafić w ciało lub rakietę swojego partnera, gdyż w takiej sytuacji punkt wędruje na konto rywali.
Kolejność odbioru w grze deblowej
Debel, który ma odbierać serwis rywali w pierwszym gemie seta ustala, który z partnerów odbierze pierwsze podanie i zawodnik ten będzie odbierał pierwsze podanie w każdym nieparzystym gemie tego seta. Podobnie para przeciwna ustala, który z partnerów odbierze pierwsze podanie w drugim gemie i zawodnik ten będzie odbierał pierwsze podanie w każdym parzystym gemie tego seta. Partnerzy odbierają podania na przemian w ciągu każdego gema. Jeżeli jeden z graczy pomyli kolejność odbioru serwisu to powinien on odbierać podanie rywali aż do rozstrzygnięcia gema, a pierwotna kolejność powinna zostać przywróca w kolejnym gemie serwisowym przeciwników.
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
