Katedra na Wawelu
Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie położona na Wawelu, zwana także katedrą wawelską, to miejsce koronacji i pochówku królów polskich. Na miejscu obecnej gotyckiej świątyni istniały wcześniej dwie katedry romańskie. Najwcześniejsza, tzw. katedra chrobrowska, której budowę rozpoczęto w roku 1020, poświęcona była św. Wacławowi.
Budowę drugiej katedry rozpoczęto za czasów Bolesława Śmiałego, kontynuowano za czasów Władysława Hermana, stąd jej nazwa: katedra hermanowska, ukończono zaś za Bolesława Krzywoustego. Świątynię konsekrowano w roku 1142. Kościół miał kształt bazyliki z wieżą i dwoma chórami i kryptą. W XIII wieku dobudowano do niego dwie kaplice, zaś na środku powstał grobowiec św. Stanisława ze Szczepanowa, biskupa i męczennika, którego szczątki sprowadzono w roku 1089 ze Skałki.
Katedra niemal całkowicie spłonęła w 1305 roku, jednak jeszcze w 1320, w pozostałościach katedry hermanowskiej, koronowany został Władysław Łokietek. Wkrótce potem rozpoczęto wznoszenie nowej, gotyckiej katedry, wybudowanej z cegły i białego kamienia wapiennego. Świątynia była gotowa w roku 1364, wówczas też została konsekrowana. Była to trójnawowa bazylika z transeptem, ambitem i trzema wieżami. W ciągu następnych stuleci świątynia przechodziła pewne zmiany.
Gotycki korpus obrósł kaplicami wznoszonymi w różnych stylach, wzbogacano wystrój wnętrza, podwyższono także ambit, przez co budowla zatraciła swój bazylikowy charakter. Kościół był wielokrotnie grabiony przez najeźdźców, m.in. w czasie potopu szwedzkiego, kiedy zrabowano i zniszczono wiele dzieł sztuki. Gruntownej restauracji katedry dokonano w latach 1895-1910 ze składek społecznych. W katedrze spoczywa wielu wybitnych Polaków.
W 1817 sprowadzono zwłoki księcia generała Józefa Poniatowskiego, a rok później Tadeusza Kościuszki, w 1890 z Francji przywieziono prochy Adama Mickiewicza, zaś w roku 1927 – Juliusza Słowackiego, w 1935 roku w katedrze spoczął Marszałek Józef Piłsudski, w 1993 roku sprowadzono prochy gen. broni Władysława Sikorskiego, natomiast w 2010 roku pochowano parę prezydencką Marię i Lecha Kaczyńskich.
W czasie drugiej wojny światowej kościół został zamknięty, a wiele zabytków zrabowano i zniszczono. Kościół otaczają trzy wieże. Od północy – Wieża Zygmuntowska ze słynnym dzwonem „Zygmuntem”, a także wyższa od niej Wieża Zegarowa nakryta barokowym hełmem, zaś od południa Wieża Wikaryjska zwana także Wieżą Srebrnych Dzwonów.
Fasada swój gotycki charakter zachowała głównie w górnej partii (rozeta nad wejściem), oryginalne są także XIV-wieczne obite blachą drzwi, umieszczone w barokowym portalu z XVII wieku. Katedrę od dziedzińca zewnętrznego oddziela mur z barokowymi bramami z roku 1619. | Wyznacz trasę dojazdu |
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |