Kalendarium teatr |
|
Kalendarium teatr |
534 p.n.e. Tespis wystąpił na Wielkich Dionizjach - początek teatru ateńskiego |
|
1741 - 76 w londynie wystepował David Garrick, pierwszy wielki gwiazdor nowożytnego aktorstwa |
V w. p.n.e. rozkwit teatru ateńskiego; tworzyli Ajschylos, Sofokles, Eurypides, Arystofanes |
|
poł. XVIII w. powstała "opera pekińska", dworski teatr Chin |
IV w. p.n.e. Poetyka Arystotelesa; jego zdaniem tragedia „przez wzbudzenie litości i trwogi doprowadza do oczyszczenia tych uczuć” |
|
2. poł. XVIII w. rozwiązał sie teatr w Niemczech |
52 p.n.e. pierwszy stały budynek teatralny w Rzymie, oparte na greckich wzorach komedie Titusa Plautusa i Terentiusa Afera, tragedie Luciusa Seneki, traktat o charakterze teatru Marcusa Vitruviusa staną się dla późniejszych epok głównym źródłem wiedzy o antyku |
|
1758 filozof Jan Jakub Rousseau napisał List o widowiskach, w którym krytykuje teatr i proponuje zastąpić go "świetami ludowymi" w którym "lud sam dla siebie stanie się widowiskiem" |
II - III w. n.e. teologowie chrześcijańscy - Tacjan i Tertulian - wystąpili przeciwko teatrowi |
|
1765 w Warszawie powstał Teatr Narodowy |
III w. ostateczna radakcja natjaśastry, traktatu o tańcu i aktorstwie; początek tradycji teatru w Indiach |
|
1778 filozof Denis Diderot ukończył Paradoks o aktorze - pierwsze poważne dzieło analizujące osobliwości zawodu aktorskiego |
IV - V w. najdojrzalsza chrześcijańska krytyka teatru w pismach św. Augustyna |
|
1784 teatr jako instytucja moralna fryderyka Schillera wykład zadań i możliwości nowoczesnego teatru |
V w. dzieła kalidasa (autor m.in. Śakuntali, największy dramaropisarz indyjski) |
|
1830 bójka zwolenników różnych prądów artystycznych na premierze dramatu Hernani Victora Hugo w Comedie Francaiseoznacza tryumf romantyzmu w teatrze |
koniec X w. Nawiedzenie Grobu, najstarsza forma dramatu liturgicznego, który opowiada, jak trzy Marie przychodzą do grobu Chrystusa i dowiaduja się o Zmartwychwstaniu |
|
1843 Adam mickiewicz wygłosił w Paryżu wykład o teatrze słowiańskim |
ok. 1000 powstał wajang indonezyjski lalkowy teatr cieni |
|
1876 Ryszard Wagner otworzył w bayreuth swój Teatr Festiwalowy |
1150-70 Gra o Adamie, najwcześniejsze w Europie misterium francuskie |
|
XIX/XX w. "Wielka reforma Teatru" rozwój i awans |
1230 zachowany w beauvais tekst gry o Danielu, najczęściej dziś wykonywanego misterium średniowiecznego z elementami oślej mszy |
|
1898 powstał Moskiewski teatr Artystyczny Konstantina Stanisławskiego |
XIII - XIV w. w japonii powstał teatr no, jedna z najwspanialszych tradycji teatru wysokiego |
|
1900 - 34 rozkwit teatru rosyjskiego |
1425 Zamek wytrwałości, jeden z najważniejszych angielskich moralitetów, w którym Dusza Ludzka walczy z Ciałem, jego Pokusami i zastępami diabłów, a pod koniec zostaje uratowana przez Miłośerdzie |
|
1920 - 33 rozkwit teatru Niemieckiego |
ok. 1465 francja: Farsa o mistrzu Pathelin, czyli o chytrym adwokacie i głupich sędziach |
|
1932 Antonin Artaud ogłosił manifest teatru Okrucieństwa |
od poł. XVI w. we Włoszech rozwineła sie komedia dell'arte, zawodowy teatr oparty na improwizacji |
|
1953 - 89 Irlandczyk Samuel Beckett pisał i reżyserował swoje dramaty; miał duży wpływ na estetykę teatru ostatniego półwiecza |
poł. XVI w. - koniec XVIII w. w szkołach, zwłaszcza prowadzonych przez zakon jezuitów, amatorskie przedstawienia teatralne uważało się za ważny środek kształcenia i propagandy religijnej |
|
1956 rozpoczął pracę brazylijczyk Augusto Boal, twórca teatru uciskanych, czołowy przedstawiciel teatry politycznego |
1580 - 84 Andrea Palladio zbudował teatro Olimpico - próba rekonstrukcji teatru antycznego |
|
1957 - 99 Jerzy Grotowski zrealizował program "teatru ubogiego", a potem parateatralnych poszukiwań "dramatu obiektywnego" |
1580 - 1680 "złoty wiek" teatru hiszpańskiego; lope de vega napisał 1,5 tys. dramatów, Tirso de molina wprowadził na scenę postać Don Juana, Pedro Calderon de la Barca napisał m.in. Księcia Niezłomnego |
|
1959 Człowiek w teatrze życia codziennego amerykańskiego socjologa Ervinga Goffmana. Początek zakrojonych na wielka skale badań "teatralności" poza teatrem |
ok. 1590 - 1610 w Londynie pracował aktor, pisarz i dyrektor trupy teatralnej - William szekspir; 36 jego dramatów zdobyło ponadczasową sławę |
|
1964 w Oslo powstaje eksperymentalny Odin Teatret Eugenio Barby; od 1966 Ogólnoskandynawski Teatr Laboratorium Sztuki Aktorskiej |
ok. 1600 w Japonii powstał komiczny teatr kabuki |
|
1968 Giorgio Strehler - założyciel eksperymentalnego Teatro e Azione - twórca nowego teatru egzystecialnegu |
ok. 1600 powstał kathakali, najżywotniejsza do dziś tradycja teatru indyjskiego |
|
2000 ppp |
1607 Orfeusz Claudio Monteverdiego, pierwsze arcydzieło opery |
|
2000 ppp |
1635 powstała Akademia Francuska |
|
2000 ppp |
1658 - 73 w paryżu pracował aktor, komediopisarz i dyrektor trupy teatralnej - Jean-Baptiste Poquelin, znany pod pseudonimem Moliere |
|
2000 ppp |
1680 król Ludwig XIV stworzył - działającą do dziś - Comedie Francaise |
|
2000 ppp |
|
|
|