Dinozaury w Polsce
Czy w Polsce były dinozaury? Tak, były! Najwięcej znalezisk odnaleziono w Górach Świętokrzyskich i na Śląsku. Tylko w tych rejonach na terenie naszego kraju osady triasowe, jurajskie i kredowe sięgają powierzchni ziemi. Reszta „polskich” dinozaurów jest ukryta głęboko pod młodszymi warstwami i wciąż czeka na odkrycie!
Pamiętajmy, że w okresie, gdy te majestatyczne gady rządziły Ziemią, Polska znajdowała się w dużej części pod wodą. W dodatku wiele skamieniałości, które polskim paleontologom udało się odnaleźć nie należą stricte do dinozaurów, tylko do ich przodków – archeozaurów. Góry są terenem, gdzie najłatwiej odnaleźć w Polsce dinozaury. Ma to związek z szybką erozją, która odsłania kolejne warstwy skalne, a zatem „wynosi” szkielety prehistorycznych zwierząt ku powierzchni.
Jeśli chodzi o same dinozaury, to na terenie Polski najwięcej mamy ich… tropów. Wiadomo, że dinozaury podróżowały przez nasz kraj i to w wielu różnych kierunkach. Wiele z odkrytych tropów pochodzi z epoki jurajskiej, czyli między 201 a 145 mln lat temu. Największą liczbę odcisków łap odkryto w Górach Świętokrzyskich. Wśród odnalezionych tropów są te, które należą między innymi do Allozaurów, potężnych i ogromnych dwunożnych drapieżników. Oprócz nich znaleziono również pozostałości po wczesnych stegozaurach oraz gigantycznych roślinożerców z rodziny zauropodów.
Polska też ma się czym chwalić!
Pomimo tego, że znaczna część Polski jest pokryta skałami z okresu kenozoicznego, a zatem późniejszego niż tego w którym żyły dinozaury, polskim paleontologom udało się osiągnąć pewne sukcesy w poszukiwaniu prehistorycznych gadów.
Najważniejsze daty w historii odkryć dinozaurów w Polsce
1963-71– to tak zwany „złoty okres” polskiej paleontologii, kiedy to mają miejsce Polsko-Mongolskie Wyprawy Paleontologiczne na Gobi.
• 1983 – w Warszawie powstaje Muzeum Ewolucji, gdzie podziwiać możemy m.in. rekonstrukcje szkieletów dinozaurów znalezionych przez polską ekipę w czasie eksploracji pustyni Gobi.
• 2000 – rozpoczynają się wykopaliska w Krasiejowie na Opolszczyźnie; wśród licznych późnotriasowych skamieniałości są szczątki „pradinozaura” opisanego w 2003 roku przez Jerzego Dzika jako Silesaurus opolensis. Kontrowersyjny, triasowy Silesaurus opolensis ze sławnego polskiego stanowiska w Krasiejowie, w gminie Ozimek, najprawdopodobniej był archozaurem, a nie, jak początkowo zakładano, dinozaurem.
Znaleziska tropów dinozaurów w Polsce
• Sołtyków koło Stąporkowa – w tutejszym rezerwacie przyrody odkryto ślady zauropodów i dilofozaurów. Stamtąd pochodzi słynny wczesnojurajski przedstawiciel roślinożernych zauropodów – Wulkanodon z Sołtykowa.
• Gromadzice koło Ostrowca Świętokrzyskiego – w znajdujących się tutaj lessowych wąwozach odkryto ślady zauropodów, tyreoforów i teropodów.
• Jakubowie pod Przysuchą – tutaj odkryto odcisk stopy teropoda.
• Gliniany Las koło Minowa – tutejsze stanowisko należy do najbogatszych pod względem występowania skamieniałości śladowych.
• Zapniów – paleontolodzy odkryli w tej miejscowości ślady teropoda i roślinożernych dinozaurów ptasiomiednicznych.
• Idzikowice koło Opoczna – tu znaleziono tropy teropoda.
• Okolice Opatowa – tutaj w starych kamieniołomach powstałych w jurze znaleziono tropy dinozaurów i szczątki roślin jurajskich.
• Iłża – w tamtejszych kamieniołomach natrafiono niedawno na ślady alozaurów i zauropodów.
• Krasiejów na Śląsku Opolskim – naukowcy odkryli tutaj szkielety pradinozaurów (jednych z najstarszych na świecie), liczących sobie 230 milionów lat.
|
|
|
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |