 Budowa deski snowboardowej
Rózne firmy snowboardowe stosują różne technologie, różne materiały przy wytwarzaniu desek snowboardowych jednak podstawowa struktura jest zawsze taka sama i wygląda tak jak na poniższym schemacie. Sercem deski jest rdzeń, który jest otoczony z dwóch stron wartwą włókna szklanego. Boczną ochronę rdzenia stanowi sidewall. Pod dolną warstwą włókna szklanego umiejscowione są krawędzie, a pod nimi mamy ślizg. Wierzchnią warstwę deski snowboardowej stanowi laminat, w którym widoczne są otwory montażowe do wiązań czyli tzw. inserty. Tak wygląda podstawowy model budowy deski snowboardowej, który może być wzbogacony różnymi dodatkami ale o tym w dalszej cześci artykułu.
Rdzeń
W większość przypadków rdzenie w deskach snowboardowych wykonywane są z laminowanych pasów drewnianych, które są sklejane, a następnie wycinane przy pomocy obrabarek CNC. Drewno używane do budowy rdzeni pochodzi z drzew liściastych takich jak buk, brzoza, osika czy bambus. Zaletą drewna jest dobre czucie, dobre tłumienie drgań, zdolność do zachowywania kształtu i sprężystości. Rdzenie drewniane bardzo często są "Zbrojone" innymi materiałami, które wpływają na charakterystykę, sztywność czy wagę deski snowboardowej. Najczęściej spotykanymi materiałami są: Carbon, Kevlar, Aluminium oraz pianka, które umiejscawiane są w róznych miejscach i w róznej postaci - w zależności od właściwości, które chce się uzyskać w desce snowboardowej. Carbon charakteryzuje się tym że jest lekki, wytrzymały, żywotny, bardzo dobrze spisuje się pod naciskiem i jest też bardzo drogi dlatego można go spotkać w wyższych modelach desek. Kevlar jest umiarkowanie lekki, wytrzymały, dobrze znosi naprężenia i jest dobrym tłumikiem. Aluminium w postaci plastra miodu jest bardzo lekki, bardzo wytrzymały ale drogi i ogranicza zdolność tłumienia drgań. Pianka jako materiał na rdzeń jest już rzadkością gdyż jest za miękka i traci szybko swoją sprężystość, ale czasami jest używana dla redukcji wagi w miejscach nie narażonych na naprężenia i obciążenia.
Włókno szklane (fibreglass)
Włókno szklane pomaga zwiększyć sztywność deski i chroni ją przed deformacją. Warstwa włókna szklanego otaczającego rdzeń może przybierać dwie postacie Bi-axial oraz Tri-axial. Warstwa Bi-axial to podwójny splot włókna szklanego, które jest przeplatane pod kątem 90 względem siebie. Takie ułożenie włókna szklanego zapewnia lekkość, niezawodność i wybacza błędy. Najczęściej wartwę Bi-axial można spotkać w deskach dla początkujących lub miękkich deskach freestylowych. Warstwa Tri-axial to potrójny splot włókna szklanego które są ułożone pod kątem +45°, 0° i -45°. Takie ułożenie włókna szklanego tworzy lekką i wytrzymałą warstwę o większej sztywności poprzecznej i większej reaktywności w stosunku do desek z Bi-axial. Deski z warstwą potrójnego splotu włókna szklanego szybiej reagują na nasze ruchy, lepiej tłumią drgania i nie wybaczają tylu błędów co deski z warstwą Bi-axial. Tego rodzaju splot włókna szklanego możemy najczęściej spotkać w wyższych modelach desek.
Sidewall
Warstwa sidewall umieszczona jest wzdłuż krawędzi deski snowboardowej i może przybierać jedną z trzech postaci w zależności od tego jak końce pozostałych warstw został wykonane. Wyróżniamy tu 3 rodzaje konstrukcji: ABS Sidewall/ Sandwich Construction, Cap Construction, Half-Cap Construction.
ABS Sidewall / Sandwich Construction - przy tej konstrukcji każda warstwa deski snowboardowej ułożona jest płasko jedna na drugiej a ABS Sidewall tworzy boczną ochronę rdzenia. Tego rodzaju konstrukcja jest obecnie najczęściej stosowana, a to za sprawą dobrego przenoszenia sił na krawędzie. Konstrukcja ABS Sidewall jest również twardsza i bardziej wytrzymała niż konstrukcja Cap. Najczęściej używanym materiałem jest tworzywo ABS aczkolwiek niektóre firmy stosują też inne materiały jak guma, urethan czy drewno bambusowe.
Cap Construction - na początku lat 90-tych niemal wszystkie deski były produkowane przy użyciu konstrukcji Cap. Dzisiaj to rozwiązanie niemal całkowicie zniknęło i tylko czasem można je spotkać w niskobudżetowych, marketowych deskach snowboardowych. W tej konstrukcji warstwa włókna szklanego i laminat nachodzą po bokach na rdzeń. Zaletą tego rozwiązania niski koszt wytworzenia, lepsze tłumienie drgań i trochę niższa waga natomiast minusem jest mniejsza wytrzymałość, gorsze przenoszenie sił na krawędzie oraz nienaprawialność (lub bardzo trudne w naprawie) w przypadku uszkodzenia krawędzi.
Half-Cap Construction - to hybrydowa konstrukcja, która łączy konstrukcje Cap i Sandwich. W tym przypadku warstwa włókna szklanego zachodzi na rdzeń podobnie jak w konstrukcji Cap, natomiast warstwa laminatu tylko częściowo zachodzi na boczną ściankę gdzie dopełnieniem jest warstwa ABS Sidewall. Tego rodzaju rozwiązanie zapewnia dobre przenoszenie energii na krawędzie, jest odpowiednio lekkie i żwawe. Konstrukcja Half-Cap jest z powodzeniem wykorzystywana w zaawansowanych technologicznie deskach snowboardowych. Dosyć często tą konstrukcje można spotkać w deskach, gdzie w środkowej części występuje ABS Sidewall, który na tipie i tailu przechodzi w konstrukcje Cap.
Krawędzie
Krawędzie w deskach snowboardowych wykonywane są ze stali lub stali nierdzewnej, czasami zdarza się że krawędzie wykonywane są z innych materiałów jak brąz, ale to temat zdecydowanie niszowy. Jeśli chodzi o montaż krawędzi to wyróżniamy tutaj dwa rozwiązania: krawęzie montowane na całym obwodzie deski lub krawędzie montowane po obu stronach (bez nosa i taila). Pierwsze rozwiązanie jest obecnie najczęściej stosowane i jest najbardziej wytrzymałe. Minusem może być problem z wymianą krawędzi w przypadku jej uszkodzenia, ale to raczej zadanie dla serwisanta. Jeśli chodzi o drugie rozwiązanie to plusem może być nieco niższa waga deski, ale nos i tail są bardziej narażone na uszkodzenia.
Ślizg
Ślizgi w deskach snowboardowych wykonywane są z polietylenu (P-Tex), który jest oznaczony liczbą (np sitered 2000). Liczba odnosi się do masy cząsteczkowej polietylenu. Wyższa wartość oznacza wyższą masę cząsteczkową, co wskazuje na lepszy i bardziej trwały ślizg. Rozróżniamy dwa rodzaj ślizgów: tłoczone (extruded) i spiekane (sintered).
Ślizgi tłoczone - w tym przypadku materiał bazowy jest topiony, a następnie po zastygnieciu wycinany do odpowiedniego kształtu. Ślizgi tłoczone są tanie w produkcji, tanie w eksploatacji, ale są za to wolniejsze i mniej wytrzymałe. Ślizgi tego typu są również mniej porowate i co za tym idzie gorzej absorbują smar, ale nieposamrowane nie tracą wiele ze swoich właściwości jezdnych.
Ślizgi spiekane - w tym przypadku materiał bazowy jest w pierwszej kolejności rozdrabniany i mielony na proszek, następnie spiekany, prasowany i wycinany do wymaganego kształtu. Ślizgi spiekane są droższe do wykonania, ale są za to szybsze i bardziej trwałe. Struktura ślizgu spiekanego jest porowata dzięki czemu bardzo dobrze absorbuje smar. Wadą ślizgu spiekanego jest to, iż nieposamarowany bardzo traci na swoich własnościach. Jest również trudniejszy w naprawie. Ślizgi spiekane mogą również zawierać inne materiały jak np. grafit, który czyni je jeszcze szybszymi i bardziej wytrzymałymi. Dlaczego grafit ? Z prostego powodu - grafit pomaga rozproszyć ładunki elektrostatyczne i zmniejsza tarcie, które powstaje w wyniku ślizgania się deski po śniegu. Ślizgi spiekane z dodatkiem grafitu jeszcze lepiej absorbują smar, co czyni je szybszymi.
Laminat
Laminat to najbardziej zewnętrzna warstwa deski snowboardowej, którą możesz zobaczyć. Laminat spełnia funkcję ochronną i ozdobną, chroni pozostałe warstwy deski i posiada grafikę, która często gęsto jest małym dziełem sztuki. Laminaty w deskach snowboardowych wykonywane są z różnych materiałów wliczająć w to nylon, drewno, włókno szklane, plastik i kompozyty. Jeśli chodzi o metody powstawania grafik na deskach snowboardowych to są dwie metody: hermetyzacja i sublimacja. Pierwsza metoda polega na nadrukwoaniu grafiki na papierze, tkaninie lub innym podobnym materiale, który jest następnie lakierowany lub pokrywany bezbarwną warstwą laminatu. W tej metodzie wżnym elementem jest dobór odpowiednich tuszy, które nie będą negatywnie wpływały na połączenie warstwy laminatu z warstwą włókna szklanego. Jeśli chodzi metodę sublimacji, to najpierw grafika wykonywana jest za pomocą specjalnych atramentów na papierze transferowym, a następnie w warunkach wysokiego ciśnienia i temperatury przenoszona jest na laminat. W tym przypadku laminat z grafiką tworzy jedną całość.
Profil deski snowboardowej
Profil deski, jej wygięcie to jeden z głównych elementów, który determinuje jej przeznaczenie i charakterystykę. Trzeba od razu powiedzieć, że nie ma idealnego profilu deski, każdy ma jakieś wady i zalety. Wszystko zelzy od tego co chcemy robić na desce snowboardowej i na czym najbardziej nam zależy. Generalnie w tym temacie rozróżniamy takie pojęciaa jak: camber, rocker, zero camber, hybrid camber, powder rocker.
Camber
Camber to najbardziej wypróbowany i sprawdzony profil deski. Jeszcze do niedawna niemal wszystkie deski posiadały taki profil. Camber zapewnia bardzo dobre trzymanie krawędzi, stabilność podczas jazdy (nawet z dużą prędkością) oraz dobrego popa. Wadą cambera jest to, że nie wybacza błędów i dużo łatwiej w porównaniu do pozostałych profili można "złapać krawędź". Camber wymaga też więcej wysiłku (effort) podczas skręcania.
Reverse Camber (Rocker)
Rocker nazywany też reverse camber (odwrócony camber) daje poczucie skejtowego stylu. Deski z takim profilem dużo łatwiej i szybciej skręcają oraz dużo łatwiej (w porównaniu do desek camberowych) można je wygiąć. Dużo łatwiejsze pressy sprawiają że deski z rockerem idealnie nadają się dla osób, które lubują się w flatground trickach (ewolucjach wykonywanych podczas jazdy). Kolejną dużą zaletą rockerów jest bardzo dobre prowadzenie deski w puchu. Jadąc w głębokim śniegu mamy uczucie że deska płynie. Deski z rockerem mają też jeszcze inną zaletę. Dużo trudniej "złapać krawędź" ! Wadą odwróconego cambera jest mniejsza stabilność przy dużej prędkości, gorsze trzymanie krawędzi w porównaniu do desek z camberem oraz mniejszy pop.
Zero Camber (Flat)
Charakterystyka desek zero camberowych zawiera sięw przedziale pomiędzy camberem, a rockerem. To połączenie zalet obu profili. Tego rodzaju profil często stosowany jest w deskach przeznaczonych do parku. Deski zero camber dobrze trzymają krawędź, łatwo skręcają, są stabilne podczas jazdy, mają lepszego popa niż deski z rockerem oraz bardzo dobrze spisują się na railach.
Hybrid Camber
Tego rodzaju profil może przybierać dwie postacie. Możemy mieć do czynienia z hybrydami, które mają rockera na środku deski i cambera pod wiązaniami lub odwrotnie czyli cambera na środku deski i rockera pod wiązaniami. Pierwsza opcja jest dużo częściej spotykana i różnych firmach jest różnie nazywana. Dla przykładu Burton tego rodzaju profil nazywa Flying V, Lib Tech nazywa to C2 Banana, a Nitro nazywa to Gullwing. Niezależnie od nazwy tego rodzaju profil nadaje desce wszechstronności. Rocker na środku deski daje poczucie luzu i sprawai że deska płynie w puchu, natomiast camber pod wiązaniami sprawia że deska lepiej trzyma krawędź, jest stabilniejsza i ma lepszego popa niż deska na typowym rockerze. Należy jednak pamiętać, że pop, trzymanie krawędzi i stabilność nie jest tak dobra jak w deskach na klasycznym camberze. Tego typu wygięcie deski sprawia, że będziemy mieli odczucia jakbyśmy jeździli na desce rockerowej przy częściowym zachowaniu zalet cambera.
Jeśli chodzi o drugą opcję 'hybrydy' to bardzo często możemy się też spotkać z nazwą Camrock. Zaletą takiego profilu jest wszechstronność. Za sprawą cambera pomiędzy wiązaniami deska pewnie prowadzi się na krawędzi i dobrze ją trzyma, ma dobrego popa i jest stabilna przy dużych prędkościach. Rocker na nosie i tailu sprawia, że deska przyjemnie prowadzi się w puchu no i łatwo wykonać na niej pressy. Tego typu profil odczuciami z jazdy bardziej przypomina deski camberowe niż deski rockerowe przy zachowaniu zalet rocera.
Powder Rocker (S Rocker)
Tego typu profil deski można najczęściej spotkać w deskach dedykowanych do freeride'u. Setback (przesunięcie insertów na tył deski), camber w tylnej częci oraz duży rocker w przedniej części sprawia że deska perfekcyjnie płynie w śniegu, a przy tym umożliwia wykonywnaie szybkich skrętów (np między drzewami:-) ) Wadą tego profilu jest to że słabo jeździ na switchu (na drugą nogę).
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
