 Słownik kajakowy
Asekuracja - osoba lub grupa osób zabezpieczająca trudne lub mogące sprawiać początkującym kajakarzom problemy miejsce na rzece.
Binduga - wydzielone miejsce nad rzeką, kanałem lub jeziorem, służące do składowania i przygotowania drewna do spławu. Pozostałości po dawnych bindugach wykorzystywane są obecnie w wielu miejscach jako pomosty dla kajaków.
Bystrze - miejsce w rzece, w którym następuje lokalne przyspieszenie prądu wody, najczęściej wynikające z przewężenia lub obniżenia koryta rzeki, na mieliznach, szypotach i zakrętach rzek.
Chyżka - linia oddzielająca bystrze od cofki.
Cofka - prąd rzeki odwrotny do nurtu, powstały w wyniku odbicia mas wody od dna lub zapory. Cofki często są wygodnymi miejscami do wsiadania i wysiadania z kajaka.
Czytanie wody - umiejętność rozpoznawania przeszkód i wybierania optymalnej drogi płynięcia na podstawie wyglądu zwierciadła wody.
Eskimoska - samodzielne odwrócenie kajaka po wywrotce, bez opuszczenia kokpitu, zwykle przy pomocy wiosła i odpowiedniego ruchu bioder. Istnieje wiele odmian eskimosek np. dźwigniowa, na przedłużonym wiośle, na rękach, śrubowa, z kapeluszem.
Fartuch - wodoodporny materiał chroniący kokpit przed zalaniem.
Jaz - konstrukcja budowana w poprzek rzeki służąca do spiętrzenia wody. Mała zapora mająca za zadanie utrzymanie stałego poziomu rzeki dla celów żeglugowych.
Kabina - żargonowe określenie wyjścia z kajaka po wywrotce.
Kokpit - miejsce gdzie siedzi kajakarz, otwór w pokładzie.
Kontra - podstawowy manewr umożliwiający sterowanie kajakiem, polega na zagarnięciu wody bez odwracania pióra w kierunku dziobu kajaka.
Koryto rzeki - najniższa część doliny rzeki.
Łacha - ławica rzeczna będąca wałem piasku na rzece o niskim poziomie wody.
Łuk - zmiana kierunku rzeki do 45 stopni.
Naciąganie - manewr przesuwania kajaka w bok, poprzez zagarnianie wody w stronę burty.
Nurt - najszybciej płynąca warstwa wody. Płynąc linią nurtu, płyniemy najszybciej i najbezpieczniej, ponieważ jest to struga wody najgłębsza i najszybsza.
Oczerety - roślinność przybrzeżna jezior.
Odwój - masa wody wirująca w postaci poziomego walca. W odwoju tworzą się dwa prądy: prąd wsteczny, który wciąga do niego wszystko co się znajdzie w jego zasięgu i wypływający który przy dnie wypływa w dół rzeki> szczególnie głębokie odwoje tworzą się z reguły za każdym sztucznym progiem i stanowią bardzo duże zagrożenie utonięcia, takie odwoje mogą być śmiertelnie niebezpieczne i nie powinny być spływane.
Pióro - fragment wiosła, służący do zagarniania wody.
Plos - spokojnie płynąca woda w zakolach rzeki.
Podpiętrzenie - prowizoryczny jaz zamykany sezonowo i charakteryzujący się prostą konstrukcją.
Polietylen - tworzywo sztuczne o dużej wytrzymałości służące do produkcji kajaków. Kajaki górskie używane przez kajakarzy WW są najczęściej produkowane z tego materiału.
Prądowiny - osadzone na płyciznach gałęzie i pnie drzew niesione przez prąd.
Promowanie - manewr polegający na przedostaniu kajakiem z jednej strony rzeki na drugą, poprzez wiosłowanie równoważące siłę nurtu.
Próg - uskok przegradzający koryto rzeki. Możliwość przepłyniecia kajakiem przez próg uzależniona jest od jego wysokości, ilości wody nad nim przepływającej (tzw. przewał) i długości i siły odwoju za progiem. Niektróe progi wymagają przenoski.
Przemiał - płycizna przegradzająca koryto.
Przeszkoda stała - przeszkoda na stałe grodząca przepływ i wymagająca przenoski kajaków.
Rzutka - popularny element ekwipunku asekuracyjno-ratunkowego, używany do ratowania ludzi. Lina z pływakiem, która rzucona wysuwa się ze specjalnego woreczka.
Slap - mały wodospad.
Spadek wody - różnica poziomu lustra wody na początku i na końcu danego odcinka rzeki wyrażona w metrach/na kilometr lub w procentach. Przykładowo jeśli zwierciadło wody na odcinku 1 kilometra obniżyło się o 50 cm to spadek rzeki wynosił 0,5‰ lub 0,05%. Zasadniczo im większy spadek tym siła nurtu i trudność rzeki są wyższe.
Szypoty - tworzące się na kamienistym dnie odcinki rzeki z wystającymi z wody kamieniami i innymi przeszkodami na całej jej szerokości.
Śluza - urządzenie służące do pokonywania przez jednostkę pływającą różnic poziomów pomiędzy zbiornikami wodnymi; zawiera jedną lub kilka komór ograniczonych ruchomymi zamknięciami.
Zakręt - zmiana kierunku rzeki pod kątem 45 - 135 stopni.
Zapora, tama - budowla nawodna spiętrzające wodę powyżej 5 metrów. Niemożliwa do przepłynięcia w żadnej sytuacji.
Zwara - charakterystyczny ślad na powierzchni wody w kształcie falującej litery V zwróconej rozwarciem w dół rzeki, wywołany ostrą, sterczącą przeszkodą.
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
