 Mistrzostwa WTA
Mistrzostwa WTA
Miejsce rozgrywania : Singapur
Nawierzchnia : twarda
Pierwsza edycja : 1972 rok
Pula nagród : 7’000’000 $
Data rozgrywania : 25.10-01.11 2015 r.
Oficjalna strona : www.wtafinals.com
Termin
Turniej o mistrzostwo organizacji WTA rozgrywany jest pod koniec października, w 43 tygodniu rozgrywek WTA i jest to przedostatni turniej z cyklu WTA Tour w roku kalendarzowym. Po nim rozgrywany jest jeszcze finał Pucharu Federacji, a od 2009 roku także turniej w Bali dla najlepszych zawodniczek cyklu “International”, którym nie udało się zakwalifikować do Mistrzostw WTA. Później rozgrywane są jeszcze imprezy niższej rangi organizowane przez Międzynarodową Federacją Tenisa (ITF), które nie mają wpływu na miejsca w czołówce rankingu WTA. Mistrzostwa WTA są uważane za nieoficjalne mistrzostwa świata kobiet w tenisie ziemnym i prestiżem ustępują jedynie czterem turniejom wielkoszlemowym i igrzyskom olimpijskim.
W latach 1972-1994 turniej nazywał się Virginia Slims Championships, z małą przerwą w latach 1979-1982, kiedy to nosił nazwę Avon Championships. W 1995 roku turniej nie miał strategicznego sponsora, dlatego nazwany został po prostu Mistrzostwami cyklu WTA Tour (WTA Tour Championships). Podobna sytuacja miała również miejsce w latach 2003-2004. Między 1996 a 2000 rokiem turniej nosił nazwę Chase Championships, w 2001 roku Sanex Championships, a rok później Home Depot Championships. Od 2005 roku do 2010 roku oficjalna nazwa turnieju brzmiała Sony Ericsson Championships. Wraz z przeniesiem w 2011 roku imprezy do Stambułu, turniej otrzymał nazwę TEB BNP Paribas WTA Championships.
Zasady kwalifikacji
Do turnieju kwalifikuję się osiem pierwszych tenisistek w rankingu WTA Race oraz cztery pary deblowe zajmujące pierwsze cztery miejsca w rankingu WTA Doubles Race. Pod uwagę bierze się pozycje zawodniczek w rankingu na tydzień przed rozpoczęciem turnieju. Warto odnotować, że przy sporządzaniu wspomnianych rankingów brane są pod uwagę jedynie występy zawodniczek w imprezach z cyklu WTA Tour oraz w turniejach wielkoszlemowych. Jeżeli któraś z tenisistek zrezygnuje z udziału w turnieju (np. z powodu kontuzji), to na jej miejsce wskakuje zawodniczka zajmująca najwyższe miejsce w rankingu spośród tenisistek, które nie uzyskały jeszcze bezpośredniej kwalifikacji. Dwie zawodniczki, które były najbliżej awansu, jadą z kolei na turniej jako tenisistki rezerwowe, przy czym jeżeli jakaś zawodniczka odmówi udziału w tej roli, następne tenisistki są zapraszane według kolejności w rankingu. Na potrzeby turnieju deblowego nie zapraszana jest para rezerwowa.
Format turnieju
Na kilka dni przed turniejem odbywa się losowanie, podczas którego osiem uczestniczek rywalizacji singlowej jest przydzielanych do dwóch czteroosobowych grup. Jedna nazywana jest grupą białą, a druga brązową. Zawodniczki są przed losowaniem rozstawiane według miejsc w rankingu i trafiają do czterech dwuosobowych koszyków. W pierwszym koszyku znajdują się tenisistki rozstawione z nr 1 i nr 2, w drugim koszyku zawodniczki z nr 3 i nr 4, w trzecim koszyku zawodniczki z nr 5 i nr 6, a w czwartym koszyku tenisistki z nr 7 i nr 8. Z każdego koszyka do wspomnianych dwóch grup losowana jest jedna zawodniczka i ma to na celu wyrównanie rywalizacji, tak aby trzy tenisistki sąsiadujące ze sobą w rankingu nie trafiły do jednej grupy.
W obu grupach tenisistki rywalizują między sobą systemem każda z każdą, a do półfinału awansują dwie najlepsze zawodniczki z każdej grupy. Przy sporządzaniu końcowej tabeli bierze się w pierwszej kolejności pod uwagę liczbę wygranych spotkań. Jeżeli dwie zawodniczki mają tą samą liczbę wygranych spotkań, wtedy decyduje bezpośrednie spotkanie między nimi. Jeżeli trzy zawodniczki mają ten sam bilans spotkań, wtedy w pierwszej kolejności brany jest pod uwagą bilans setów (jeżeli dwie z trzech zawodniczek ma ten sam bilans setów, wtedy decyduje bezpośredni mecz między nimi), a na końcu bilans gemów (jeżeli trzy zawodniczki mają ten sam bilans spotkań i setów). Jeśli jedna z tenisistek zrezygnuje z gry (np. z powodu kontuzji) w trakcie trwania rozgrywek grupowych, to na jej miejsce, do tej samej grupy, wskakuje pierwsza rezerwowa zawodniczka, która rozpoczyna turniej z zerowym dorobkiem. Jeżeli kontuzja tenisistki nastąpi podczas trwania spotkania to mecz ten wygrywa rywalka walkowerem, a zawodniczka rezerwowa będzie się mogła zmierzyć w następnych spotkaniach z zawodniczkami, z którymi tenisistka, którą zastąpiła, jeszcze nie rywalizowała. Rezerwowe zawodniczki mają więc szanse na występ w turnieju jedynie w przypadku, gdy któraś z tenisistek wycofa się z turnieju przed rozpoczęciem swojego trzeciego spotkania grupowego. W turnieju deblowym, jako że biorą w nim udział zaledwie cztery pary, od razu rozgrywane są półfinały. W pierwszym półfinale para rozstawiona z numerem jeden gra z parą rozstawioną z numerem cztery, a w drugim półfinale grają pary rozstawione w imprezie z nr 3 i nr 4. Warto odnotować, że w latach 1971-1972, 1974-1975, 1977-1978, a także w latach 1983-2002 w turnieju singlowym brało udział szesnaście zawodniczek i impreza od pierwszej rundy odbywała się w systemie pucharowym (przegrywająca odpada). Najwięcej zawodniczek wzięło udział w 1973 roku, kiedy to do rywalizacji stanęły aż 32 zawodniczki.
Wszystkie spotkania singla pań rozgrywane są do dwóch wygranych setów, a w ewentualnym trzecim secie również rozgrywany jest tie-break przy stanie 6:6 w gemach. W turnieju debla pań zamiast trzeciego seta rozgrywany jest z kolei tzw. super tie-break grany do 10 punktów z zachowaniem dwóch punktów przewagi, a w poszczególnych gemach w pierwszym i drugim secie, przy wyniku 40:40 nie rozgrywana jest gra na przewagi i gem wygrywa debel, który zdobędzie kolejny punkt.
Nagrody
Pula nagród w turnieju TEB BNP Paribas WTA Championships w 2013 roku wyniesie 5 milionów dolarów do podziału między osiem zawodniczek w singlu oraz osiem deblistek. W turnieju singlowym, za trzy porażki w rundzie grupowej zawodniczka otrzymuje 110 tysięcy dolarów, za jedno zwycięstwo i dwie porażki nagroda wynosi 225 tysięcy dolarów, za dwa zwycięstwa i jedną porażkę można otrzymać 340 tysięcy dolarów, a za komplet trzech zwycięstw grupowych przyznawana jest premia w wysokości 455 tysięcy dolarów. Porażka w półfinale wyceniona została na 35 tysięcy dolarów, a za przegraną w meczu o tytuł finalistka otrzyma 360 tysięcy dolarów. Zwycięstwo w finale to premia w wysokości 1,295 miliona dolarów. Jeżeli triumfatorka zawodów wygra wszystkie spotkania grupowe to opuści stolicę Turcji bogatsza o 1,75 miliona dolarów. Rezerwowe zawodniczki jeżeli nie wystąpią w żadnym spotkaniu to i tak otrzymają czeki na kwotę 50 tysięcy dolarów. Oprócz premii pieniężnych zwyciężczyni rywalizacji singlowej otrzymuje okazały srebrny puchar im. Billie Jean King, który w przypadku deblistek jest wykonany ze szkła. Jeśli chodzi o punkty do rankingu WTA to za każdą porażkę w grupie tenisistki otrzymują 70 punktów, a za zwycięstwo 230 punktów. Wygrana w półfinale to kolejne 360 punktów, a w finale 810 punktów. Jak łatwo policzyć niepokonana zawodniczka w turnieju otrzyma 1500 punktów rankingowych. Więcej punktów można zdobyć jedynie wygrywając jedną z imprez wielkoszlemowych. Zwyciężczynie debla otrzymają do podziału 375 tysięcy dolarów oraz po 1500 punktów do rankingu deblowego.
Miejsce rozgrywania turnieju i poprzednie lokalizacje
Turniej o mistrzostwo WTA jest rozgrywany od 2011 roku na twardych kortach w hali Sinan Erdem Dome w Stambule. Na trybunach tego nowoczesnego obiektu, który będzie gościł najlepsze tenisistki świata co najmniej do 2013 roku, zasiąść może 16 tysięcy widzów.
Turniej od 1972 do 2000 roku odbywał się w pięciu różnych miastach w Stanach Zjednoczonych. Pierwsze dwie edycje zostały rozegrane wyjątkowo na ceglanych kortach w Boca Raton na Florydzie. Od tego momentu rywalizacja toczy się nieprzerwanie na kortach twardych. W latach 1974-1976 impreza odbywała się w hali Los Angeles Arena, by w 1977 roku trafić do słynnej hali Medison Square Garden w Nowym Jorku, gdzie odbywały się też Mistrzostwa ATP. Mistrzostwa WTA zabawiły tam jednak tylko rok, gdyż przez następne 11 lat (1978-1988) turniej odbywał się w hali Coliseum w Oakland. Do Madison Square Garden turniej powrócił w 1989 roku i odbywał się tam aż do końca XX wieku. W latach 2001-2002 impreza po raz pierwszy odbyła się w Europie, a najlepsze tenisistki rywalizowały w olimpijskiej hali w niemieckim Monachium. Między 2003 a 2005 rokiem turniej rozgrywano ponownie w Los Angeles, po czym przeniesiono go do Madrytu, do hali Madrid Arena, gdzie był rozgrywany przez kolejne dwa lata. Między 2008 a 2010 rokiem impreza odbywała się na kontynencie azjatyckim w stolicy Kataru, Dausze.
Uczestniczki i zwyciężczynie
Pierwszą edycję turnieju sponsorowaną przez Virginia Slims (marka papierosów dla kobiet) wygrała 17-letnia Amerykanka Chris Evert, która mimo zwycięstwa musiała zrzec się nagrody w wysokości 25 tysięcy dolarów, gdyż posiadała jeszcze status amatorski. Evert okazała się najlepsza także rok później, kiedy to w turnieju wzięły udział aż 32 zawodniczki. W 1974 roku turniej po raz pierwszy rozegrano w hali (w Los Angeles), a triumfowała Australijka Evonne Goolagong i zgarnęła czek o wartości 32 tysięcy dolarów. Rok później turniej przeniesiono z października na kwiecień i ponownie najlepsza okazała się Chris Evert, która już jako zawodniczka zawodowa odebrała czek na sumę 40 tysięcy dolarów. W 1976 roku po rundzie kwalifikacyjnej, rozegrano po raz pierwszy (na wzór Mistrzostw ATP) rundę grupową z udziałem ośmiu zawodniczek, a całą imprezę wygrała ponownie Goolagong, ogrywając w finale Evert. W 1977 roku po raz czwarty najlepsza okazała się Evert, osiągając jednocześnie szósty finał z rzędu.
W latach 1978-1988 turniej odbywający się w Oakland, całkowicie zdominowała Czechosłowaczka Martina Navratilova, zdobywając w tym czasie 8 tytułów (1978-1979, 1981, 1983-1986) i grając w finale turnieju przez 10 lat z rzędu (1978-1986). Jedyne porażki w finałach zaliczała w 1980 roku, kiedy to pokonała ją 17-letnia Amerykanka Tracy Austin oraz w 1982 roku, kiedy to sposób na Navratilovą znalazła Niemka Sylvia Hanika. Navratilova świetnie radziła sobie również w turnieju deblowym, wygrywając go w parze z Pam Shriver aż dziesięciokrotnie (1981-1989 oraz 1991) i dokładając do tego pojedyncze triumfy w parze z Betty Stove (1977) i Billie Jean King (1980). W 1984 roku panie po raz pierwszy grały w finale do trzech wygranych setów i było to pierwsze takie oficjalne spotkanie w singlu pań od 84 lat. W 1986 roku turniej postanowiono przenieść na listopad i z uwagi na to rozegrano w tym roku dwa turnieje mistrzowskie. Zarówno w marcu jak i listopadzie najlepsza okazała się Navratilova i były to jej dwa ostatnie triumfy singlowe w Mistrzostwach WTA, gdyż później najdalej dochodziła do finału (1989, 1991-1992). W 1987 i 1989 roku wygrała Niemka Steffi Graf, a w 1988 roku Argentynka Gabriela Sabatini.
Finał w 1990 roku przeszedł do historii kobiecego tenisa, gdyż było to pierwsze pięciosetowe spotkanie singla pań od 89 lat. Dodatkowo najmłodszą zwyciężczynią w historii turnieju została niespełna 17-letnia Jugosłowianka Monica Seles, która ograła Gabrielę Sabatini. Kolejne dwie edycje również padły łupem Seles, która w finałach dwukrotnie ogrywała Navratilovą. W 1993 roku po raz kolejny najlepsza okazała się Steffi Graf, a rok później swoje drugie zwycięstwo w turnieju zanotowała Sabatini, pokonując w finale 18-letnią Amerykankę Lindsay Davenport. W kolejnych dwóch latach (1995-1996) swój czwarty i piąty tytuł zdobyła Graf, ogrywając w ostatnich pięciosetowych finałach w historii turnieju swoją rodaczkę Anke Huber (1995) oraz 16-letnią Szwajcarkę Martinę Hingis (1996). W 1997 roku w swoim jedynym występie w finale Czechosłowaczka Jana Novotna pokonała bez straty seta Francuzkę Mary Pierce. W 1998 roku po raz ostatni rozgrywano finał do trzech wygranych setów, a najlepsza okazała się Martina Hingis, która powtórzyła swój wyczyn w 2000 roku, a rok wcześniej w finale musiała uznać wyższość Lindsay Davenport.
W 2001 roku turniej odbywający się po raz pierwszy w Europie wygrała debiutująca w imprezie Amerykanka Serena Williams. Co ciekawe jej finałowa rywalka (Davenport) oddała mecz walkowerem, z powodu kontuzji jakiej nabawiła się w meczu półfinałowym. Kolejne dwie edycje rozegrane w Los Angeles padły łupem Belgijki Kim Clijsters, która w finałach pokonywała w dwóch setach Serenę Williams (2002) i Francuzkę Amelie Mauresmo (2003). W 2004 roku triumfowała 17-letnia Rosjanka Maria Sharapova, a rok później we francuskim finale Amelie Mauresmo pokonała po zaciętym i dramatycznym meczu Mary Pierce 5:7 7:6 6:4. Kolejne dwie edycje w 2006 i 2007 roku odbyły się w Madrycie, który okazał się szczęśliwy dla Belgijki Justine Henin, która wygrała oba turnieje rozgrywane w hiszpańskiej stolicy. Dodatkowo triumf w 2006 roku, kiedy to w finale pokonała Mauresmo, pozwolił jej przesunąć się na pierwsze miejsce w rankingu WTA na koniec sezonu. Rok później pozycję liderki rankingu Belgijka miała zapewnioną już przed turniejem, ale nie przeszkodziło jej to w wygraniu imprezy z kompletem pięciu zwycięstw, w tym w finale z Marią Sharapovą po zaciętym trzysetowym spotkaniu. W 2008 roku turniej po raz pierwszy w karierze wygrała Amerykanka Venus Williams, pokonując w finale Rosjankę Verę Zvonarevą. W imprezie po raz pierwszy w historii wystąpiła polska zawodniczka, a była nią Agnieszka Radwańska, która pełniła rolę pierwszej rezerwowej i zastąpiła kontuzjowaną Serbkę Anę Ivanovic w ostatnim meczu grupowym. W swoim debiucie Radwańska pokonała Rosjankę Svetlanę Kuznetsovą w dwóch setach, ale już przed tym meczem było wiadomo, że będzie to jej jedyne spotkanie na tym turnieju. W podobnej roli Radwańska wystąpiła ponownie w 2009 roku, kiedy to będąc drugą rezerwową pokonała w ostatnim meczu grupowym Białorusinkę Victorię Azarenkę. Całą imprezę wygrała po raz drugi w karierze Serena Williams, która w finale poradziła sobie w dwóch setach z obrończynią tytułu, swoją starszą siostrą Venus Williams. W 2010 roku po swoje trzecie zwycięstwo sięgnęła Beligjka Kim Clijsters, po finałowym zwycięstwie nad liderką rankingu Dunką polskiego pochodzenia Caroline Wozniacki. W 2011 roku bezkonkurencyjna okazała się Czeszka Petra Kvitova, która została trzecią w historii zawodniczką, która w swoim debiucie na Mistrzostwach WTA sięgnęła po tytuł. Na rundzie grupowej swój udział zakończyła Agnieszka Radwańska, która po raz pierwszy wystąpiła w imprezie jako pełnoprawna uczestniczka. W 2012 roku Polka zdołała wyjść z grupy, ale przegrała w półfinale z późniejszą triumfatorką Sereną Williams, która wygrała turniej bez straty seta.
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
