Norman Foster
Norman Foster, jeden z najbardziej popularnych współczesnych architektów, urodził się w 1935 roku w Manchesterze. Po ukończeniu studiów architektonicznych na University of Manchester w 1961 roku, otrzymał stypendium Henry Fellowship i rozpoczął naukę na uniwersytecie w Yale, gdzie zdobył stopień magistra architektury. W 1963 roku we współpracy Normana Fostera, Wendy Cheeseman, Richarda Rogersa oraz Su Brumwell powstała pracownia Team 4. Biuro działało przez cztery lata. W tym czasie powstały, między innymi: Creek Vean House w Feock (projekt domu dla rodziców Su Rogers), Skybreak House w Radlett oraz Reliance Control Factory w Swindon.
W 1967 roku Foster założył w Londynie biuro architektoniczne Foster and Partners. Firma posiada obecnie 25 oddziałów na całym świecie i zatrudnia ponad 1000 pracowników. Foster and Partners uważane jest za jedną z najbardziej innowacyjnych praktyk w zakresie architektury i designu. Biuro ma na swoim koncie ponad 100 nagród, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych.
Norman Foster jest laureatem wielu prestiżowych nagród. W 1999 roku przyznano mu Nagrodę Pritzkera. Otrzymał także Nagrodę Miesa van der Rohe za nowy terminal lotniska Stansted (1990), Złoty Medal American Institute of Architects (AIA) (1994), przyznawany za znaczący wkład w teorię i praktykę architektoniczną oraz Królewski Złoty Medal, przyznawany przez Royal Institute of British Architects w uznaniu zasług dla międzynarodowej architektury (1983).
Za swoje osiągnięcia w 1990 roku Norman Foster otrzymał tytuł szlachecki, a 9 lat później przyznano mu dożywotnią godność para, co pozwala mu używać tytułu Lord Foster of Thames Bank. Foster prowadzi wykłady gościnne na uniwersytetach z całego świata.
Mimo rozlicznych nagród i dowodów uznania, realizacje Normana Fostera nie zawsze spotykają się z przychylnym przyjęciem. Najczęściej formułowanym zarzutem jest rzekomy brak wkładu Fostera w projekty powstające w jego pracowni. Zdaniem krytyków, architekt pełni obecnie rolę zarządcy i nadzorcy, a nie twórcy. Spektakularną porażką Fostera była realizacja Mostu Milenijnego (Millenium Bridge – 2000) – kładki dla pieszych nad Tamizą w Londynie. W dwa dni po otwarciu, obiekt został zamknięty ze względu na zbyt dużą chwiejność konstrukcji. Most został przebudowany i oddany do użytku dwa lata później.
Wśród najważniejszych projektów Normana Fostera wymienić należy, między innymi:
– Skybreak House, Radlett, Wielka Brytania (1965) – futurystyczny, betonowy budynek w Radlett w Hrabstwie Hertford. We wnętrzu Skybreak House powstała scena w domu pisarza z filmu „Mechaniczna pomarańcza” Stanleya Kubricka.
– Sainsbury Centre for Visual Arts, Norwich, Wielka Brytania (1974) – budynek uniwersyteckiej galerii sztuki na terenie kampusu University of East Anglia, jeden z pierwszych projektów Fostera w dziedzinie architektury publicznej.
– Siedziba główna Hongkong and Shanghai Banking Corp, Hong Kong (1979) – futurystyczny budynek uznawany w latach powstawania za jeden z najdroższych i najbardziej zaawansowanych technologicznie obiektów na świecie.
– Lotnisko Stansted, Londyn, Wielka Brytania (1981) – pierwszy terminal lotniczy projektu Fostera; międzynarodowy port lotniczy zbudowany na rzucie prostokąta z dużymi przeszkleniami na stalowej konstrukcji. Projekt lotniska Stansted przyniósł Normanowi Fosterowi nagrodę Benedictus Award (1993).
– Carré d’Art, Nîmes, Francja (1984) – nowoczesne centrum kulturalne sąsiadujące z rzymską świątynią z 500 r. p.n.e. – przykład doskonałego wyczucia w zestawianiu obiektów architektury współczesnej i budowli sprzed wieków.
– Siedziba główna Commerzbank, Franfurt nad Menem, Niemcy (1991) – jeden z najwyższych wieżowców w Europie (300 m), dostosowany do surowych wymogów ekologicznych.
– Międzynarodowy port lotniczy Chek Lap Kok, Hongkong (1992) – jeden z największych portów lotniczych na świecie.
– Reichstag, Berlin, Niemcy (1992) – przebudowa gmachu Reichstagu, obejmująca budowę charakterystycznej szklanej kopuły umieszczonej nad salą obrad niemieckiego parlamentu. Kopuła z widokiem na śródmieście Berlina stała się jedną z ważniejszych atrakcji turystycznych stolicy Niemiec.
– Centrum kongresowe, Walencja, Hiszpania (1993) – duży, przeszklony budynek z dachem z ocynkowanego aluminium, zbudowany stosunkowo niewielkim kosztem z lokalnych materiałów.
– Gmach biblioteki uniwersyteckiej Wolnego Uniwersytetu Berlińskiego, Berlin, Niemcy (1997) – charakterystyczny spłaszczony obiekt, przypominający półkulę, nazywany, ze względu na swój kształt i przeznaczenie, „Mózgiem”. Budynek powstał w oparciu o koncepcję„Climatroffice”, zakładającą ekologiczne rozwiązania klimatyzacyjne.
– Solar City, Linz, Austria (2000) – nowoczesne osiedle mieszkaniowe zrealizowane w oparciu o analizę naturalnych warunków słonecznych.
– Terminal 3 portu lotniczego Pekin, Pekin, Chiny (2003) – drugi największy terminal pasażerski na świecie (po porcie lotniczym w Dubaju). Jako pierwszy budynek na świecie przekroczył powierzchnię miliona metrów kwadratowych.
– Pawilon narodowy Zjednoczonych Emiratów Arabskich na Expo w Szanghaju w roku 2010 (2008) – ze względu na swą formę, nawiązującą do krajobrazu ZEA, obrazującą zróżnicowanie i podział naturalnej wydmy, obiekt ten nazywany jest Złotą Wydmą.
– Spaceport America, Nowy Meksyk, USA (2006) – pierwszy na świecie port kosmiczny przeznaczony do komercyjnych lotów w kosmos, zbudowany przez firmę Virgin Galactic. Bryła portu doskonale integruje się z surowym, pustynnym otoczeniem. W kwestii oddziaływania na środowisko, budynek spełnia najostrzejsze normy ekologiczne.
Biuro Normana Fostera zaprojektowało też Apple Campus 2 – nową siedzibę firmy Apple w Cupertino w Krzemowej Dolinie. Budynek będzie wyglądał jak futurystyczna obręcz o średnicy 365 m, z wypełnionym zielenią dziedzińcem. Apple Campus 2 zostanie przygotowany do potrzeb 13 tysięcy pracowników firmy. Kompleks odpowiada najsurowszym wymogom ekologicznym.
Budowa ma się zakończyć w 2016 roku. Szacuje się, że realizacja projektu pochłonie około 5 miliardów dolarów.
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |