 Rynek główny
Rynek jest największym placem w Krakowie, a jednocześnie, jednym z największych w całej Europie (kwadrat o boku 200 metrów)! Jest również jednym z najpiękniejszych. Jego początki datuje się na rok 1257 r. (czasy lokacji miasta). Od XIV do XIX w. powstawały otaczające go kamienice. Zaprojektowano go tak, by spełniał potrzeby kupców podróżujących szlakami handlowymi. Było to centrum miasta, pełniące funkcje handlowe, administracyjne i sądownicze; znajdowały się tutaj: waga miejska, spichlerz, postrzygalnie sukna, ratusz, pręgierz, jak również 320 kramów i liczne budynki mieszkalne. Obiekty te zniknęły w XIX w., podczas uporządkowywania miasta. Gospody i zajazdy, które niegdyś otaczały rynek, dziś zastąpiły restauracje i kawiarnie, a kolorowe parasole, czekające na gości dorożki oraz gołębie obsiadające zabytkowe obiekty i kamieniczki nadają miejscu niepowtarzalny artystyczno-ludyczny klimat. Sam rynek wart jest poświęcenia mu kilku godzin, zgłębienia ciekawej historii każdego z budynków,ale jeśli brakuje czasu, dobrze się skupić na najbardziej charakterystycznych zabytkach.
Najcenniejszym obiektem rynku jest gotycki kościół Mariacki, który wewnątrz kryje niezwykły zaby¬tek: XV-wieczny drewniany ołtarz wieloskrzydłowy, wykonany przez słynnego rzeźbiarza Wita Stwosza. Oprócz zwiedzania kościoła, można też wejść na jedną z jego wież, by podziwiać piękny widok okolicy.
Pierwszym z nich jest Kościół archiprezbiterialny p.w.Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, bardziej znany jako po prostu KOŚCIÓŁ MARIACKI. Jest to największy i najważniejszy, po Katedrze Wawelskiej, Kościół Krakowa, od 1963 roku Bazylika. Od 1222 r., czyli czasu przeniesienia tutaj miejskiej parafii (z kościoła Świętej Trójcy, gdzie umieszczono zakon dominikanów) datuje się lata świetności kościoła. Podczas najazdów tatarskich w latach 1241 oraz 1259-60 budynek został zniszczony. Odbudowa w stylu gotyckim przypada na przeł. XIII i XIV w. W 1489 r. powstało tu arcydzieło późnośredniowiecznej rzeźby – największy gotycki ołtarz drewniany autorstwa norymberskiego artysty Wita Stwosza. Jest to pentaptyk - składa się z pięciu części. W centrum znajduje się scena przedstawiająca zaśnięcie Matki Boskiej w otoczeniu apostołów, a skrzydła boczne prezentują sceny z życia Jezusa i Marii. Ołtarz jest niezwykle realistyczny, żywy w barwach i wyjątkowo staranny w detalach. Tło poszczególnych scen stanowi XV- wieczne krakowskie życie miejskie. Wnętrze świątyni jest bardzo bogato zdobione; podczas renowacji w XIX w. ozdobiono je barwną polichromią, autorstwa Jana Matejki i jego uczniów oraz umieszczono witraże Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera. Szczególnie warty uwagi jest krucyfiks na tle Jerozolimy ręki Wita Stwosza, a także kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej. W niej to w 1900 r. Lucjan Rydel brał ślub z Jadwigą Mikołajczykówną (wesele to było inspiracją dla dramatu Stanisława Wyspiańskiego). Reszta kaplic i ołtarzy także jest ciekawa; zamożni radcy i mieszczanie krakowscy musieli udowodnić, że ich katedra jest godna stolicy Królestwa Polskiego.
Zgodnie z informacją podaną na oficjalnej stronie kościoła,„Zarówno indywidualnie, jak i w grupach turystycznych, można zwiedzać Bazylikę Mariacką codziennie, jeśli tylko nie są odprawiane w tym czasie nabożeństwa. W dni powszednie jest to czas od godz. 11:30 do godz. 18:00. Uroczyste otwarcie Ołtarza Wita Stwosza następuje o godz. 11:50. W niedziele i święta bazylikę można zwiedzać po zakończeniu niedzielnych nabożeństw, od ok. godz. 14:00 dogodz. 18:00”.
Obowiązkowo, po wyjściu z kościoła, należy stanąć na PLACU MARIACKIM, by posłuchać hejnału. Ta czarująca melodia, wygrywana co godzinę przez stróżujących tam całą dobę strażników, gwałtownie się urywa. Legenda mówi, że w1241 r. jeden ze strażników spostrzegł zbliżających Tatarów. Zaczął grać na alarm, ale wtedy jedna z tatarskich strzał trafiła go w gardło – melodia nagle się urwała i już nigdy jej nie dokończono… Z WIEŻY MARIACKIEJ (81 m) grano sygnał na zamknięcie i otwarcie bram już w XIV w., jak również na alarm, by ostrzec przed pożarem lub wrogiem. Od XVI w. hejnał gra się codziennie, i ta nietypowa tradycja, utrzymuje się z przerwami do czasów współczesnych. Latem warto wspiąć się na wieżę, zajrzeć do trębacza i spojrzeć na panoramę Krakowa. Turyści stojący na placu, mogą zaś liczyć na to, że trębacz pomacha do nich po zakończeniu swej gry. Zwraca uwagę obserwatora nierówność w wysokości wież. Legenda podaje, że ich budowniczymi było dwóch braci. Niezdrowa rywalizacja zakończyła się śmiercią starszego brata poniesioną z ręki młodszego; wieża starszego była bowiem ładniejsza i znaczniejszej wysokości. Dręczony wyrzutami sumienia, wyznał zbrodnię i zabił się rzucając ze swojej wieży, która do dziś jest niższa (69m). Nóż, którym dokonano morderstwa, został zawieszony u wejścia do Sukiennic. SUKIENNICE, jeden z największych symboli całego Krakowa, są pozostałością licznych niegdyś kramów kupieckich znajdujących się w centrum Rynku. Są one znakomitym przykładem sztuki renesansowej. Wybudowane po 1257r., już w XIV w. przebudowano na styl gotycki i ozdobiono ostro-łukowymi arkadami. Pożar z 1555r. zniszczył budynki; odbudowali je wybitni włoscy architekci i wtedy to zyskały one piękną renesansową attykę i maszkarony. Ze wcześniejszego, gotyckiego budynku pozostały m.in. ostrołukowe arkady. Perła renesansu polskiego, jak się zwie Sukiennice, wciąż pełni swoją funkcję: mieszczą się tu kramy z różnorodnymi pamiątkami, dziełami sztuki i biżuterią. W XIX w. przeszły gruntowną renowację i wtedy, w 1879r., na piętrze Sukiennic, otwarte zostało pierwsze publiczne muzeum w Polsce. Na piętrze budynku znajduje się Galeria Malarstwa Polskiego XIX wieku, filia Muzeum Narodowego. W jego zbiorach znajdują się m.in. dzieła Jana Matejki, Maurycego Gottlieba, Artura Grottgera, Henryka Siemiradzkiego i Józefa Chełmońskiego. Sukiennice nadal spełniają funkcje handlowe; znajdują się nich kramy oferujące pamiątki z Krakowa,a także duży wybór biżuterii ze srebra i bursztynu.
Między kościołem Mariackim a Sukiennicami wyróżnia się POMNIK ADAMA MICKIEWICZA. Pomnik wyrzeźbiono w 1898 r., z okazji 100-lecia urodzin poety. Rzecz ciekawa – poeta nigdy nie odwiedził Krakowa, a dzisiaj stanowi nieodłączną jego część – obsiadają nie tylko gołębie, ale także mieszkańcy, dlaktórych miejsce „pod Adasiem" jest popularnym punktem spotkań. W pobliżu znajduje się skromny i nieduży KOŚCIÓŁEK PW. ŚW. WOJCIECHA. Jest to jeden z kościołów w Krakowie których tradycja sięga najdawniej (X w.). Jeszcze przed chrześcijańską świątynią funkcjonowało tu pogańskie miejsce kultu. Legendy mówią,że tu gdzie dziś znajduje się świątynia, wygłaszał kazania pierwszy patron Polski, św. Wojciech, nim wyjechał do Prus. Na pocz. XVII w. pewne elementy kościołauległy przebudowie na styl barokowy, ale w środku nadal widać ślady jegoromańskiego pochodzenia. Oglądając bryłę kościoła z zewnątrz, można przekonaćsię, jak przez wieki podniósł się poziom rynku - wystarczy spojrzeć pod nogi -na nawierzchnię przy murze kościoła, pokrytą półprzeźroczystymi płytami. Poziom rynku był kilka metrów niżej, jeszcze paręset lat temu.
Dzięki badaniom archeologicznym odsłonięto starą powierzchnię terenu, którą mogą dzisiaj obejrzeć ciekawscy turyści. Z drugiej strony sukiennic znajduje się samotna 70-metrowa WIEŻA RATUSZOWA, o której pierwsze wzmianki pochodzą z o XIV w. Jest to jedyna pozostałość po średniowiecznym ratuszu. Do zburzenia doszło w 1820 r. i wzburzyło ono mieszkańców. To tu przez setki lat obradowała Rada Miasta, tu kształtowały się losy Krakowa, a niedaleko miał miejsce słynny hołd pruski (1525), uwieczniony na obrazie Matejki, a także przysięga Tadeusza Kościuszki (24 III 1794 r.) Dawniej w podziemiach wieży mieściła się Piwnica Świdnicka, która podawała wyśmienite piwo i gościła panie lekkich obyczajów; w jej sąsiedztwie znajdowało się więzienie i sala tortur. Dziś znajduje się tu filia Teatru Ludowego - „Scena Pod Ratuszem" - oraz kawiarnia. W wyżej położonych salach można oglądać m.in. wspaniałe gotyckie wnętrza i rzadki zespół gmerków (podpisów kamieniarzy z okazji zakończenia pracprzy wieży) z 1444 r., a także mechanizm dawnego zegara.
Obok wieży postawiono przed kilku laty dzieło sztuki nowoczesnej, autorstwa Igora Mitoraja (wychowanka krakowskiej ASP) RZEŹBĘ EROSA SPĘTANEGO. Wybuchła wtedy zażarta dyskusja, czy taki obiekt może znajdować się na rynku. Eros uchował się, mimo sprzeciwów tradycjonalistów, którzy pragnęli usunięcia „szpetoty”. Stanowi znakomite tło pamiątkowych fotografii.
Będąc w pobliżu Wieży Ratuszowej warto zajrzeć do PAŁACU „POD BARANAMI" (Rynek27), datowanego na XIV w. Od 1956 r. działa tutaj najsłynniejszy kabaret w Polsce: „Piwnica pod Baranami". Przy wejściu, z prawej strony, stoi pomnik wieloletniego duchowego przywódcy Piwnicy - Piotra Skrzyneckiego.
W pobliżu znajduje się PAŁAC „POD KRZYSZTOFORY" (Rynek35), w którego gotyckich podziemiach mieszkał ponoć legendarny bazyliszek, zabijający wzrokiem tych, którzy połasili się na jego skarby. W tym budynku swoje początki miał Teatr Stary, jak również teatr Tadeusza Kantora Cricot 2. W 1975 r. miała miejsce premiera spektaklu „Umarła klasa”, późniejszej legendy teatru światowego. Dziś znajduje się tu główna siedziba Muzeum Historycznego Miasta Krakowa.
Krakowski Rynek jest chyba również najbardziej „kulturalnym” rynkiem w Polsce ;) To tutaj ma miejsce m.in. Międzynarodowe Spotkanie Orkiestr Wojskowych, przemarsz uczestników Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Ulicznych, coroczna zabawa sylwestrowa (największy bal w kraju), targi bożonarodzeniowe i wielkanocne, konkurs szopek czy liczne targi staroci. | Wyznacz trasę dojazdu |
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
Grupa GMI
