Zioła
Najbardziej popularne i łatwe w uprawie zioła to szczypiorek, pietruszka naciowa i koperek. Są to zarazem rośliny należące do niezbędnika w kuchni.
Warto jednak uprawiać również inne zioła takie jak tymianek, szałwia, bazylia, mięta, estragon czy oregano. Oprócz pożytku w kuchni są to z reguły rośliny dość ozdobne i pięknie pachnące.
Większość ziół takich jak pietruszka, koper, kminek, kolendra czy ogórecznik lubi glebę raczej przepuszczalną i niezbyt żyzną. Wysiewa się te zioła bezpośrednio do gruntu. Zioła takie jak bazylia, majeranek, anyż czy cząber wymagają przygotowania rozsady. Rozmaryn najlepiej traktować jak roślinę doniczkową i wystawiać ją na zewnątrz po ustaniu przymrozków
Sezon uprawy ziół zaczyna się w marcu; gdy tylko odmarznie ziemia w ogrodzie można zacząć sadzić sadzonki ziół wytrzymałych na przymrozki takich jak: melisa, chrzan i lubczyk. Sadząc lubczyk trzeba pamięteć o dopowiedniej ilości miejsca bo dorosła roślina ma mocny korzeń i dorasta nawet do 2 metrów wysokości.
Bardziej doświadczeni ogrodnicy mogą w tym czasie przygotować rozsadę ziół ciepłolubnych: majeranku i bazylii.
W kwietniu można już wysiewać i sadzić do gruntu większość wytrzymałych ziół oraz wystawić na zewnątrz rozmaryn, który powinien dać sobie radę z ewentualnymi przymrozkami.
Szczypiorek jest odporny na mrozy i może być nawet całą zimę trzymany w doniczce na balkonie. Młode rośliny szczypiorku można sadzić jeszcze nawet w czerwcu. Zbiór liści szczypiorku przeprowadza się w miarę potrzeb a zbierać można nawet te pędy na których wykształcił się kwiat, bo nie pogarsza to jego smaku.
Zioła z Europy Południowej pięknie pachnące :
Rozmaryn najlepiej uprawiać w doniczce.
Lawenda to roślina i ozdobna i użyteczna.
Liście bazylii wydzielają korzenno-cynamonowy zapach.
Szałwia - roślina przyprawowa i lekarska.
Zbiory ziół
Większość ziół należy poprzycinać zanim na ich pędach rozwiną się kwiaty. Przycięcie wierzchołków spowoduje dodatkowo lepsze rozkrzewienie roślin. Większość popularnych ziół (piertuszka, szałwia, bazylia estragon, melisa, mięta, tymianek, oregano) zbiera się na bieżąco uszczykując wierzchołki pędowe. Najlepsza pora zbioru ziół to godziny przedpołudniowe w pogodne dni, po wyschnięciu porannej rosy ale zanim zrobi się upalnie - wtedy ich aromat jest najintensywniejszy. Liście i pędy ziół można zbierać przez cały okres wegetacji ale najlepiej zbierać wymienione zioła znim wejdą w okres kwitnienia. Przed kwitnieniem w liściach gromadzi się najwięcej cennych skladników.
Majeranek zbiera się ścinając pędy po ukazaniu się pierwszych pąków kwiatowych i przechowuje się go po zasuszeniu.
Lubczyk ogrodowy - zbiera się przede wszystkim młode wiosenne pędy rośliny ale można też wykorzystać owoce i młode korzenie zarówno świeże jak i suszone.
Zbiór mięty : najbardziej aromatyczne są liście w okresie tworzenia kwiatostanów; pierwszy raz w czerwcu, drugi raz na przełomie sierpnia i września. W uprawie amatorskiej świeże liście mięty zbieramy na bieżąco w zależności od potrzeby.
W lipcu zaczynają dojrzewać te zioła, których nasiona są używane jako przyprawa - anyż, kminek, kolendra czy biedrzeniec. Od lipca zbiera się też zioła uprawiane w celach leczniczych takie jak lawenda, nagietek i dziurawiec, poniważ w tym czasie zawierają najwięcej cennych składników. Zbiory takich ziół nasiennych jak koper, kolendra kminek, biedrzeniec i anyż należy zakończyć w sierpniu. W tym miesiącu kończy się również zbiory lawendy i bylicy.
Suszenie ziół
Chociaż świeżo zebrane zioła mają najwięcej aromatu nie nadają się jednak do dłuższego przechowywania. Jednym ze sposobów konserwowania ziół jest ich suszenie. Zasuszone i właściwie przechowywane zioła długo zachowują swój smak i zapach. Najczęściej suszy się rośliny o aromatycznych lisciach. Zebrane gałązki wiąże się po kilka w pęczki i zawiesza łodygami do góry w przewiewnym i ocienionym miejscu (może być strych). można też suszyć zioła w otwartym piekarniku w temperaturze do 50 C. Rzadziej suszy się korzenie roślin; trzeba je najpierw rozdrobnić a po wysuszeniu zmielone przechowywać z szczelnie zamkniętych, ciemnych pojemnikach.
Zamrażanie ziół
Zioła takie jak pietruszka naciowa, koperek i szczypiorek lepiej zachowują swój smak i zapach po zamrożeniu niż po wysuszeniu. Dodatkowo mrożone ziła zachowują niemal wszystkie cenne składniki a po wrzuceniu do potrawy zielenina wygląda jak świeża. No i jest to metoda zdecydowanie najprostsza. Opłukane i suche gałązki lub posiekane liście umieszcza się w torebkach foliowych lub plastikowych pojemnikach i mrozi w zamrażalniku.
Konserwacja ziół w occie lub oleju
Opłukane i osuszone zioła włożyć do butelki zalanej octem lub oliwą o temperaturze pokojowej i odstawić na 2 tygodnie co jakis czas wstrząsając. Po tym czasie przecedzić i przelać do innej butelki. Ocet i oliwa nabiorą aromatu ziół. Można je dodawać do sałatek, sosów i marynat do mięs.
Ciekawostki
Niektóre zioła "uprawiają się same" lub są w ogrodach traktowane jak chwasty. Jeżeli nasz ogród nie jest usytuwany w nieodpowiednim do uprawy ziół miejscu, może nie warto zbyt mocno z nimi walczyć. Takim ziołowym chwastem jest popularna pokrzywa czy mniszek pospolity.
Zastosowanie najpopularniejszych ziół
Świeże zioła, zerwane prosto z grządki smakują najlepiej i można je dodawać do niemal każdej potrawy, wzbogaci to jej smak, aromat i wartość.
Świeże listki mięty lub koperku można dodawać do kefiru, maślanki czy zsiadłego mleka. Łyżka tych drobno posiekanych ziół wymieszana z przetworami mlecznymi zamieni się w orzeżwiający napój.
Posiekany szczypiorek, koperek lub bazylię można dodać do twarogu wymieszanego ze śmietaną.
Posiekaną bazylię czy oregano można dodać do masła utartego z ząbkiem czosnku.
Do sosu winegret można dodać posiekaną bazylię a do sosu jogurtowego listki mięty.
Lubczyk ogrodowy - najsmaczniejszą częścią rośliny są młode pędy pojawiające się wiosną. Używa się go jako przyprawy do zup sosów i mięs. Można też wykorzystać młode korzenie rośliny - szczególnie poprawiają smak baraniego i króliczego mięsa. Młode listki dodaje się do zup: kartoflanki, pomidorowej czy rosołu.
Tymianek - odmieni smak warzyw, ryb, mięsa czy zupy. Nadaje potrawom lekko miętowy aromat i herbaciany smak. Należy go jednak ostrożnie dozować gdyż w miarę gotowania wzmacnia się jego smak i aromat.
Rozmaryn nadaje się do baraniny, dziczyzny, drobiu i ryb. Ponadto ułatwia trawienie cięzkich i tłustych potraw.
Zioła do farszów
Tymianek, natka pietruszki, bazylia, oregano i kolendra pasują i do farszu mięsnego i do farszu serowego. Najlepsze są świeże. Jeżeli używamy ziół suszonych, to dodajemy ich trochę więcej. Czytaj dział - Zioła ...
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |