Zajmuje powierzchnię 19 948 km2, co daje 7 miejsce pod względem wielkości województw, liczba mieszkańców to około 3 mln, a średnia gęstość zaludnienia wynosi 152 osoby na km2, stolica województwa to Wrocław. Jako miasta na prawach powiatu wyodrębniono: Legnicę, Wrocław, Jelenią Górę, Wałbrzych; wydzielono 26 powiatów. Geograficznie województwo obejmuje Nizinę Śląską i Sudety, co daje różnorodność krajobrazów. Jest zasobne w surowce mineralne: węgiel kamienny, węgiel brunatny, miedź, rudy niklu, surowce skalne. Poza bazą surowcową umożliwiającą rozwój przemysłu (górniczy, hutniczy, ceramiczny, energetyczny, maszynowy, spożywczy) rozwija się również rolnictwo, dzięki żyznym glebom na Nizinie Śląskiej. Ponadto na jego terenie jest wiele atrakcji turystycznych, takich jak liczne uzdrowiska, m.in. Duszniki Zdrój, Kudowa Zdrój.
Województwo dolno śląskie położone jest na południowo-zachodnim krańcu Polski. Graniczy od zachodu z Niemcami oraz przez Sudety z Czechami. Takie położenie, w połączeniu ze stosukowo dobrze rozwiniętą infrastrukturą transportową(np. przecinający województwo III Europejski Korytarz Transportowy łączący Niemcy z Ukrainą), w korzystny sposób determinuje stan i szanse rozwojowe regionu. Pod względem powierzchni dolnośląskie jest województwem średniej wielkości (19948 km2). Województwo charakteryzuje się dość dużym potencjałem ludnościowym. Zamieszkuje je prawie2 mln. 900 tys. osób, co stanowi 7,5% ogółu ludności (5. miejsce w kraju), przy gęstości zaludnienia 145 osób na km2, co jest wartością większą niż średnia krajowa.
Dolny Śląsk cechuje się wysokim stopniem urbanizacji. W 90 miastach zamieszkuje 70,9% ludności, co daje regionowi drugą pozycję w Polsce (wyższy wskaźnik urbanizacji ma jedynie woj. śląskie). Sieć miejska w regionie jest dobrze rozwiniętą(szczególnie w porównaniu z innymi województwami). Stolica regionu, Wrocław (636 tys. mieszkańców), jest dobrze rozwiniętym ośrodkiem przemysłowym, akademickim, naukowym i kulturalnym. Oprócz Wrocławia w regionie jest wiele miast o znacznym potencjale gospodarczym: Wałbrzych (128 tys. mieszkańców), Legnica (106 tys. mieszkańców), Jelenia Góra (88 tys. mieszkańców), Lubin, Głogów, Świdnica.
Pod względem PKB na mieszkańca region osiąga wartości większe niż przeciętne dla kraju (PKB na mieszkańca regionu stanowi 102,9% PKB na mieszkańca Polski). Co więcej, w okresie 1999−2004 , dynamika wzrostu PKB w dolnośląskim była większa niż w kraju (wzrost o 0,6 punktu procentowego względem średniej krajowej).
Struktura regionalnej wartości dodanej brutto charakteryzuje się znacznym udziałem usług rynkowych (47,7%) i nierynkowych (16,6%). 34% udział przemysłu i budownictwa w regionalnej WDB jest wyższy od średniej krajowej (o 11%), co daje Dolnemu Śląskowi 3. miejscu w kraju (poprawa lokaty o 5 pozycji od roku 1999!). Natomiast udział rolnictwa jest niewielki −2,1% − co stanowi 72,4% średniej krajowej, i plasuje dolnośląskie na 14. pozycji.
Nakłady inwestycyjne w regionie wynoszą3597 zł na mieszkańca i są większe niż średnie w kraju (stanowią114% średniej). Pod tym względem region zajmuje 3. miejsce w kraju (jednakże w porównaniu z rokiem 1999 zanotowano spadek o jedną pozycję). Mimo wysokiej rangi Wrocławia na akademickiej mapie kraju, region nie może poszczycić się wysokimi nakładami na badania i rozwój. W przeliczeniu na 1 mieszkańca stanowią one 74,1% średniej krajowej, co daje regionowi 6. Pozycję w kraju (spadek o dwa miejsca w porównaniu z 1999 r.)
O stosunkowo dużej nowoczesności gospodarki regionu świadczyć może większa niż średnia dla wszystkich województw liczba automatycznych linii przemysłowych (2,27 na 10000 tys. mieszkańców − 4. miejsce w kraju, spadek o 1 pozycję w porównaniu z rokiem 1999). Liczba spółek prawa handlowego pozytywnie wyróżnia region. Na 1000 mieszkańców jest ich 6,2 (108,3 średniej krajowej). Pod tym względem region uplasował się w 2004 r. na 4. pozycji (wobec 5. w 1999 r.).
Poważnym problemem jest sytuacja na rynku pracy. Stopa bezrobocia rejestrowanego w grudniu 2004 r. wynosiła 22,2% i była wyższa niż średnia w kraju. Również pod względem 7liczby pracujących na 1000 ludności sytuacja w województwie jest gorsza niż w Polsce ogółem. Współczynnik aktywności zawodowej wynosi 53,5% (97,8% średniej krajowej), natomiast wartości wskaźnika obciążenia ekonomicznego w regionie są niższe, niż średnio w Polsce (53,6 osoby w wieku nieprodukcyjnym na100 osób w wieku produkcyjnym – co jest najlepszym wynikiem wśród województw).
Obok bezrobocia poważnym problemem jest stan środowiska naturalnego. Szczególnie zagrożone są: „worek turoszowski”, „czarny trójkąt sudecki”, okręg legnicko-głogowski i okręg wałbrzysko-noworudzki.
Wspominana wyżej stosunkowo dobra infrastruktura transportowa zapewnia sprawną komunikację na osi wschód-zachód, natomiast poważnym problemem jest brak wygodnego połączenia drogowego (i kolejowego) Wrocławia z Łodzią, i dalej z Warszawą.
Szansą dla Dolnego Śląska są liczne inwestycje zagraniczne (np. Cargill, Volvo, Toyota, LG). Inwestycje zagraniczne koncentrują się wokół Wrocławia (np. gmina Kobierzyce) oraz w Specjalnych Strefach Ekonomicznych (Legnickiej, Kamiennogórskiej, Wałbrzyskiej).
W regionie rozwinięte jest górnictwo węgla brunatnego (Bogatynia) oraz rud metali (Lubińsko-Głogowskie Zagłębie Miedziowe), bogate złoża tych surowców naturalnych, eksploatują i przetwarzają największe przedsiębiorstwa w regionie: KGHM Polska Miedz S.A. oraz Kopalnia i Elektrownia Turów.
Dolny Śląsk jest regionem atrakcyjnym turystycznie. Obok zabytków kultury materialnej (zabytkowych zespołów miejskich, zamków i pałaców) atrakcją turystyczną są Sudety a szczególnie Karkonoski Park Narodowy i Park Narodowy Gór Stołowych. Kuracjuszy przyciągają liczne uzdrowiska (Kudowa Zdrój, Polanica Zdrój, Duszniki Zdrój itd.).
Perspektywy rozwoju na podstawie strategii
Strategia rozwoju województwa dolnośląskiego przewiduje następujący nadrzędny cel rozwoju: Podniesienie poziomu życia mieszkańców Dolnego Śląska oraz poprawa konkurencyjności regionu przy respektowaniu zasad zrównoważonego rozwoju
Cel ten ma zostać osiągnięty w drodze realizacji trzech celów strategicznych, odwołujących się do trzech sfer procesu rozwoju:
Cel „gospodarczy”: Zbudowanie konkurencyjnej i innowacyjnej gospodarki Dolnego Śląska. Cel ten ma być osiągany za pomocą następujących priorytetów: 1.Podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej Dolnego Śląska 2.Budowa gospodarki opartej na wiedzy (GOW) 3.Wspieranie aktywności gospodarczej na Dolnym Śląsku
Cel „przestrzenny”: Zwiększenie spójności przestrzennej i infrastrukturalnej regionu i jego integracja z europejskimi obszarami wzrostu. Cel ten ma być osiągany za pomocą następujących priorytetów: 1.Poprawa spójności przestrzennej regionu 2.Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich 3.Poprawa ładu przestrzennego, harmonijności struktur przestrzennych 4.Zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego społeczeństwa i gospodarki 5. Zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego regionu.
Cel „Społeczny”: Rozwijanie solidarności społecznej oraz postaw obywatelskich twórczych i otwartych na świat. Cel ten ma być osiągany za pomocą następujących priorytetów: 1. Integracja społeczna i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu 2.Umacnianie społeczeństwa obywatelskiego, rozwój kultur 3.Poprawa jakości i efektywności systemu edukacji i badań naukowych 4.Stałe podnoszenie stanu bezpieczeństwa i zdrowia mieszkańców województwa 5. Aktywna polityka rynku pracy oraz wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich.
Każdy z priorytetów jest dekomponowany na działania, których w strategii wymieniono w sumie 94.
Kierunki polityki regionalnej państwa wobec województwa.
Województwo dolnośląskie jest jednym z silniejszych regionów Polski. Jego potencjał gospodarczy, przyrodniczy oraz bogate zasoby kulturowe – wraz z funkcjami metropolitalnymi Wrocławia oraz bardzo korzystnym położeniem – stawiają ten region w rzędzie „lokomotyw” rozwoju kraju.
Polityka regionalna państwa będzie wspierała te przedsięwzięcia podejmowane w regionie, które będą zmierzać do wzmocnienia funkcji metropolitalnych Wrocławia (w tym szczególnie jego potencjału naukowego oraz kulturalnego), zwiększenie międzynarodowej dostępności transportowej regionu, a także powiązań transportowych Wrocławia z Warszawą. Przy czym wspierany będzie zarówno rozwój transportu drogowego, kolejowego jak i lotniczego (lotnisko w Strachowicach). Polityka regionalna państwa będzie wspierać działania zmierzające do poprawy stanu środowiska naturalnego w województwie − przede wszystkim wspierane będą działania zmierzające do ochrony dziedzictwa przyrodniczego Sudetów. Polityka ta będzie także wspierała działania podejmowane w celu poprawy stanu materialnego dziedzictwa kulturowego regionu (w szczególności pałaców i dworów ziemiańskich). Szczególną rolę w interwencji państwa należy przypisać ochronie przeciwpowodziowej.
Polityka regionalna państwa będzie wspierała wysiłki regionu w zakresie promocji innowacji i wzmacniania relacji miedzy nauką a gospodarką(w ramach tworzenia SWITT).
Wspierana przez politykę regionalną państwa będzie także międzynarodowa promocja regionu jako swoistej „Bramy do Polski”, miejsca atrakcyjnego turystycznie i inwestycyjnie
-----------------------------------------------------------
Województwo dolnośląskie leży w południowo-zachodniej części kraju, w dolinie Odry. Charakter Dolnego Śląska został w znacznej mierze zdeterminowany przez setki lat burzliwej historii oraz wpływy kulturowe sąsiednich państw – Czech i Niemiec. Na przestrzeni wieków region ten znajdował się pod panowaniem czeskim, austriackim i pruskim, by ostatecznie, po II wojnie światowej, stać się częścią niepodległej Polski.
Przenikające się od stuleci wpływy różnych kultur znajdują odzwiercicdlenie w architekturze regionu. Poza licznymi zabytkami ziemia dolnośląska przyciąga turystów także pięknymi krajobrazami. Jej południową część pokrywają pasma górskie: Karkonosze (z najwyższym szczytem Śnieżką – 1602 m n.p.m), Góry Izerskie czy Góry Stołowe zaskakujące niecodzienną rzeźbą krajobrazu. Są to wymarzone miejsce dla amatorów zarówno wspinaczki skałkowej, jak i wędrówek górskich. Szklarska Poręba i Karpacz są doskonale znane wszystkim miłośnikom sportów zimowych, natomiast Kudowa-Zdrój to jeden z licznych dolnośląskich ośrodków uzdrowiskowych, ceniony ze względu na swoje wody mineralne i unikalny mikroklimat.
Wizytówką województwa jest jego stolica – Wrocław, aktywny ośrodek kulturalny słynący z wielu festiwali muzycznych i renomowanych teatrów. Wrocławską Starówkę zalicza się do najpiękniejszych w Europie. Wśród licznych zabytków regionu wyróżniają się także opactwa cystersów w Trzebnicy i Lubiążu, barokowa bazylika w Wambierzycach, kaplica czaszek w Czermnej, drewniany kościół w Świdnicy oraz zamki (między innymi Książ, Chojnik, Czocha).
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
Grupa GMI
