 Rośliny cebulowe i bulwiaste
Do roślin cebulowych i bulwiastych zalicza się tulipany, narcyzy, hiacynty, krokusy, lilie, mieczyki, zimowity, śnieżyczki, przebiśniegi, cebulice, puszkinie, szafirki, dalie, begonie, cesarska koronę, irysy holenderskie, irysy angielskie i irysy żyłkowane.
Do mniej znanych i uprawianych roślin tego typu należą: ranniki zimowe, cyklameny europejskie,krokosmie, psi ząb, czosnki ozdobne, śnieżniki lśniące, szachownice, pacioreczniki, zawilce wieńcowate.
Większość roślin cebulowych bardzo efektownie kwitnie a na dodatek w porze wczesnej wiosny kiedy inne rośliny dopiero zaczynają wegetację a ludzie zmęczeni są zimą. Ożywią i upiększą każdy wiosenny ogród. Nie znaczy to że z końcem wiosny trzeba pożegnać się z roślinami cebulowymi bowiem umiejętny dobór zapweni nam kwitnący ogród od wczesnej wiosny do pierwszych jesiennych przymrozków.
Warto je mieć w ogrodzie, choć ich uprawa wymaga trochę wysiłku.
Zakup cebulek
Kupując cebulki należy zwrócić uwagę na ich kondycję: powinny być zdrowe, jędrne, bez plam i narośli oraz innych uszkodzeń. Zakupione cebule należy jak najszybciej wkopać aby nie doprowadzić do ich wysuszenia.
Sadzenie cebul
Cebule roślin kwitnących wiosną sadzi jesienią. Stanowisko powinno być słoneczne lecz niezbyt nagrzane i osłonięte od wiatru.
Cebule i bulwy kwitnące latem sadzi się na wiosnę (wyjątkiem są lilie o których więcej w artykule galeria lilii)a ponieważ z reguły są wrażliwe na mrozy musża być wykopywane po pierwszych przymrozkach i przechowywane w pomieszczeniach.
Rośliny cebulowe najlepiej sadzić grupami, w towarzystwie innych roślin ozdobnych - na przykład bylin czy traw. Rośliny o drobnych cebulkach takie jak przebiśniegi, cebulice lub śnieżyce można sadzić w sąsiedztwie drzew lub krzewów liściastych. Wyższe gatunki, takie jak lilie czy korony cesarskie można sadzić pojedyńczo.
Przed posadzeniem można cebule moczyć w roztworze preparatu grzybobójczego. Cebule należy sadzić piętką do dołu na głębokości odpowiadającej trzykrotnej wysokości cebuli; mniejsze gęściej a większe rzadziej - choć są odstępstwa od tej reguły; na przykład cebylę lili białej sadzi się płytko, na głębokości 5, 6 cm.
Przygotowanie gleby pod obsadzenie roślinami cebulowymi
Najlepsza jest dla roślin cebulowych gleba o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym, lekka i przepuszczalna ale niezbyt uboga. Ziemię należy dokładnie oczyścić ze chwastów, spulchnić i wzbogacić kompostem lub nawozem dla roślin kwitnących. Jeśli jest zbyt kwaśna to należy ją wymieszać z wapnem ogrodniczym lub dolomitem.
Głebokość sadzenia cebul:
Dane dotyczą tzw.piętki
- begonia bulwiasta - od 6 do 8 cm.
- cebulica - około 6 - 10 cm.
- krokus (szafran) - około 6 cm. W tym samym miejscu mogą rosnąć kilka lat.
- szafirki - około 6 - 6,5 cm. Mogą rosnąć wiele lat w tym samaym miejscu.
- szachownica kostkowata - od 6 do 8 cm, mogą rosnąć długo w tym samym miejscu.
- przebiśniegi - około 7 cm. Może rosnąć w jednym miejscu wiele lat ale można wykopywać cebulki co 4 lata po przekwitnięciu.
- śnieżyce - około 8 cm. Mogą rosnąć wiele lat w jednym miejscu.
- narcyze miniaturki i tulipany botaniczne - około 9 cm.
- zimowity - około 11 cm.
- narcyze o większych cebulkach - około 13 cm.
- tulipany o większych cebulkach - około 14 cm.
- mieczyki - od 8 do 10 cm.
- acidantera dwubarwna - od 7 do 10 cm.
- liatra kłosowa - 10 cm.
- lilie królweskie - około 19 cm.
Terminy sadzenia cebulek i bulw zimujących w gruncie:
- zawilce - późne lato,
- zimowity - sierpień,
- cebulica - sierpień,
- lilie - sierpień,
- cyklamen - sierpień, wrzesień,
- hiacynty - wrzesień,
- szachownice kostkowate - koniec sierpnia, wrzesień,
- kokorycz pusta - początek września,
- śnieżyce - wrzesień, październik,
- tulipany - od połowy września do połowy października,
- irysy - wrzesień, październik,
- krokus (szafran) - jesień,
- szafirki - jesień,
- narcyze - jesień,
- przebiśniegi - od września do listopada,
- liatry kłosowe - kwiecień.
A co jeżeli zapomnieliśmy posadzić jesienią cebulki roślin ozdobnych a wiosną chcielibyśmy jednak nacieszyć się ich urodą. Można takie niedopatrzenie dość łatwo naprawić. Wystarczy kupić w sklepie ogrodniczym lub kwiaciarni parę doniczek z kwitnącymi narcyzami, hiacyntami, szafirkami czy przebiśniegami, do tego dokupić kilka pierwiosnków i wszystko razem posadzić w większym pojemniku tworząc efektowną wiosenną grupę, którą umieszczamy w eksponowamym miejscu ogrodu lub na tarasie czy balkonie.
Oczywiście koszt takiej kompozycji będzie jednak znacznie większy niż koszt zakupu cebulek jesienią.
Terminy sadzenia cebulek i bulw zimujących w pomieszczeniach:
- begonie bulwiaste - można wysadzać od początku lutego przez cały marzec. Należy sadzić bulwy begonii do skrzynek i trzymać w pomieszczeniu o ok.18°C a pod koniec maja wysadzić do gruntu,
- mieczyki - koniec kwietnia początek maja, bulwy nie zostawia się w gruncie na zimę - należy wykopać po pierwszych przymrozkach
- acidantera dwubarwna - pod koniec kwietnia lub na początku maja, gdy temperatura gruntu wynosi około 10 ⁰C - wykopać cebulki gdy liście zaczynają żółknąć,
- krokosmia (montbrecja) - pod koniec kwietnia i na początku maja a wykopuje się jesienią w końcu września i październiku,
- dalie - początek maja, nie zimują w gruncie, należy wykopać po pierwszych przymrozkach,
- paciorecznik - czerwiec, po pierwszych przymrozkach należy wykopać kłącza z gruntu,
Szkodniki roślin cebulowych:
- Norniki zwyczajne - mogą przyczynić się do spustoszenia wśród ogrodowych upraw,Lubią wyjadać rośliny cebulowe; dobrym sposobem w takim wypadku jest sadzenie cebul w ażurowych pojemnikach z drobnymi oczkami lub plastikowych doniczkach z dziurkami w dnie. Inny ekologiczny sposób to obsadzanie granic działki gorczycą lub czarnym bzem. Gryzonie nie lubią zapachu tch roślin. W tępieniu tych gryzoni pomocne są drapieżniki: dzikie i oswojone. Jeżeli norniki bardzo dały się nam we znaki najlepiej sprawić sobie kota. Koty doskonale znają zwyczaje norników i chętnie na nie polują. Innym, mniej ekologicznym sposobem na norniki jest wykładanie trutek czy gazowanie nor.
- Karczowniki - Gryzonie z rodziny nornikowatych ale większe od nich i z wygłądu podobne do szczura, bardzo lubią cebule tulipanów i innych roślin ozdobnych z wyjątkiem z wyjątkiem narcyzy, które im zwyczajnie nie smakują.
Jak sobie dać z nimi radę ? Posępować podonie jak w przypadku nornic. Można też zawalczniu wszelkie gryzonie przez nasadzenia roślin, których gryzonie nie znoszą.
Są to następujące rośliny: czarna porzeczka, czarny bez, czosnek, gorczyca, gryka, groszek żółty(łąkowy), inkarwilla, mięta, nostrzyk, rumianek, szachownica(cesarska korona), ułudka wiosenna i wilczomelcze.
- Larwy udnicy - dorosły owad przpomina muchę. żywią się miąższem cebul takich roślin jak hiacynty, narcyze, lilie. Rośliny zaatakowane przez szkodnika marnieją a czasem w ogóle nie wypuszczaja części naziemnych i obumierają. Aby stwierdzić że cebulka jest zaatakowana przez szkodnika należy moczyć je w ciepłej wodzie - te które wypłyną na wierzch. Należy je spalić. środki chemiczne - Actellic 500 EC (0,1%) lub Basudin 250 EC (0,15%)
- Węgorki - nicienie przedostające się z gleby do korzeni a następnie do innych części roślin. Zarażone cebule pokrywają się brązowymi plamami. Sprawdzanie czy cebulki zarażone - jak poprzednio - mocząc w ciepłej wodzie. Zaatakowane rośliny wyrzucić lub spalić.
Kiedy kwitną rośliny cebulowe:
Najwcześniej bo na przełomie lutego i marca zakwitają śnieżyczki, przebiśniegi i ranniki zimowe. W marcu zakwitają krokusy a nieco później od marca do kwietnia kwitną cebulice, puszkinie, i szafirki. W kwietniu i maju zakwitają różne odmiany hiacyntów, narcyzy, tulipanów, szachownice kostkowate i kokorycz pusta. Na przełomie czerwca i lipca kwitną irysy holenderskie i angielskie. Od czerwca do sierpnia kwitną zawilce wieńcowe. Lilie w zależności od odmiany kwitną od maja aż do sierpnia-września.
Begonie bulwiaste kwitną od czerwca do września włącznie. Mieczyki, krokosmie, acidantery dwubarwne , liatry kłosowe i dalie od lipca do września. We wrześniu i październiku kwitną zimowity jesienne.
Ciekawostki:
Najpiękniejszy ogród cebulowy to Keukenhof w Lisse (Holandia). Rośnie tam na 28 ha ponad 6 milionów roślin cebulowych ułożonych w barwne kobierce i inne kompozycje ogrodowe. Ogród można zwiedzać przez 8-9 tygodni w roku - od końca marca do końca maja.
GRUPA MEDIA INFORMACYJNE & ADAM NAWARA |
