 Rem Koolhaas
Rem Koolhaas, jeden z najwybitniejszych współczesnych architektów, urodził się w 1944 roku w Rotterdamie. W dzieciństwie spędził cztery lata w Indonezji, gdzie jego ojciec otrzymał posadę dyrektora nowo utworzonego instytutu kulturalnego. Po ukończeniu prestiżowej londyńskiej Architectural Association School of Architecture, w 1972 roku, w ramach programu Harkness Fellowship, Koolhaas podróżował i prowadził badania w Stanach Zjednoczonych. Podczas pobytu za oceanem stworzył „retroaktywny manifest dla Manhattanu” – „Deliryczny Nowy Jork” – uznawany za tekst klasyczny dla współczesnej architektury.
W 1975 roku Koolhaas wraz z żoną Madelon Vriesendorp oraz małżeństwem Elią Zenghelis i Zoe Zenghelis założył Office for Metropolitan Architecture (OMA).
W 1987 roku Koolhaas zaprojektował budynek Holenderskiego Teatru Tańca (Nederlands Dans Theater) w Hadze – realizacja ta ugruntowała jego pozycję w świecie architektury.
Najbardziej kontrowersyjną realizacją Rema Koolhaasa jest siedziba chińskiej telewizji CCTV w Pekinie. Architektowi zarzucano cynizm – zamiast przystąpić do konkursu na pomnik ofiar zamachu na World Trade Centre, pracował dla chińskiego reżimu. Budynek CCTV to jedno z najbardziej niezwykłych rozwiązań konstrukcyjnych we współczesnej architekturze. Obiekt tworzą dwie pochylone wieże, zrośnięte ze sobą u podstawy i u szczytu efektownymi łącznikami. Złośliwi określają projekt „gaciami Koolhaasa”, zwolennicy architekta podkreślają jego rolę w kształtowaniu nowego spojrzenia na urbanistykę i architekturę.
Do najbardziej znanych realizacji Koolhaasa, powstałych w biurze OMA (poza wymienionymi powyżej), należą:
Centrum Kongresowe Grand Palais w Lille (1988),
Villa dall’Ava – dom z basenem na dachu, z którego podziwiać można Wieżę Eiffla, położony na wzgórzu w dzielnicy Saint-Cloud w Paryżu (1991)
Kunsthal – muzeum w Rotterdamie (1993),
Edukatorium w Utrechcie (1997),
Muzeum Guggenheima – oddział muzeum w Las Vegas (2001),
rewitalizacja kopalni Zollverein w Essen (2002),
siedziba Ambasady Holandii w Berlinie (2003),
Biblioteka Centralna w Seattle (2004) – unikalna konstrukcja ze stali i szkła o spiralnym układzie wnętrza,
National University Museum of Art w Seulu (2005),
Casa da Musica w Porto (2005) – „Dom muzyki”, betonowa bryła usytuowana między nową a starą częścią miasta,
Teatr Dee and Charles Wyly w Dallas (2009),
projekt modernizacji portu w Rydze (2009),
kompleks De Rotterdam w Rotterdamie (2013) – położony na lewym brzegu rzeki Mass, budynek o powierzchni 160 tysięcy metrów kwadratowych i 150 m wysokości, określany mianem „Goliata z Rotterdamu”; za projekt ten, Koolhaas otrzymał Nagrodę Miesa van der Rohe
Koolhaas nie stroni też od projektów ściśle komercyjnych. Zaprojektował wnętrza butików Prady w Nowym Jorku (2001) i Los Angeles (2004) oraz siedzibę producenta dżinsów G-Star w Amsterdamie.
Rem Koolhaas jest laureatem wielu prestiżowych nagród architektonicznych, w tym „architektonicznego Nobla”, czyli Nagrody Pritzkera (2000). W 2004 roku został odznaczony Złotym Medalem RIBA (Royal Institute of British Architects), a rok później – uhonorowany nagrodą Miesa van der Rohe – najważniejszym wyróżnieniem architektonicznym w Europie. W sierpniu 2010 roku na 12. Biennale Architektury w Wenecji Koolhaas otrzymał Złotego Lwa za całokształt osiągnięć
Rem Koolhaas jest nie tylko czynnym architektem, ale także cenionym teoretykiem architektury. autorem kilku ważnych publikacji. Poza wspomnianą wyżej książką „Deliryczny Nowy Jork”, Koolhaas współtworzył także „S, M, L, XL” oraz „Project Japan. Metabolism Talks”.
Rem Koolhaas wykłada w szkole podyplomowej Harvard Graduate School of Design na Uniwersytecie Harvarda. W latach 2008-2010 Koolhaas należał do dwunastoosobowej Grupy Mędrców (nazywanej też „Grupą refleksji”) – organu doradczego Unii Europejskiej powołanego do życia z inicjatywy Nicolasa Sarkozy’ego. Przedmiotem namysłu członków grupy była przyszłość zjednoczonej Europy oraz określenie jej granic w perspektywie długoterminowej (2020-2030). Działalność grupy zakończyła się wraz z publikacją raportu w maju 2010 roku.
W 2001 roku Koolhaas pracował też nad systemem identyfikacji wizualnej Unii Europejskiej. Architekt zaproponował wówczas, by na fladze UE, zamiast złotych gwiazd, znalazł się kolorowy kod kreskowy złożony z pasków w barwach flag narodowych członków UE. Paski poszczególnych państw członkowskich różnić się miały grubością w zależności od liczby obywateli. Choć pomysł ten został odrzucony, nie przepadł całkowicie. Został on bowiem wykorzystany jako logo austriackiej Prezydencji Rady Unii Europejskiej.
W 2004 roku szerokim echem odbiła się wystawa Koolhaasa „Wizerunek Europy”, otwarta w Brukseli z inicjatywy rządu Holandii (Holandia sprawowała wówczas prezydencję w UE). Wystawa ta miała na celu skłonienie państw członkowskich do refleksji o samych sobie oraz wywołanie ogólnoeuropejskiej debaty na temat współczesnych i historycznych stosunków między tworzącymi UE narodami.
W 2008 roku Rem Koolhaas znalazł się w zestawieniu 100 najbardziej wpływowych ludzi na świecie, przygotowanym przez magazyn Times.
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
