 Polskie góry
Beskid Makowski (dawniej nazywany Beskidem Średnim, 513.48) – grupa górska, część Beskidów Zachodnich. Od zachodu sąsiaduje z Beskidem Małym, Kotliną Żywiecką i Beskidem Żywieckim, od północy z Pogórzem Wielickim, od wschodu z Beskidem Wyspowym, od południa z Kotliną Rabczańską, Pasmem Babiogórskim i pasmem Beskidów Orawskich (po słowackiej stronie). Najwyższym szczytem jest Mędralowa (1169 m)[1].
Granice
Beskid Makowski w granicach według Jerzego Kondrackiego
Rejon przełęczy Przysłop
Polana Pękalówka i panorama widokowa
Pasmo Koskowej Góry
Jałowiec
Kapliczka pod Jaworzyńskim Wierchem
Hala Trzebuńska
Pasmo Pewelskie
Osiedla Zawoi w Paśmie Przedbabiogórskim
Według Jerzego Kondrackiego, autora naukowo opracowanej regionalizacji geograficznej Polski granice Beskidu Makowskiego są następujące[1]:
granica zachodnia: od przełęczy Głuchaczki na granicy polsko-słowackiej potokiem Przybyłka, rzeką Koszarawą w dół, zachodnim podnóżem Pasma Pewelskiego do rzeki Łękawki, Łękawką w górę i Kocońką w dół, Lachówką do Stryszawki, nią do ujścia do Skawy; Skawą dalej w dół na północ, do Skawiec.
granica północna: po północnej stronie Pasma Babicy do Myślenic.
granica wschodnia: od Myślenic w górę doliną Raby i jej dopływu Krzczonówki.
granica południowa: doliną górnej Skawy do ujścia Skawicy oraz doliną Skawicy od ujścia po Przełęcz Jałowiecką Północną na granicy polsko-słowackiej.
Przy tak wyznaczonych granicach Beskid Makowski ma powierzchnię ok. 900 km², długość ok. 60 km i szerokość 15 km[1].
Na mapach jednak i w przewodnikach zwykle spotkać się można z innym podziałem, w którym do Beskidu Makowskiego dodatkowo zaliczane jest jeszcze całe Pasmo Lubomira i Łysiny oraz Zębalowa[2][3]. Pasmo Przedbabiogórskie, czasami zaliczane jest do Beskidu Żywieckiego.
Rzeźba terenu
Beskid Makowski zbudowany jest z piaskowców magurskich przewarstwionych warstwami łupków. W łupkach wyrzeźbione zostały doliny rzeczne. Składa się z wielu rozczłonkowanych pasm górskich i wzniesień. Są to (w nawiasie najwyższy szczyt pasma)[1]:
Pasmo Pewelskie (Baków 766 m)
Pasmo Laskowskie (Łosek lub Lasek 876 m)
Pasmo Chełmu (Chełm 603 m)
Pasmo Babicy (Babica 727 m)
Pasmo Koskowej Góry (Koskowa Góra 866 m)
Pasmo Przedbabiogórskie (Mędralowa 1169 m). Składa się z Grupy Mędralowej, Pasma Jałowieckiego i Pasma Solnisk[4].
Klimat
Na klimat w Beskidzie Makowskim wpływa zróżnicowana rzeźba terenu. Średnia temperatura wynosi od 5 do 7 °C. Wiosna trwa długo i jest chłodna i deszczowa, nawroty niskiej temperatury występują aż do maja. Lato bywa trochę cieplejsze niż w Beskidzie Żywieckim, lecz trwa tyle samo. Jesień jest długa i sucha. Notowane są częste wahania temperatury, tak, jak i w reszcie regionu. Zima utrzymuje się zazwyczaj od końca listopada do marca. Przeciętnie najwięcej opadów zaobserwowano w czerwcu i w sierpniu, a najmniej w październiku, średnia roczna wynosi 800 mm. Podobnie jak w Beskidzie Wyspowym zdarzają się tu inwersje temperatury.
Ludność
Jest to obszar dość gęsto zaludniony. Lasy występują głównie na wyższych grzbietach górskich, natomiast doliny i śródgórskie zrównania zajęte są pod uprawy rolne i osady ludzkie[1]. Na terenie Beskidu Makowskiego znajdują się 4 miasta: Maków Podhalański, Sucha Beskidzka, Jordanów oraz Myślenice[2].
Zagospodarowanie turystyczne
Schroniska
Na obszarze Beskidu Makowskiego brak jest obiektów wybudowanych i administrowanych przez PTTK. Jedyną górską bazę noclegową stanowią schroniska prywatne i chatki studenckie:
Schronisko „Zygmuntówka” na Przełęczy Klekociny
Schronisko „Opaczne” na Przełęczy Opaczne
Studenckie Schronisko Turystyczne „Lasek” pod szczytem Łoska
Studencki Schron Turystyczny „Pod Solniskiem” w Lachowicach-Adamach
Szlaki turystyczne
Pasmo Przedbabiogórskie
szlak turystyczny czarny Zawoja Dolna – Zawoja Przysłop – Sucha Beskidzka dw. PKP
szlak turystyczny niebieski Stryszawa – Zawoja Przysłop
szlak turystyczny czerwony Zawoja Centrum – Przełęcz Przysłop – Zawoja Przysłop – Sucha Beskidzka dw. PKP
szlak turystyczny niebieski Maków Podhalański – Grzechynia – dojście do szlaku czerwonego (jw.)
szlak turystyczny żółty Przełęcz Przysłop – Kiczora – Przełęcz Kolędówki – Przełęcz Opaczne – Jałowiec – Lachów Groń – Koszarawa
szlak turystyczny zielony Zawoja Centrum – Przełęcz Kolędówki – Siwcówka – Opuśniok – SST Pod Solniskiem – Hucisko – Koszarawa-Cicha – Beskidek – Przełęcz Klekociny – Przełęcz Jałowiecka Północna
szlak turystyczny niebieski Zawoja Wełcza – Jałowiec – Przełęcz Cicha – Opuśniok – Lachowice
szlak turystyczny zielony Przyborów – Jaworzyna – Mędralowa Zachodnia
szlak turystyczny czerwony Główny Szlak Beskidzki na odcinku: Przełęcz Głuchaczki – Mędralowa Zachodnia – Mędralowa – Przełęcz Jałowiecka
szlak turystyczny czarny Krzyżówki – Bacówka „Viktoria K” – przełęcz pod Małą Mędralową – Hala Kamińskiego – Zawoja Czatoża
Pasmo Laskowskie
szlak turystyczny żółty Koszarawa – SST Lasek – Łosek – Przyborów
Pasmo Pewelskie
szlak turystyczny niebieski Ślemień – Gachowizna – Hucisko
szlak turystyczny żółty Jeleśnia – Janikowa Grapa – Gachowizna
Pasmo Koskowej Góry
szlak turystyczny niebieski Sucha Beskidzka – Mioduszyna – Maków Podhalański
szlak turystyczny żółty Maków Podhalański – Stańkowa – Koskowa Góra – Parszywka – Przełęcz Dział – Groń – Pcim
szlak turystyczny czarny łącznikowy pomiędzy niebieskim i żółtym (jw.)
szlak turystyczny zielony Maków Podhalański – Budzów
szlak turystyczny niebieski Bieńkówka – Koskowa Góra – Przełęcz Jabconiówka – Groń – Zarębki – Jordanów
szlak turystyczny zielony Osielec – Groń (810 m) – Skomielna Czarna – Tokarnia- Knapówka – Groń – Stróża
szlak turystyczny czarny Zębalowa – Tokarnia – Groń – Zawadka – dojście do szlaku żółtego pod Kotoniem
szlak turystyczny żółty Lubień – Zębalowa – Krzeczów
Pasmo Babicy
szlak turystyczny czerwony Mały Szlak Beskidzki na odcinku: Zembrzyce – Chełm – Zachełmna – Palcza – Bieńkowska Góra – Babica – Trzebuńska Góra – Sularzowa – Myślenice
szlak turystyczny niebieski Stryszów – Chełm
szlak turystyczny zielony Budzów – Mysia Góra – Przełęcz Wrotka – Stronie
szlak turystyczny żółty Przełęcz Wrotka – Skawinki
szlak turystyczny niebieski Przełęcz Sanguszki – Krowia Góra – Bieńkówka
szlak turystyczny czarny łącznikowy pomiędzy szlakiem niebieskim (jw.) i czerwonym Małym Szlakiem Beskidzkim
szlak turystyczny zielony Stróża – dojście do szlaku czerwonego Małego Szlaku Beskidzkiego pod Sularzową
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
Grupa GMI
