Popularni aktorzy

Laurence Olivier, właśc. Laurence Kerr Olivier[1], baron Olivier (ur. 22 maja 1907 w Dorking, zm. 11 lipca 1989 w Steyning) – angielski aktor, zdobył światową sławę dzięki rolom bohaterów szekspirowskich w teatrze i filmie, reżyser teatralny, producent. American Film Institute umieścił go na 14. miejscu na liście największych aktorów wszech czasów (The 50 Greatest American Screen Legends)[2].
W 1949 nagrodzony dwukrotnie Oscarem za film Hamlet w kat. „najlepszy film” i „najlepsza rola męska”, a w 1978 Oscarem honorowym za całokształt pracy aktorskiej[3].
Określany często największym aktorem szekspirowskim epoki. Za osiągnięcia teatralne Elżbieta II nadała mu tytuł „Sir”. Wieloletni dyrektor Teatru Narodowego w Londynie.
Jeden z pretendentów do roli Vito Corleone w Ojcu chrzestnym, której przyjęcia odmówił z powodów zdrowotnych i ostatecznie przyjął ją Marlon Brando.
Wystąpił w ponad 100 filmach, z których wiele mogło poszczycić się wysokimi pozycjami w zestawieniach amerykańskiego box office’u[4].
Życiorys
Urodził się w Dorking, w hrabstwie Surrey, jako najmłodszy z trojga dzieci Agnes Louise (z domu Crookenden; 1871–1920) i Gerarda Kerra Oliviera (1869–1939)[5]. Miał starszą siostrę Sybille (1901–1989) i starszego brata Gerarda Dacresa „Dickiego” (1904–1958). Jego prapradziadek wywodził się z francuskich hugenotów. Ojciec Laurence'a rozpoczął karierę jako nauczyciel, ale po trzydziestce odkrył silne powołanie zakonne i został wyświęcony na kapłana Kościoła anglikańskiego[5]. W 1916 Laurence Olivier został przyjęty do chóru Church of All Saints Choir School[6] w centrum Londynu. W 1917, mając dziesięć lat, zachwycił publiczność jako Brutus w szkolnej inscenizacji Juliusz Cezar. Później zdobywał pochwały za role w innych produkcjach uczniowskich – Marii w Wieczorze Trzech Króli (1918) i Katarzyny w Poskromieniu złośnicy (1922). W latach 1920–1924 uczęszczał do St. Edward's School w Oksfordzie[6]. W 1924 podjął studia aktorskie w Central School of Speech Training and Dramatic Art[6].
Był trzykrotnie żonaty. To właśnie w teatrze poznał młodą aktorkę, Jill Esmond, którą poślubił 25 lipca 1930[7]. Mieli syna Tarquina. 29 stycznia 1940 rozwiedli się[7]. Był jeszcze żonaty, gdy w listopadzie 1936 związał się z Vivien Leigh, z którą ożenił się 31 sierpnia 1940[7]. Tylko Olivier wiedział, że Leigh zmagała się z chorobą maniakalno-depresyjną[8]. 6 stycznia 1961 doszło do rozwodu[7]. 17 marca 1961 poślubił Joan Plowright[7]. Mieli trójkę dzieci: Richarda Kerra, Tamsin Agnes Margaret i Julie Kate. Byli małżeństwem przez 28 lat aż do śmierci Oliviera w 1989.
Był biseksualistą[9][10]. Spotykał się m.in. z Peterem Finchem, Shelley Winters, Noëlem Cowardem[7], Richardem Burtonem, Johnem Gielgudem, Ivorem Novello, Elissą Landi, Margot Fonteyn, Siegfriedem Sassoonem, Dannym Kaye (1949–1950)[7], Marlonem Brando (1951)[7] i Sarah Miles (1960)[11].
Wybrana filmografia
1937: Wyspa w płomieniach (Fire over England) jako Michael Ingolby
1939: Wichrowe Wzgórza (Wuthering Heights) jako Heathcliff
1940: Rebeka (Rebecca) jako Maxim de Winter
1940: Duma i uprzedzenie (Pride and Prejudice) jako Fitzwilliam Darcy
1941: Lady Hamilton jako admirał Horatio Nelson
1941: 49th Parallel jako Johnnie, traper
1944: Henryk V (Henry V) jako Henryk V
1948: Hamlet jako Hamlet
1952: Siostra Carrie (Carrie) jako George Hurstwood
1957: Książę i aktoreczka (The Prince and the Showgirl) jako Charles
1960: Spartakus (Spartacus) jako Marek Licyniusz Krassus
1966: Chartum (Khartoum) jako Mahdi
1968: Romeo i Julia (Romeo and Juliet) jako narrator
1968: Trzewiki rybaka (The Shoes of the Fisherman) jako Piotr Kamieniew
1969: Bitwa o Anglię (Battle of Britain) jako marszałek lotnictwa sir Hugh Dowding
1969: David Copperfield (TV) jako pan Creakle
1971: Mikołaj i Aleksandra (Nicholas and Alexandra) jako hrabia Siergiej Witte
1972: Detektyw (Sleuth) jako Andrew Wyke
1976: Maratończyk (The Marathon Man) jako Christian Szell
1976: Obsesja Sherlocka Holmesa (The Seven-Per-Cent Solution) jako prof. James Moriarty
1977: O jeden most za daleko (A Bridge Too Far) jako dr Jan Spaander
1977: Jezus z Nazaretu (Jesus of Nazareth, TV) jako Nikodem
1978: Betsy (The Betsy) jako Loren Hardeman Sr.
1978: Chłopcy z Brazylii (The Boys from Brazil) jako Ezra Lieberman
1979: Mały romans (A Little Romance) jako Julius Edmond Santorin
1979: Dracula jako prof. Abraham Van Helsing
1981: Zmierzch tytanów (Clash of the Titans) jako Zeus
1983: Człowiek zagadka (The Jigsaw Man) jako admirał Sir Gerald Scaith
1984: Bunt na Bounty (The Bounty) jako admirał Hood
1985: Dzikie gęsi 2 (Wild Geese II) jako Rudolf Hess
1986: Piotr Wielki (Peter the Great, TV) jako Wilhelm III Orański
2004: Sky Kapitan i świat jutra (Sky Captain and the World of Tomorrow) jako dr Totenkopf (zdjęcia archiwalne)
Nagrody
Nagroda Akademii Filmowej Oscar Honorowy: 1979Najlepszy aktor pierwszoplanowy: 1948 HamletNajlepszy film: 1948 HamletOscar Honorowy: 1947 Henryk V
Złoty Glob Nagroda im. Cecila B. DeMille’a: 1983Najlepszy aktor drugoplanowy: 1976 MaratończykNajlepszy aktor w filmie dramatycznym: 1948 Hamlet
Nagroda BAFTA Nagroda Honorowa: 1977Najlepszy aktor drugoplanowy: 1969 Oh! Co za urocza wojenkaNajlepszy aktor brytyjski: 1955 Ryszard III
Nagroda Emmy Najlepszy aktor: 1960, 1973, 1975, 1984Najlepszy aktor drugoplanowy: 1982
Złota Malina Najgorszy aktor: 1982 Inchon
Nagroda na MFF w Berlinie Srebrny Niedźwiedź dla najlepszego aktora: 1955 Ryszard III

©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA