Architektura Rokoko
Rokoko, styl w sztukach plastycznych rozwijający się w okresie ok. 1720-1790, wieńczący epokę baroku, a jednocześnie zajmujący wobec niej pozycję antagonistyczną. Zapoczątkowany we Francji, stanowił swoistą reakcję na sztywny monumentalizm i oficjalny charakter sztuki okresu Ludwika XIV.
Fazę przejściową rokoka stanowił styl regencji Filipa Orleańskiego 1715-1723. Główne cechy rokoka to: kameralność, lekkość proporcji, asymetria, dekoracyjność, wyrafinowanie, dążenie do komfortu i egzotyzm. Swój największy rozkwit rokoko przeżywało w okresie panowania Ludwika XV: 1730-1750. Wówczas to formy rokoka rozpowszechniły się w innych krajach Europy, takich jak Prusy, Bawaria, Austria, Czechy, Śląsk, Saksonia, Polska, Rosja.
Architektura rokoka
Architektura rokoka jest widoczna przede wszystkim we wnętrzach późnobarokowych pałaców i kościołów, których skala była na ogół o wiele mniejsza niż w poprzedniej epoce. Nie stosowano już ścisłych podziałów porządkowych. Ściany ujmowano w fantazyjne ramy ze złoconymi sztukateriami wykorzystującymi często motyw rocaille, ich pola wypełniały malarskie panneaux lub polichromia, lustra i obicia z chińskiego jedwabiu.
Stosowano jasną, pastelową kolorystykę. Z rokokowych wnętrz słyną: Hôtel Soubise w Paryżu (G. Boffrand, ok. 1735), pałacyk Amalienburg (F. de Cuvilliés, 1734-1739) i rezydencja elektorska wraz ze słynnym teatrem w Monachium (F. de Cuvilliés, 1751-1753), pałac Sanssouci w Poczdamie (G.W. von Knobelsdorff, 1745-1747), pałac Schönbrunn pod Wiedniem (ukończył N. Pacassi, 1749).
Rokokowe wnętrza kościelne znajdują się w Steinhausen (1728-1731), Vierzehnheiligen (J.B. Neumann, 1743), Wies (D. Zimmermann, 1745-1754). W Polsce w duchu rokoka dokonano przebudowy Zamku Królewskiego w Warszawie (architekci sascy, m.in. G. Chiaveri, 1741-1746). Rokokowy charakter ma też kościół parafialny w Dukli z kaplicą Amalii Mniszchowej (J. Obrocki, 1773).
Rzeźba
Rzeźbę rokokową realizowano głównie w stiuku i drewnie, często polichromowanym. Charakterystyczna była dla niej ruchliwość, elegancja i finezja form, zarówno w tematyce świeckiej, jak i religijnej (wolno stojące figury oraz ołtarze o formach ażurowych i układzie kulisowym). W rzeźbie francuskiej czołówkę artystyczną tworzyli: G. Coustou, J.B. Pigalle, É.M. Falconet, J.A. Houdon. W bawarskiej - I. Günther oraz J.A. i J.M. Faichtmayrowie.
W polskiej rzeźbie rokokowej szczytowe dokonania to przede wszystkim szkoła lwowska: F.K. i S. Fesingerowie, A. Osiński, J. Pinzel, M. Polejowski. Z artystów warszawskich na uwagę zasługują J.J. Plersch i J.Ch. Redler. Wielką popularnością cieszyła się wówczas drobna, porcelanowa plastyka figuralna (J.J. Kändler).
Malarstwo
W dobie rokoka malarstwo ścienne, dekoracyjne dominowało nad obrazami sztalugowymi. Typowa tematyka to sceny fêtes champêtres i fêtes galantes, pełne lekkości i elegancji, często z postaciami z commedia dell'arte i maskarad karnawałowych. Malarstwo portretowe utraciło barokową sztywność na rzecz intymnych wizerunków w delikatnym kolorycie, wykonanych w ulubionej technice rokoka - pastelu, która narzucała również niewielkie wymiary.
We Francji główni malarze rokoka to: J.A. Watteau, N. Lancret, F. Boucher, J.H. Fragonard, J.M. Nattier, M.Q. de La Tour. We Włoszech dominowała szkoła wenecka: G.B. Piazetta, G.B. Tiepolo, Canaletto, F. Guardi. W Polsce malarstwo rokokowe tworzyli: S. Czechowicz i T. Kuntze.
Dla okresu rokoka, który był przede wszystkim epoką wnętrz, duże znaczenie miało rzemiosło artystyczne, zwłaszcza meblarstwo (Ch. Cressent, J.F. Oeben), tkactwo (ośrodki w Beauvais, Aubusson), ceramika (manufaktury w Miśni, Sèvres, Capo di Monte).
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
