Popularni aktorzy
Harvey Johannes Keitel[1][2] (ur. 13 maja 1939[3] w Nowym Jorku[4]) – amerykański aktor i producent filmowy[5] i teatralny[6].
Życiorys
Wczesne lata
Urodził się w nowojorskim Brooklynie jako syn Miriam (z domu Klein) i Harry’ego Keitela, żydowskich emigrantów z Rumunii i Polski[7]. Jego rodzice byli właścicielami i prowadzili restaurację na Brooklynie, jego ojciec pracował jako producent kapeluszy[8].
Dorastał w Brighton Beach, jednej z dzielnic nowojorskiego Brooklynu ze starszą siostrą Renee i starszym od 5 lat bratem Jerry. Ukończył Abraham Lincoln High School i naukę kontynuował w Alexander Hamilton Vocational School[9], którą porzucił za zbyt hałaśliwe i niesforne zachowanie. W wieku 16 lat wstąpił do United States Marine Corps i brał udział w misjach w czasie działań w Bejrucie (Liban). Po trzech latach zakończył służbę i powrócił do Nowego Jorku, gdzie zamieszkał i prowadził bardzo nieuporządkowane życie, nadużywając seksu, narkotyków i alkoholu[10]. Znalazł pracę najpierw jako sprzedawca w damskim sklepie obuwniczym, który opuścił ze względu na jąkanie. Następnie zatrudniony został na stanowisku stenografa, pracując przez okres dziesięciu lat, dzięki czemu mógł uczęszczać na kursy w nowojorskim Actors Studio. Brał tam lekcje aktorstwa bezpośrednio pod kierunkiem Jamesa Liptona, Franka Corsaro, Lee Strasberga i Stelli Adler. Udało mu się również wyleczyć z jąkania.
Kariera
Przez dziesięć lat grał na scenie off-Broadwayu[11], m.in. w sztuce Do czwartku (Up to Thursday, 1965)[12] w Cherry Lane Theatre, a jego przyjacielem stał się dramaturg Sam Shepard. Grał w sztuce Harmider (Hurlyburly) Davida Rabe jako Phil w Goodman Theatre w Chicago (1983-84), a potem w nowojorskich teatrach: Promenade Theatre (1984) i Ethel Barrymore Theatre (1984-85). Zadebiutował na Broadwayu w przedstawieniu Śmierć komiwojażera (Death of a Salesman, 1975)[13] Arthura Millera jako Happy w Circle in the Square. Występował także w spektaklach Kłamstwo umysłu (A Lie of the Mind) Sheparda jako Jake w Promenade Theatre (1986) i Goose and Tom-Tom w nowojorskim Mitzi E. Newhouse Theatre (1986). Był też związany z Company of Angels w Los Angeles (1986).
Pierwszym filmem, w którym zagrał, był dramat Martina Scorsese Kto puka do moich drzwi? (I Call First, 1967)[14], gdzie jako J.R. był typowym młodym katolikiem włosko-amerykańskim na ulicach Nowego Jorku, który wraz z grupą przyjaciół pije i prowadzi hulaszczy tryb życia[15]. W dramacie Johna Hustona W zwierciadle złotego oka (Reflections in a Golden Eye, 1967) wg powieści Carson McCullers z Marlonem Brando i Elizabeth Taylor był żołnierzem, a w komediodramacie Roberta Altmana Brewster McCloud (1970) z Budem Cortem pojawił się jako fotograf.
Stał się potem obok Roberta De Niro jedną z najważniejszych „twarzy” Scorsese w filmach: gangsterskim Ulice nędzy (Mean Streets, 1973) w roli Charliego, który - choć jest gorliwym katolikiem - należy do mafii, bo brakuje mu charakteru, melodramacie Alicja już tu nie mieszka (Alice Doesn't Live Here Anymore, 1974) jako Ben o gorącym temperamencie, który zbiera amunicję do pistoletu z Ellen Burstyn i Krisem Kristoffersonem, oraz thrillerze psychologicznym Taksówkarz (Taxi Driver, 1976) w drugoplanowej roli 'Sporta' Matthew, za którą był nominowany do nagrody nowojorskich krytyków. Wystąpił jako Ed Goodman w westernie komediowym Altmana Buffalo Bill i Indianie (Buffalo Bill and the Indians, or Sitting Bull’s History Lesson, 1976) z Paulem Newmanem i Burtem Lancasterem, a jako Tony „Szybki” Malatesta w czarnej komedii Łapiduchy (Mother, Jugs & Speed, 1976) z Billem Cosby i Raquel Welch. Można go było zobaczyć także w brytyjskim dramacie historycznym Ridleya Scotta Pojedynek (The Duellists, 1977) wg opowiadania Josepha Conrada u boku Keitha Carradine, dramacie Fingers (1978) jako znakomity młody pianista i kolekcjoner Jimmy „Fingers” Angelell z Tanyą Roberts oraz dreszczowcu fantastycznonaukowym Stanleya Donena Saturn 3 (1980) z Kirkiem Douglasem i Farrah Fawcett.
W 1989 był nominowany do Złotej Maliny jako najgorszy aktor drugoplanowy za postać Judasza Iskarioty w dyskusyjnym i wywołującym wiele kontrowersji dramacie Martina Scorsese Ostatnie kuszenie Chrystusa (The Last Temptation of Christ, 1988) z Willemem Dafoe. Z kolei kreacja gangstera z Los Angeles Meyera Harrisa „Mickeya” Cohena w dramacie kryminalnym Barry’ego Levinsona Bugsy (1991) z Warrenem Beatty i Annette Bening przyniosła mu nominację do Oscara i Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego[16]. Zagrał tytułowego bohatera w dramacie Abela Ferrary Zły porucznik (Bad Lieutenant, 1992). Za rolę reżysera Eddiego Israela w dramacie Ferrary Niebezpieczna gra (Dangerous Game/Snake Eyes, 1993) z Madonną otrzymał Złoty Ciak na Festiwalu Filmowym w Wenecji.
Pojawił się w teledyskach: „D.O.A. (Death of Auto-Tune)” (2009) rapera Jaya-Z i „Pretty Hurts” (2013) Beyoncé Knowles.
Życie prywatne
Spotykał się z aktorką Embeth Davidtz. W latach 1982-1993 był związany z Lorraine Bracco, z którą ma córkę Stellę (ur. 10 grudnia 1985). Romansował z włoską aktorką porno Moaną Pozzi (1983), aktorką Andie MacDowell (1999) i Lisą Karmazin (2000-2001), z którą ma syna Hudsona (ur. 2001)[17]. 7 października 2001 poślubił Daphne Kastner, z którą ma syna Romana (ur. 17 sierpnia 2004).
Filmografia
Kto puka do moich drzwi? (Who's That Knocking at My Door, 1967)
Ulice nędzy (Mean Streets, 1973)
Alicja już tu nie mieszka (Alice Doesn't Live Here Anymore, 1974)
Taksówkarz (Taxi Driver, 1976)
Pojedynek (The Duellistes, 1977)
Palce (Fingers, 1978)
Niebieskie kołnierzyki (org. Blue Collar, 1978)
Zmysłowa obsesja (Bad Timing, 1980)
Saturn 3 (1980)
Ostatnie kuszenie Chrystusa (The Last Temptation of Christ, 1988)
Dwóch Jake’ów (The Two Jakes, 1990)
Thelma i Louise (1991)
Bugsy (1991)
Zły porucznik (Bad Lieutenant, 1992)
Wściekłe psy (Reservoir Dogs, 1992)
Zakonnica w przebraniu (Sister Act, 1992)
Fortepian (The Piano, 1993)
Amerykański łowca (Young Americans, 1993)
Pulp Fiction (1994)
Dym (Smoke, 1995)
Brooklyn Boogie (Blue in the Face, 1995)
Od zmierzchu do świtu (From Dusk Till Dawn, 1996)
Urwanie głowy (Head Above Water, 1996)
Cop Land (1997)
Lulu na moście (Lulu on the Bridge, 1998)
Finding Graceland (1998)
Książę Central Parku (The Prince of Central Park, 1999)
Trzy pory roku (Three Seasons, 1999)
Święty dym (Holy Smoke!, 1999)
U-571 (2000)
Little Nicky (2000)
Szara strefa (Grey Zone, 2001)
Ginostra (2002)
Czerwony smok (Red Dragon, 2002) jako Jack Crawford
Skok życia (Crime Spree, 2003)
Dreaming of Julia (2003)
Skarb narodów (National Treasure, 2004)
Be Cool (2005)
Skarb narodów: Księga tajemnic (National Treasure: Book of Secrets, 2007)
Bękarty wojny (Inglourious Basterds, 2009)
Poznaj naszą rodzinkę (Little Fockers, 2010)
Kochankowie z Księżyca. Moonrise Kingdom (2012) jako Pierce
Kongres (2013) jako Al
Grand Budapest Hotel (2014) jako Ludvig
Młodość (2015) jako Mick Boyle
The Comedian (2016) jako Mac Schiltz
Madame (2017) jako Bob Fredericks
Irlandczyk (The Irishman, 2019) jako Angelo Bruno
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |