Klasy ekspozycji betonu
Beton wykorzystywany w budownictwie należy dobierać w zależności od przeznaczenia, z uwzględenieniem czynników przyrodniczych towarzyszących eksploatacji.
Mając to na uwadze, w ramach Polskich Norm (w szczególności PN-EN 206-1:2003) zdefiniowano klasy ekspozycji betonu.
Ich celem jest usystematyzowanie i ułatwienie przekazywania informacji na różnych etapach realizacji: określania wymagań przez inwestora, przygotowania dokumentacji przez projektanta oraz wdrażania rozwiązań przez wykonawcę.
Dzięki takiej katerogoryzacji można z góry określić, jakie mieszanki i jakości betonu będą sprawdzać się przy konkretnych projektach.
Za sprawą określenia klasy unika się błędów przy wyborze betonu do danego projektu.
Klasy ekspozycji betonu
Biorąc pod uwagę wpływ czynników środowiska naturalnego, wyróżniono siedem klas ekspozycji betonu, które określają, na jakie zniszczenia mechaniczne lub chemiczne będzie on narażony. Na podstawie tej klasyfikacji określa się, który beton wybrać, by nie stanowił ryzyka przy tworzonej konstrukcji.
Klasy ekspozycji betonu dzieli się na mniejsze podgrupy (podklasy).
Są one oznaczane literą, reprezentującą główną kategorię, oraz liczbą (zwaną w termonologii branżowej stopniem), wyrażającą daną podatność na faktyczne zniszczenia. Im wyższy stopień, tym intensywniejsze (ekstremalniejsze) oddziaływanie danego zagrożenia.
Główny podział klas
Wyróżniamy następujące klasy ekspozycji betonu:
- brak ryzyka korozji lub agresji środowiska,
- korozja wywołana karbonatyzacją,
- korozja wywołana chlorkami niepochodzącymi z wody morskiej,
- korozja wywoływana chlorkami z wody morskiej,
- agresywne oddziaływanie zamrażania, bądź rozmrażania, z lub bez środków odladzających,
- agresja chemiczna,
- korozja spowodowana ścieraniem.
Konstrukcja betonowa może być narażona na więcej, niż jedno oddziaływanie. W procesie projektowym opisywana jest wtedy przez kilka klas.
Przykładowo: jeżeli zagrożenie na danym terenie budowli nie występuje wcale, wtedy używamy oznaczenia „X0″ (X jest przedrostkiem, występującym we wszystkich klasach, zaś 0 reprezentuje brak niebezpieczeństwa) – jest to elementarna klasa ekspozycji. Taka sytuacja występuje np. w budynkach o niskiej wilgotności powietrza.
W przypadku zaś, gdy występuje agresja spowodowana zamrażaniem lub rozmrażaniem, korzystamy z oznaczenia „XF” (od angielskiego wyrazu Freezing, oznaczającego zamarzanie), które łączymy z liczbą z zakresu od 1 do 4, reprezentującą intensywność czynnika. Przykładowo, XF3 zastosowalibyśmy dla płaskich powierzchni z betonu, na których zbiera się i zamarza woda (pochodząca np. z deszczu), natomiast o stopień wyżej – XF4 – ocenimy taką samą sytuację, ale przy której dodatkowo stosowane są środki odladzające (występuje to np. na drogach z płyt betonowych).
Opr. Adam Nawara |
