 |
Koń huculski (hucuł, huc) – rasa konia domowego, pochodząca od tarpana[1]. Jest to prymitywna rasa koni górskich.
Są to konie żywotne, silne i odporne. Koni tych używano niegdyś głównie jako jucznych. Konie tej rasy bez problemów mogły przenosić ciężkie ładunki nawet po wymagających górskich ścieżkach. Po podpisaniu w 1992 roku Konwencji o różnorodności biologicznej (Polska dokument ratyfikowała w roku 1996) w kraju wprowadzono Program ochrony zasobów genetycznych koni rasy huculskiej[2]. W jej wyniku na przestrzeni lat z 95 hucułów (łącznie 70 klaczy w SK Siary i IZ Rymanów oraz 25 ogierów w PSO Klikowa) w 1988 roku, poprzez 300 klaczy i prawie 50 ogierów w roku 1999 stan wzrósł do pięciu tysięcy koni tej rasy w roku 2014.
Budowa
młode ogiery huculskie
Kształt głowy podłużny.
Szyja krótka i mocna, uwieńczona bujną grzywą.
Słabo zarysowany kłąb.
Łopatki silne, strome oraz krótkie, idealne do zaprzęgów.
Tułów jest krótki i zwarty.
Koń huculski ma bardzo mocny grzbiet oraz dość szerokie lędźwie.
Zad jest zwykle ścięty.
Kończyny ma silne i krótkie, nogi tylne czasem szablaste.
Wysokość w kłębie ok. 132-145 cm.
Często występują wady stawów skokowych.
Temperament
Konie huculskie są przyjaźnie nastawione do człowieka, odważne, wesołe i ciekawskie. Są spokojne, cierpliwe i inteligentne. Przez tę ostatnią cechę nie nadają się dla osób początkujących, gdyż koń jest w stanie wykorzystać każdy błąd do nieposłuszeństwa.
Użytkowanie
Konie huculskie są wszechstronnie uzdolnione. Nadają się do prac polowych, zaprzęgu, ujeżdżenia i skoków. Konie te coraz częściej pojawiają się na zawodach westernowych i Working Equitation. Konie huculskie za swą cierpliwość, spokój i inteligencję są szeroko doceniane w hipoterapii.
Ogólne
Występuje najczęściej w maści gniadej, myszatej lub srokatej, rzadziej karej lub bułanej. Maść kasztanowata jest niepożądana, ogiery tej maści nie są wpisywane do Ksiąg Stadnych, a klacze maści kasztanowatej mogą być wpisane do Ksiąg Stadnych pod warunkiem, że posiadają typowe cechy rasowe: ciemną pręgę przez grzbiet i pręgowanie kończyn.
Często pojawia się pręga grzbietowa i pręgowanie zebroidalne na kończynach.
Konie te mają krótki wygodny chód.
Hucuły ze względu na wzrost należą do klasy pony. Jednak błędem jest myślenie o nich jako o małych, słabych, wyłącznie domowych koniach. Są wyjątkowo silne. W okresach wojennych zasłużyły się, nosząc ekwipunki ważące do 200 kg po ścieżkach górskich. Są łagodnie usposobione i bardzo szybko się uczą.
Kolejnym walorem koni huculskich jest ich wszechstronność. Sprawdzają się zarówno pod siodłem, jak i w zaprzęgu. Z roku na rok przybywa amatorów jazdy na tych koniach, startują oni w zawodach powożenia zaprzęgami parokonnymi, ujeżdżenia, skokach przez przeszkody oraz tak zwanej ścieżce huculskiej. Hucuły zostały doceniane również w hipoterapii, gdzie niezastąpione są takie cechy, jak spokój i cierpliwość.
Historia/pochodzenie
Źrebak konia huculskiego, stadnina Grodziec Wlkp.
Po raz pierwszy koń ten został wspomniany w dziele marszałka Krzysztofa Dorohostajskiego Hippica z roku 1603. Pochodzi z Huculszczyzny, historycznej krainy we wschodniej części Karpat, zamieszkanej przez górali huculskich. Trudnili się oni głównie hodowlą, pasterstwem i pracami leśnymi. Do końca XIX w. głównie tam koncentrowała się hodowla koni huculskich.
Podczas I wojny światowej poważnie zachwiała się czystość tej rasy – sprowadzanych było wiele koni różnych ras, które krzyżowano wówczas w najróżniejszy sposób.
Po zakończeniu wojny rasę tę objęto szczególną opieką. W 1924 r. Michał Holländer zainicjował rejestrację klaczy rodnych oraz powstanie Związku Hodowców Koni Rasy Huculskiej.
Aktualnie rejestr klaczy i ogierów prowadzi się poprzez Księgę Stadną Koni Huculskich, natomiast hodowcy i miłośnicy tej rasy zrzeszeni są w Polskim Związku Hodowców Konia Huculskiego.
Ważniejsze ośrodki hodowli
Rumunia: Luczina
Polska: Stadnina Koni Huculskich „Gładyszów” w Regietowie, Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki Odrzechowa, Bieszczadzki Park Narodowy (Zachowawcza Hodowla Konia Huculskiego w Wołosatem), Serednie Małe, Tabun w Polanie, Stadnina Koni Huculskich Hawłowice
Słowacja: Národný žrebčín Topoľčianky
Węgry: Park Narodowy Aggtelek
Czechy: Hucul Club w Pradze
Ukraina: Gospodarstwo Połonińskie
Czempionaty
Regionalny Czempionat Konia Huculskiego w Rudawce k. Odrzechowej
Najważniejszymi wydarzeniami w sezonie są zawsze:
Ogólnopolski Czempionat Młodzieży Koni Rasy Huculskiej, rozgrywany w czerwcu każdego roku; podczas tej imprezy wybiera się najlepszego młodego konia huculskiego.
Ogólnopolski Czempionat Użytkowy i Hodowlany, odbywający się w połowie września w stadninie państwowej w Regietowie
®© GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
