1. Lockheed F-35 Lightning II-USA
 |
 |
F-35C Lightning II to samolot wielozadaniowy 5. generacji wykonany w technologii stealth, niewykrywalny dla radarów. Myśliwiec został wyprodukowany dla Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych przez Lockheed Martin oraz przy współpracy BAE Systems i Northrop Grumman. Projekt samolotu jest finansowany wspólnie przez rządy Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii oraz osiem krajów zainteresownych jego kupnem (Włochy, Holandia, Turcja, Australia, Norwegia, Dania, Kanada, Izrael, Singapur). Samolot Martin. F-35 Lightning II jest zdolny do wykonywania misji bliskiego wsparcia, bombardowań, oraz do walki powietrznej. F-35 przystosowany jest zarówno do przeprowadzania uderzeń na cele lądowe (Air-to-Suface Attack), bezpośredniego wsparcia bojowego wojsk lądowych (Close-Air-Supoort - CAS), walki powietrznetrznej (air warfare), jak i walki elektronicznej (Electronic Attack - EA), bojowego poszukiwania i ratownictwa (Combat Search and Rescue - CSAR) oraz szkolenia i wsparcia floty. Oblot maszyny miał miejsce 15 grudnia 2006 roku.
2. Lockheed F-22 Raptor-USA
 |
|
F-22 Raptor to amerykański myśliwiec piątej generacji przewagi powietrznej wykonany w technologii stealth. Jest to kolejny supersamolot wyprodukowany przez amerykański koncern militarny Lockheed Martin i koncern Boeing Integrated Defense Systems. Pierwsza z firm zajmuje się konstrukcję płatowca, uzbrojeniem oraz końcowym montażem samolotu, natomiast druga dostarcza skrzydła, tylną część kadłuba oraz awionikę. F-22 został wyposażony w Radar AN/APG-77, zaprojektowany do zadań uderzeniowych oraz utrzymania przewagi powietrznej. Jest on w stanie śledzić wiele celów w każdych warunkach atmosferycznych. Dla zredukowania możliwości podsłuchu, częstotliwości pracy są zmieniane 1000 razy w ciągu sekundy. Radar może być użyty do przeciążania czujników przeciwnika, czyli do ataku elektronicznego. Kolejnym ciekawym rozwiązaniem zastosowanym w tym samolocie jest system wykrywania zagrożeń i identyfikacji celów oraz system mini-AWACS, który pozwala wyznaczać cele dla współpracujących F-15 i F-16 a nawet decydować o ich zmianie w przypadku namierzania tej samej maszyny przeciwnika przez sojusznicze myśliwce. Czas potrzebny na wykrycie potencjalnych celów jest wielokrotnie szybszy niż przy współpracy z systemem AWACS.
3. Chengdu J-20-Chiny
 |
|
Chengdu J-20 to chiński supermyśliwiec piątej generacji, który wyglądem przypomina amerykańskiego F-22 i rosyjskiego Suchoj T-50. Jednak w porównaniu z nimi jest dłuższy i znacznie cięższy. Według chińskich ekspertów maszyna jest konkurencyjna do wyżej wymienionych maszyn i ma porównywalne lub nawet lepsze parametry. Pierwszy lot próbny samolotu J-20 odbył się na początku 2011 roku. Myśliwca J-20 pilotował pułkownik Liang Wanjun, pilot, który wcześniej brał udział w pracach nad samolotami Chengdu J-7, JF-17 Thunder i Chengdu J-10. Prototyp samolotu J-20 leciał przez około 15 minut nad lotniskiem w położonym na południowym zachodzie Chin. Ujawniony egzemplarz miał numer boczny 2001, według niepotwierdzonych źródeł istnieje jeszcze jeden samolot o numerze bocznym 2002. W 2010 roku podczas China International Aviation & Aerospace Exhibition pokazano między innymi makietę kabiny samolotu a w grudniu 2010 roku w internecie pojawiły się pierwsze zdjęcia samolotu na przyzakładowym lotnisku w Chengdu. J-20 to dwusilnikowy myśliwiec zbudowany z wykorzystaniem technik stealth. Ma zdwojone usterzenie pionowe i stabilizatory przed skrzydłami. Samolot ten pod wieloma względami przypomina rosyjski samolot doświadczalny Su-47, różniąc się od niego m.in. konwencjonalnym, dodatnim skosem skrzydeł. Według analityków amerykańskich chiński myśliwiec 5. generacji może osiągnąć zdolność operacyjną w 2018. Jednak zdaniem szefa Departamentu Obrony Roberta Gatesa bardziej prawdopodobny jest 2020, a nawet 2025.
4. Sukhoi PAK FA T-50-Rosja
 |
|
PAK FA T-50 to rosyjski myśliwiec myśliwiec 5. generacji, który jak zapowiadają jego twórcy ma być ma być odpowiedzią na amerykański samolot F-22 Raptor. Według zapewnień producentów samolot ten ma być zdolny do startu i lądowania na pasie nie dłuższym niż 400 metrów, długich lotów naddźwiękowych, tankowania w powietrzu, jednoczesnej walki z celami naziemnymi i powietrznymi i wielu innych rzeczy. Ma on od 2015 roku sukcesywnie wypierać z rosyjskich sił powietrznych Miga-29 i Su-27. Rosyjski myśliwiec jest zdolny do uniesienia 16 rakiet, jego radar ma zasięg około 400 kilometrów, jest niemal niewykrywalny i niezwykle zwrotny w powietrzu. W maszynie znajduje się system sterowania, który pozwala pilotować T-50 bez odrywania rąk od dźwigni sterowania (ang. HOTAS). System zarządzania informacją zmniejsza obciążenie pilota, redukując jego zmęczenie i pozwalając skoncentrować na wykonywaniu zadania bojowego. Zdaniem CAMTO w latach 2020-2040 powstanie nie mniej niż tysiąc PAK FA. Rosyjskie wojska lotnicze (WWS) miałyby kupić w tym okresie 200-250 tych samolotów, a jeśli sytuacja ekonomiczna FR będzie lepsza niż się teraz przewiduje, zakupy mogą sięgnąć 400-450 PAK FA.
5. Saab JAS 39 Gripen-Szwecja
 |
|
SAAB JAS 39 Gripen to szwedzki myśliwiec wielozadaniowy wyprodukowany przez firmę SAAB, która jest znana m.in z produkcji samochodów w koprodukcji z BAE Systems.Sam symbol JAS jest skrótem od szwedzkiego Jakt – myśliwski, Attack – szturmowy i Spaning – rozpoznawczy. Pierwszy oblot maszyny miał miejsce 9 grudnia 1988 roku. Wielozadaniowy Gripen został zbudowany w konfiguracji kaczki ze skrzydłami w kształcie delty, co pozwoliło na uzyskanie wysokich parametrów lotnych a także krótkiej drogi startu i lądowania. Własności lotne i osiągi samolotu są zoptymalizowane dla misji myśliwskich, ze specjalnym naciskiem na dużą prędkość, przyspieszenie i zwrotność. Maszyna posiada również wysoce zintegrowaną awionikę, która pozwala programowanie samolotu do wypełniania określonych misji. Gripen jest bardziej elastyczny, jeżeli chodzi o wykonywanie zadań bojowych niż wcześniejsze szwedzkie maszyny bojowe. Samolot posiada wbudowane urządzenia walki elektronicznej co oznacza, że do wykonywania tego typu misji nie jest konieczne podwieszanie dodatkowych zasobników kosztem utraty miejsca na uzbrojenie obronne. Dodatkowo jego koszty utrzymania są znacznie niższe niż np. myśliwca JA 37 Viggen. Gripeny są wykorzystywane przez Szwajcarię oraz siły powietrzne: Szwecji, RPA, Tajlandii (zakup), Czech, Węgier i Wielkiej Brytanii (dzierżawa z prawem zakupu).
6. EA-18 Growler-USA
 |
|
EA-18G to amerykański naddźwiękowy wielozadaniowy samolot wyprodukowany przez koncern Boeing. Prototyp samolotu został oblatany 15 listopada 2001 roku, a do produkcji wprowadzony 22 października 2004. Pierwszy raz produkcyjny EA-18G poleciał w powietrze 15 sierpnia 2006 roku.Myśliwiec EA-18G Growler doskonale sprawdza się zarówno w rozpoznaniu radioelektronicznym, zwalczaniu obrony przeciwlotniczej przeciwnika, atakowaniu celów znajdujących się zarówno w powietrzu, na ziemi i na wodzie. Stanowi również zaawansowaną platformą walki elektronicznej. Uzbrojenie myśliwca stanowią gównie pociski klasy powietrze-powietrze AIM-120 AMRAAM i przeciwradiolokacyjne pociski rakietowe AGM-88 HARM.
7. F-16 Fighting Falcon-USA
 |
|
F-16 Fighting Falcon to myśliwiec wielozadaniowy 4 generacji zaprojektowany połowie lat 70 XX w. przez amerykańską wytwórnię General Dynamics i wyprodukowany przez koncern Lockheed Martin (do 2007 roku). Początkowo był używany tylko przez amerykańskie wojska lotnicze. Obecnie jest to najpopularniejszy samolot bojowy na świecie użytkowany przez siły powietrzne 25 krajów, w tym Polski. Do naszego kraju pierwsza para tych samolotów trafiła 8 listopada 2006 roku. W chwili obecnej F-16 m.in w USA, czy w Wielkiej Brytanii stopniowo będą zastępowane myśliwcami nowszej, piątej generacji, m.in. F-35 i F-22, jednak mimo tego wciąż będą wykorzystywane przez amerykańskie siły powietrzne i sprzedawane do innych państw. Walczące Sokoły, bo tak po polsku nazywają się F-16 brały udział w wielu operacjach bojowych, m.in operacji Pustynna Burza w Iraku, gdzie ich zadaniami były misje szturmowe i bombardowania, eliminacja samolotów wroga; w czasie wojny domowej w Afganistanie w barwach Pakistanu zestrzeliły cztery samoloty Su-22, jeden transportowy An-26, dwa MiG-23 i jednego Su-25, które naruszyły przestrzeń powietrzną Pakistanu. Zobacz galerię zdjęć samolotu F-16
8. Eurofighter Typhoon
 |
|
Eurofighter Typhoon to dwusilnikowy myśliwiec wielozadaniowy zbudowany w układzie kaczki przez konsorcjum trzech europejskich firm: Alenia Aeronautica, BAE Systems i EADS. Projekt samolotu jest podobny do opracowanych w tym samym okresie myśliwców generacji 4 i 5 generacji, czyli francuskiego Dassault Rafale i szwedzkiego Saab JAS 39 Gripen. Pierwszy oblot maszyny nastąpił 27 marca 1994 roku. Lot testowy rozpoczął trwał 45 minut, a za sterami maszyny zasiadł pilot testowy DASA Peter Weger. Popularny "Tajfun" od 2008 roku jest wykorzystywany przez brytyjski RAF, niemiecką Luftwaffe oraz włoskie, hiszpańskie, austriackie siły powietrzne i Arabię Saudyjską. Jak pokazują statystyki producenta samolotu do maja 2008 roku zbudowano 146 Typhoonów, a koszt każdego szacuje się na około 88,4 miliona euro.
9. Su-34-Rosja
Su-34 to rosyjski myśliwiec wielozadaniowy używany głównie przez rosyjskie siły lotnicze. Prototyp Su-34 oblatano w kwietniu 1990. Testowano wówczas m.in. wyposażenie pokładowe, w tym przede wszystkim radiolokator i systemy sterowania rakietami powietrze-powietrze i powietrze-powierzchnia. Samolot ten wszedł do uzbrojenia lotnictwa rosyjskiego w 2006 roku. W marcu 2012 roku wojsko rosyjskie zamówiło 92 samoloty Su-34. Myśliwce te ostatecznie mają być dostarczone do 2020 roku. Nie ujawniono wartości kontraktu. Nieoficjalnie wycenia się go na ok. 100 mld rubli (blisko 3,5 mld USD). Eksportowa cena Su-34 przekracza 50 mln USD.
10. Mig 1-44-Rosja
 |
|
Mig 1-44 to radziecki myśliwiec przewagi powietrznej,jednomiejscowy, dwusilnikowy wykonany w lotniczym biurze konstrukcyjnym pod kierunkiem Artioma Mikojana oraz Michaiła Guriewicza. Stąd wzięła się właśnie nazwa samolotu MIG. Pierwszy oblot maszyny nastąpił w 2001 r. Jego zaletą miała być niesamowita zwrotność, z dopuszczalnym kątem natarcia do 60 stopni. Konstrukcja samolotu wykonana jest w układzie kaczki ze zdwojonym usterzeniem pionowym i płytowym przednim usterzeniem poziomym. Do budowy myśliwca użyto materiały metalowo-kompozytowe. Projekt samolotu został wstrzymany w 2004 roku z powodu zmiany rosyjskiej doktryny wojennej. Obecnie nie pracuje się dalej nad nim ze względu na budowę wielozadaniowego samolotu piątej generacji PAK-FA. Myśliwiec ten został wyposażony w cyfrowy układ sterowania, silniki o zmiennym wektorze ciągu. Istnieje także możliwość zainstalowania generatorów plazmy, które zapewniłyby pełną niewykrywalność dla radarów. Część uzbrojenia jest częściowo ukryta w kadłubie, pozostałe na węzłach podskrzydłowych.
11. Dassault Mirage 2000-Francja
Dassault Mirage 2000 to francuski samolot myśliwsko-szturmowy, którego konstrukcję oparto oparto na budowanych już samolotach Mirage III i Mirage 5. Samolot został zaprojektowany w połowie lat siedemdziesiątych XX wieku we francuskiej firmie lotniczej Dassault Aviation. Prototyp samolotu Mirage 2000 został oblatany 10 marca 1978 roku. W 1983 roku po pozytywnych testach maszyny, samolot wprowadzono do produkcji seryjnej i stał się on podstawowym samolotem myśliwskim francuskich sił powietrznych. Samolot ten zbudowany jest w układzie delta. Jego konstrukcja jest całkowicie metalowa, a napę maszyny stanowi jeden silnik odrzutowy umieszczony w kadłubie. Myśliwce Mirage 2000 są używane nie tylko przez francuskie siły powietrzne, ale również przez lotnictwo: Egiptu, Grecji, Indii, Peru, Kataru, Tajwanu, Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Brazylii.
12. Dassault Rafale-Francja
 |
|
Dassault Rafale to kolejny francuski myśliwiec wielozadaniowy produkowany przez francuską firmę Dassault Aviation. Samolot ten jest produkowany w trzech wersjach, jako jedno- i dwumiejscowy samolot operujący z lotnisk na lądzie dla francuskich sił powietrznych Armée de l'Air i jednomiejscowej bazującej na lotniskowcach marynarki wojennej Aéronavale. Pierwszy oblot myśliwca miał miejsce 4 czerwca 1986 roku, a jego produkcja seryjna ruszyła w 1997 roku. Samolot został zbudowany w układzie delta,a jego konstrukcja jest metalowa. Myśliwiec ten posiada zaawansowany radar THALES RBE2 z fazowaną siecią antenową zdolny do jednoczesnego śledzenia 40 celów i naprowadzania rakiet na 8 z nich, zarówno na bliskich ja i dalekich dystansach, generowania trójwymiarowej mapy terenu, do lotów na małych wysokościach i map wysokiej rozdzielczości do nawigacji i naprowadzania na cel. Maszyna jako pierwsza w historii lotnictwa została wyposażona w zintegrowany system przetrwania Thales SPECTRA, który przy pomocy specjalnego oprogramowania potrafi zakłócić radar przeciwnika w taki sposób, że symuluje niewidoczność maszyny. Producent maszyny przekonuje, że Dassault Rafale jest w stanie lecieć z prędkością naddźwiękową bez użycia dopalaczy, określaną jako supercruise, w konfiguracji myśliwskiej z podwieszonymi czterema pociskami i centralnym zbiornikiem paliw. Na razie jedynymi użytkownikami tego myśliwca są francuskie siły powietrzne, ale producent ma nadzieję, że wkrótce zakupem samolotów zainteresują te kraje, które wcześniej kupiły Mirage 2000, czyli np. Katar, Kuwejt i Zjednoczone Emiraty Arabskie. Katar ponoć jest zainteresowany zakupem 24, zaś Kuwejt 18-22 myśliwców. Jednak czas pokaże czy do tej transakcji dojdzie. |
Służby mundurowe - wojsko
