 Popularni aktorzy
Edward Harrison Norton (ur. 18 sierpnia 1969 w Bostonie) – amerykański aktor, reżyser i producent filmowy.
Dzieciństwo
Norton wychowywał się w Columbii, stanie Maryland[1][2][3].
Miał pięć lat, gdy zafascynowało go przedstawienie teatralne dla dzieci (If I Were a Princess), w którym wystąpiła jego opiekunka Betsy True. Wówczas postanowił, że zostanie aktorem.
Edward jest najstarszym z trojga dzieci państwa Norton. Ma siostrę Molly i brata Jamesa. Ojciec, Edward Norton Senior, prawnik, był prokuratorem federalnym w czasie prezydentury Jimmy’ego Cartera. Matka, Robin, pracowała w szkole. Dziadek Edwarda, architekt James Rouse, zaprojektował m.in. South Seaport w Nowym Jorku; znany jest również jako pomysłodawca shopping malli.
W wieku 8 lat młody Norton działał już w szkolnym kółku dramatycznym, by potem cały czas uczyć się aktorstwa na różnych kursach, w szkołach, warsztatach.
Studia
Norton studiował astronomię i filologię japońską. W 1991 ukończył studia na Uniwersytecie Yale'a z dyplomem z historii. Rozpoczął pracę w firmie The Enterprise Foundation, którą założył jego dziadek. Edward pracował w filii w Osace, ponieważ płynnie mówi po japońsku. Po powrocie do Nowego Jorku zaczął grywać w teatrach off-broadwayowskich.
Kariera
Na scenie po raz pierwszy pojawił się w Nowym Jorku, gdzie z przyjaciółmi wystawiał sztuki Edwarda Albee. Kiedy z jednym z przedstawień występowali w Hollywood, akurat trwały poszukiwania młodego człowieka do roli u boku Richarda Gere'a w thrillerze sądowym Lęk pierwotny. Gere chciał już zrezygnować z projektu, zmęczony bezowocnymi poszukiwaniami nowej gwiazdy, kiedy pojawił się Norton i zwyciężył ponad 2000 rywali. Zanim jeszcze film miał premierę w kinach, wieść o sensacyjnie zdolnym Edwardzie rozniosła się na tyle, że zaoferowano mu kolejne role – we Wszyscy mówią: kocham cię Allena i w filmie Skandalista Larry Flynt Formana. Aktor został uhonorowany Złotym Globem oraz nominacją do Oscara w kategorii „Najlepszy aktor drugoplanowy” i nominacją do nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej.
W 1997 odrzucił rolę poszukiwanego przez Toma Hanksa żołnierza w filmie Szeregowiec Ryan (1998), którą ostatecznie zagrał Matt Damon. Wybrał występ w Więźniu nienawiści (1998) i otrzymał kolejną nominację do Oscara, tym razem w kategorii „Najlepszy aktor”. Miloš Forman brał pod uwagę jego kandydaturę w czasie poszukiwań odtwórcy roli Andy’ego Kaufmana w filmie Człowiek z księżyca (1999). Producenci wybrali jednak Jima Carreya. Reżyser David Fincher widział Nortona tylko w filmie Skandalista Larry Flynt, gdy zdecydował się na zaangażowanie go w roli schizofrenika w Podziemnym kręgu. Edward i występujący w filmie Brad Pitt uczęszczali wówczas na lekcje wyrobu mydła.
Debiut reżyserski Nortona nosi tytuł Zakazany owoc (2000). Historię, która stała się podstawą do scenariusza napisał przyjaciel aktora z czasów studenckich, Stuart Blumberg. Edward wystąpił w filmie w roli Ojca Briana. Dedykował film zmarłej matce.
Życie prywatne
Aktor zajmuje się działalnością charytatywną. Część pieniędzy z gaży przekazuje Akademii St. Frances, która przyznaje stypendia im. Robin Norton.
Jest fanem muzyki rockowej. W 1998 grał na gitarze w czasie koncertów punkrockowej grupy Hole w Los Angeles. Przyjaźni się z wokalistką tejże grupy – Courtney Love. Interesuje się też fotografią. Norton należy do tych aktorów, którzy bardzo sobie cenią swoją prywatność. Twierdzi, iż aktor najlepiej przysłuży się swojej roli, jeżeli nie obciąży jej bagażem swojej osobowości i życiowych doświadczeń. Im więc mniej o aktorze wiadomo, tym lepiej. Jest członkiem zespołu nowojorskiego Signature Theatre Company, a na scenie tej debiutował w roku 1994.
W 2012 roku ożenił się z aktorką Shauną Robertson[4]. Mają syna Atlasa (ur. 2013)[4].
Filmografia
Aktor
Skandalista Larry Flynt (The People vs. Larry Flynt, 1996) jako Isaacman
Lęk pierwotny (Primal Fear, 1996) jako Aaron Stampler
Wszyscy mówią: kocham cię (Everyone Says I Love You, 1996) jako Holden
Hazardziści (Rounders, 1998) jako Lester 'Worm' Murphy
Więzień nienawiści (American History X, 1998) jako Derek Vinyard
Out of the Past (1998) jako Henry Gerber
Podziemny krąg (Fight Club, 1999) jako narrator
Zakazany owoc (Keeping the Faith, 2000) jako Brian Finn
Rozgrywka (The Score, 2001) jako Jackie Teller
25. godzina (25th Hour, 2002) jako Monty Brogan
Smoochy (Death to Smoochy, 2002) jako Smoochy/Sheldon Mopes
Frida (2002) jako Nelson Rockefeller
Czerwony smok (Red Dragon, 2002) jako William 'Will' Graham
Włoska robota (The Italian Job, 2003) jako Steve
Dolina iluzji (Down in the Valley, 2005) jako Harlan
Królestwo niebieskie (Kingdom of Heaven, 2005) jako Król Baldwin IV
Iluzjonista (The Illusionist, 2006) jako Eisenheim
Malowany welon (The Painted Veil, 2006) jako Walter
Incredible Hulk (2008) jako Bruce Banner/Hulk
Było sobie kłamstwo (The Invention of Lying, 2009) jako policjant (niewymieniony w czołówce)
W cieniu chwały (Pride and Glory, 2009) jako Ray Tierney
Co w trawce piszczy? (Leaves of Grass, 2009) jako Bill Kincaid / Brady Kincaid
Stone (2010) jako Gerald 'Stone' Creeson
Kochankowie z Księżyca (Moonrise Kingdom, 2012) jako główny skaut Randy Ward
Dziedzictwo Bourne’a (The Bourne Legacy, 2012) jako Eric Byer
Birdman (2014) jako Mike Shiner
Grand Budapest Hotel (2014) jako Henckels
Sausage Party (2016) jako Sammy (głos)
Ukryte piękno (2016) jako Whit
Wyspa psów (2018) jako Rex (głos)
Osierocony Brooklyn (Motherless Brooklyn, 2019) jako Lionel Essrog
Alita: Battle Angel (2019) jako Nova (niewymieniony w czołówce)
Reżyser
Zakazany owoc (Keeping the Faith, 2000)
Osierocony Brooklyn (Motherless Brooklyn, 2019)
Producent
Zakazany owoc (Keeping the Faith, 2000)
25. godzina (25th Hour, 2002)
Dirty Work (2004)
Dolina iluzji (Down in the Valley, 2005)
Malowany welon (The Painted Veil, 2006)
Undaunted Courage (2007)
Osierocony Brooklyn (Motherless Brooklyn, 2019)
©® GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
